< Proverbios 15 >
1 Una respuesta amable aleja la ira, pero una palabra dura despierta la ira.
Мулайим җавап ғәзәпни басар; Қопал сөз аччиқни қозғар.
2 La lengua de los sabios alaba el conocimiento, pero las bocas de los necios destilan necedad.
Ақиланиләрниң тили билимни җари қилар; Ахмақниң ағзи қуруқ гәп төкәр.
3 Los ojos de Yahvé están en todas partes, vigilando a los malos y a los buenos.
Пәрвәрдигарниң көзи һәр йәрдә жүрәр; Яхши-яманларни көрүп турар.
4 La lengua amable es un árbol de vida, pero el engaño en ella aplasta el espíritu.
Шипа йәткүзгүчи тил худди бир «һаятлиқ дәриғи»дур; Тили әгирлик кишиниң роһини сундурар.
5 Un tonto desprecia la corrección de su padre, pero el que hace caso a la reprensión demuestra prudencia.
Ахмақ атисиниң тәрбийисигә писәнт қилмас; Лекин атисиниң тәнбиһигә қулақ салған зерәк болар.
6 En la casa del justo hay muchos tesoros, pero los ingresos de los malvados traen problemas.
Һәққанийниң өйидә гөһәрләр көптур; Бирақ яманниң тапавити өзигә аваричилик тапар.
7 Los labios de los sabios difunden el conocimiento; no así con el corazón de los tontos.
Дананиң ләвлири билим тарқитар; Ахмақниң көңлидин һеч билим чиқмас.
8 El sacrificio que hacen los impíos es una abominación para Yahvé, pero la oración de los rectos es su delicia.
Яманларниң қурбанлиғи Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Дурусларниң дуаси Униң хурсәнлигидур.
9 El camino de los impíos es una abominación para Yahvé, pero ama al que sigue la justicia.
Яманларниң йоли Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Лекин һәққанийәтни интилип издигүчини У яхши көрәр.
10 Hay una disciplina severa para quien abandona el camino. Quien odia la reprensión morirá.
Тоғра йолдин чиққанлар азаплиқ тәрбийини көрәр; Тәнбиһгә өч болғучи өләр.
11 El Seol y Abadón están delante de Yahvé — ¡cuánto más el corazón de los hijos de los hombres! (Sheol )
Тәһтисара вә һалакәт Пәрвәрдигарниң көз алдида очуқ турған йәрдә, Инсан көңлидики ой-пикирни қандақму Униңдин йошуралисун?! (Sheol )
12 Al burlón no le gusta ser reprendido; no acudirá a los sabios.
Һакавур тәнбиһ бәргүчини яқтурмас; У ақиланиләрдин несиһәт елишқа бармас.
13 Un corazón alegre hace una cara alegre, pero un corazón dolorido rompe el espíritu.
Көңүл шат болса, хуш чирай болар; Дәрд-әләм тартса, роһи сунар.
14 El corazón de quien tiene entendimiento busca el conocimiento, pero la boca de los necios se alimenta de la necedad.
Йорутулған көңүл билимни издәр; Әқилсизниң ағзи наданлиқни озуқ қилар.
15 Todos los días de los afligidos son miserables, pero el que tiene un corazón alegre disfruta de una fiesta continua.
Езилгәнләрниң һәммә күнлири тәстә өтәр; Бирақ шат көңүл һәр күнини һейттәк өткүзәр.
16 Mejor es lo pequeño, con el temor de Yahvé, que un gran tesoro con problemas.
Зор байлиқ билән беарамлиқ тапқандин, Азға шүкүр қилип, Пәрвәрдигардин әймәнгән әвзәл.
17 Mejor es una cena de hierbas, donde está el amor, que un ternero engordado con odio.
Нәпрәт ичидә йегән бордақ гөштә қилинған катта зияпәттин, Меһир-муһәббәт ичидә йегән көктат әвзәл.
18 El hombre iracundo suscita la discordia, pero el que es lento para la ira apacigua los conflictos.
Териккәк киши җедәл чиқирар; Еғир-бесиқ талаш-тартишларни тиничландурар.
19 El camino del perezoso es como un terreno de espinas, pero el camino de los rectos es una carretera.
Һорунниң йоли тикәнлик қашадур, Дурус адәмниң йоли көтирилгән йолдәк дағдамдур.
20 El hijo sabio alegra al padre, pero un necio desprecia a su madre.
Дана оғул атисини шат қилар; Әқилсиз адәм анисини кәмситәр.
21 La insensatez es la alegría para quien está vacío de sabiduría, pero un hombre de entendimiento mantiene su camino recto.
Әқли йоқ киши ахмақлиғи билән хуштур; Йорутулған киши йолини тоғрилап маңар.
22 Donde no hay consejo, los planes fracasan; pero en una multitud de consejeros se establecen.
Мәслиһәтсиз иш қилғанда нишанлар әмәлгә ашмас; Мәслиһәтчи көп болғанда муддиалар әмәлгә ашурулар.
23 La alegría llega al hombre con la respuesta de su boca. ¡Qué buena es una palabra en el momento adecuado!
Кишигә җайида бәргән җававидин хуш болар, Дәл вақтида қилған сөз нәқәдәр яхшидур!
24 El camino de la vida lleva a los sabios hacia arriba, para evitar que baje al Seol. (Sheol )
Һаятлиқ йоли әқиллиқ кишини жуқуриға башлайдуки, Уни чоңқур тәһтисарадин қутқузар. (Sheol )
25 El Señor desarraigará la casa de los soberbios, pero mantendrá intactos los límites de la viuda.
Пәрвәрдигар тәкәббурниң өйини жулуветәр; Бирақ У тул хотунларға пасилларни турғузар.
26 Yahvé detesta los pensamientos de los malvados, pero los pensamientos de los puros son agradables.
Яманларниң ой-пикри Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Бирақ сап дилниң сөзлири сөйүмлүктур.
27 El que está ávido de ganancia, perturba su propia casa, pero el que odia los sobornos vivirá.
Ач көз киши өз аилисигә аваричилик кәлтүрәр; Пара елишқа нәпрәтләнгән киши күн көрәр.
28 El corazón de los justos pesa las respuestas, pero la boca de los malvados brota el mal.
Һәққаний адәм қандақ җавап бериштә қайта-қайта ойлинар; Яман адәмниң ағзидин шумлуқ төкүләр.
29 Yahvé está lejos de los malvados, pero él escucha la oración de los justos.
Пәрвәрдигар яман адәмдин жирақтур; Бирақ У һәққанийниң дуасини аңлар.
30 La luz de los ojos alegra el corazón. Las buenas noticias dan salud a los huesos.
Хуш көзләр көңүлни шатландурар; Хуш хәвәр устиханларға гөш-май қондурар.
31 El oído que escucha la reprensión vive, y estará en casa entre los sabios.
Һаятлиққа елип баридиған тәнбиһкә қулақ салған киши даналарниң қатаридин орун алар.
32 El que rechaza la corrección desprecia su propia alma, pero el que escucha la reprensión obtiene la comprensión.
Тәрбийәни рәт қилған өз җенини хар қилар; Тәнбиһгә қулақ салған йорутулар.
33 El temor de Yahvé enseña la sabiduría. Antes del honor está la humildad.
Пәрвәрдигардин қорқуш адәмгә даналиқ үгитәр; Авал кәмтәрлик болса, андин шөһрәт келәр.