Proverbios 17
1 Mejor es un bocado seco con tranquilidad, que una casa llena de fiestas con disputas.
Lepszy jest kęs suchego chleba a w pokoju, niżeli pełen dom nabitego bydła ze swarem.
2 El siervo que trata con sabiduría gobernará sobre el hijo que causa vergüenza, y tendrá parte en la herencia entre los hermanos.
Sługa roztropny będzie panował nad synem, który jest ku hańbie; a między braćmi będzie dzielił dziedzictwo.
3 El crisol es para la plata y el horno para el oro, pero Yahvé pone a prueba los corazones.
Tygiel srebra a piec złota doświadcza; ale Pan serc dośwadcza.
4 El malhechor hace caso a los labios perversos. Un mentiroso da oídos a una lengua traviesa.
Zły pilnuje warg złośliwych, a kłamca słucha języka przewrotnego.
5 Quien se burla de los pobres reprocha a su Hacedor. El que se alegra de la calamidad no quedará impune.
Kto się naśmiewa z ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; a kto się raduje z upadku czyjego, nie ujdzie pomsty.
6 Los hijos de los niños son la corona de los ancianos; la gloria de los niños son sus padres.
Korona starców są synowie synów ich, a ozdoba synów są ojcowie ich.
7 Un discurso excelente no es propio de un tonto, y mucho menos los labios mentirosos se ajustan a un príncipe.
Nie przystoi mowa poważna głupiemu, dopieroż księciu usta kłamliwe.
8 El soborno es una piedra preciosa a los ojos de quien lo da; a donde quiera que vaya, prospera.
Jako kamień drogi, tak bywa dar wdzięczny temu, który go bierze; do czegokolwiek zmierzy, zdarzy mu się.
9 El que cubre una ofensa promueve el amor; pero quien repite un asunto separa a los mejores amigos.
Kto pokrywa przestępstwo, szuka łaski; ale kto wznawia rzeczy, rozłącza przyjaciół.
10 Una reprimenda entra más profundamente en quien tiene entendimiento que cien latigazos a un tonto.
Więcej waży gromienie u roztropnego, niżeli sto plag u głupiego.
11 Un hombre malvado sólo busca la rebelión; por lo que se enviará un cruel mensajero contra él.
Uporny tylko złego szuka, dla tego poseł okrutny będzie nań zesłany.
12 Que una osa despojada de sus cachorros se encuentre con un hombre, más que un tonto en su locura.
Lepiej jest człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą osierociałą, niżeli z głupim w głupstwie jego.
13 Quien recompensa el mal por el bien, el mal no saldrá de su casa.
Kto oddaje złem za dobre, nie wynijdzie złe z domu jego.
14 El comienzo de la contienda es como romper una presa, Por lo tanto, hay que detener la contienda antes de que se produzca una pelea.
Kto zaczyna zwadę, jest jako ten, co przekopuje wodę; przetoż niż się zwada rozsili, zaniechaj go.
15 El que justifica al impío y el que condena al justo, ambos por igual son una abominación para Yahvé.
Kto usprawiedliwia niezbożnego, a winnym czyni sprawiedliwego, oba jednako są obrzydliwością Panu.
16 ¿Por qué hay dinero en la mano de un tonto para comprar sabiduría, ya que no tiene entendimiento?
Cóż po dostatku w ręku głupiego, ponieważ do nabycia mądrości rozumu nie ma?
17 Un amigo ama en todo momento; y un hermano ha nacido para la adversidad.
Wszelkiego czasu miłuje przyjaciel, a w ucisku stawia się jako brat.
18 Un hombre sin entendimiento golpea las manos, y se convierte en una garantía en presencia de su vecino.
Człowiek głupi daje rękę, czyniąc rękojemstwo przed twarzą przyjaciela swego.
19 El que ama la desobediencia ama la contienda. El que construye una puerta alta busca la destrucción.
Kto miłuje zwadę, miłuje grzech; a kto wynosi usta swe, szuka upadku.
20 El que tiene un corazón perverso no encuentra la prosperidad, y el que tiene una lengua engañosa cae en problemas.
Przewrotny w sercu nie znajduje dobrego; a kto jest przewrotnego języka, wpadnie we złe.
21 El que se convierte en padre de un tonto se apena. El padre de un tonto no tiene alegría.
Kto spłodził głupiego, na smutek swój spłodził go, ani się rozweseli ojciec niemądrego.
22 Un corazón alegre es una buena medicina, pero un espíritu aplastado seca los huesos.
Serce wesołe oczerstwia jako lekarstwo; ale duch sfrasowany wysusza kości.
23 Un malvado recibe un soborno en secreto, para pervertir los caminos de la justicia.
Niezbożny potajemnie dar bierze, aby podwrócił ścieszki sądu.
24 La sabiduría está ante el rostro del que tiene entendimiento, pero los ojos de un necio vagan hasta los confines de la tierra.
Na twarzy roztropnego znać mądrość; ale oczy głupiego aż na kraju ziemi.
25 El hijo insensato causa dolor a su padre, y la amargura a la que lo parió.
Syn głupi żałością jest ojcu swemu, a gorzkością rodzicielce swojej.
26 También castigar al justo no es bueno, ni para azotar a los funcionarios por su integridad.
Zaiste nie dobra, winować sprawiedliwego, albo żeby przełożeni kogo dla cnoty bić mieli.
27 El que ahorra sus palabras tiene conocimiento. El que es ecuánime es un hombre comprensivo.
Kto zawściąga mowy swe, jest umiejętnym; drogiego ducha jest mąż rozumny.
28 Incluso el necio, cuando guarda silencio, es considerado sabio. Cuando cierra los labios, se cree que tiene criterio.
Gdy głupi milczy, za mądrego poczytany bywa; a który zatula wargi swoje, za rozumnego.
