< Proverbios 14 >
1 La mujer sabia construye su casa; pero la mujer necia, la derriba con sus propias manos.
Mądra niewiasta buduje dom swój; ale go głupia rękami swemi rozwala.
2 Los que viven en rectitud respetan al Señor, pero los que viven con deshonestidad lo aborrecen.
Kto chodzi w szczerości swojej, boi się Pana; ale przewrotny w drogach swoich gardzi nim.
3 Las palabras de los tontos herirán su orgullo, pero las palabras de los sabios los protegerán.
W ustach głupiego jest rózga hardości; ale wargi mądrych strzegą ich.
4 Sin bueyes, el pesebre esta vacío; pero una buena cosecha es el fruto de la fuerza de un buey.
Gdzie niemasz wołów, żłób jest próżny; ale siłą wołów mnoży się obfitość zboża.
5 Un testigo fiel no miente, pero un testigo falso es engañoso.
Świadek prawdziwy nie kłamie; ale świadek fałszywy mówi kłamstwo.
6 Para el burlador no tiene sentido buscar la sabiduría, pero el conocimiento llega al que entiende.
Naśmiewca szuka mądrości, a nie znajduje; ale umiejętność roztropnemu jest snadna.
7 Aléjate de los necios, porque no aprenderás nada de ellos.
Idź precz od oblicza męża głupiego, gdyż nie znajdziesz przy nim warg umiejętności.
8 Los prudentes usan su sabiduría para decidir hacia donde van; pero la estupidez de los necios traicionera.
Mądrość ostrożnego jest rozumieć drogę swoję, ale głupstwo głupich jest zdrada.
9 Los necios se burlan del pecado, pero los justos anhelan el perdón.
Każdy głupi nakrywa grzech, a między uprzejmymi mieszka przyjaźń.
10 Solo la mente del individuo conoce su propia tristeza; y nadie más puede compartir su alegría.
Serce każdego uznaje gorzkość duszy swojej, a do wesela jego nie przymięsza się obcy.
11 La casa de los malvados será destruida, pero la tienda de los justos prosperará.
Dom niezbożnych zgładzony będzie; ale przybytek cnotliwych zakwitnie.
12 Hay camino que parece bueno pero al final es camino de muerte.
Zda się pod czas droga być prosta człowiekowi; wszakże dokończenie jej jest drogą na śmierć.
13 Incluso mientras ríes puedes estar sintiendo tristeza. La alegría puede terminar en llanto.
Także i w śmiechu boleje serce, a koniec wesela bywa smutek.
14 Las personas desleales reciben el pago por sus actos, pero los justos son recompensados.
Drogami swemi nasyci się człowiek przewrotnego serca; ale się go chroni mąż dobry.
15 Los necios creen cualquier cosa que les dicen, pero los prudentes piensan en lo que hacen.
Prostak wierzy każdemu słowu; ale ostrożny zrozumiewa postępki swoje.
16 Los sabios son cuidadosos y evitan el mal, pero los necios andan confiados en su imprudencia.
Mądry się boi, i odstępuje od złego; ale głupi dociera, i śmiałym jest.
17 Los irascibles actúan con necedad, mientras que los que conspiran maldad son odiados.
Porywczy człowiek dopuszcza się głupstwa, a mąż złych myśli w nienawiści bywa.
18 La herencia de los tontos es la estupidez, pero los imprudentes son recompensados con conocimiento.
Głupstwo prostacy dziedzicznie trzymają; ale ostrożni bywają koronowani umiejętnością.
19 Los malvados se inclinan ante los justos, y se arrodillan a las puertas de los justos.
źli się kłaniają przed dobrymi, a niepobożni stoją u drzwi sprawiedliwego.
20 Los pobres son aborrecidos incluso por sus vecinos, mientras que los ricos tienen muchos amigos.
Ubogi bywa i u przyjaciela swego w nienawiści; ale wiele jest tych, którzy bogatego miłują.
21 Los que menosprecian a sus vecinos son pecadores, pero los que son bondadosos con los pobres son bendecidos.
Bliźnim swym grzesznik pogardza; ale kto ma litość nad ubogimi, błogosławionym jest.
22 ¿Acaso no está mal conspirar para hacer maldad? Pero los que piensan en hacer el bien tienen amor y fidelidad.
Izali nie błądzą, którzy wymyślają złe? a miłosierdzie i prawda należy tym, którzy wymyślają dobre.
23 Hay recompensa en el trabajo arduo, pero el mucho hablar solo trae pobreza.
W każdej pracy bywa pożytek; ale gołe słowo warg tylko do nędzy służy.
24 Los sabios son recompensados con riqueza, pero los necios reciben estupidez como pago.
Bogactwo mądrych jest koroną ich; ale głupstwo głupich zostaje głupstwem.
25 Un testigo verdadero salva vidas, pero el testigo falso es traicionero.
Świadek prawdziwy wyzwala duszę; ale fałszywy kłamstwo mówi.
26 Los que honran al Señor están a salvo; el protegerá a sus hijos.
Kto się boi Pana, ma ufanie mocne; a synowie jego ucieczkę mieć będą.
27 Respetar al Señor es fuente de vida con la cual puedes evadir las trampas de la muerte.
Bojaźń Pańska jest źródło żywota ku uchronieniu się sideł śmierci.
28 La gloria de un rey es la cantidad de súbditos que tiene, porque un gobernante no es nadie sin ellos.
W mnóstwie ludu jest zacność królewska; ale w trosze ludu zniszczenie hetmana.
29 Si eres tardo para enojarte, eres sabio; pero si te enojas con facilidad, glorificas la estupidez.
Nierychły do gniewu jest bogaty w rozum; ale porywczy pokazuje głupstwo.
30 Una mente en paz ayuda a la salud de tu cuerpo; pero los celos hacen podrir los huesos.
Serce zdrowe jest żywotem ciała; ale zazdrość jest zgniłością w kościach.
31 Todo el que oprime al pobre insulta a su Creador; pero todo el que los trata con bondad da honra a su Hacedor.
Kto ciemięży ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; ale go czci, kto ma litość nad ubogim.
32 Los malvados son derribados por sus propias acciones, pero los que viven en rectitud están confiados hasta la muerte.
Dla złości swojej wygnany bywa niepobożny; ale sprawiedliwy nadzieję ma i przy śmierci swojej.
33 La sabiduría habita en una mente que entiende, pero no se encuentra en medio de los necios.
W sercu mądrego odpoczywa mądrość, ale wnet poznać, co jest w sercu głupich.
34 Hacer el bien dará éxito a la nación, pero el pecado causa desgracia a cualquier pueblo.
Sprawiedliwość wywyższa naród; ale grzech jest ku pohańbieniu narodów.
35 El siervo que actúa con sabiduría es estimado por el rey; pero el rey se enojará con el siervo que actúa vergonzosamente.
Król łaskaw bywa na sługę roztropnego; ale się gniewa na tego, który mu hańbę czyni.