Proverbios 3

1 Hijo mío, no olvides mis instrucciones. Recuerda siempre mis mandamientos.

پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن.

2 Así vivirás muchos años, y tu vida será plena.

3 Aférrate a la bondad y a la verdad. Átalas a tu cuello y escríbelas en tu mente.

محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس،

4 Así tendrás buena reputación y serás apreciado por Dios y la gente.

اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان.

5 Pon tu confianza totalmente en el Señor, y no te fíes de lo que crees saber.

با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما.

6 Recuérdalo en todo lo que hagas, y él te mostrará el camino correcto.

در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت.

7 No te creas sabio, respeta a Dios y evita el mal.

به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن،

8 Entonces serás sanado y fortalecido.

و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید.

9 Honra al Señor con tu riqueza y con los primeros frutos de tus cosechas.

از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن.

10 Entonces tus graneros serán llenos de fruto, y tus estanques rebosarán de vino nuevo.

آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید.

11 Hijo mío, no rechaces la disciplina del Señor ni te enojes cuando te corrija,

پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو.

12 porque el Señor corrige a los que ama, así como un padre corrige al hijo que más le agrada.

زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند.

13 Felices son los que encuentran la sabiduría y obtienen entendimiento,

خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛

14 porque la sabiduría vale más que la plata, y ofrece mejor recompensa que el oro.

زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است!

15 ¡La sabiduría vale más que muchos rubíes y no se compara con ninguna cosa que puedas imaginar!

ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد.

16 Por un lado ella te brinda larga vida, y por el otro riquezas y honra.

حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد.

17 Te dará verdadera felicidad, y te guiará a una prosperidad llena de paz.

حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند.

18 La sabiduría es un árbol de vida para todo el que se aferra a ella, y bendice a todos los que la aceptan.

خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است.

19 Fue gracias a la sabiduría el Señor creó la tierra, y gracias al conocimiento puso los cielos en su lugar.

خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود.

20 Fue gracias a su conocimiento que las aguas de las profundidades fueron liberadas, y las nubes enviadas como rocío.

به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید.

21 Hijo mío, aférrate al buen juicio y a las decisiones sabias; no los pierdas de vista,

پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛

22 porque serán vida para ti, y como un adorno en tu cuello.

زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید،

23 Caminarás con confianza y no tropezarás.

و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛

24 Cuando descanses, no tendrás temor, y cuando te acuestes tu sueño será placentero.

با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛

25 No tendrás temor del pánico repentino, ni de los desastres que azotan al malvado,

از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید،

26 porque el Señor será tu confianza, y evitará que caigas en trampa alguna.

زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی.

27 No le niegues el bien a quien lo merece cuando tengas el poder en tus manos.

اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار.

28 No le digas a tu prójimo: “Vete. Ven mañana, y yo te daré”, si ya tienes los recursos para darle.

هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی.

29 No hagas planes para perjudicar a tu prójimo que vive junto a ti, y que confía en ti.

علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن.

30 No discutas con nadie sin razón, si no han hecho nada para hacerte daño alguno.

با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن.

31 ¡No sientas celos de los violentos, ni sigas su ejemplo!

به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما،

32 Porque el Señor aborrece a los mentirosos, pero es amigo de los que hacen lo que es bueno.

زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند.

33 Las casas de los malvados están malditas por el Señor, pero él bendice los hogares de los que viven en rectitud.

لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد.

34 Él se burla de los que se burlan, pero es bondadoso con los humildes.

خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد.

35 Los sabios recibirán honra, pero los necios permanecerán en desgracia.

دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد.