< Proverbios 15 >

1 Una respuesta amable evitará la ira, pero las palabras hirientes aumentarán el enojo.
‌ʻOku tekeʻi atu ʻae houhau ʻe he tali fakavaivai: ka ʻoku fakatupu ʻae ʻita ʻi he lea fakamamahi.
2 Las palabras de los sabios despertarán interés por el conocimiento; pero los necios hablarán sin sentido.
‌ʻOku ngāue totonu ʻaki ʻae ʻilo ʻe he ʻelelo ʻoe poto: ka ʻoku malingi ʻae vale mei he ngutu ʻoe vale.
3 El Señor lo ve todo, y observa el bien y el mal.
‌ʻOku ʻi he potu kotoa pē ʻae fofonga ʻo Sihova, ʻo ne ʻafioʻi ʻae kovi mo e lelei.
4 Las palabras amables son Fuente de vida, pero el decir mentiras causa gran daño.
Ko e ʻelelo fakamoʻui ko e ʻakau ia ʻoe moʻui: pea ka talangataʻa ia ko e maumau ia ʻoe laumālie.
5 Solo un necio aborrece la instrucción de su padre; pero el prudente acepta la corrección.
‌ʻOku fehiʻa ʻae vale ki he akonaki ʻa ʻene tamai: ka ʻoku fakapotopoto ia ʻaia ʻoku tokanga ki he valoki.
6 Hay abundante tesoro donde en la vivienda de los justos; pero el salario de los malvados es causa de tribulación.
‌ʻOku ai ʻae koloa lahi ʻi he fale ʻoe māʻoniʻoni: ka ʻoku ai ʻae mamahi ʻi he koloa ʻae angahala.
7 Los sabios comparten su conocimiento, pero los necios no piensan de esta mima manera.
‌ʻOku tufa atu ʻae poto ʻe he loungutu ʻoe poto: ka ʻoku ʻikai ke fai pehē ʻe he loto ʻoe vale.
8 El Señor aborrece el sacrificio de los malvados, pero le complacen las oraciones de los justos.
Ko e meʻa fakalielia kia Sihova ʻae feilaulau ʻae angahala: ka ko e lotu ʻae angatonu ʻoku ne fiemālie ai.
9 El Señor odia el camino del malvado, pero ama a los que actúan con rectitud.
Ko e meʻa fakalielia kia Sihova ʻae hala ʻoe angakovi: ka ʻoku ne ʻofa kiate ia ʻoku muimui ki he māʻoniʻoni.
10 Si abandonas el camino del bien, recibirás disciplina. Todo el que aborrece la corrección morirá.
Ko e meʻa fakamamahi ʻae tautea kiate ia kuo liʻaki ʻae hala: pea ko ia ʻoku fehiʻa ki he valoki ʻe mate ia.
11 Los muertos no tienen secretos que el Señor no sepa. ¡Cuanto más conoce nuestros pensamientos! (Sheol h7585)
‌ʻOku ʻi he ʻao ʻo Sihova ʻa hētesi pea mo e fakaʻauha: kae muʻa hake ʻae loto ʻoe fānau ʻae tangata! (Sheol h7585)
12 Los burladores no aprecian la corrección, por lo tanto no van donde los sabios para pedir consejo.
‌ʻOku ʻikai ʻofa ʻae tangata manuki kiate ia ʻoku valokiʻi ia: pea ʻoku ʻikai fie ʻalu atu ia ki he poto.
13 Si estas feliz por dentro, tu rostro lucirá alegre; pero si estas triste, lucirás derrotado.
‌ʻOku fakafiefiaʻi ʻae mata ʻe he loto ʻoku fiemālie: ka ʻoku maumauʻi ʻae laumālie ʻe he mamahi ʻoe loto.
14 Una mente inteligente busca el conocimiento; pero los necios se alimentan de estupidez.
‌ʻOku kumi ki he poto ʻe he loto ʻoʻona ʻoku faʻa ʻilo: ka ʻoku kai ʻae vale ʻe he ngutu ʻoe kakai vale.
15 La vida de los pobres es dura, pero si permaneces alegre, la vida es una fiesta sin final.
‌ʻOku kovi ʻae ʻaho kotoa pē ʻonautolu ʻoku mamahi: ka ʻoku fai kātoanga maʻuaipē ia ʻaia ʻoku loto fiemālie.
16 Es mejor respetar al Señor y tener poco, que tener abundancia de dinero y además los problemas que le acompañan.
‌ʻOku lelei lahi hake ʻae meʻa siʻi mo e manavahē kia Sihova, ʻi he koloa lahi ʻoku maʻu mo e kovi.
17 Mejor una cena de vegetales donde hay amor, que comer carne con odio.
‌ʻOku lelei hake ʻae meʻakai ʻaki ʻae louʻakau pea ai mo e ʻofa, ʻi he kai ha pulu kuo fafanga, kae maʻu mo e fehiʻa.
