Proverbios 19
1 Mejor es ser pobre y honesto, que un tonto y mentiroso.
Lepszy jest ubogi, który chodzi w uprzejmości swej, niżeli przewrotny w wargach swoich, który jest głupim.
2 No es bueno ser de los que no piensan. Si actúas con afán, cometerás errores.
Zaiste duszy bez umiejętności nie dobrze, a kto jest prędkich nóg, potknie się.
3 La gente destruye su vida por causa de su propia estupidez, y se enojan con el Señor.
Głupstwo człowiecze podwraca drogę jego, a przecie przeciwko Panu zapala się gniewem serce jego.
4 Si eres rico, tendrás muchos amigos; pero si eres pobre, perderás todos los amigos que tenías.
Bogactwa przyczyniają wiele przyjaciół; ale ubogi od przyjaciela swego odłączony bywa.
5 El testigo falso será castigado; los mentirosos no podrán escaparse con sus mentiras.
Fałszywy świadek nie będzie bez pomsty; a kto mówi kłamstwo, nie ujdzie.
6 Muchos piden favores a personas importantes, y todos son amigos del que es generoso.
Wielu się ich uniża przed księciem, a każdy jest przyjacielem mężowi szczodremu.
7 Si los familiares del pobre no lo pueden soportar, ¡cuanto menos lo evitarán sus amigos! El tratará de hablarles, pero ellos no lo escucharán.
Wszyscy bracia ubogiego nienawidzą go; daleko więcej inni przyjaciele jego oddalają się od niego; woła za nimi, a niemasz ich.
8 Si te vuelves sabio, tendrás amor propio; si aprendes a tener buen juicio, serás exitoso.
Nabywa rozumu, kto miłuje duszę swoję, a strzeże roztropności, aby znalazł co dobrego.
9 El testigo falso será castigado, y los mentirosos perecerán.
Świadek fałszywy nie będzie bez pomsty; a kto mówi kłamstwo, zginie.
10 No es correcto que los tontos vivan en medio de lujos, e incluso es peor que un esclavo gobierne por encima de los líderes.
Nie przystoi głupiemu rozkosz, ani słudze panować nad książętami.
11 Si tienes inteligencia, serás lento para enojarte. Serás respetado al perdonar ofensas.
Rozum człowieczy zawściąga gniew jego, a ozdoba jego jest mijać przestępstwo.
12 Cuando un rey se enoja, se escucha como un león rugiente. Pero su bondad es tan suave como el rocío sobre la hierba.
Zapalczywość królewska jest jako ryk lwięcia; ale łaska jego jest jako rosa na trawie.
13 Un hijo tonto trae miseria a su padre, y una esposa conflictiva es como una gotera que nunca se seca.
Syn głupi jest utrapieniem ojcu swemu, a żona swarliwa jest jako ustawiczne kapanie przez dach.
14 De tu padre heredarás una casa y riquezas; pero una esposa prudente es un regalo de Dios.
Dom i majętność dziedzictwem przypada po rodzicach; ale żona roztropna jest od Pana.
15 Los perezosos se quedan dormidos con frecuencia; pero su holgazanería indica que están hambrientos.
Lenistwo przywodzi twardy sen, a dusza gnuśna będzie łaknęła.
16 Guarda los mandamientos y vivirás. Recházalos y morirás.
Kto strzeże przykazania, strzeże duszy swojej; ale kto gardzi drogami swemi, zginie.
17 Si eres bondadoso con el pobre, estarás prestándole al Señor, y él te pagará con creces por lo que has hecho.
Panu pożycza, kto ma litość nad ubogim, a on mu za dobrodziejstwo jego odda.
18 Disciplina a tu hijo cuando aún hay tiempo, pero no lo mates.
Karz syna swego, póki o nim nadzieja, a zabiegając zginieniu jego niech mu nie folguje dusza twoja.
19 Los que se enojan con facilidad tienen que pagar el precio por ello. Si les ayudas, tendrás que hacerlo de nuevo.
Wielki gniew okazuj, kiedy odpuszczasz karanie, grożąc mu, ponieważ odpuszczasz, że potem srożej karać będziesz.
20 Escucha el consejo y acepta la instrucción, para que con el tiempo te vuelvas sabio.
Słuchaj rady, a przyjmuj karność, abyś kiedyżkolwiek był mądrym.
21 Los seres humanos hacen planes en sus mentes, pero la decisión final es del Señor.
Wiele jest myśli w sercu człowieczem; ale rada Pańska, ta się ostoi.
22 El deseo más profundo de todas las personas es el amor sincero. Mejor es ser pobre que un mentiroso.
Pożądana rzecz człowiekowi dobroczynność jego, ale lepszy jest ubogi, niż mąż kłamliwy.
23 Honrar al Señor es vida, y podrás descansar confiado, libre de todo mal.
Bojażń Pańska prowadzi do żywota, a kto ją ma, w obfitości mieszka, i nie spotka go nieszczęście.
24 Los perezosos llevan su mano al plato, y ni siquiera la levantan para poner la comida en su boca.
Leniwy kryje rękę swą pod pachę, i do ust swych nie podnosi jej.
25 Si castigas al burlador, puede que estés instruyendo a un inmaduro. Corrige al sabio, y será más sabio.
Bij naśmiewcę, żeby prostak był ostrożniejszym; a roztropnego sfukaj, żeby zrozumiał umiejętność.
26 Un hijo que abusa de su padre y ahuyenta a su madre, acarrea vergüenza y desgracia.
Syn wstyd i hańbę zadawający, ojca gubi i matkę wygania.
27 Hijo mío, cuando dejes de escuchar mi instrucción pronto dejarás de seguir la sabiduría.
Synu mój! przestań słuchać nauki, któraby cię odwodziła od mów rozumnych.
28 El testigo deshonesto se burla de la justicia, y el malvado se sacia de maldad.
Świadek złośliwy pośmiewa się z sądu, a usta niezbożnych połykają nieprawość.
29 El castigo está preparado para los burladores, y el azote para las espaldas de los tontos.
Sądy są na pośmiewców zgotowane, a guzy na grzbiet głupich.
