Proverbios 8

1 ¿No llama la sabiduría? ¿No alza su voz el entendimiento?

آیا ندای حکمت را نمی‌شنوید و به آواز بصیرت گوش نمی‌دهید؟

2 En lo alto de la colina, se pone en pie junto al camino, y sobre en las encrucijadas.

حکمت دم دروازه‌های شهر و سر چهارراه‌ها و جلوی در هر خانه‌ای ایستاده، می‌گوید:

3 A las puertas de la ciudad, en la entrada grita:

4 “¡Los estoy llamando a todos ustedes! ¡A todos los habitantes del mundo!

«ای مردم، شما را صدا می‌زنم.

5 Si eres inmaduro, aprende a crecer. Si eres tonto, aprende y vuélvete inteligente.

ای انسانهای جاهل و نادان به ندای من گوش دهید و زیرکی و فهم کسب کنید.

6 Escúchame porque tengo valiosas cosas que explicarte.

به من گوش دهید، زیرا سخنان من گرانبهاست. من حقیقت و راستی را بیان می‌کنم و از ناراستی نفرت دارم.

7 Yo digo lo correcto, porque digo la verdad y odio la maldad en todas sus formas.

8 Todas mis palabras son verdaderas, y ninguna es falsa ni engañosa.

سخنان من بر حق است و کسی را گمراه نمی‌کند.

9 Mis palabras son fáciles de entender para todo el que tiene entendimiento. Son rectas para el que tiene conocimiento.

سخنان من برای کسی که گوش شنوا داشته باشد واضح و روشن است.

10 Elige mi enseñanza por encima de la plata; elige el conocimiento más que el oro puro.

تعلیمی که من می‌دهم از طلا و نقره گرانبهاتر است.

11 Porque la sabiduría es más valiosa que los rubíes. ¡Nada de lo que puedas desear se compara a ella!

ارزش من از یاقوت بیشتر است و هیچ چیز را نمی‌توان با من مقایسه کرد.

12 “Yo, la sabiduría, vivo con las buenas decisiones. Sé como hallar el conocimiento y el discernimiento.

«من حکمتم و از زیرکی و دانایی و بصیرت برخوردار می‌باشم.

13 Honrar al Señor significa aborrecer el mal. Por ello aborrezco el orgullo y la arrogancia, la conducta malvada y el decir mentiras.

اگر کسی خداترس باشد، از بدی نفرت خواهد داشت. من از غرور و تکبر، رفتار و گفتار نادرست متنفرم.

14 Tengo el consejo y el buen juicio. Conmigo está la inteligencia y el poder.

«منم که هدایت می‌کنم و فهم و بصیرت می‌بخشم. به نیروی من پادشاهان سلطنت می‌کنند و قضات به عدل و انصاف قضاوت می‌نمایند.

15 Gracias a mi los reyes reinan, y los gobernantes emiten decretos justos.

16 Gracias a mi los líderes y nobles pueden gobernar, así como todos los que gobiernan con justicia.

تمام رهبران و بزرگان جهان به کمک من حکمرانی می‌کنند.

17 Amo a los que me aman, y los que me buscan de corazón me encontrarán.

«من کسانی را که مرا دوست دارند، دوست می‌دارم. آنانی که در جستجوی من باشند مرا خواهند یافت.

18 Conmigo está la riqueza y el honor, así como la riqueza y prosperidad duraderas.

ثروت و حرمت، اموال و موفقیت در اختیار من است.

19 El fruto que produzco es mejor que el oro, incluso que el oro puro, y mi cosecha es mejor que la plata más fina.

بخشش‌های من از طلای ناب و نقرهٔ خالص بهتر است.

20 Vivo con rectitud, y sigo los caminos de la justicia.

راههای من عدل و حق است.

21 Yo otorgo riqueza a los que me aman, y lleno sus almacenes de tesoros.

ثروت حقیقی از آن کسانی است که مرا دوست دارند، زیرا من خزانه‌های ایشان را پر می‌سازم.

22 “El Señor me creó desde el principio. Fui creada antes que cualquier otra cosa.

«در ابتدا، قبل از آفرینش عالم هستی، خداوند مرا با خود داشت.

23 Fui formada hace mucho tiempo, desde el principio, y antes de que el mundo existiera.

از ازل، پیش از به وجود آمدن جهان، من شکل گرفتم.

24 Nací cuando no había profundidades en el océano, cuando no había fuentes de aguas.

قبل از پیدایش اقیانوسها و چشمه‌های پر آب،

25 Nací antes de que se formaran las montañas y colinas,

قبل از آنکه کوهها و تپه‌ها به وجود آیند،

26 aun antes de que él hiciera la tierra y sus campos, o siquiera el polvo de la tierra.

قبل از آنکه خدا زمین و صحراها و حتی خاک را بیافریند من به وجود آمدم.

27 Estuve allí cuando los cielos fueron puestos en su lugar, cuando él dibujó el horizonte sobre el océano,

«هنگامی که خدا آسمان را استوار ساخت و افق را بر سطح آبها کشید من آنجا بودم.

28 cuando puso las nubes arriba en el cielo, y cuando creó las fuentes de los océanos.

وقتی ابرها را در آسمان گسترانید و چشمه‌ها را از اعماق جاری نمود،

29 Cuando estableció los límites del mar para que no se saliera más allá de su voluntad, y cuando estableció los fundamentos de la tierra.

وقتی حدود دریاها را تعیین کرد تا آبها از آن تجاوز نکنند و وقتی اساس زمین را بنیاد نهاد،

30 En ese tiempo estaba a su lado, como maestro artesano. Lo alegraba todos los días, y yo sentía siempre alegría en su presencia.

من نزد او معمار بودم. موجب شادی همیشگی او بودم و در حضورش شادی می‌کردم.

31 Estuve muy feliz en el mundo que creó, y celebrábamos juntos con los seres humanos.

دنیا و انسانهایی که او آفریده بود مایهٔ خوشی من بودند.

32 “Ahora, hijos míos, escúchenme, porque los que siguen mis caminos son felices.

«پس ای جوانان به من گوش دهید، زیرا همهٔ کسانی که از دستورهای من پیروی می‌کنند سعادتمندند.

33 Escuchen mis instrucciones y sean sabios. No rechacen mi instrucción

به نصیحت من گوش کنید؛ عاقل باشید و نصیحت مرا رد نکنید.

34 Felices son los que me escuchan, los que están pendientes en mi puerta para verme llegar.

خوشا به حال کسی که به من گوش دهد و هر روز جلوی در خانهٔ من انتظار مرا بکشد،

35 Porque los que me encuentran, encuentran la vida, y son aceptados por el Señor.

زیرا هر که مرا بیابد حیات را یافته و خداوند را خشنود ساخته است؛

36 Pero los que no me encuentran se hacen daño a sí mismos, pues todos los que me aborrecen aman la muerte”.

اما کسی که مرا از دست بدهد به جانش لطمه می‌زند، آنانی که از من متنفر باشند مرگ را دوست دارند.»