< 1 Reyes 12 >

1 Roboam fue a Siquem porque allí había ido todo Israel para hacerle rey.
HELE aku la o Rehoboama i Sekema, no ka mea, ua hele ka Iseraela a pau i Sekema e hooalii ia ia.
2 Jeroboam, hijo de Nabat, todavía estaba en Egipto cuando se enteró de esto. (Había huido a Egipto para escapar del rey Salomón y estaba viviendo allí).
Eia hoi kekahi, a lohe mai la o Ieroboama ke keiki a Nebata e noho ana ia ma Aigupita, (no ka mea, ua holo aku la ia mai ke alo aku o Solomona a ke alii, a noho no Ieroboama ma Aigupita; )
3 Los líderes israelitas enviaron a buscarlo. Jeroboam y toda la asamblea de israelitas fueron a hablar con Roboam.
Hoouna aku la lakou a kii ia ia; a hele mai Ieroboama a me ke anaina a pau o ka Iseraela, a olelo aku la lakou ia Hehoboama, i aku la.
4 “Tu padre nos impuso una pesada carga”, le dijeron. “Pero ahora, si aligeras la carga cuando servimos a tu padre y las pesadas exigencias que nos impuso, te serviremos”.
Ua hookaumaha mai la kou makuakane i ka makou auamo; ano hoi e hoomama oe i ka hana ehaeha a kou makuakane, a me ka auamo kaumaha ana i kau mai ai maluna o makou, alaila e malama aku makou ia oe.
5 Roboam respondió: “Vayan y vuelvan dentro de tres días”. Así que el pueblo se fue.
I mai la oia ia lakou, O hoi oukou i na la ekolu, alaila e hele hou mai io'u nei. Hoi aku la no hoi na kanaka.
6 El rey Roboam pidió consejo a los ancianos que habían servido a su padre Salomón en vida. “¿Cómo me aconsejan ustedes que le responda a este pueblo sobre esto?”, preguntó.
A kukakuka mai la o Rehoboama me na kanaka kahiko, ka poe i ku ma ke alo o Solomona kona makuakane, i kona wa e ola ana, ninau mai la, Pehea ia oukou e olelo mai ai e hai aku au i keia poe kanaka?
7 Ellos le respondieron: “Si eres un servidor de este pueblo hoy, si les sirves y les respondes, hablándoles con amabilidad, ellos siempre te servirán a ti”.
Olelo aku la lakou ia ia, i aku la, Ina e hookahu oe no keia poe kanaka i keia la, a e malama ia lakou, a e hai aku ia lakou, me ka olelo i na huaolelo pono ia lakou, alaila lilo lakou i poe kauwa mau nau.
8 Pero Roboam desestimó el consejo de los ancianos. En cambio, pidió consejo a los jóvenes con los que había crecido y que estaban cerca de él.
Haalele ae la oia i ka olelo a ka poe kanaka kahiko, a lakou i haawi ai ia ia, a kukakuka mai la me na kanaka ui i nunui pu ae me ia, na mea i ku imua o kona alo:
9 Les preguntó: “¿Qué respuesta aconsejan ustedes que enviemos a este pueblo que me ha dicho: ‘Aligera la carga que tu padre puso sobre nosotros’?”
Olelo mai la hoi oia ia lakou, Heaha ka olelo a oukou e olelo mai ai, e hai aku ai kakou i keia poe kanaka, ka poe i olelo mai ia'u, i ka i aua mai, E hoomama oe i ka auamo a kou makuakane i kau mai ai maluna o makou?
10 Los jóvenes con los que se había criado le dijeron: “Esto es lo que tienes que decirles a estas personas que te han dicho: ‘Tu padre nos ha hecho pesada la carga, pero tú deberías aligerarla’. Esto es lo que debes responderles: ‘Mi dedo meñique es más grueso que la cintura de mi padre.
Olelo aku la hoi ia ia na kanaka ui i nunui pu ae me ia, i aku la, Penei oe e olelo aku ai i keia poe kanaka i olelo ae nei ia oe, i ka i ana'e, Ua hookaumaha mai la kou makuakane i ka makou auamo; aka, e hoomama mai oe ia mea ia makou; e olelo aku oe ia lakou peneia, E kela aku ka manoanoa o kuu limaiki i ko ka puhaka o ko'u makuakane.
11 Mi padre les puso una carga pesada, y yo la haré aún más pesada. Mi padre los castigaba con látigos; pero yo los castigaré con escorpiones’”.
Eia hoi ua hooili ka ko'u makuakane i ka auamo kaumaha maluna o oukou, o hoouka hou aku au ma ka oukou auamo; ua hahau ko'u makuakane ia oukou me na huipa, aka, e hahau aku au ia oukou me na moohueloawa.
