< Proverbios 10 >
1 Los proverbios de Salomón. Un hijo sabio alegra a su padre; pero un hijo necio es la causa del dolor de su madre.
Sentencoj de Salomono. Saĝa filo estas ĝojo por sia patro, Kaj filo malsaĝa estas malĝojo por sia patrino.
2 La riqueza que se obtiene de hacer el mal no trae ningún beneficio. Pero vivir con rectitud te salvará de la muerte.
Maljustaj trezoroj ne donas utilon; Sed bonfaremo savas de morto.
3 El Señor no permitirá que los justos sufran hambre; pero impedirá que los malvados logren lo que desean.
La Eternulo ne malsatigos animon de piulo; Sed la avidon de malpiulo Li forpuŝas.
4 Las manos perezosas te llevarán a la pobreza; pero las manos diligentes te harán rico.
Maldiligenta mano malriĉigas; Sed mano de diligentuloj riĉigas.
5 Un hijo que recoge durante la cosecha del verano es un hijo amoroso; pero el hijo que duerme durante el tiempo de cosecha es un hijo que trae desgracia.
Kiu kolektas dum la somero, tiu estas filo saĝa; Sed kiu dormas en la tempo de rikolto, tiu estas filo hontinda.
6 Los buenos son bendecidos, pero las palabras de los malvados esconden la violencia de su carácter.
Beno estas sur la kapo de piulo; Sed la buŝo de malpiulo kaŝas krimon.
7 Los Buenos son recordados como una bendición; pero la reputación de los malvados se pudrirá.
La memoro de piulo estas benata; Sed la nomo de malpiuloj forputros.
8 Los que piensan con sabiduría prestan atención al consejo, pero los charlatanes necios terminarán en desastre.
Kiu havas saĝan koron, tiu akceptos moralordonojn; Sed kiu havas malsaĝan buŝon, tiu renversiĝos.
9 Las personas honestas viven confiadas, pero los que se comportan con engaño serán atrapados.
Kiu iras en senkulpeco, tiu iras sendanĝere; Sed kiu kurbigas siajn vojojn, tiu estos punita.
10 Los que piensan con astucia causan problemas, pero la persona que hace corrección, traerá la paz.
Kiu grimacas per la okulo, tiu kaŭzas suferon; Kaj kiu havas malsaĝan buŝon, tiu renversiĝos.
11 Las palabras de los justos son una Fuente de vida, pero las palabras de los necios esconden violencia en su carácter.
La buŝo de piulo estas fonto de vivo; Sed la buŝo de malpiulo kaŝas krimon.
12 El odio causa conflictos, pero el amor cubre todos los errores.
Malamo kaŭzas malpacon; Sed amo kovras ĉiujn pekojn.
13 La sabiduría viene de aquellos con buen juicio. Pero los tontos son castigados con una vara.
Sur la lipoj de prudentulo troviĝas saĝo; Sed vergo apartenas al la dorso de sensaĝulo.
14 Las personas sabias acumulan conocimiento, pero las palabras del necio charlatán son el principio del desastre.
Saĝuloj konservas la scion; Sed la buŝo de malsaĝulo estas proksima al la pereo.
15 La riqueza de los ricos les provee protección, pero la pobreza de los pobres los lleva a la ruina.
La havo de riĉulo estas lia fortika urbo; Sed pereo por la malriĉuloj estas ilia malriĉo.
16 Si haces lo bueno, la vida te recompensará, pero si eres malvado, tu paga será el pecado.
La laborpago de piulo estas por la vivo; La enspezoj de malpiulo estas por peko.
17 Si aceptas la instrucción, estarás en el camino de la vida, pero si rechazas la corrección, perderás el rumbo.
Kiu konservas la instruon, tiu iras al vivo; Sed kiu forĵetas atentigon, tiu restas en eraro.
18 Todo el que oculta su odio miente, y todo el que difama es un tonto.
Kiu kaŝas malamon, tiu havas falseman buŝon; Kaj kiu elirigas kalumnion, tiu estas malsaĝulo.
19 Si hablas mucho, te equivocarás. Sé sabio y cuida lo que dices.
Ĉe multo da vortoj ne evitebla estas peko; Sed kiu retenas siajn lipojn, tiu estas saĝa.
20 Las palabras de los justos son como la plata más fina, pero la mente de los malvados no vale nada.
La lango de piulo estas plej bonspeca arĝento; La koro de malpiuloj estas kiel nenio.
21 El consejo de las personas justas ayuda a alimentar a muchos, pero los tontos mueren porque no tienen inteligencia.
La lipoj de piulo gvidas multajn; Sed malsaĝuloj mortas pro manko de saĝo.
22 La bendición del Señor te traerá riqueza, y la riqueza que te dará no te añadirá tristeza.
La beno de la Eternulo riĉigas, Kaj malĝojon Li ne aldonas al ĝi.
23 Los tontos creen que hacer el mal es divertido, pero los sabios entienden lo que es recto.
Por malsaĝulo estas ĝojo fari malbonon; Kaj saĝo, por saĝulo.
24 Lo que el malvado teme, eso le sucederá; pero lo que el justo anhela, le será dado.
Kio timigas malpiulon, tio trafos lin; Kaj kion deziras piuloj, tio estos donita al ili.
25 Cuando azote la tormenta, los malvados no sobrevivirán; pero los que hacen el bien estarán salvos y seguros por siempre.
Kiel pasanta ventego, tiel malpiulo rapide malaperas; Sed piulo havas eternan fundamenton.
26 Así como el vinagre irrita los dientes y el humo irrita los ojos, los perezosos irritan a sus empleadores.
Kiel la vinagro por la dentoj kaj la fumo por la okuloj, Tiel la maldiligentulo estas por tiuj, kiuj lin sendis.
27 Honrar al Señor te hará vivir por más tiempo, pero los años del malvado serán cortados.
La timo antaŭ la Eternulo multigas la tagojn; Sed la jaroj de malpiuloj estos mallongigitaj.
28 Los justos esperan felicidad, pero la esperanza de los malvados se derrumbará.
La atendo de piuloj fariĝos ĝojo; Sed la espero de malpiuloj pereos.
29 El camino del Señor protege a los que hacen el bien, pero destruye a los que hacen el mal.
La vojo de la Eternulo estas defendo por la senpekulo, Sed pereo por la malbonfarantoj.
30 Los que hacen el bien nunca serán quitados de la tierra, pero los malvados no permanecerán en ella.
Piulo neniam falpuŝiĝos; Sed la malpiuloj ne restos sur la tero.
31 Las palabras de los Buenos producen sabiduría, pero las lenguas de los mentirosos serán cortadas.
La buŝo de piulo eligas saĝon; Sed lango falsema estos ekstermita.
32 Los que hacen el bien saben decir lo correcto, pero los malvados siempre mienten.
La lipoj de piulo anoncas favoraĵon, Kaj la buŝo de malpiuloj malicaĵon.