Proverbios 1
1 Proverbios de Salomón, hijo de David, rey de Israel:
Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,
2 para aprender sabiduría e instrucción, para entender las palabras sensatas;
Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;
3 para instruirse en la sabiduría, en la justicia, equidad y rectitud;
Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
4 para enseñar discernimiento a los sencillos, y a los jóvenes conocimientos y discreción.
Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.
5 Escuche el sabio y acrecerá en saber. El hombre inteligente adquirirá maestría
Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,
6 en entender las parábolas y su sentido misterioso, las sentencias de los sabios y sus enigmas.
Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.
7 El temor de Yahvé es el principio de la sabiduría; solo los insensatos desprecian la sabiduría y la doctrina.
Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.
8 Escucha, hijo mío, la instrucción de tu padre; y no deseches las enseñanzas de tu madre.
Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
9 Serán una corona de gracia para tu cabeza, un collar para tu cuello.
Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.
10 Hijo mío, si los malvados quieren seducirte, no les des oído;
Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.
11 si te dicen: “Ven con nosotros; pongamos asechanzas a la vida ajena, tendamos por mero antojo celadas al inocente;
Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;
Pożremyż ich żywo, jako grób, a całkiem, jako zstępujących w dół; (Sheol h7585)
13 y hallaremos preciosas riquezas, henchiremos de despojos nuestras casas.
Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;
14 Echa tu suerte con nosotros; sea una sola la bolsa de todos nosotros.”
Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.
15 Hijo mío, no sigas sus caminos; aparta tu pie de sus senderos;
Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.
16 porque sus pies corren al mal, van presurosos a derramar sangre.
Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.
17 En vano se tiende la red ante los ojos de los pájaros;
Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:
18 mas ellos arman asechanzas a su propia sangre, traman maquinaciones contra su propia vida.
Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.
19 Tal es la senda de los codiciosos de ganancia, quita la vida a los propios dueños.
Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.
20 La sabiduría clama en las calles, en las plazas levanta su voz;
Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.
21 llama donde hay más concurso de gente, en las puertas de la ciudad expone su doctrina:
W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:
22 ¿Hasta cuándo, oh necios, amaréis la necedad? ¿Hasta cuándo los burladores se deleitarán en burlas, y odiarán los fatuos la sabiduría?
Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?
23 Volveos para (oír) mi instrucción, y derramaré sobre vosotros mi espíritu, quiero enseñaros mis palabras.
Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.
24 Os convidé y no respondisteis, tendí mis manos, y nadie prestó atención;
Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;
25 rechazasteis todos mis consejos, y ningún caso hicisteis de mis amonestaciones.
Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;
26 Por eso también yo me reiré de vuestra calamidad, y me burlaré cuando os sobrevenga el espanto,
Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.
27 cuando os sobrevenga cual huracán el terror, cuando caiga sobre vosotros, como torbellino, la calamidad, y os acometan la angustia y la tribulación.
Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;
28 Entonces me llamarán, y no les responderé; madrugarán a buscarme, y no me hallarán,
Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.
29 por cuanto aborrecieron la instrucción y abandonaron el temor de Dios,
Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,
30 no amando mi consejo, y desdeñando mis exhortaciones.
Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:
31 Comerán los frutos de su conducta, y se saciarán de sus propios consejos.
Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.
32 Porque la indocilidad lleva a los necios a la muerte, y la prosperidad de los insensatos es causa de su ruina.
Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.
33 Mas el que me escucha, habitará seguro, y vivirá tranquilo sin temer el mal.
Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.
