< San Lucas 1 >
1 Puesto que muchos han emprendido la tarea de poner en orden una narración relativa a los asuntos que se han cumplido entre nosotros,
Ponieważ wiele się ich podjęło sporządzić historyję o tych sprawach, o których my pewną wiadomość mamy;
2 tal como nos lo transmitieron los que desde el principio fueron testigos oculares y servidores de la palabra,
Tak jako nam podali ci, którzy od początku sami widzieli, i sługami tego słowa byli;
3 también me pareció bien, habiendo entendido el curso de todas las cosas con exactitud desde el principio, escribirte en orden, excelentísimo Teófilo;
Zdało się też i mnie, którym tego wszystkiego z początku pilnie doszedł, tobie to porządnie wypisać, zacny Teofilu!
4 para que conozcas la certeza relativa a las cosas en las que fuiste instruido.
Abyś poznał pewność tych rzeczy, których cię nauczono.
5 Había en los días de Herodes, rey de Judea, un sacerdote llamado Zacarías, de la división sacerdotal de Abías. Tenía una esposa de las hijas de Aarón, que se llamaba Elisabet.
Był za dni Heroda, króla Judzkiego, kapłan niektóry, imieniem Zacharyjasz, z przemiany Abijaszowej, a żona jego była z córek Aaronowych, której imię było Elżbieta.
6 Ambos eran justos ante Dios, y andaban irreprochablemente en todos los mandamientos y ordenanzas del Señor.
A byli oboje sprawiedliwymi przed obliczem Bożem, chodząc we wszystkich przykazaniach i usprawiedliwieniach Pańskich bez nagany.
7 Pero no tuvieron hijos, porque Elisabet era estéril, y ambos eran de edad avanzada.
I nie mieli potomstwa, przeto iż Elżbieta była niepłodna, a byli oboje podeszłymi w latach swoich.
8 Mientras ejercía el oficio sacerdotal ante Dios en el orden de su división
Stało się tedy, gdy odprawiał urząd kapłański w porządku przemiany swojej przed Bogiem.
9 según la costumbre del oficio sacerdotal, le tocaba entrar en el templo del Señor y quemar incienso.
Że według zwyczaju urzędu kapłańskiego przypadł nań los, aby kadził, wszedłszy do kościoła Pańskiego.
10 Toda la multitud del pueblo oraba fuera a la hora del incienso.
A wszystko mnóstwo ludu było na dworze, modląc się w godzinę kadzenia.
11 Se le apareció un ángel del Señor, de pie a la derecha del altar del incienso.
Tedy mu się pokazał Anioł Pański, stojący po prawej stronie ołtarza, na którym kadzono.
12 Zacarías se turbó al verlo y le entró miedo.
I zatrwożył się Zacharyjasz ujrzawszy go, a bojaźń przypadła nań.
13 Pero el ángel le dijo: “No temas, Zacarías, porque tu petición ha sido escuchada. Tu mujer, Elisabet, te dará a luz un hijo, y le pondrás por nombre Juan.
I rzekł do niego Anioł: Nie bój się, Zacharyjaszu! boć jest wysłuchana modlitwa twoja, a Elżbieta, żona twoja, urodzi ci syna, i nazwiesz imię jego Jan,
14 Tendrás alegría y gozo, y muchos se alegrarán de su nacimiento.
Z którego będziesz miał radość i wesele, i wiele ich radować się będą z narodzenia jego.
15 Porque será grande a los ojos del Señor, y no beberá vino ni bebida fuerte. Estará lleno del Espíritu Santo, incluso desde el vientre de su madre.
Albowiem będzie wielkim przed obliczem Pańskiem; wina i napoju mocnego nie będzie pił, a Duchem Świętym będzie napełniony zaraz z żywota matki swojej.
16 Hará que muchos de los hijos de Israel se conviertan al Señor, su Dios.
A wielu z synów Izraelskich obróci ku Panu, Bogu ich.
17 Irá delante de él con el espíritu y el poder de Elías, ‘para hacer volver el corazón de los padres a los hijos’, y a los desobedientes a la sabiduría de los justos; para preparar un pueblo preparado para el Señor.”
Bo on pójdzie wprzód przed obliczem jego w duchu i w mocy Elijaszowej, aby obrócił serca ojców ku dzieciom, a odporne ku roztropności sprawiedliwych, aby sporządził Panu lud gotowy.
18 Zacarías dijo al ángel: “¿Cómo puedo estar seguro de esto? Porque soy un anciano, y mi mujer está muy avanzada en años”.
I rzekł Zacharyjasz do Anioła: Po czemże to poznam? bom ja jest stary, a żona moja podeszła w dniach swych.
