< Romanos 2 >
1 Así que si juzgas a otros, no tienes excusa, quienquiera que seas. Pues en todo lo que condenas a otros, te estás juzgando a ti mismo, porque tú haces las mismas cosas.
Cwalehe, kamwina mavaka, iwe muntu, inwe mu atula, kecho chimu atula muzumwi nanwe muchili atula muvene. kaho inwe mu atula mupanga zintu zi swana.
2 Sabemos que el juicio de Dios sobre aquellos que hacen tales cosas está basado en la verdad.
Kono twizi kuti inkatulo ye Ireeza iyenda che niti haiwila kwavo va panga izo zintu.
3 Pero cuando tú los juzgas, ¿realmente crees que de alguna manera podrás escapar del juicio de Dios?
Kono umamele ichi, iwe muntu, iwe u atula avo va panga izo zintu nawe nopanga zintu ziswana. Kowole kulovoka inkatulo ye Ireeza?
4 ¿O es que menosprecias su maravillosa bondad y tolerancia, sin darte cuenta de que Dios, en su bondad, está tratando de conducirte al arrepentimiento?
kapa muhupulela hanini ke chifumu cho vulotu vwakwe, nikuha inkoto kwakwe kuliyehete, ni nkulo yoku lindila? Kamwizi kuti vulotu vwakwe vokuti amitwale mwinila yokuvaka?
5 Ahora por tu corazón endurecido y tu rechazo al arrepentimiento, estás empeorando tu situación para el día de la recompensa, cuando se demuestre la rectitud del juicio de Dios.
kono njikuva wina vukukutu niku savaka kwe nkulo kuti ulivikila iwe mwine kuvenga kwe zuva lyo kuvenga, icho njikuti, izuva lyokwiziveka kwe nkatulo ye Ireeza i jolola.
6 Dios se encargará de que todos reciban lo que merecen, conforme a lo que han hecho.
Kahe ku muntu ni muntu chokuya ke inkezo zakwe:
7 Así que los que han seguido haciendo lo correcto, recibirán gloria, honor, inmortalidad y vida eterna. (aiōnios )
kwavo va tundamina, mitendo milotu ya wana intumbo, ikute, nikusa lyanganiswa, kahe vuhalo vo kuya kwile. (aiōnios )
8 Pero los que solo piensan en sí mismos, rechazando la verdad y eligiendo deliberadamente hacer el mal, recibirán castigo con furia y hostilidad.
Kono kwavo vali ngana avo vene, vase chilili initi kono ve chilila kusa chena, vuvengi vusa mani niku venga kavwize.
9 Todos los que hacen el mal tendrán pena y sufrimiento. Primero los del pueblo judío, y luego los extranjeros también.
Ireeza kalete manyando ni kufilikana haluhuho lya muntu ni muntu yava pangi chivi, kuma Juda sapili, niku ma Greeke hape.
10 Pero todos los que hacen lo bueno tendrán gloria, honor y paz. Primero los del pueblo judío, y luego los extranjeros también.
Kono intumbo, ikute, ni nkozo kazize ku muntu yense ya panga zilotu, kuma Juda sapili, niku ma Greeke.
11 Pues Dios no tiene favoritos.
Kaho kakwina kuketela muntu kwe Ireeza.
12 Aquellos que pecan aunque no tienen la ley escrita están perdidos, pero aquellos que pecan y sí tienen la ley escrita, serán condenados por esa misma ley.
Kaho vangi va panga chivi mi hape kava mane nikusena mulao, mi nikuvangi vava pangi chivi niva kuteka mulao kava atulwe cho mulao.
13 Porque el solo hecho de oír lo que dice la ley no nos hace justos ante los ojos de Dios. Los que hacen lo que dice la ley son los que reciben justificación.
Kakuti kena vateki vo mulao vavikitwe kuluka havunsu bwe Ireeza, kono javo fera vapangi vo mulao vasane kava hewe kuluka.
14 Los extranjeros no tienen la ley escrita, pero cuando hacen por instinto lo que la ley dice, están siguiendo la ley aunque no la tengan.
Kakuti vamachava, vasena mulao, vapanga che mukwa wavantu zintu zomulao, avo, vali mulao kuvali vene, nagati kuti kavena mulao
15 De esta manera, ellos demuestran cómo obra la ley que está escrita en sus corazones. Pues cuando piensan en lo que están haciendo, su conciencia los acusa por hacer el mal o los defiende por hacer el bien.
