< Proverbios 8 >

1 ¿No llama la sabiduría? ¿No alza su voz el entendimiento?
He teka ianei kei te karanga te whakaaro nui, e puaki ana ano te reo o te matauranga?
2 En lo alto de la colina, se pone en pie junto al camino, y sobre en las encrucijadas.
I runga i nga wahi tiketike tona turanga, i te ara i te tutakitanga o nga huarahi;
3 A las puertas de la ciudad, en la entrada grita:
Hamama ana ia i te taha o nga kuwaha, i te ngutu o te pa, i te tomokanga atu i nga tatau:
4 “¡Los estoy llamando a todos ustedes! ¡A todos los habitantes del mundo!
Ki a koutou, e nga tangata, taku karanga; ki nga tama ano a te tangata toku reo.
5 Si eres inmaduro, aprende a crecer. Si eres tonto, aprende y vuélvete inteligente.
E nga kuware, kia matau koutou ki te ngarahu tupato; e nga wairangi, kia mohio te ngakau.
6 Escúchame porque tengo valiosas cosas que explicarte.
Whakarongo mai, ka korerotia hoki e ahau nga mea pai rawa; ko ta oku ngutu e whakapuaki ai ko nga mea e rite ana.
7 Yo digo lo correcto, porque digo la verdad y odio la maldad en todas sus formas.
He pono hoki te korero a toku mangai; he mea whakarihariha ano te kino ki oku ngutu.
8 Todas mis palabras son verdaderas, y ninguna es falsa ni engañosa.
Kei runga i te tika nga kupu katoa a toku mangai; kahore he whakapeka, he whanoke ranei, i roto.
9 Mis palabras son fáciles de entender para todo el que tiene entendimiento. Son rectas para el que tiene conocimiento.
Ko enei katoa he marama ki te tangata e matau ana, he tika ki te hunga i kitea ai te mohio.
10 Elige mi enseñanza por encima de la plata; elige el conocimiento más que el oro puro.
Manakohia mai taku ako, kaua te hiriwa; ko te matauranga, nui atu i te koura pai rawa.
11 Porque la sabiduría es más valiosa que los rubíes. ¡Nada de lo que puedas desear se compara a ella!
Pai atu hoki te whakaaro nui i nga rupi; e kore hoki nga mea katoa e minaminatia nei e tau hei whakarite mona.
12 “Yo, la sabiduría, vivo con las buenas decisiones. Sé como hallar el conocimiento y el discernimiento.
Kua meinga e ahau, e te whakaaro nui, ko te ngarahu pai hei nohoanga moku, e kitea ana e ahau te mohio me te ata whakaaro.
13 Honrar al Señor significa aborrecer el mal. Por ello aborrezco el orgullo y la arrogancia, la conducta malvada y el decir mentiras.
Ko te wehi ki a Ihowa koia tena ko te kino ki te he: e kino ana ahau ki te whakapehapeha, ki te whakakake, ki te ara he, ki te mangai whanoke.
14 Tengo el consejo y el buen juicio. Conmigo está la inteligencia y el poder.
Ko te whakaaro tika, ko te whakaaro nui, naku; ko ahau te matauranga, kei ahau te kaha.
15 Gracias a mi los reyes reinan, y los gobernantes emiten decretos justos.
Naku nga kingi i kingi ai, naku nga rangatira i whakatakoto ai i te tika.
16 Gracias a mi los líderes y nobles pueden gobernar, así como todos los que gobiernan con justicia.
Naku i whai rangatiratanga ai nga rangatira, nga tangata nunui, ara nga kaiwhakawa katoa o te whenua.
17 Amo a los que me aman, y los que me buscan de corazón me encontrarán.
E arohaina ana e ahau te hunga e aroha ana ki ahau; ko te hunga hoki e ata rapu ana i ahau, e kite ratou i ahau.
18 Conmigo está la riqueza y el honor, así como la riqueza y prosperidad duraderas.
He taonga, he kororia kei ahau; ae ra, he rawa mau tonu, he tika.
