Proverbios 22

1 Tener una buena reputación es mejor que tener mucho dinero. El respeto es mejor que la plata y que el oro.

Një nam i mirë është më i pëlqyeshëm se pasuritë e mëdha, dhe hiri është më i pëlqyeshëm se argjendi dhe ari.

2 Los ricos y los pobres tienen algo en común: el Señor es su creador.

I pasuri dhe i varfëri kanë këtë të përbashkët: të dy i ka bërë Zoti.

3 Si eres prudente, verás venir el peligro y te apartarás; pero los necios siguen sin cuidado y sufren las consecuencias.

Njeriu i matur e shikon të keqen dhe fshihet; por njerëzit naivë shkojnë tutje dhe dënohen.

4 Si eres humilde y respetas al Señor, tu recompense será la riqueza, el honor y la vida.

Çmimi i përvujtërisë është frika e Zotit, pasuria, lavdia dhe jeta.

5 Solo hay espinas y trampas en el camino de los corruptos. Los que estiman sus vidas se mantendrán lejos de ellos.

Ferra dhe leqe gjenden në udhën e të çoroditurit; kush kujdeset për jetën e vet rri larg tyre.

6 Enseña a los niños el modo correcto de vivir, y cuando crezcan, seguirán viviendo en rectitud.

Mësoji fëmijës rrugën që duhet të ndjekë, dhe ai nuk do të largohet prej saj edhe kur të plaket.

7 El rico gobierna al pobre, y los que piden dinero prestado son esclavos de los prestamistas.

I pasuri sundon mbi të varfërit, dhe huamarrësi është skllav i huadhënësit.

8 Los que siembran injusticia, cosecharán desastre. Y los golpes que dan a otros, cesarán.

Kush mbjell padrejtësi ka për të korrur telashe dhe shufra e zemërimit të tij do të asgjesohet.

9 Si eres generoso, serás bendecido por compartir tu comida con los necesitados.

Njeriu me sy dashamirës do të bekohet, sepse i jep bukë të varfërit.

10 Deshazte de los burlones y acabarás con el conflicto. Entonces no habrá discusiones ni insultos.

Përzëre tallësin dhe grindjet do të ikin bashkë me të; po, grindjet dhe fyerjet do të pushojnë.

11 Todo el que estima la sinceridad y habla con cortesía, tendrá al rey como amigo.

Kush e do pastërtinë e zemrës dhe ka hir mbi buzët do ta ketë shok mbretin.

12 El Señor cuida del conocimiento, pero se opone a las palabras de los mentirosos.

Sytë e Zotit ruajnë dijen, por ai i bën të kota fjalët e të pabesit.

13 Los perezosos dicen: “Hay un león allá afuera. ¡Si salgo podría morir!”

Përtaci thotë: “Jashtë ka një luan; do të vritem rrugës”.

14 Las palabras seductoras de una mujer inmoral son como una trampa peligrosa. Si el Señor está enojado contigo, caerás en la trampa.

Goja e gruas që shkel kurorën është një gropë e thellë; ai që ka zemëruar Zotin do të bjerë në të.

15 Los niños son ignorantes por naturaleza. La corrección física les ayudará a entrar en razón.

Marrëzia lidhet me zemrën e fëmijës, por shufra e korrigjimit do ta largojë prej saj.

16 Si oprimes al pobre para hacerte rico, o si eres generoso con el rico, terminarás siendo pobre tú mismo.

Ai që shtyp të varfërin për t’u pasuruar dhe ai që i jep të pasurit, me siguri do të varfërohet.

17 Atiende y escucha las palabras de los sabios. Medita cuidadosamente en mis enseñanzas,

Vëru veshin dhe dëgjo fjalët e të urtëve, dhe jepja zemrën dijes sime.

18 porque es bueno que guardes estas palabras en tu mente para que estés listo para compartirlas.

sepse për ty do të jetë e këndshme t’i ruash në intimitetin tënd dhe t’i kesh të gjitha gati mbi buzët e tua.

19 Hoy te explico hoy para que confíes en el Señor. ¡Sí, a ti!

Me qëllim që besimin tënd ta kesh te Zoti, sot të kam mësuar, po, pikërisht ty.

20 ¿Acaso no he escrito para ti treinta consejos de sabiduría?

A nuk të kam shkruar në të kaluarën aforizma që kanë të bëjnë me këshillimin dhe diturinë,

21 Son para aclararte lo recto y verdadero, a fin de que puedas dar una explicación veraz a aquellos a que te enviaron.

në mënyrë që të njohësh sigurinë e fjalëve të së vërtetës, me qëllim që t’u përgjigjesh me fjalë të vërteta atyre që të dërgojnë?

22 Pues no debes robarle al pobre solo porque es pobre; y no deberías sofocar en la corte a los de menos recursos,

Mos e vidh të varfërin, sepse është i varfër, dhe mos e shtyp të mjerin te porta,

23 porque el Señor peleará su caso, y recuperará lo que les hayan robado.

sepse Zoti do të mbrojë çështjen e tyre dhe do t’u heqë jetën atyre që i kanë zhveshur.

24 No te hagas amigo de quien se enoja fácilmente. No se asocies con personas irascibles,

Mos lidh miqësi me njeriun zemërak dhe mos u shoqëro me njeriun idhnak,

25 para que no aprendas a ser como ellos y no destruyas tu vida.

që të mos mësosh rrugët e tij dhe të mos gjesh një kurth për shpirtin tënd.

26 No te comprometas con apretón de manos a ser fiador de otro,

Mos u bëj si ata që japin dorën si garanci, që bëhen garant për borxhet e të tjerëve.

27 porque si no puedes pagar, ¿por qué tendrían que embargar tu cama?

Në qoftë se nuk ke asgjë me se të paguash, pse duhet të të heqë shtratin poshtë vetes?

28 No muevas los hitos fronterizos que establecieron tus antepasados.

Mos e luaj kufirin e vjetër, të vendosur nga etërit e tu.

29 Si ves a alguien con talento en su trabajo, notarás que trabajará para reyes y no para la gente común.

A ke parë një njeri të papërtueshëm në punën e tij? Ai do të paraqitet në prani të mbretit dhe nuk do të qëndrojë para njerëzve të humbur.