< San Mateo 9 >
1 Entonces Jesús tomó una barca para cruzar nuevamente el lago hacia la ciudad donde él vivía.
U Yesu akingila mibini, akaputa akapika kukisali naiaikile.
2 Allí le trajeron a un hombre paralítico acostado en una estera. Cuando Jesús vio cuánto confiaban en él, le dijo al paralítico: “¡Anímate, amigo mío! Tus pecados están perdonados”.
Goza ikamuletela muntu naimulwae gandi akazilae migodoro. Naiwauona uhuili wao, u Yesu akamuila umuntu naimulwae wigandi, ng'waane tula nuulowa, imalandu ako walekelwa.”
3 En respuesta a esto, algunos de los maestros religiosos decían para sí mismos: “¡Está blasfemando!”
Iamanyisi ankani ikandya kitambulya enso na enso, umuntu uyu ukumela.
4 Pero Jesús sabía lo que ellos estaban pensando. Entonces les preguntó: “¿Por qué tienen pensamientos malvados en sus corazones?
U Yesu akalinga imasigo ao akalunga, Niki nimukusiga imabi munkolo yanyu?
5 ¿Qué es más fácil decir, ‘tus pecados están perdonados’, o ‘levántate y camina’?
Nikiuli nikipepela kulunga, milandu ako alekelwa, ang'wi kulunga, imike igende?
6 Pero ahora, para convencerlos de que el Hijo del hombre tiene autoridad para perdonar pecados…” Dirigiéndose al hombre paralítico, le dijo: “¡Levántate, toma tu estera y vete a casa!”
Kululo gwa mlinge kina ung'wana wang'wa Adamu ukite uhumi nukulekela iamilandu...” amaligitilye kung'wa uyu naimulwae wigandi, imike uhole igodoro lako, hangi ulongole kitalako.”
7 El hombre se levantó y se fue a su casa.
Sunga umuntu nuanso akimika akalongola kitalakwe.
8 Cuando las multitudes vieron lo que había sucedido, estaban atemorizados. Entonces alabaron a Dios por haber dado a los seres humanos semejante poder.
Umilundo naiwaona aya, ikaambwa ikuilwa nukumulumbilya itunda nua pee uhumi nuanso.
9 Cuando Jesús se fue de allí, vio a un hombre llamado Mateo que estaba sentado en su cabina de cobro de impuestos. Jesús lo llamó diciéndole “Sígueme”. Entonces él se levantó y siguió a Jesús.
U Yesu naukeile pang'wanso akamuona muntu naiwitangwa Mathayo, naiwikie palung'wi niahoela mpia. Nung'wenso akamuela “Tyate” nung'wenso akamutyata.
10 Mientras Jesús comía en la casa de Mateo, muchos recaudadores de impuestos vinieron y se sentaron en la mesa con él y sus discípulos.
U Yesu awikie munyumba ahume kulya indya, akaza ahoela mpia idu, niantu nianyamilandu ikalya palung'wi niamanyisigwa ang'wa Yesu.
11 Y cuando los fariseos vieron esto, le preguntaron a los discípulos de Jesús: “¿Por qué el Maestro de ustedes come con los recaudadores de impuestos y pecadores?”
Ingi iamanya nkani naiaona nanso, ikaaila iamanyisigwa, “Kuniki umumanyisi wanyu, niki nukulya indya niahoela mpia palung'wi niamilandu?
12 Cuando Jesús escuchó la pregunta, respondió: “Los que están sanos no necesitan de un médico, pero los que están enfermos, sí.
U Yesu naiwija nanso, akalunga, “Iantu niapanga shamlakile umuganga awa nialwae wawo amuloilwe umuganga.
13 Vayan y descubran lo que esto significa: ‘quiero misericordia, no sacrificio. Porque no vine a llamar a los que hacen el bien—Vine a llamar a los pecadores’”.
