< Hechos 8 >
1 Saulo estaba de acuerdo con que era necesario matar a Esteban. Ese mismo día se inició una terrible persecución contra la iglesia en Jerusalén, y todos, excepto los apóstoles, se dispersaron por toda Judea y Samaria.
solo den maangi o pali, etiena kuuma po. laadaali bi niba den cili ki yie kilisiti n yini yaaba nitaanli jelusalema nni ki wangiba ofala biado. bi tondiba yaa ka, yaaba n sieni kuli den yayadi jude leni samali diema nni.
2 (Algunos seguidores fieles de Dios sepultaron a Esteban, con gran lamento).
yaaba n fangi Utienu den piini etiena, ki mua o kuuma po hali boncianla.
3 Pero Saulo comenzó a destruir a la iglesia, yendo de casa en casa, sacando a hombres y mujeres de ellas y arrastrándolos hasta la prisión.
solo den moandi ki ba bolini, kilisiti n yiini yaaba nitaanli. ki kua ti diedi nni, ki cuo bi jaba leni bi puoba, ki kuaninba a kadidiena nni.
4 Los que se habían dispersado predicaban la palabra dondequiera que iban.
yaaba n den yayadi yeni den cia ikaani boncianla ki wangi olaabaaŋamo maama.
5 Felipe fue a la ciudad de Samaria, y les habló acerca del Mesías.
filipi den jiidi samali dogu nni ki den waani Kilisiti laabaaliŋamo.
6 Cuando las multitudes oyeron lo que Felipe decía y vieron los milagros que hacía, prestaron atención a lo que les estaba diciendo.
A nigola n den gba, ki go laadi filipi n den tiedi ya sinankeene nba, bikuli den se suoo ki cengi o.
7 Y muchos fueron liberados de posesión de espíritus malignos que gritaban al salir, y muchos que estaban cojos o discapacitados fueron sanados.
kelima mucicibiadimu den tangi ki ña ban den ye yaaba ya ni nni. yaaba yaa gbanandi n den faani leni a waba boncianla den paagi.
8 La gente que vivía en la ciudad estaba feliz en gran manera.
lani, li paman-cianli den tieni laa dogu nni.
9 Había, pues, un hombre llamado Simón, que vivía en la ciudad donde se solía practicar la hechicería. Él afirmaba ser muy importante, y había asombrado al pueblo de Samaria,
li den sua ke nilo den ye udogu yeni nni ke li waagi ke bi yi o simono.
10 de modo que todos le prestaban atención. Desde la persona más pequeña hasta la más grande en la sociedad decían: “Este hombre es ‘El Gran Poder de Dios’”.
bi niba kuli, a bila leni a nikpela den gaani o maama ki tua. one n tie Utienu paalu, ban n yi yu upaaciamu.
11 Y estaban impresionados de él porque los había asombrado con su magia por mucho tiempo.
bi den cengi o hali boncianla, kelima wan den tiedi yaa buligbandi den baginba ke li waagi.
12 Pero cuando creyeron en lo que Felipe les dijo acerca de la buena nueva sobre el reino de Dios y el nombre de Jesucristo, hombres y mujeres se bautizaron.
ama filipi n den wangi baa, Utienu die ma laabaaliŋamo leni Jesu-Kilisiti yeli. bi den daani o maama ke o batisi ba, bani bi jaba leni bi puoba kuli.
13 Y Simón también creyó y fue bautizado. Y acompañó a Felipe, sorprendido por las señales milagrosas y las maravillas que veía.
simono wani oba den daani, ke bi den batisi o, o den taabi leni filipi, ki nua wan tiedi yaa sinankeeneba leni yaa bancianma ke li bagini o.
14 Cuando los apóstoles estuvieron de regreso en Jerusalén y oyeron que la gente de Samaria había aceptado la palabra de Dios, enviaron a Pedro y a Juan a visitarlos.
Jesu tondibah, yaaba n den sieni Jelusalema n den gbadi ke samali yaaba gaa Utienu maama, bi soani pieli leni jan lipo.
15 Y cuando llegaron, oraron por los conversos de Samaria para que recibieran el Espíritu Santo.
ban n pundi samali, bi den jaandi bipo ke ban baa Utienu fuoma yua.
16 Este no había sido derramado sobre ninguno de estos conversos aun, pues solamente habían sido bautizados en el nombre del Señor Jesús.
kelima, Utienu fuoma yua daa den jiidi oba kuli po. bi da den batisi Jesu yeli nni bebe yo.
17 Así que los apóstoles pusieron sus manos sobre ellos, y recibieron el Espíritu Santo.
lanwani pieli leni jan n den maani bi nii bi niba po, ke bi baa Utienu fuoma yua.
18 Cuando Simón vio que el Espíritu Santo era recibido por las personas cuando los apóstoles colocaban sus manos sobre ellas, les ofreció dinero.
simono n den laa, ke bi baa Utienu fuoma yua kelima bi tondiba nii maama po, o den cuani bipo iligi.
19 “Dénme este poder también”, les pidió, “para que cualquiera sobre el cual yo coloque mis manos, reciba el Espíritu Santo”.
ki yedi ba. pa mani n moko li paalu, yeni n moko yaa yen maani n nii yua yaa po wan ba Utienu fuoma yua.
20 “Ojalá tu dinero sea destruido contigo, por pensar que el don de Dios puede comprarse!” respondió Pedro.
pieli den yedi o, a ligi n bodi leni ŋa, kelima a tama ke Utienu paabu daa leni i ligi yo.
21 “Tú no eres parte de esto. No tienes parte en esta obra, porque ante los ojos de Dios tu actitud está completamente equivocada.
ŋaa pia biinu ba kuli, laa tuonli yaa niinni, kelima a pali ki tiegi Utienu nintuali.
