< Proverbios 23 >

1 Cuando te sientes a comer con un gobernante, ten cuidado con lo que te sirven,
Sa’ad da ka zauna domin cin abinci da mai mulki, ka lura sosai da abin da yake gabanka,
2 y ponte límites si tienes mucha hambre.
ka kuma sa wuƙa a maƙogwaronka in kai mai ci da yawa ne.
3 No seas glotón en sus finos banquetes, porque lo ofrecen con motivaciones engañosas.
Kada ka yi marmarin abincinsa mai daɗi gama wannan abinci ruɗu ne.
4 No te desgastes tratando de volverte rico. ¡Sé sabio y no te afanes en ello!
Kada ka gajiyar da kanka don ka yi arziki; ka kasance da hikimar dainawa.
5 La riqueza desaparece en un abrir y cerrar de ojos, abriendo repentinamente alas, y volando al cielo como el águila.
Da ƙyiftawar ido a kan wadata ta ɓace, gama tabbatacce sukan yi fikafikai sukan tashi sama kamar gaggafa.
6 No aceptes ir a comer con personas mezquinas, ni codicies sus finos banquetes,
Kada ka ci abincin mai rowa, kada ka yi marmarin abincinsa mai daɗi;
7 porque tal como son sus pensamientos, así son ellos. Ellos dicen: “¡Ven, come y bebe!” Pero en sus mentes no tienen ningún interés en ti.
gama shi wani irin mutum ne wanda kullum yana tunani game da tsadar abincin. Zai ce maka, “Ci ka sha,” amma zuciyarsa ba ta tare da kai.
8 Vomitarás cada pedazo que hayas comido, y las palabras de aprecio se habrán consumido.
Za ka yi amai ɗan abin da ka ci dukan daɗin bakinka kuwa zai tafi a banza.
9 No hables con los tontos porque ellos se burlarán de tus palabras sabias.
Kada ka yi magana da wawa, gama zai yi wa maganar hikimarka ba’a.
10 No muevas las fronteras antiguas, y no invadas los campos que pertenecen a huérfanos,
Kada ka kawar da shaidar iyaka ta dā ko ka ɗiba gonar marayu,
11 porque su Protector es poderoso y él peleará su caso contra ti.
gama mai Kāriyarsu yana da ƙarfi; zai kuwa yi magana dominsu.
12 Enfoca tu mente en la instrucción; escucha las palabras de conocimiento.
Ka mai da hankali ga umarni ka kuma kasa kunne ga kalmomin sani.
13 No evites disciplinar a tus hijos, pues un golpe no los matará.
Kada ka bar yaro ba horo; in ka yi masa horo da sanda, ba zai mutu ba.
14 Si corriges con castigo físico a tu hijo, lo salvarás de la muerte. (Sheol h7585)
Ka hukunta shi da sanda ka ceci ransa daga mutuwa. (Sheol h7585)
15 Hijo mío, si piensas con sabiduría me harás feliz;
Ɗana, in zuciyarka mai hikima ce, to, zuciyata za tă yi murna;
16 Me deleitaré cuando hables con rectitud.
cikin cikina zai yi farin ciki in leɓunanka suna maganar abin da yake daidai.
17 No mires a los pecadores con envidia, sino recuerda siempre honrar al Señor,
Kada ka bar zuciyarka tă yi ƙyashin masu zunubi, amma kullum tsoron Ubangiji za ka yi kishi.
18 porque ciertamente hay un futuro para ti, y tu esperanza no será destruida.
Tabbatacce akwai sa zuciya ta nan gaba dominka, kuma sa zuciyarka ba za tă zama a banza ba.
19 Presta atención, hijo mío, y sé sabio. Asegúrate de enfocar tu mente en seguir el camino recto.
Ka saurara, ɗana, ka zama mai hikima, ka kafa zuciyarka a hanyar da take daidai.