19 El ángel le respondió: “Soy Gabriel, que está en la presencia de Dios. He sido enviado para hablarte y traerte esta buena noticia.
A odpowiadając Anioł, rzekł mu: Jam jest Gabryjel, który stoję przed obliczem Bożem, a posłanym jest, abym mówił do ciebie, a iżbym ci to wesołe poselstwo odniósł.
20 He aquí que te quedarás callado y no podrás hablar hasta el día en que sucedan estas cosas, porque no creíste en mis palabras, que se cumplirán a su debido tiempo.”
A oto oniemiejesz, i nie będziesz mógł mówić aż do onego dnia, którego się to stanie, dlatego, żeś nie uwierzył słowom moim, które się wypełnią czasu swego.
21 La gente esperaba a Zacarías y se maravillaba de que se demorara en el templo.
A lud oczekiwał Zacharyjasza; i dziwowali się, że tak długo bawił w kościele.
22 Cuando salió, no pudo hablarles. Se dieron cuenta de que había tenido una visión en el templo. Siguió haciéndoles señales, y permaneció mudo.
A wyszedłszy nie mógł do nich mówić; i poznali, że widzenie widział w kościele; bo im przez znaki ukazywał, i został niemym.
23 Cuando se cumplieron los días de su servicio, se fue a su casa.
I stało się, gdy się wypełniły dni posługiwania jego, odszedł do domu swego.
24 Después de estos días, concibió Elisabet, su mujer, y se escondió cinco meses, diciendo:
A po onych dniach poczęła Elżbieta, żona jego, i kryła się przez pięć miesięcy, mówiąc:
25 “Así me ha hecho el Señor en los días en que me ha mirado, para quitar mi oprobio entre los hombres.”
Iż mi tak Pan uczynił we dni, w które na mię wejrzał, aby odjął hańbę moję między ludźmi.
26 En el sexto mes, el ángel Gabriel fue enviado por Dios a una ciudad de Galilea llamada Nazaret,
A w miesiącu szóstym posłany jest Anioł Gabryjel od Boga do miasta Galilejskiego, które zwano Nazaret,
27 a una virgen comprometida a casarse con un hombre que se llamaba José, de la casa de David. La virgen se llamaba María.
Do Panny poślubionej mężowi, któremu imię było Józef, z domu Dawidowego, a imię Panny Maryja.
28 Al entrar, el ángel le dijo: “¡Alégrate, muy favorecida! El Señor está contigo. Bendita eres entre las mujeres”.
A wszedłszy Anioł do niej, rzekł: Bądź pozdrowiona, łaską udarowana, Pan jest z tobą; błogosławionaś ty między niewiastami.
29 Pero cuando lo vio, se preocupó mucho por el dicho, y pensó qué clase de saludo sería éste.
Ale ona ujrzawszy go, zatrwożyła się na słowa jego, i myślała, jakie by to było pozdrowienie.
30 El ángel le dijo: “No temas, María, porque has encontrado el favor de Dios.
I rzekł jej Anioł: Nie bój się, Maryjo! albowiem znalazłaś łaskę u Boga.
31 He aquí que concebirás en tu seno y darás a luz un hijo, al que pondrás por nombre “Jesús”.
A oto poczniesz w żywocie i porodzisz syna, i nazwiesz imię jego Jezus.
32 Será grande y se llamará Hijo del Altísimo. El Señor Dios le dará el trono de su padre David,
Ten będzie wielki, a Synem Najwyższego będzie nazwany, i da mu Pan Bóg stolicę Dawida, ojca jego;
33 y reinará sobre la casa de Jacob para siempre. Su Reino no tendrá fin”. (aiōn )
I będzie królował nad domem Jakóbowym na wieki, a królestwu jego nie będzie końca. (aiōn )
34 María dijo al ángel: “¿Cómo puede ser esto, siendo yo virgen?”.
Zatem Maryja rzekła do Anioła: Jakoż to będzie, gdyż ja męża nie znam?
35 El ángel le respondió: “El Espíritu Santo vendrá sobre ti, y el poder del Altísimo te cubrirá con su sombra. Por eso también el santo que nazca de ti será llamado Hijo de Dios.
A odpowiadając Anioł, rzekł jej: Duch Święty zstąpi na cię, a moc Najwyższego zacieni cię; przetoż i to, co się z ciebie święte narodzi, nazwane będzie Synem Bożym.
36 He aquí que también Elisabet, tu pariente, ha concebido un hijo en su vejez; y éste es el sexto mes de la que se llamaba estéril.
