Proverbios 21

1 El Señor dirige las decisiones del rey como si fuera una corriente de agua, enviándola en la dirección que él quiere.

دل پادشاه در دست خداوند است، او آن را مانند آب جوی، به هر سو که بخواهد هدایت می‌کند.

2 La gente cree que lo que hace es lo correcto, pero el Señor mira sus motivos.

تمام کارهای انسان به نظر خودش درست است، اما انگیزه‌ها را خداوند می‌بیند.

3 Hacer lo recto y justo agrada al Señor más que los sacrificios.

به جا آوردن عدالت و انصاف بیشتر از تقدیم قربانیها خداوند را خشنود می‌سازد.

4 El orgullo y la arrogancia son los pecados que guían la vida de los malvados.

غرور و تکبر گناهانی هستند که آدم بدکار توسط آنها شناخته می‌شود.

5 Los que hacen planes con anticipación y trabajan arduamente tendrán abundancia. Mientras que los que actúan precipitadamente terminarán en la pobreza.

زیرکی و کوشش، انسان را توانگر می‌کند، اما شتابزدگی باعث فقر می‌شود.

6 El dinero que se obtiene con mentiras es como el humo en el viento. Su búsqueda terminará en muerte.

ثروتی که با زبان دروغگو به دست آید، بخاری است بی‌دوام و تله‌ای مرگبار.

7 La destrucción causada por los malvados los destruirá, y será por negarse a hacer lo correcto.

ظلم بدکارانی که نمی‌خواهند راستی را به جا آورند، عاقبت به سوی خودشان باز می‌گردد و آنان را نابود می‌کند.

8 Los culpables viven vidas torcidas, pero los inocentes siguen caminos rectos.

راه آدم گناهکار کج است ولی شخص پاک در راستی گام برمی‌دارد.

9 Es mejor vivir en un rincón del terrado, que compartir toda una casa con una esposa conflictiva.

سکونت در گوشهٔ پشت بام بهتر است از زندگی کردن با زن ستیزه‌جو در یک خانه مشترک.

10 Los malvados se alegran haciendo el mal, y no les importa el mal que le causan a los demás.

آدم بدکار شرارت را دوست دارد، و همسایه‌اش نیز از دست او در امان نیست.

11 Cuando un burlador es castigado, un inmaduro puede aprender sabiduría. Cuando los sabios son educados, obtienen conocimiento.

جاهلان تا تنبیه شدن مسخره‌کنندگان را نبینند درس عبرت نمی‌گیرند، اما دانایان تنها با شنیدن می‌آموزند.

12 El Dios de justicia ve lo que sucede en las casas de los malvados, y los derriba hasta el desastre.

خداشناسان از مشاهدهٔ خراب شدن خانهٔ بدکاران و هلاکت ایشان پند می‌گیرند.

13 Si te rehúsas a escuchar el lamento de los pobres, tampoco tus lamentos serán oídos.

آنکه فریاد فقیران را نشنیده می‌گیرد در روز تنگدستی خود نیز فریادرسی نخواهد داشت.

14 Un regalo dado en secreto calma la ira, y un botín oculto apacigua el furor.

هدیه‌ای که در خفا داده می‌شود خشم را می‌خواباند و رشوهٔ پنهانی غضب شدید را فرو می‌نشاند.

15 Cuando se hace justicia, los justos se alegran; pero los que hacen el mal se espantan.

اجرای عدالت برای عادلان شادی‌بخش است، اما برای ظالمان مصیبت‌بار.

16 El que se desvía del camino del entendimiento termina con los muertos.

مرگ در انتظار کسانی است که از راه حکمت منحرف می‌شوند.

17 Si amas el placer, te volverás pobre. Si amas el vino y el aceite, nunca llegarás a ser rico.

کسی که خوشگذرانی را دوست دارد، تهیدست می‌شود و آدم میگسار و عیاش هرگز ثروتمند نخواهد شد.

18 Los que pagan el precio son los malvados y no los justos; también pagan los mentirosos y no los que viven en rectitud.

بدکاران در همان دامی که برای درستکاران نهاده‌اند، گرفتار می‌شوند.

19 Es mejor vivir en un desierto que con una esposa conflictiva y de mal temperamento.

سکونت در بیابان بی‌آب و علف بهتر است از زندگی کردن با زن ستیزه‌جو.

20 Los sabios retienen su riqueza y el aceite que poseen, pero los tontos gastan todo lo que tienen.

خانهٔ شخص دانا پر از نعمت و ثروت است، ولی آدم نادان هر چه به دست می‌آورد بر باد می‌دهد.

21 Si procuras la bondad y el amor fiel, hallarás vida, prosperidad y honra.

درستکار و مهربان باش تا عمر خوشی داشته باشی و از احترام و موفقیت برخوردار شوی.

22 Los sabios pueden conquistar la ciudad de los guerreros fuertes, y derribar las fortalezas que creen que los protegen.

یک مرد دانا می‌تواند شهر زورمندان را بگیرد و قلعه اعتمادشان را فرو بریزد.

23 Si cuidas tus palabras, te librarás de muchos problemas.

هر که مواظب سخنانش باشد جانش را از مصیبتها نجات خواهد داد.

24 Burlador orgulloso y presumido es el nombre del que actúa con arrogancia insolente.

کسانی که دیگران را مسخره می‌کنند، مغرور و متکبرند.

25 Los holgazanes morirán de hombre por negarse a trabajar.

داشتن اشتیاق و آرزو برای شخص تنبل کشنده است، زیرا برای رسیدن به آن تن به کار نمی‌دهد.

26 Hay quienes solo quieren tener más, pero los justos dan con generosidad.

او تمام روز در آرزوی گرفتن به سر می‌برد؛ ولی شخص خداشناس سخاوتمند است و از بخشیدن به دیگران دریغ نمی‌کند.

27 Los sacrificios de los malvados son detestables, y peor aún es cuando los traen con motivaciones malvadas.

خدا از قربانیهای بدکاران نفرت دارد، بخصوص اگر با نیت بد تقدیم شده باشد.

28 Las mentiras de los testigos falsos se desvanecen, pero las palabras del testigo fiel permanecerán.

شاهد دروغگو نابود خواهد شد، اما سخنان شخص امین تا ابد باقی خواهد ماند.

29 Los malvados actúan sin vergüenza alguna, pero los justos cuidan cada cosa que hacen.

آدم بدکار خودسرانه عمل می‌کند، اما شخص درستکار تمام جوانب امر را می‌سنجد.

30 Toda la sabiduría, entendimiento e instrucción que puedas lograr no son nada delante del Señor.

هیچ حکمت و بصیرت و نقشه‌ای نمی‌تواند علیه خداوند عمل کند.

31 Puedes alistar tu caballo para la batalla, pero la victoria es del Señor.

انسان اسب را برای روز جنگ آماده می‌کند، ولی پیروزی را خداوند می‌بخشد.