Proverbios 4

1 Escuchen, hijos, la instrucción de un padre. Estén atentos al sano juicio,

ای پسرانم، به نصیحت پدر خود گوش دهید و به آن توجه کنید تا دانا شوید.

2 porque lo que les diré es consejo fiel. No rechacen mis enseñanzas.

پندهای من مفید است؛ آنها را به خاطر بسپارید.

3 Porque yo también fui hijo de mi padre, un joven tierno, e hijo único de mi madre

من هم زمانی جوان بودم؛ پدری داشتم و تنها فرزند عزیز مادرم بودم.

4 y él fue quien me instruyó. Me dijo: “Presta atención a las palabras que te digo y no las olvides. Haz lo que te digo y vivirás.

پدرم به من پند می‌داد و می‌گفت: «اگر سخنان مرا بشنوی و به آنها عمل کنی، زنده خواهی ماند.

5 Obtén sabiduría, busca el sano juicio. No olvides mis palabras, ni las desprecies.

حکمت و بصیرت را کسب کن. سخنان مرا فراموش نکن و از آنها منحرف نشو.

6 “No abandones la sabiduría porque ella te mantendrá a salvo. Ama la sabiduría y ella te protegerá.

حکمت را ترک نکن، زیرا از تو حمایت خواهد کرد. آن را دوست بدار که از تو محافظت خواهد نمود.

7 Lo primero que debes hacer para ser sabio es obtener sabiduría. Junto a todo lo que obtengas, procura obtener inteligencia.

حکمت از هر چیزی بهتر است؛ به هر قیمتی شده آن را به دست بیاور.

8 Atesora la sabiduría y ella te alabará. Abrázala y ella te honrará.

اگر برای حکمت ارزش قائل شوی، او نیز تو را سربلند خواهد نمود. اگر حکمت را در آغوش بگیری او به تو عزت خواهد بخشید

9 Colocará sobre tu cabeza una corona de gracia, y te ofrecerá una corona de gloria”.

و تاج عزت و افتخار بر سرت خواهد نهاد.»

10 Escucha, hijo mío. Si aceptas lo que te digo, vivirás larga vida.

پسرم به من گوش کن و آنچه به تو می‌گویم بپذیر تا عمری طولانی داشته باشی.

11 Te he explicado el camino de la sabiduría. Te he guiado por los caminos de rectitud.

من به تو حکمت آموختم و تو را به سوی راستی هدایت نمودم.

12 No habrá obstáculos cuando camines, ni tropezarás al correr.

وقتی راه روی مانعی بر سر راهت نخواهد بود و چون بدوی پایت نخواهد لغزید.

13 Aférrate a estas instrucciones, y no las dejes ir. Protégelas, porque son el cimiento de la vida.

آنچه را که آموخته‌ای حفظ کن و آن را از دست نده؛ آن را نگه دار، زیرا حیات توست.

14 No andes por el camino de los malvados, ni sigas el ejemplo de los que hacen el mal.

به راه بدکاران نرو و از روش گناهکاران پیروی ننما.

15 Evítalos por completo y no vayas por allí. Da la vuelta y sigue tu camino.

از آنها دوری کن و روی خود را از آنان بگردان و به راه خود برو؛

16 Los malvados no descansan hasta haber cometido maldad. No pueden dormir sin haber engañado a alguna persona.

زیرا ایشان تا بدی نکنند نمی‌خوابند و تا باعث لغزش و سقوط کسی نشوند آرام نمی‌گیرند.

17 Porque comen del pan de la maldad y beben del vino de la violencia.

خوراک آنها ظلم و شرارت است.

18 La vida de los que hacen el bien es como la luz de la aurora, que va en aumento hasta que su luz llega a plenitud del día.

راه درستکاران مانند سپیدهٔ صبح است که رفته‌رفته روشنتر می‌شود تا سرانجام به روشنایی کامل روز تبدیل می‌گردد،

19 Pero la vida de los malvados es como la total oscuridad, en la que no pueden ver con qué tropiezan.

اما راه بدکاران مثل سیاهی شب است. بدکاران می‌افتند و نمی‌دانند چه چیز باعث افتادنشان شده است.

20 Hijo mío, presta atención a lo que te digo y escucha mis palabras.

ای پسرم، به آنچه که به تو می‌گویم به دقت گوش بده.

21 No las pierdas de vista y reflexiona sobre ellas,

سخنان مرا از نظر دور ندار، بلکه آنها را در دل خود حفظ کن،

22 porque son vida para quien las encuentra, y traen sanidad a todo el cuerpo.

زیرا سخنان من به شنونده حیات و سلامتی کامل می‌بخشد.

23 Por encima de todas las cosas, protege tu mente, pues todo en la vida procede de ella.

مراقب افکارت باش، زیرا زندگی انسان از افکارش شکل می‌گیرد.

24 Nunca mientas, ni hables con deshonestidad.

دروغ و ناراستی را از دهان خود دور کن.

25 Enfócate en lo que está delante de ti, mira lo que tienes adelante.

چشمان خود را به هدف بدوز و به اطراف توجه نکن.

26 Pon tu atención en el camino que te has propuesto, y estarás seguro donde vayas.

مواظب راهی که در آن قدم می‌گذاری باش. همیشه در راه راست گام بردار تا در امان باشی.

27 No te apartes ni a la derecha, ni a la izquierda, y aléjate del mal.

از راه راست منحرف نشو و خود را از بدی دور نگه دار.