A oto Elżbieta, pokrewna twoja, i ona poczęła syna w starości swojej, a ten miesiąc jest szósty onej, którą nazywano niepłodną.
37 Porque nada de lo dicho por Dios es imposible.”
Bo nie będzie niemożne u Boga żadne słowo.
38 María dijo: “He aquí la sierva del Señor; hágase en mí según tu palabra”. Entonces el ángel se alejó de ella.
I rzekła Maryja: Oto służebnica Pańska; niechże mi się stanie według słowa twego. I odszedł od niej Anioł.
39 En aquellos días, María se levantó y se fue de prisa a la región montañosa, a una ciudad de Judá,
Tedy wstawszy Maryja w onych dniach, poszła w górną krainę z kwapieniem do miasta Judzkiego.
40 entró en casa de Zacarías y saludó a Isabel.
A wszedłszy w dom Zacharyjaszowy, pozdrowiła Elżbietę.
41 Cuando Isabel oyó el saludo de María, el niño saltó en su seno; e Isabel quedó llena del Espíritu Santo.
I stało się, skoro usłyszała Elżbieta pozdrowienie Maryi, skoczyło niemowlątko w żywocie jej, i napełniona jest Elżbieta Duchem Świętym.
42 Gritó en voz alta y dijo: “Bendita eres entre las mujeres y bendito es el fruto de tu vientre.
I zawołała głosem wielkim, i rzekła: Błogosławionaś ty między niewiastami, i błogosławiony owoc żywota twego!
43 ¿Por qué soy tan favorecida, para que la madre de mi Señor venga a mí?
A skądże mi to, iż przyszła matka Pana mego do mnie?
44 Porque cuando la voz de tu saludo llegó a mis oídos, el niño saltó de alegría en mi vientre.
Albowiem jako doszedł głos pozdrowienia twego do uszów moich, podskoczyło od radości niemowlątko w żywocie moim.
45 ¡Bienaventurada la que ha creído, porque se cumplirán las cosas que se le han dicho de parte del Señor!”
A błogosławiona, która uwierzyła: Gdyż się wykonają te rzeczy, które jej są opowiedziane od Pana.
46 María dijo, “Mi alma engrandece al Señor.
Tedy rzekła Maryja: Wielbi dusza moja Pana;
47 Mi espíritu se ha alegrado en Dios, mi Salvador,
I rozradował się duch mój w Bogu, zbawicielu moim,
48 pues ha mirado el humilde estado de su sierva. Porque he aquí que, a partir de ahora, todas las generaciones me llamarán dichosa.
Iż wejrzał na uniżenie służebnicy swojej; albowiem oto odtąd błogosławioną mię zwać będą wszystkie narody.
49 Porque el que es poderoso ha hecho grandes cosas por mí. Santo es su nombre.
Bo mi uczynił wielkie rzeczy ten, który mocny jest, i święte imię jego;
50 Su misericordia es por generaciones y generaciones sobre los que le temen.
I którego miłosierdzie zostaje od narodu do narodu nad tymi, co się go boją.
51 Ha demostrado poder con su brazo. Ha dispersado a los orgullosos en la imaginación de sus corazones.
Dokazał mocy ramieniem swojem, i rozproszył pyszne w myślach serca ich.
52 Ha derribado a los príncipes de sus tronos, y ha exaltado a los humildes.
Ściągnął mocarze z stolic ich, a wywyższył uniżone.
53 Ha colmado de bienes a los hambrientos. Ha enviado a los ricos con las manos vacías.
Łaknące napełnił dobremi rzeczami, a bogacze rozpuścił próżne.
54 Ha dado ayuda a Israel, su siervo, para que se acuerde de la misericordia,
Przyjął Izraela, sługę swego, pamiętając na miłosierdzie swoje.
55 como habló con nuestros padres, a Abraham y a su descendencia para siempre”. (aiōn )
Jako mówił do ojców naszych, do Abrahama i nasienia jego na wieki. (aiōn )
56 María se quedó con ella unos tres meses y luego volvió a su casa.
I została z nią Maryja jakoby trzy miesiące; potem się wróciła do domu swego.
57 Se cumplió el tiempo en que Elisabet debía dar a luz, y dio a luz un hijo.
A Elżbiecie wypełnił się czas, aby porodziła, i porodziła syna.
58 Sus vecinos y sus parientes oyeron que el Señor había engrandecido su misericordia con ella, y se alegraron con ella.
A usłyszawszy sąsiedzi i pokrewni jej, iż Pan z nią uczynił wielkie miłosierdzie swoje, radowali się pospołu z nią.
