< Éxodo 21 >

1 “Éstas son las ordenanzas que les pondrás delante:
haec sunt iudicia quae propones eis
2 “Si compras un siervo hebreo, servirá seis años, y al séptimo saldrá libre sin pagar nada.
si emeris servum hebraeum sex annis serviet tibi in septimo egredietur liber gratis
3 Si entra solo, saldrá solo. Si está casado, su mujer saldrá con él.
cum quali veste intraverit cum tali exeat si habens uxorem et uxor egredietur simul
4 Si su amo le da una esposa y ella le da hijos o hijas, la esposa y sus hijos serán de su amo, y él saldrá solo.
sin autem dominus dederit illi uxorem et peperit filios et filias mulier et liberi eius erunt domini sui ipse vero exibit cum vestitu suo
5 Pero si el siervo dice claramente: “Amo a mi amo, a mi mujer y a mis hijos. No saldré libre;’
quod si dixerit servus diligo dominum meum et uxorem ac liberos non egrediar liber
6 entonces su amo lo llevará a Dios, y lo traerá a la puerta o al poste de la puerta, y su amo le perforará la oreja con un punzón, y le servirá para siempre.
offeret eum dominus diis et adplicabitur ad ostium et postes perforabitque aurem eius subula et erit ei servus in saeculum
7 “Si un hombre vende a su hija para que sea sierva, no saldrá como los siervos.
si quis vendiderit filiam suam in famulam non egredietur sicut ancillae exire consuerunt
8 Si no le gusta a su amo, que la ha casado consigo, entonces la dejará rescatar. No tendrá derecho a venderla a un pueblo extranjero, ya que ha actuado con engaño con ella.
si displicuerit oculis domini sui cui tradita fuerit dimittet eam populo autem alieno vendendi non habet potestatem si spreverit eam
9 Si la casa con su hijo, la tratará como a una hija.
sin autem filio suo desponderit eam iuxta morem filiarum faciet illi
10 Si toma otra esposa para sí, no disminuirá su comida, su ropa ni sus derechos matrimoniales.
quod si alteram ei acceperit providebit puellae nuptias et vestimenta et pretium pudicitiae non negabit
11 Si no hace estas tres cosas por ella, podrá quedar libre sin pagar nada.
si tria ista non fecerit egredietur gratis absque pecunia
12 “El que golpee a un hombre de modo que muera, será ciertamente condenado a muerte,
qui percusserit hominem volens occidere morte moriatur
13 pero no si es involuntario, sino que Dios permite que ocurra; entonces te designaré un lugar donde huirá.
qui autem non est insidiatus sed Deus illum tradidit in manu eius constituam tibi locum quo fugere debeat
14 Si un hombre trama y se acerca presuntuosamente a su prójimo para matarlo, lo sacarás de mi altar para que muera.
si quis de industria occiderit proximum suum et per insidias ab altari meo evelles eum ut moriatur
15 “Cualquiera que ataque a su padre o a su madre será condenado a muerte.
qui percusserit patrem suum et matrem morte moriatur
16 “Cualquiera que secuestre a alguien y lo venda, o si lo encuentra en su mano, será condenado a muerte.
qui furatus fuerit hominem et vendiderit eum convictus noxae morte moriatur
17 “Cualquiera que maldiga a su padre o a su madre será condenado a muerte.
qui maledixerit patri suo et matri morte moriatur
18 “Si los hombres riñen y uno golpea al otro con una piedra o con su puño, y no muere, sino que queda confinado en la cama;
si rixati fuerint viri et percusserit alter proximum suum lapide vel pugno et ille mortuus non fuerit sed iacuerit in lectulo
19 si se levanta de nuevo y camina con su bastón, entonces el que lo golpeó quedará libre de culpa; sólo que pagará por la pérdida de su tiempo, y proveerá a su curación hasta que esté completamente curado.
si surrexerit et ambulaverit foris super baculum suum innocens erit qui percussit ita tamen ut operas eius et inpensas in medicos restituat
20 “Si un hombre golpea a su siervo o a su sierva con una vara, y éste muere bajo su mano, el hombre será castigado.