22 ¡Arrepiéntete de tu mal camino! Ora al Señor y pídele perdón por pensar de esta manera.
biidi a pali, ki ŋa mi biadima, ki mia o Diedo li yaa baa tuo wan tieni a yantiadili nne po sugili.
23 Puedo ver que estás lleno de una amarga envidia, y estás encadenado por tu propio pecado”.
kelima n nua ke mi biadima gbie a niinni, ke a ye ti tuonbiadi lolima nni.
24 “¡Por favor, ora por mí para que no me ocurra nada de lo que has dicho!” respondió Simón.
simono den yedi, mia mani n po, yinba iba o Diedo, ke liba kuli n da baani.
25 Después de haber dado su testimonio y de haber predicado la palabra de Dios, regresaron a Jerusalén, compartiendo la buena nueva en muchas aldeas de Samaria a lo largo del camino.
ban den teni siedi, o Diedo po, ki go waani o maama samali dojaana nni boncianla, bi den gua kuni jelusalema.
26 Y un ángel del Señor le dijo a Felipe: “Alístense y vayan al sur, al camino desierto que lleva de Jerusalén a Gaza”.
O Diedo maleki den maadi leni filipi ki yedi o. fii ki gedi ganu po ya sanu n poandi mi fanpiemini ki ñiani jelusalema, ki caa gasa dogu po.
27 Entonces Felipe emprendió el viaje y se encontró con un hombre etíope, un eunuco que tenía una posición importante en el servicio de Candace, reina de Etiopía. Este eunuco era el tesorero jefe. Había ido a Jerusalén para adorar,
o den fii ki gedi, o den ban sua ke kadasi, etiopi pobado koanbali, ke o tie moagiliga, ki go tie o ligi kubido, ke o den gedi jelusalema ki baan kpiagi Utienu.
28 y venía de regreso de su viaje, sentado en su carruaje. Estaba leyendo en voz alta una parte del libro de Isaías.
ke o lebidi ki gua o denpo, ki kaa o tanbiagu nni, ki cogi o sawalipualo esaîe tili.
29 Entonces el Espíritu le dijo a Felipe: “Ve y acércate más a ese carruaje”.
Utienu fuoma den yedi filipi. nagini ki pundi ya tanbiagu n tene.
30 Y Felipe corrió hacia allá, y escuchó al hombre que leía un texto del profeta Isaías. “¿Entiendes lo que estás leyendo?” le preguntó Felipe.
filipi den sani ki pundi, ki gbadi ke etiopi yua yeni cogi o sawalipualo esaîe tili, ke o buali o, a gaani ŋa n cogi yaala?
31 “¿Cómo podría entender, si no hay quien me explique?” respondió el hombre. Entonces invitó a Felipe a subirse al carruaje y sentarse junto a él.
o den gua yedi filipi, n baa tieni lede ki gaa, o ba yaa bundi n po. lani, o den mia filipi n kua ki kali leni o ku tanbiagu nni ban yegi.
32 Y el texto de la Escritura que estaba leyendo era este: “Como oveja, fue llevado al matadero; y como cordero que enmudece ante su trasquilador, ni siquiera abrió su boca.
wan den cogi naani kani nne! biden dia ki caano nani o pia yeni, u yankodikaanu po, nani ya pebiga n ŋini yua moagidi o kobidi kani yeni, o naa den yaadi o ñooabu.
33 Lo humillaron y no le hicieron justicia. ¿Quién describirá su descendencia? Porque su vida fue arrancada de la tierra”.
o miidima nni bi den ja o po ya budi n ki tiegi. ŋme n ba ti fidi ki togidi o puoliŋuanu maama? kelima bi ñani o miali li ŋandunli nni.
34 Entonces el eunuco le preguntó a Felipe: “Dime, ¿de quién está hablando este profeta? ¿Es acaso de sí mismo, o de otra persona?”
ki moagiliga den buali filipi, n mia ŋa, o sawalipualo nne maadi ŋme yaa maama yo? o yuli maama yo, bii, nitua yaama yo?
35 Entonces Felipe comenzó a explicarle, partiendo de este texto, y hablándole de Jesús.
lanwani filipi den cili leni laa maama, ki waani o Jesu labaaliŋamo.
36 A medida que continuaban el camino, llegaron a un lugar donde había agua. Entonces el eunuco dijo: “Mira, aquí hay agua, ¿por qué no me bautizas?”
nani ban den ŋua bi sanu yeni, bi den laa mi ñiima, ki moagiliga den yedi o. mi ñiima nne! bee baa yee n po ke n kan batisi?
filipi den yedi o. a yaa daani leni a pali kuli, liba tuo. o den gua ki yedi o, n daani ke Jesu-kilisiti tie Utienu bijua yo!
38 Entonces dio la orden para que detuvieran el carruaje. Y Felipe y el eunuco descendieron juntos al agua y Felipe lo bautizó.
o den sieni ku tanbiagu, ke wani leni filipi jiidi mi ñiima nni, ke filipi batisi o.
39 Cuando salieron del agua, el Espíritu del Señor se llevó a Felipe. Y el eunuco no lo vio más, pero siguió su camino con alegría. Felipe se encontró entonces en Azoto.
ban den ñani mi ñiima nni, o Diedo Fuoma den taa filipi, ke ki moagiliga yeni, naa go den laa o, ki moagiliga yeni den suagi liiga o sancenli nni leni li pamanli.
40 Y allí predicaba la buena nueva en todas las ciudades por las que pasaba, hasta que llegó a Cesarea.
filipi den ban sua ke ye asota dogu nni, ki ban caa sesale ki wangi o labaaliŋamo wa n tagini ya dogi kuli nni.