19 El fruto que produzco es mejor que el oro, incluso que el oro puro, y mi cosecha es mejor que la plata más fina.
Pai atu oku hua i te koura, ae ra, i te koura parakore; ko nga mea e puta ana i ahau, pai atu i te hiriwa kowhiri.
20 Vivo con rectitud, y sigo los caminos de la justicia.
Kei nga ara o te tika ahau e haere ana, kei waenganui i nga huarahi o te whakawa:
21 Yo otorgo riqueza a los que me aman, y lleno sus almacenes de tesoros.
Kia meinga ai e ahau te hunga e aroha ana ki ahau kia whiwhi ki te rawa, kia whakakiia ai e ahau a ratou takotoranga taonga.
22 “El Señor me creó desde el principio. Fui creada antes que cualquier otra cosa.
I a Ihowa ahau, no te timatanga ra ano o ona ara, no mua atu i ana mahi o nehera.
23 Fui formada hace mucho tiempo, desde el principio, y antes de que el mundo existiera.
Nonamata riro ahau i whakaritea ai, no te timatanga, no mua atu i te whenua.
24 Nací cuando no había profundidades en el océano, cuando no había fuentes de aguas.
I te mea kahore ano nga rire, kua whanau ahau; i te mea kiano he puna whai wai.
25 Nací antes de que se formaran las montañas y colinas,
No mua atu i te whakaunga o nga maunga, no mua i nga pukepuke toku whanautanga:
26 aun antes de que él hiciera la tierra y sus campos, o siquiera el polvo de la tierra.
I te mea kahore ano i hanga noatia e ia te whenua, me nga parae, me te timatanga o te puehu o te ao.
27 Estuve allí cuando los cielos fueron puestos en su lugar, cuando él dibujó el horizonte sobre el océano,
I tana whakaturanga i nga rangi, i reira ano ahau: i tana whakaritenga i te awhi mo te mata o te rire;
28 cuando puso las nubes arriba en el cielo, y cuando creó las fuentes de los océanos.
I tana whakapumautanga i nga rangi i runga; i te tototanga o nga puna o te rire;
29 Cuando estableció los límites del mar para que no se saliera más allá de su voluntad, y cuando estableció los fundamentos de la tierra.
I tana rohenga mai i te moana, kei takahia tana kupu e nga wai; i tana waitohutanga i nga turanga o te whenua;
30 En ese tiempo estaba a su lado, como maestro artesano. Lo alegraba todos los días, y yo sentía siempre alegría en su presencia.
I reira ahau i tona taha, he tohunga ki nga mahi: he ahuarekatanga ahau nona i ia ra, i ia ra, e koa ana i nga wa katoa i tona aroaro;
31 Estuve muy feliz en el mundo que creó, y celebrábamos juntos con los seres humanos.
E koa ana ki tana ao; a ko taku i ahuareka ai ko nga tama a te tangata.
32 “Ahora, hijos míos, escúchenme, porque los que siguen mis caminos son felices.
No reira, e aku tamariki, whakarongo mai ki ahau: ka hari hoki te hunga e pupuri ana i oku ara.
33 Escuchen mis instrucciones y sean sabios. No rechacen mi instrucción
Whakarongo mai ki te ako, kia whai whakaaro ai koutou; kaua hoki e paopaongia.
34 Felices son los que me escuchan, los que están pendientes en mi puerta para verme llegar.
Ka hari te tangata e whakarongo ana ki ahau, e tatari ana i oku tatau i tenei ra, i tenei ra, e whanga ana i nga pou o oku kuwaha.
35 Porque los que me encuentran, encuentran la vida, y son aceptados por el Señor.
Ko te tangata hoki e kite ana i ahau, e kite ana i te ora, ka whiwhi ano ia ki ta Ihowa manako mai.
36 Pero los que no me encuentran se hacen daño a sí mismos, pues todos los que me aborrecen aman la muerte”.
Ko te tangata ia e hara ana ki ahau, he mahi nanakia tana ki tona wairua ake; ko te hunga katoa e kino ana ki ahau, e aroha ana ki te mate.

< Proverbios 8 >