59 Al octavo día vinieron a circuncidar al niño, y quisieron llamarlo Zacarías, como el nombre de su padre.
I stało się, że ósmego dnia przyszli, aby obrzezali dzieciątko; i nazwali je imieniem ojca jego, Zacharyjaszem.
60 Su madre respondió: “No, sino que se llamará Juan”.
Ale odpowiadając matka jego rzekła: Nie tak; lecz nazwany będzie Janem.
61 Le dijeron: “No hay nadie entre tus parientes que se llame así”.
I rzekli do niej: Żadnego nie masz w rodzinie twojej, co by go zwano tem imieniem.
62 Hicieron señas a su padre de cómo quería que se llamara.
I skinęli na ojca jego, jako by go chciał nazwać.
63 Pidió una tablilla y escribió: “Se llama Juan”. Todos se maravillaron.
A on kazawszy sobie podać tabliczkę, napisał mówiąc: Jan jest imię jego. I dziwowali się wszyscy.
64 Al instante se le abrió la boca y se le liberó la lengua, y habló bendiciendo a Dios.
A zarazem otworzyły się usta jego, i język jego, i mówił, wielbiąc Boga.
65 El temor se apoderó de todos los que vivían alrededor, y todos estos dichos fueron comentados en toda la región montañosa de Judea.
I przyszedł strach na wszystkie sąsiady ich, i po wszystkiej górnej krainie Judzkiej rozgłoszone są wszystkie te słowa.
66 Todos los que los oían los guardaban en su corazón, diciendo: “¿Qué será entonces este niño?” La mano del Señor estaba con él.
Tedy wszyscy, którzy o tem słyszeli, składali to do serca swego, mówiąc: Cóż to wżdy za dziecię będzie? I była z nim ręka Pańska.
67 Su padre Zacarías fue lleno del Espíritu Santo y profetizó diciendo,
A Zacharyjasz, ojciec jego, napełniony będąc Duchem Świętym, prorokował mówiąc:
68 “Bendito sea el Señor, el Dios de Israel, porque ha visitado y redimido a su pueblo;
Błogosławiony niech będzie Pan, Bóg Izraelski, iż nawiedził i sprawił odkupienie ludowi swojemu;
69 y nos ha levantado un cuerno de salvación en la casa de su siervo David
I wystawił nam róg zbawienia w domu Dawida, sługi swego,
70 (como habló por boca de sus santos profetas que han sido desde la antigüedad), (aiōn )
Tak jako mówił przez usta świętych proroków swoich, którzy byli od wieku: (aiōn )
71 salvación de nuestros enemigos y de la mano de todos los que nos odian;
Iż im miał dać wybawienie od nieprzyjaciół naszych i z ręki wszystkich, którzy nas nienawidzili;
72 para mostrar misericordia hacia nuestros padres, para recordar su santa alianza,
Aby uczynił miłosierdzie z ojcami naszymi, i wspomniał na przymierze swoje święte,
73 el juramento que hizo a Abraham, nuestro padre,
I na przysięgę, którą przysiągł Abrahamowi, ojcu naszemu, że nam to dać miał,
74 que nos conceda que, siendo liberados de la mano de nuestros enemigos, debe servirle sin miedo,
Iżbyśmy mu bez bojaźni, z ręki nieprzyjaciół naszych będąc wybawieni, służyli;
75 en santidad y justicia ante él todos los días de nuestra vida.
W świętobliwości i w sprawiedliwości przed obliczem jego, po wszystkie dni żywota naszego.
76 Y tú, niño, serás llamado profeta del Altísimo; porque irás delante de la cara del Señor para preparar sus caminos,
A ty dzieciątko! Prorokiem Najwyższego nazwane będziesz; bo pójdziesz wprzód przed obliczem Pańskiem, abyś gotował drogi jego,
77 para dar conocimiento de la salvación a su pueblo por la remisión de sus pecados,
A iżbyś dał znajomość zbawienia ludowi jego przez odpuszczenie grzechów ich.
78 por la tierna misericordia de nuestro Dios, por la que nos visitará la aurora de lo alto,
Przez wnętrzności miłosierdzia Boga naszego, w których nawiedził nas Wschód z wysokości.
79 para iluminar a los que están en las tinieblas y en la sombra de la muerte; para guiar nuestros pies por el camino de la paz”.
Aby się ukazał siedzącym w ciemności i w cieniu śmierci ku wyprostowaniu nóg naszych na drogę pokoju.
80 El niño crecía y se fortalecía en espíritu, y estuvo en el desierto hasta el día de su aparición pública ante Israel.
A ono dzieciątko rosło, i umacniało się w duchu, i było na pustyniach aż do onego dnia, którego się okazało przed Izraelem.