Chezi vatodeza kuti zitu zisakiwa kumulao ziñoletwe munkulo zavo. Minahano yavo nayo ipaka vulyo kuvali, mi mihupulo yavo kuiva nyazi kamba kuva zimanina kuvali vene
16 La buena noticia que yo les comparto es que viene un día cuando Dios juzgará, por medio de Jesucristo, los pensamientos secretos de todos.
mi nikwa Ireeza vulyo. Icho kachipanga hale mwelyo izuva aho Ireeza hasane ka atule inkunutu zavantu vonse, chokuya ke evangeli yangu, chukuya ka Jesu Keresite.
17 ¿Qué hay de ti, que te llamas judío? Confías en la ley escrita y te jactas de tener una relación especial con Dios.
Mwendi hamwi mulisupa kuti muma Juda, mupumwira hamulao, kusangwa chokuli kumusa mwe Ireeza,
18 Conoces su voluntad. Haces lo recto porque has aprendido de la ley.
kwiziva chasaka, ni kulika zintu zishutana kuzili, kasamulaho wo kutondeziwa kumulao.
19 Estás completamente seguro de que puedes guiar a los ciegos y que eres luz para los que están en oscuridad.
Mi mwendi mwina inwe muvene nji muyendisa chivofu, iseli kwavo vena mwififi,
20 Crees que puedes corregir a los ignorantes y que eres un maestro de “niños”, porque conoces por la ley toda la verdad que existe.
musikululi we zihole, mi nihakuli kuti mwina mumulao mukwa we ngana nivu niti.
21 Y si estás tan afanado en enseñar a otros, ¿por qué no te enseñas a ti mismo? Puedes decirle a la gente que no robe, pero ¿estás tú robando?
Inwe, linu, varuta vamwi, kamuli ruti inwe muvene? Inwe mukutaza kuti kanji muyivi, muyiva?
22 Puedes decirle a la gente que no cometa adulterio, pero ¿estás tú adulterando? Puedes decirle a la gente que no adore ídolos, pero ¿profanas tú los templos?
Inwe muwamba kanji mupangi vushahi, mupanga vushahi? Inwe muyansa maswaniso, muyivira itempere?
23 Te jactas de tener la ley, pero ¿acaso no das una imagen distorsionada de Dios al quebrantarla?
Inwe mulikumuseza kunyakalala mumu lao, kana munyasa Ireeza choku chola mulao?
24 Como dice la Escritura, “Por tu causa es difamado el carácter de Dios entre los extranjeros”.
Kuti “inzina lye Ireeza linyasahala mukati kava Machava vakeñi chenu,” sina yovulyo mulivañolerwe.
25 Estar circuncidado solo tiene valor si haces lo que dice la ley. Pero si quebrantas la ley, tu circuncisión es tan inútil como la de aquellos que no están circuncidados.
Kakuti mupato chovuniti umi wanisa haiva nimwi chilira mulao, kono haiva umucholi wo mulao, mupato wako usanduka kusava mupato.
26 Si un hombre que no está circuncidado guarda la ley, debe considerársele como si lo estuviera aunque no lo esté.
Haiva, lyahanu, muntu yasena mupato ne chilira inswanero zo mulao, kete kuve kuti kusaya mumupato kwakwe kuvoneke uvu yavayi mumupato?
27 Los extranjeros incircuncisos que guardan la ley te condenarán si tú la quebrantas, aunque tengas la ley y estés circuncidado.
Iri ivaka lyokuta mwina mañolo a ñoletwe mi mupato hape jivo vasechilili vo mulao!
28 No es lo externo lo que te convierte en judío; no es la señal física de la circuncisión.
Kakuli kena Mujuda luli iyemwine hanze vulyo; mi mupato luli konji upangiwa hanze mwinyama.
29 Lo que te hace judío es lo que llevas por dentro, una “circuncisión del corazón” que no sigue la letra de la ley sino la del Espíritu. Alguien así busca alabanza de Dios y no de la gente.
Kono Mujuda njiyena mwine luli mukati, mi mupato jowuna we nkulo, muluhuho, isiñi cho muñolo. Kutembwa kozo uswana muntu kakuzwi kumuntu kono kwe-Ireeza.