qui percusserit servum suum vel ancillam virga et mortui fuerint in manibus eius criminis reus erit
21 Sin embargo, si su siervo se levanta después de uno o dos días, no será castigado, porque el siervo es de su propiedad.
sin autem uno die supervixerit vel duobus non subiacebit poenae quia pecunia illius est
22 “Si los hombres pelean y hieren a una mujer embarazada de modo que dé a luz prematuramente, y sin embargo no se produce ningún daño, se le impondrá la multa que el marido de la mujer exija y los jueces permitan.
si rixati fuerint viri et percusserit quis mulierem praegnantem et abortivum quidem fecerit sed ipsa vixerit subiacebit damno quantum expetierit maritus mulieris et arbitri iudicarint
23 Pero si se produce algún daño, entonces hay que quitar vida por vida,
sin autem mors eius fuerit subsecuta reddet animam pro anima
24 ojo por ojo, diente por diente, mano por mano, pie por pie,
oculum pro oculo dentem pro dente manum pro manu pedem pro pede
25 quemadura por quemadura, herida por herida y contusión por contusión.
adustionem pro adustione vulnus pro vulnere livorem pro livore
26 “Si un hombre golpea el ojo de su siervo o de su sierva y lo destruye, lo dejará libre por su ojo.
si percusserit quispiam oculum servi sui aut ancillae et luscos eos fecerit dimittet liberos pro oculo quem eruit
27 Si golpea el diente de su siervo o de su sierva, lo dejará libre por su diente.
dentem quoque si excusserit servo vel ancillae suae similiter dimittet eos liberos
28 “Si un toro mata a un hombre o a una mujer de una cornada, el toro será apedreado y su carne no se comerá; pero el dueño del toro no será responsable.
si bos cornu petierit virum aut mulierem et mortui fuerint lapidibus obruetur et non comedentur carnes eius dominusque bovis innocens erit
29 Pero si el toro ha tenido la costumbre de cornear en el pasado, y esto ha sido atestiguado a su dueño, y éste no lo ha guardado, pero ha matado a un hombre o a una mujer, el toro será apedreado, y su dueño también será condenado a muerte.
quod si bos cornipeta fuerit ab heri et nudius tertius et contestati sunt dominum eius nec reclusit eum occideritque virum aut mulierem et bos lapidibus obruetur et dominum illius occident
30 Si se le impone un rescate, deberá dar por la redención de su vida lo que se le imponga.
quod si pretium ei fuerit inpositum dabit pro anima sua quicquid fuerit postulatus
31 Tanto si ha corneado a un hijo como si ha corneado a una hija, según este juicio se hará con él.
filium quoque et filiam si cornu percusserit simili sententiae subiacebit
32 Si el toro cornea a un siervo o a una sierva, se darán treinta siclos de plata a su amo, y el buey será apedreado.
si servum ancillamque invaserit triginta siclos argenti dabit domino bos vero lapidibus opprimetur
33 “Si un hombre abre una fosa, o si un hombre cava una fosa y no la cubre, y un toro o un asno cae en ella,
si quis aperuerit cisternam et foderit et non operuerit eam cecideritque bos vel asinus in eam
34 el dueño de la fosa deberá repararla. Dará dinero a su dueño, y el animal muerto será suyo.
dominus cisternae reddet pretium iumentorum quod autem mortuum est ipsius erit
35 “Si el toro de un hombre hiere al de otro, de modo que muera, entonces venderán el toro vivo y dividirán su precio; y también dividirán el animal muerto.
si bos alienus bovem alterius vulnerarit et ille mortuus fuerit vendent bovem vivum et divident pretium cadaver autem mortui inter se dispertient
36 O si se sabe que el toro tenía la costumbre de corneado en el pasado, y su dueño no lo ha guardado, pagará ciertamente toro por toro, y el animal muerto será suyo.
sin autem sciebat quod bos cornipeta esset ab heri et nudius tertius et non custodivit eum dominus suus reddet bovem pro bove et cadaver integrum accipiet

< Éxodo 21 >