20 No te juntes con los que beben mucho vino, o con los que se sacian de carne.
Kada ka haɗa kai da waɗanda suke shan ruwan inabi da yawa ko masu haɗama kansu da abinci,
21 Porque los que se emborrachan y comen de más, pierden todo lo que tienen; y pasan el tiempo adormilados, por lo cual solo les quedan trapos para vestir.
gama bugaggu da ruwan inabi da masu yawan ci sukan zama matalauta, gama jiri yakan yi musu sutura da tsummoki.
22 Presta atención a tu padre, y no rechaces a tu madre cuando sea vieja.
Ka kasa kunne ga mahaifinka, wanda ya ba ka rai, kada kuwa ka rena mahaifiyarka sa’ad da ta tsufa.
23 Invierte en tener la verdad y no la vendas. Invierte en la sabiduría, la instrucción y la inteligencia.
Ka saye gaskiya kada kuwa ka sayar da ita; ka nemi hikima, horo da fahimi.
24 Los hijos que hacen el bien alegran a sus padres; un hijo sabio trae alegría a su padre.
Mahaifin adali yana da farin ciki sosai; duk wanda yake da ɗa mai hikima yakan ji daɗinsa.
25 Haz que tu padre y tu madre se alegren; trae alegría a la que te parió.
Bari mahaifinka da mahaifiyarka su yi murna; bari wadda ta haife ka tă yi farin ciki!
26 Hijo mío, dame toda tu atención, y sigue mi ejemplo con alegría.
Ɗana, ka ba ni zuciyarka bari kuma idanunka su kiyaye hanyoyina,
27 Una prostituta es como quedar atrapado en un foso. La mujer inmoral es como quedar atrapado en un pozo estrecho.
gama karuwa rami ne mai zurfi mace marar aminci matsattsiyar rijiya ce.
28 Tal como un ladrón, ella se recuesta para esperar y agarrar a los hombres por sorpresa, para que sean infieles a sus mujeres.
Kamar’yan fashi, takan kwanta tana jira tana kuma ninka rashin aminci a cikin maza.
29 ¿Quién estará en problemas? ¿Quién sufrirá dolor? ¿Quién estará en discusión? ¿Quién se quejará? ¿Quién saldrá lastimado sin razón alguna? ¿Quién tendrá los ojos enrojecidos?
Wa yake wayyo? Wa yake baƙin ciki? Wa yake neman fada? Wa yake gunaguni? Wa yake da raunuka ba dalili? Wa yake da jan idanu?
30 Los que pasan mucho tiempo bebiendo vino, los que siempre están probando un nuevo cóctel.
Waɗanda suke daɗe suna shan ruwan inabi, waɗanda suke neman ƙoƙon damammen ruwan inabi.
31 No dejes que la apariencia del vino te tiente, ya sea por su color rojo o por sus burbujas en la copa, o por la suavidad con que se asienta.
Kada ka ƙyifce ido a ruwan inabi sa’ad da ya yi ja, sa’ad da yana da kyan gani a cikin ƙwarya, sa’ad da yana gangarawa sumul a maƙogwaro!
32 Al final morderá como una serpiente, y te causará dolor como víbora.
A ƙarshe yana sara kamar maciji da kuma dafi kamar gamsheƙa.
33 Alucinarás, verás cosas extrañas, y tu mente confundida te hará decir toda clase de locuras.
Idanunka za su riƙa gane-gane, zuciyarka kuma za su riƙa tunani abubuwa masu rikitarwa.
34 Te tropezarás como si rodaras por el océano. Serás sacudido como quien se recuesta en el mástil de una embarcación, diciendo:
Za ka zama kamar wanda yake barci a tsakiyar tekuna, kwance a sama itacen jirgin ruwa.
35 “La gente me golpeó, pero no me dolió; me dieron azotes, pero no sentí nada. Ahora debo levantarme porque necesito otro trago”.
Za ka ce “Sun buge ni, amma ban ji ciwo ba! Sun daddoke ni, amma ba na jin zafinsa! Yaushe zan farka don in ƙara shan wani?”

< Proverbios 23 >