12 Tres días después, Jeroboam y todo el pueblo regresaron a Roboam, porque el rey les había dicho: “Vuelvan dentro de tres días”.
Pela i hoi mai ai o Ieroboama a me ka poe kanaka a pau io Rehoboama la i ke kolu o ka la, e like me ka ke alii i hoomaopopo ai, i ka i ana mai, E hoi mai oukou io'u nei i ke kolu o ka la.
13 El rey respondió bruscamente al pueblo. Desechando el consejo de los ancianos,
Hai mai la ke alii i kanaka me ka oolea, a ua haalele aku i ka olelo a ka poe kanaka kahiko, a lakou i haawi aku ai ia ia;
14 respondió utilizando el consejo de los jóvenes. Dijo: “Mi padre lesimpuso una pesada carga, y yo la haré aún más pesada. Mi padre los castigaba con látigos; pero yo los castigaré con escorpiones”.
A olelo mai la hoi ia lakou mamuli o ka olelo a na kanaka ui, i mai la, Ua hookaumaha ko'u makuakane i ka oukou auamo, aka, e hoouka hou aku au ma ka oukou auamo; ua hahau ko'u makuakane ia oukou me na huipa, aka, e hahau aku wau ia oukou me na moohueloawa.
15 El rey no escuchó lo que el pueblo decía, pues este cambio de circunstancias venía del Señor, para cumplir lo que el Señor le había dicho a Jeroboam hijo de Nabat por medio de Ahías el silonita.
Aole hoi i hoolohe ke alii i kanaka, no ka mea, no ka Haku mai no ia, i hooko mai oia i kana olelo a Iehova i olelo mai ai ma ka lima o Ahiia no Silo, ia Ieroboama ke keiki a Nebata.
16 Cuando todos los israelitas vieron que el rey no los escuchaba, le dijeron al rey “¿Qué parte tenemos en David, y qué parte tenemos en el hijo de Isaí? ¡Vete a casa, Israel! Estás solo, casa de David”. Así que todos los israelitas se fueron a casa.
A ike ae la ka Iseraela a pau, i ka hoolohe ole mai o ke alii ia lakou, olelo aku la ka poe kanaka i ke alii, e i ana, Heaha ko makou kuleana iloko o Davida? aole hooilina iloko o ke keiki a Iese. I ko oukou mau halelewa, e ka Iseraela: ano hoi, e nana i kau ohana iho, e Davida. Pela i hoi ai ka Iseraela i ko lakou mau halelewa.
17 Sin embargo, Roboam seguía gobernando sobre los israelitas que vivían en Judá.
A o na mamo a Iseraela e noho ana ma na kulanakauhale o Davida, ua alii ae la o Hehoboama maluna o lakou.
18 Entonces el rey Roboam envió a Hadoram, encargado de los trabajos forzados, pero los israelitas lo apedrearon hasta la muerte. El rey Roboam se subió rápidamente a su carro y corrió de regreso a Jerusalén.
Alaila hoouna ae la o Rehoboama ia Adorama, ka lunaauhau, a hailuku ka Iseraela a pau ia ia me na pohaku a make ia. Nolaila hele wikiwiki ae la o Rehoboama ke alii e ee ae i kona kaa, e holo i Ierusalema.
19 Como resultado, Israel se rebeló contra la casa de David hasta el día de hoy.
Pela i kipi ai ka Iseraela i ka ohana a Davida a hiki i keia la.
20 Cuando todos los israelitas se enteraron de que Jeroboam había regresado, enviaron a buscarlo, lo convocaron a la asamblea y lo nombraron rey de todo Israel. Sólo la tribu de Judá quedó en manos de la casa de David.
Eia kekahi, i ka lohe ana o ka Iseraela a pau, ua hoi mai o Ieroboama, kii aku la lakou ia ia e hele mai i ke anaina, a hooalii lakou ia ia maluna o ka Iseraela a pau. Aohe mea i hahai i ka ohana a Davida, o ka Iuda wale no.
21 Cuando Roboam llegó a Jerusalén, reunió a los hombres de las familias de Judá y Benjamín – 180.000 guerreros elegidos – parair a luchar contra Israel y devolver el reino a Roboam, hijo de Salomón.
A hoi mai o Rehoboama i Ierusalema, hoakoakoa mai la oia i ka ohana a pau a Iuda, a me ka ohana a Beniamina, hookahi haneri me kanawalu tausani kanaka i waeia, na kanaka kaua, e kaua aku i ka ohana a Iseraela e hoihoi mai i ke aupuni ia Rehoboama ke keiki a Solomona.
22 Pero llegó un mensaje del Señor a Semaías, el hombre de Dios, que decía:
Aka, hiki mai ka olelo a ke Akua, ia Semaia, ke kanaka o ke Akua, i mai la,
23 “Dile a Roboam, hijo de Salomón, rey de Judá, a Judá y a Benjamín, y al resto del pueblo:
E olelo aku ia Rehoboama ke keiki a Solomona, ke alii o Iuda, a i ka ohana a pau a Iuda, a me Beniamina, a me ke koena o na kanaka, e i aku,
24 ‘Esto es lo que dice el Señor. No luchen contra sus parientes israelitas. Cada uno de ustedes, váyase a su casa. Porque he sido yo quien ha hecho que esto ocurra’”. Así que obedecieron lo que el Señor les dijo y se fueron a sus casas, como el Señor había dicho.
Ke i mai nei Iehova penei, Mai pii aku oukou, aole hoi e kaua aku i ko oukou poe hoahanau na mamo a Iseraela, e hoi kela kanaka keia kanaka i kona hale iho, no ka mea, no'u aku nei keia mea. Hoolohe aku la lakou i ka olelo a ka Haku, a huli lakou e hoi e like me ka olelo a Iehova.
25 Jeroboam fortaleció la ciudad de Siquem en la región montañosa de Efraín y vivió allí. Desde allí fue y construyó Penuel.
Alaila kukulu ae la o Ieroboama ia Sekema ma ka mauna Eperaima, a noho ae la malaila; a hele aku malaila aku, a kukulu ae la ia Penuela.
26 Jeroboam se dijo a sí mismo: “El reino podría volver fácilmente a la casa de David.
I iho la o Ieroboama iloko o kona naau, Ano, e hoi aku ai ke aupuni i ka ohana a Davida.
27 Cuando la gente de aquí vaya a ofrecer sacrificios al Templo del Señor en Jerusalén, volverá a transferir su lealtad a Roboam, rey de Judá. Entonces me matarán y volverán al rey Roboam”.
Ina e pii ae keia poe kanaka e kaumaha ma ka hale o Iehova, ma Ierusalema, alaila e hoi ka naau o keia poe kanaka i ko lakou haku ia Rehoboama ke alii o Iuda, a e pepehi mai lakou ia'u, a e hoi hou aku ia Rehoboama i ke alii o Iuda.
28 Así que, después de asesorarse, el rey mandó hacer dos becerros de oro y le dijo al pueblo: “No se molesten más en ir a Jerusalén. Mira, Israel, aquí están tus dioses que te sacaron de la tierra de Egipto”.
Nolaila kuka iho la ke alii, a hana i na keikibipi gula elua, a i mai la oia ia lakou, He nui ko oukou hele ana i Ierusalema: Eia hoi kou mau akua, e Iseraela, i lawe mai ia oe mai ka aina mai o Aigupita.
29 Colocó uno en Betel y el otro en Dan.
Kukulu ae la hoi oia i kekahi ma Betela, a waiho aku hoi i kekahi ma Dana.
30 Esta acción trajo consigo el pecado, porque el pueblo fue hasta el norte de Dan para adorar al ídolo de allí.
Lilo ae la keia mea i hewa, no ka mea, ua hele ae la na kanaka imua o kekahi i Dana.
31 Además, Jeroboam hizo construir santuarios en altares y nombró como sacerdotes a toda clase de personas que no eran levitas.
Hana iho la oia i hale no na wahi kiekie, a hoolilo ae la i kekahi mau makaainana i poe kahuna, aole o ko na mamo a Levi.
32 Jeroboam inició una fiesta el día quince del octavo mes, como la que se celebraba en Judá, y ofreció sacrificios en el altar. Hizo esta ofrenda en Betel, sacrificando a los becerros que había hecho, y nombró sacerdotes en Betel para los altares que había construido.
Hana iho la hoi o Ieroboama i ka ahaaina i ka walu o ka malama i ka umikumamalima o ka la, e like me ka ahaaina maloko o Iuda, a kaumaha aku la maluna o ke kuahu. Pela oia i hana'i ma Betela, e kaumaha ana no na keikibipi ana i hana'i; a hoonoho aku la oia ma Betela i na kahuna o na wahi kiekie ana i hana'i.
33 Así, el día quince del octavo mes, mes que él mismo había elegido, Jeroboam ofreció sacrificios sobre el altar que había levantado en Betel. Así instituyó una fiesta para los israelitas, ofreciendo sacrificios en el altar y quemando incienso.
Pela oia i kaumaha ai ma ke kuahu ana i hana'i ma Betela i ka umikumamalima o ka la o ka walu o ka mahina, ana i noonoo ai ma kona naau; a ua hoomaopopo i ka ahaaina na ka poe mamo a Iseraela, a ua kaumaha aku la maluna o ke kuahu, a kuni hoi i ka mea ala.

< 1 Reyes 12 >