Proverbios 31
1 Estas son las palabras del Rey Lemuel, un oráculo, enseñado por su madre.
Ang mga pulong ni hari Lemuel; ang pagpanagna nga gitudlo kaniya sa iyang inahan.
2 ¿Qué podré enseñarte, hijo mío? Mi hijo a quien parí; el hijo que nació como respuesta a mis votos.
Unsa, anak ko? ug unsa, Oh anak sa akong tagoangkan? Ug unsa, Oh anak sa akong mga panaad?
3 No desperdicies tu fuerza durmiendo con mujeres; con esas que hacen caer a los reyes.
Ayaw pag-ihatag ang imong kusog ngadto sa mga babaye, Ni ang imong mga dalan nianang nakapalaglag sa mga hari.
4 Lemuel, no es digno de los reyes beber vino, ni de los gobernantes beber alcohol.
Dili angay alang sa mga hari, Oh Lemuel, dili angay alang sa mga hari ang pag-inum sa vino; Ni alang sa mga principe ang pag-ingon: Hain ang maisug nga ilimnon?
5 Porque si beben, olvidarán la ley, y pervertirán los derechos de los que sufren.
Tingali unya manginum sila, ug malimot sa Kasugoan, Ug balit-aron ang justicia alang sa bisan kinsa nga ginasakit.
6 Dale alcohol a los que están muriendo, y vino a los que están sufriendo angustia.
Hatagi ug maisug nga ilimnon kadtong andam na sa pagkahanaw, Ug vino niadtong ginapaitan sa kalag:
7 Déjalos que beban para que olviden su pobreza, y para que no recuerden más sus problemas.
Paimna siya, ug pahikalimti ang iyang kakabus, Ug ayaw na pagpahinumdumi ang iyang pagka-makalolooy.
8 Habla en favor de los que no tienen voz, y lucha por los derechos de los marginados de la sociedad.
Bukha ang imong baba alang sa amang, Diha sa kaayohan sa tanan niadtong mga biniyaan.
9 Habla sin temor y juzga con honestidad, defiende a los pobres y desposeídos.
Bukha ang imong baba, maghukom ka sa pagkamatarung, Ug maghatag ka ug justicia sa mga kabus ug hangul.
10 ¿Quién podrá encontrar a una mujer fuerte y capaz? ¡Una mujer así es más valiosa que muchas joyas!
Kinsay makakaplag sa usa ka babaye nga takus? Kay ang iyang bili labaw pa kay sa mahal nga mga bato.
11 Su esposo tiene plena confianza en ella, y a su lado este hombre nunca empobrecerá.
Ang kasingkasing sa iyang bana nagasalig kaniya, Ug siya wala makulangi sa ganancia.
12 Durante toda su vida, esta mujer le trae el bien y nunca el mal.
Siya nagabuhat kaniya sa maayo ug dili sa dautan Sa tibook nga mga adlaw sa iyang kinabuhi.
13 Ella consigue la lana y el lino, y con vehemencia elabora prendas de vestir con sus propias manos.
Siya nagapangita ug balhibo sa carnero ug lanot sa lino, Ug sa kinabubut-on nagabuhat uban sa iyang kamot.
14 Así como la embarcación de un comerciante, ella trae desde lejos la comida.
Siya sama sa mga sakayan-sa-patigayon; Siya nagadala sa iyang tinapay gikan sa halayo.
15 Se levanta antes del amanecer para preparar el desayuno para su familia, y para preparar el trabajo de sus siervas.
Siya mobangon usab samtang gabii pa, Ug nagahatag sa kalan-on sulod sa iyang panimalay, Ug ang ilang mga buhat alang sa iyang mga sulogoong dalaga.
16 Ella mira el campo y decide comprarlo. Con su propio salario decide comprar una viña.
Siya nagahunahuna ug usa ka baul, ug nagapalit niini; Uban sa bunga sa iyang mga kamot siya nagatanum ug usa ka parrasan.
17 Está siempre dispuesta y lista, y trabaja arduamente con sus fuertes brazos.
Ginabaksan niya ug kalig-on ang iyang mga hawak, Ug ginapabaskog niya ang iyang mga bukton.
18 Ella reconoce el gran valor de lo que hace. Se mantiene ocupada y su lámpara se apaga tarde, por la noche.
Siya nahibalo nga ang iyang baligya makaganancia; Ang iyang lamparahan dili mapalong sa pagkagabii.
19 Hila las fibras y las teje, convirtiéndolas en telas.
Ginabutang niya ang iyang mga kamot sa bilikan, Ug ang mga kamot nagapugong sa kalinyasan.
20 Es generosa y da a los necesitados.
Ginatuy-od niya ang iyang kamot ngadto sa mga kabus; Oo, nagatunol siya sa iyang mga kamot ngadto sa mga hangul.
21 No se preocupa si cae nieve, porque su familia tiene abrigo tibio.
Siya dili mahadlok sa nieve alang sa iyang panimalay; Kay ang iyang sulod-balay gibistihan sa mapula.
22 Ella se hace abrigos, y se viste con lino fino y ropa de color púrpura.
Siya nagabuhat alang sa iyang kaugalingon ug mga alfombra; Ang iyang saput lino nga manipis ug purpura.
23 Su esposo es respetado en el concilio a las puertas de la ciudad, donde se sienta con los ancianos.
Ang iyang bana inila diha sa mga ganghaan, Sa diha nga siya molingkod uban sa mga anciano sa yuta.
24 Ella elabora ropas de lino para vender, y es la proveedora de cinturones para los comerciantes.
Siya nagabuhat ug mga saput nga lino ug nagabaligya kanila, Ug nagahatud ug mga bakus ngadto sa magpapatigayon.
25 Ella se viste de fuerza y dignidad, y mira el futuro con alegría.
Kusog ug pagkahalangdon mao ang iyang saput; Ug siya mokatawa sa panahon nga umalabut.
26 Ella habla con sabiduría, y es bondadosa al dar instrucciones.
Siya nagabuka sa iyang baba uban ang pagkamanggialamon; Ug ang balaod sa pagkamaloloy-on maoy anaa sa tumoy sa iyang dila.
27 Ella se encarga de las necesidades de su familia, y nunca está desocupada.
Siya nagasud-ong ug maayo sa mga paagi sa iyang sulod-balay, Ug dili mokaon sa tinapay sa pagkatapulan.
28 Sus hijos se apresuran a bendecirla. Su esposo la alaba, diciendo:
Ang iyang mga anak mobangon, ug magatawag kaniya nga bulahan; Ang iyang bana usab, ug siya nagadayeg kaniya, nga nagaingon:
29 “Muchas mujeres hacen grandes cosas, ¡pero tú eres mejor que todas ellas!”
Daghang mga anak nga babaye nga nanagbuhat sa pagkatakus gayud, Apan ikaw milabaw kanilang tanan.
30 El encanto es engañoso, y la belleza se desvanece; pero la mujer que honra al Señor merece ser alabada.
Ang katahum malimbongon, ug ang kaanyag kakawangan lamang; Apan ang usa ka babaye nga mahadlok kang Jehova, siya pagadayegon.
31 Dale el reconocimiento que se merece; alábala públicamente por lo que ha hecho.
Hatagi siya sa bunga sa iyang mga kamot; Ug papagdayega kaniya ang iyang mga buhat diha sa mga ganghaan.