Ingi gwa longoli mendo mimanyise itai akwe ntuni, ndoilwe ngulu kupuma kumukola singa masongeelyo” kunsoko ainzile, singa ainzile kuanyatai kila itunu, kunsoko aanyumilandu.
14 Entonces los discípulos de Juan vinieron y le preguntaron: “¿Por qué nosotros y los fariseos ayunamos a menudo y tus discípulos no lo hacen?”
Sunga iamanyisigwa ang'wa Yohana akaza kitalakwe akalunga, kuniki usese niamanya nkani nikiima, aiamanyisigwa niki nishaima?
15 “¿Acaso los invitados a la boda lloran cuando el novio está con ellos?” respondió Jesús. “Pero viene el tiempo cuando el novio ya no estará y entonces ayunarán.
U Yesu akaila, iatindikilya awinga ahumile nekutula nikinyauwai matungo numunyawinga ukutala palung'wi nienso? Ingi mahiku apembilya umunyawinga nuziholya kupuma kitalao, pang'wanso azizima.
16 Nadie pone un parche nuevo en ropas viejas, de lo contrario, se encogerá y hará que la rotura luzca peor.
Kutile umuntu nuikuila ikilaka ka ng'wenda nuupa mung'wenda nuakali, ikilaka kikutotoka kupuma mung'wenda nuutamukwa ukutula ukulu.
17 Nadie echa tampoco el vino nuevo en odres viejos, de lo contrario los odres podrían romperse, derramando así el vino y dañando los odres. No, el vino nuevo se coloca en odres nuevos, y así ambos perduran”.
Kutile iantu niika umunyo nuupya mkiseme nikamuvinyo nikale, ang'wi akituma, ngozi itachanika, numuvinyo ukuhega, nindili ikugazika. Badala akwe wiikwe umuvinyo nuupya nindili nimpya hangi akutula maza.
18 Mientras él les decía esto, uno de los oficiales principales llegó y se postró delante de él. “Mi hija acaba de morir”, le dijo el hombre a Jesús. “Pero sé que si tú vas y colocas tu mano sobre ella, volverá a vivir”.
Matungo nu Yesu akuila inkani izi, goza akaza muntu kuntongeela akwe akatugama, akalunga, “Munanso wane matungo makupi ukule, ingi nzuu gwa uikile migulya imikono ako nung'wenso ukukomya.
19 Jesús y sus discípulos se levantaron y lo siguieron.
Ingi gwa u Yesu akimika, hangi akamutyata palung'wi niamanyisigwa akwe.
20 En ese momento, una mujer que había estado enferma con sangrado durante doce años, venía detrás de él y tocó el dobladillo de su manto.
Goza umusungu naiwipuma isakami matungo amiaka ikimi ling'wi nibiili, akaza pakupe nu Yesu akamuamba mipindo lakwe nilijoho.
21 Ella había pensado para sí: “Si tan solo puedo llegar a tocar su manto, seré sanada”.
Kunsoko aulungile, “Anga niliambe ijoho lakwe, une kukomya.”
22 Jesús se dio vuelta y la vio. “Alégrate hija, pues tu confianza en mi te ha sanado”, le dijo. Y la mujer fue sanada de inmediato.
U Yesu akapiluka akamugoza, “Munanso, ipe umoyo, uhuili wako wakuguna, Ni matungo yayo yayo umusungu akagunika akapela kupuma isakami.
23 Jesús llegó a la casa del oficial. Vio a los que tocaban las flautas y escuchó a la multitud que lloraba a gritos.
U Yesu akapika munyumba amuntu ung'wi mkulu, akaona iakua mpembe numilundo wantu ukazogolya.
24 “Por favor, salgan” – les dijo – “porque esta niña no está muerta, sino que simplemente está dormida”. Pero ellos se rieron y se burlaron de él.
U Yesu akalunga, hega apo, kunsoko umunanso shukule ingi ulaeu. Nianso ikatula heka.
25 Sin embargo, cuando la multitud había sido despedida, Jesús entró y tomó a la niña por la mano y esta se levantó.
Iantu nianso naiapumigwa kunzi, akingila munyumba akamuamba umunanso kumukono akauka.
26 Y la noticia sobre lo que había ocurrido se esparció por toda esa región.
Inkani izi ikasambaila ikisali kihi.
27 Al seguir Jesús su camino, dos hombres ciegos lo seguían y le gritaban: “¡Hijo de David, ten misericordia de nosotros!”
U Yesu naukoli mumuhinzo itunja abiili aboku ikamutyata. Ikalongoleka kitunta, akazilunga, kulumba, ukugune imilandu, ng'wa Daudi.
28 Y cuando Jesús entró a la casa donde se alojaba, los hombres ciegos entraron también. “¿Están convencidos de que yo puedo hacer esto?” les preguntó. “Sí, Señor”, respondieron ellos.
Matungo u Yesu naiwapika munyumba iapoku nianso ikaza kitalakwe. U Yesu akaila, muhuie ne kina nkite uhumi nua kituma? Nienso ikamuila, Ee kuhuie Mkulu.”
29 Entonces Jesús tocó los ojos de ellos, y dijo: “¡Por la confianza que tienen en mí, así será!”
U Yesu akaamba imiho ao akalunga, itule uu kitalanyu, anga uhuili wanyu nuile.
30 Y ellos pudieron ver. Jesús les advirtió: “Asegúrense de que nadie sepa esto”.
Ni miho ikaona, u Yesu akalagiilya akalunga, gozi muntu wihi aleke kumanya aya namupumie unyenye.
31 Pero ellos se fueron y dieron a conocer acerca de Jesús por todas partes.
Ingi gwa iantu awa niabili ikalongola kutanantya inkani izi nia ukuilwa ikisali kihi.
32 Cuando Jesús y sus discípulos ya se marchaban, trajeron ante Jesús a un hombre que estaba mudo y endemoniado.
Itunja abiili aakugenda azeahongile yao, muntu ung'wi kimume aukete amintunga akatwalwa kung'wa Yesu.
33 Cuando el demonio fue expulsado de él, el hombre habló, y las multitudes estaban maravilladas. “Nunca antes había ocurrido algo como esto en Israel”, decían.
Niamintunga naiamuteela, ukimume nuanso akandya kuligitya. Umilundo ukaambwa ikuilwa ukalunga. Ulukani ulu izalukili kigele mihi iyi na Israeli.
34 Pero los fariseos comentaban diciendo: “el echa fuera los demonios con el poder del jefe de los demonios”.
Ingi gwa iamanya nkani akazilunga kuakulu amintunga, ukuazunsa iamintunga.”
35 Jesús iba a todas partes, visitando ciudades y aldeas. Enseñaba en sus sinagogas, les enseñaba acerca de la buena noticia del reino, y sanaba todo tipo de enfermedades.
U Yesu akalongola muisali yihi. Akatula manyisa mumatekeelo, akazitanantya lukani la utemi wa kigulu, nuhumi nuakuguna indwala yihi.
36 Cuando veía las multitudes, Jesús sentía gran compasión por ellos, porque estaban atribulados y desamparados, como ovejas sin pastor.
Naiwaona umilundo, akauhumila kinyauwai, kunsoko aiagili nukubunika inkolo, aiatuile anga inkolo ningila umudimi.
37 Entonces le dijo a sus discípulos, “la cosecha es grande, pero hay apenas unos pocos trabajadores.
U Yesu akaila iamanyisigwa akwe, indya ipie idu, itumi akenu.
38 Oren al Señor de la cosecha, y pídanle que envíe más trabajadores para su cosecha”.
Kululo gwa kayi kulompi kumukulu nua indya izi niipie, ahume kutuma uhumi nia indya yakwe.