18 Los irascibles provocan los problemas, pero los que tardan en enojarse ayudan a sosegar los conflictos.
‌ʻOku fakatupu ʻe he tangata faʻa ʻita ʻae feʻiteʻitani: ka ʻoku lolomi ʻae feʻiteʻitani ʻe ia ʻoku fakatotoka ki he ʻita.
19 El camino de los perezosos está lleno de espinas, pero el camino de los justos es una autopista abierta.
‌ʻOku tatau ʻae hala ʻoe tangata fakapikopiko mo e ʻā ʻakau talatala: ka ʻoku hangamālie ʻae hala ʻoe māʻoniʻoni.
20 Un hijo sabio trae alegría a su padre; pero un hombre necio aborrece a su madre.
‌ʻOku fakafiefiaʻi ʻae tamai ʻe he foha ʻoku poto: ka ʻoku fehiʻa ʻae tangata vale ki heʻene faʻē.
21 La necedad alegra a los tontos, pero los prudentes hacen lo recto.
Ko e vale ko e fakafiefia ia kiate ia ʻoku taʻemaʻu ʻae poto: ka ʻoku ʻeveʻeva ʻi he angatonu ʻae tangata ʻoku faʻa ʻilo.
22 Los planes se caen sin el buen consejo, pero hay éxito donde hay muchos consejeros.
‌ʻOku ʻikai hoko ʻae ngaahi meʻa kuo tuʻutuʻuni, ko e meʻa ʻi he masiva fakakaukau: ka ʻi he tokolahi hono kau fakakaukauʻi ʻoku toki maʻu ai ia.
23 Una buena respuesta trae alegría a sus oyentes. ¡Cuán bueno es oír la palabra acertada en el momento correcto!
‌ʻOku maʻu ʻe he tangata ʻae fiefia ʻi he lea ʻa hono ngutu: pea ko e lea ʻoku fai ʻi hono kuonga totonu, hono ʻikai lelei fau ia!
24 El camino de la vida para los justos va hacia arriba, para que pueden evitar caer en la tumba que esta debajo. (Sheol h7585)
‌ʻOku māʻolunga ʻae hala ʻoe moʻui kiate kinautolu ʻoku poto, koeʻuhi ke nau hao mei heli ʻoku ʻi lalo. (Sheol h7585)
25 El Señor derriba la casa de los orgullosos, pero protege los límites de la casa de la viuda.
‌ʻE fakaʻauha ʻe Sihova ʻae fale ʻoe fielahi: ka ʻe fokotuʻumaʻu ʻe ia ʻae kauhala ʻoe fefine kuo mate hono husepāniti.
26 El Señor odia los pensamientos de los malvados, pero honra las palabras de los puros.
Ko e meʻa fakalielia kia Sihova ʻae ngaahi mahalo ʻae angakovi: ka ko e ngaahi lea ʻae māʻoniʻoni ko e ngaahi lea ia ʻoku lelei.
27 Los que codician las ganancias ilícitas acarrean problemas para sus familias. Pero los que aborrecen el soborno, vivirán.
Ko ia ʻoku manumanu ki he koloa, ʻoku fakafiuʻi ʻe ia hono fale ʻoʻona; ka ko ia ʻoku fehiʻa ki he ngaahi meʻa foaki ʻe moʻui ia.
28 Los justos piensan en la mejor forma de responder a una pregunta, pero los tontos hablan con maldad.
‌ʻOku fakakaukau ʻe he loto ʻoe māʻoniʻoni ʻae lea te ne tali ʻaki: ka ʻoku malingi mei he ngutu ʻoe angahala ʻae ngaahi meʻa kovi.
29 El Señor guarda distancia con los malvados, pero escucha las oraciones de los justos.
‌ʻOku mamaʻo ʻaupito ʻa Sihova mei he angahala: ka ʻoku ne ongoʻi ʻae lotu ʻae māʻoniʻoni.
30 Los ojos brillantes producen alegría, y las buenas noticias mejoran el ánimo.
‌ʻOku fiefia ʻae loto ʻi he maama ʻoe mata: pea ʻoku tupu ʻi he ongoongolelei ʻae huhuʻa ʻoe hui.
31 Si atiendes el buen consejo serás uno más entre los sabios.
Ko e telinga ʻoku fakafanongo ki he valoki fakamoʻui, ʻe nofomaʻu ia ʻi he haʻohaʻonga ʻoe poto.
32 Si ignoras la instrucción, te aborreces a ti mismo; pero si escuchas la corrección, obtendrás entendimiento.
Ko ia ʻoku manuki ki he akonaki, ʻoku ne fehiʻa ki hono laumālie ʻoʻona: ka ko ia ʻoku fanongo ki he valoki, ʻoku maʻu ʻe ia ʻae loto poto.
33 El respeto por el Señor enseña sabiduría; la humildad viene antes de la honra.
Ko e manavahē kia Sihova, ko e akonaki ia ʻoe poto; pea ʻoku muʻomuʻa ʻae angavaivai ʻi he hakeakiʻi.

< Proverbios 15 >