< Proverbios 26 >
1 Como la nieve en verano, y como la lluvia en la cosecha, por lo que el honor no es propio de un tonto.
Tulad ng niyebe sa tag-araw o ulan sa panahon ng tag-ani, ang isang hangal na hindi karapat-dapat sa karangalan.
2 Como un gorrión que revolotea, como una golondrina, para que la maldición inmerecida no llegue a su fin.
Gaya ng isang maya na mabilis na nagpapalipat-lipat at ng layanglayang na humahagibis kapag sila ay lumilipad, gayundin hindi tatalab ang isang sumpa na hindi nararapat.
3 El látigo es para el caballo, una brida para el burro, ¡y una vara para la espalda de los tontos!
Ang latigo ay para sa kabayo, ang kabisada ay para sa asno, at ang pamalo ay para sa likod ng mga hangal.
4 No respondas al necio según su necedad, para que no seáis también como él.
Huwag sagutin ang isang hangal at sumali sa kanyang kahangalan, o magiging tulad ka niya.
5 Responde al necio según su necedad, para no ser sabio en sus propios ojos.
Sumagot sa isang hangal at sumali sa kaniyang kahangalan upang hindi siya maging marunong sa kaniyang sariling paningin.
6 El que envía un mensaje de la mano de un tonto es cortar los pies y beber con violencia.
Sinumang magpadala ng isang mensahe sa pamamagitan ng kamay ng isang hangal ay pinuputol ang kaniyang sariling mga paa at umiinom nang karahasan.
7 Como las piernas de los cojos que cuelgan sueltas, así es una parábola en boca de los tontos.
Ang mga binti ng isang paralitiko na nakabitin ay tulad ng isang kawikaan sa bibig ng mga hangal.
8 Como quien ata una piedra en una honda, así es el que da honor a un tonto.
Ang pagtatali ng bato sa isang tirador ay gaya ng pagbibigay karangalan sa isang hangal.
9 Como un arbusto de espinas que va a la mano de un borracho, así es una parábola en boca de los tontos.
Ang halamang tinik na hawak ng isang lasing ay tulad ng isang kawikaan sa bibig ng mga hangal.
10 Como un arquero que hiere a todos, así es el que contrata a un tonto o el que contrata a los que pasan.
Ang isang mamamana na sumusugat ng lahat ay tulad ng isang umuupa ng isang hangal o ng kahit sinumang dumadaan.
11 Como un perro que vuelve a su vómito, así es un tonto que repite su locura.
Gaya ng isang asong bumabalik sa kanyang sariling suka, ganoon din ang isang hangal na inuulit ang kanyang kahangalan.
12 ¿Ves a un hombre sabio en sus propios ojos? Hay más esperanza para un tonto que para él.
Nakikita mo ba ang taong marunong sa kanyang sariling paningin? Higit na may pag-asa ang isang hangal kaysa sa kanya.
13 El perezoso dice: “¡Hay un león en el camino! Un león feroz recorre las calles”.
Ang tamad na tao ay nagsasabing, “May isang leon sa kalsada! May isang leon sa pagitan ng mga lantad na lugar!
14 Mientras la puerta gira sobre sus goznes, también lo hace el perezoso en su cama.
Kung paanong ang isang pinto ay bumabaling sa kaniyang bisagra, ang tamad na tao naman ay sa ibabaw ng kaniyang kama.
15 El perezoso entierra su mano en el plato. Es demasiado perezoso para llevárselo a la boca.
Nilalagay ng isang tamad na tao ang kaniyang kamay sa pagkain, pero wala siyang lakas na isubo ito sa kaniyang bibig.
16 El perezoso es más sabio a sus propios ojos que siete hombres que responden con discreción.
Ang tamad na tao ay mas marunong sa kanyang paningin kaysa sa pitong lalaking may kakayahang kumilatis.
17 Como quien agarra las orejas de un perro es el que pasa y se entromete en una disputa que no es la suya.
Tulad ng isang humahawak ng mga tainga ng isang aso ay isang taong dumadaan na nagagalit sa alitan na hindi kanya.
18 Como un loco que dispara antorchas, flechas y muerte,
Tulad ng isang baliw na pumapana ng nagliliyab na mga palaso,
19 es el hombre que engaña a su prójimo y dice: “¿No estoy bromeando?”
ay ang isang nandaraya ng kanyang kapwa at nagsasabing, “Di ba't nagbibiro lang ako?”
20 Por falta de leña se apaga el fuego. Sin chismes, una pelea se apaga.
Dahil sa kakulangan ng gatong, namamatay ang apoy, at kung saan walang tsismoso, tumitigil ang pag-aaway.
21 Como los carbones a las brasas, y leña al fuego, así que es un hombre contencioso para encender el conflicto.
Tulad ng isang uling na nagbabaga at panggatong ay sa apoy, ganoon din ang isang palaaway na tao na nagpapasiklab ng alitan.
22 Las palabras de un susurrador son como bocados delicados, bajan a las partes más internas.
Ang mga salita ng isang tsismoso ay tulad ng masarap na mga pagkain; bumababa sila sa kaloob-loobang mga bahagi ng katawan.
23 Como escoria de plata en una vasija de barro son los labios de un ferviente con un corazón malvado.
Ang pampakintab na bumabalot sa isang banga ay tulad ng nagbabagang mga labi at isang napakasamang puso.
24 El hombre malicioso se disfraza con sus labios, pero alberga el mal en su corazón.
Ang isang namumuhi sa iba ay kinukubli ang kanyang damdamin sa pamamagitan ng kaniyang mga labi at nag-iimbak ng panlilinlang sa kaniyang sarili.
25 Cuando su discurso es encantador, no le creas, porque hay siete abominaciones en su corazón.
Magiliw siyang mangungusap, pero huwag siyang paniwalaan, dahil may pitong mga pagkasuklam sa kaniyang puso.
26 Su malicia puede ser ocultada por el engaño, pero su maldad será expuesta en la asamblea.
Kahit na natatakpan ng panlilinlang ang kaniyang pagkamuhi, ang kaniyang kabuktutan ay malalantad sa kapulungan.
27 El que cava una fosa caerá en ella. Quien hace rodar una piedra, se vuelve contra él.
Sinumang gumagawa ng isang hukay ay mahuhulog dito at ang bato ay gugulong pabalik sa taong tumulak nito.
28 La lengua mentirosa odia a los que hiere; y una boca halagadora trabaja la ruina.
Ang isang nagsisinungaling na dila ay namumuhi sa mga taong dinudurog nito at ang nambobolang bibig ay nagiging dahilan ng pagkawasak.