< Proverbios 26 >

1 Como la nieve en el verano, y la lluvia durante la siega, así cuadran al necio los honores.
Ndenge mvula ya pembe elimwaka na tango ya molunge, mpe mvula enokaka te na tango ya elanga, ndenge wana mpe lokumu oyo bapesi na zoba ekowumela na ye te.
2 Como el pájaro que escapa y como la golondrina en vuelo, así es la maldición injusta: no se cumple.
Ndenge ndeke ya moke oyo babengaka mwano ekendaka bipai na bipai to mbilambila epumbwaka-pumbwaka, ndenge wana mpe elakeli mabe ezwaka te moto oyo asali na ye mabe te.
3 El látigo para el caballo, el cabestro para el asno, y la vara para las espaldas del insensato.
Ndenge fimbu ezalaka malamu mpo na mpunda, mpe ekangiseli ezalaka malamu mpo na monoko ya ane, ndenge wana mpe fimbu ezalaka malamu mpo na mokongo ya zoba.
4 No respondas al necio según su necedad, para que no te hagas semejante a él.
Kozongisela zoba te kolanda bozoba na ye, noki te okokokana na ye.
5 Responde al necio como su necesidad se merece, para que no se considere como sabio.
Zongisela zoba kolanda bozoba na ye, noki te akomimona moto ya bwanya na miso na ye moko.
6 Quien despacha los negocios por medio de un tonto, es como el que se corta los pies y padece daño.
Moto oyo atindaka sango na nzela ya zoba azali lokola moto oyo amikati makolo mpe amilukeli makambo.
7 Como al cojo le bambolean las piernas, así es el proverbio en la boca del necio.
Ndenge makolo ya ebosono ezalaka makasi te, ndenge wana mpe masese ezalaka na nguya te kati na monoko ya zoba.
8 Dar honra a un necio es como ligar la piedra a la honda.
Kopesa zoba lokumu ezali lokola kotia libanga na ebambelo mabanga.
9 Una espina que se clava en la mano de un borracho, eso es el proverbio en la boca del fatuo.
Lisese kati na monoko ya zoba ezali lokola etape ya banzube kati na loboko ya moto oyo alangwe masanga.
10 Como arquero que hiere a todos, así es el que toma a sueldo a necios y vagabundos.
Moto oyo azwaka zoba to moleki nzela na mosala azali lokola soda oyo azokisaka moto nyonso na likonga.
11 Como perro que vuelve sobre su vómito, así es el necio que repite sus necedades.
Ndenge kaka mbwa ezongelaka kolia biloko oyo yango moko esanzi, ndenge wana mpe zoba azongelaka bozoba na ye.
12 Si ves a un hombre que se tiene por sabio, confía más en un loco que en él.
Eleki malamu kotia elikya na zoba, na esika ete otia elikya na moto oyo amimonaka moto ya bwanya na miso na ye moko.
13 Dice el perezoso: “Hay un león en el camino, en las calles está un león.”
Moto ya goyigoyi alobaka: « Nkosi ekangi nzela! Nyama moko ya mabe ezali na kati-kati ya balabala! »
14 La puerta gira sobre su quicio, y sobre su cama el haragán.
Moto ya goyigoyi abalukaka na mbeto na ye ndenge ekuke ebalukaka na biloko oyo efungolaka yango.
15 El perezoso mete su mano en el plato, pero le da fatiga el llevarla a la boca.
Moto ya goyigoyi akotisaka loboko na ye kati na bilei, kasi akokaka te kozongisa yango na monoko.
16 Se imagina el perezoso ser más sabio que siete que saben dar respuestas prudentes.
Moto ya goyigoyi amimonaka ete azali na bwanya koleka bato sambo ya mayele.
17 Agarra un perro por las orejas quien, al pasar, se mete en riñas de otros.
Moto oyo akotaka makambo oyo etali ye te azali lokola moto oyo akangi mbwa na matoyi.
18 Como el loco que arroja llamas, saetas y muerte,
Ndenge moto ya liboma abwakaka moto, makonga mpe kufa,
19 así es el que engaña a su prójimo, y le dice luego: “Solo lo hice por broma.”
ndenge wana mpe moto oyo akosi moninga na ye alobaka: « Ezalaki kaka mpo na kosala maseki! »
20 Faltando la leña, se apaga el fuego; así también, si no hay chismoso, cesa la discordia.
Soki bakoni ezali te, moto ekokufa; soki bato ya songisongi bazali te, koswana ekokita.
21 Como el carbón para las brasas y la leña para el fuego, así es, el rencilloso para atizar contiendas.
Ndenge makala engalaka na mbabola, mpe bakoni epelisaka moto, ndenge wana mpe moto oyo alinga koswana ayeisaka matata.
22 Las palabras del chismoso son como golosinas, mas penetran hasta lo más hondo de las entrañas.
Maloba ya moto ya songisongi ezalaka lokola bilei ya kitoko, ekitaka na esengo kino na libumu.
23 Como barniz de plata sobre vasija de barro, así son los labios lisonjeros y un corazón ruin.
Maloba ya sukali ya moto ya motema mabe ezalaka lokola palata ya mbindo oyo bapakoli na mbeki basala na mabele.
24 El que odia disfraza sus labios, pero en su interior maquina engaños.
Moto oyo ayinaka moninga na ye amibombaka na maloba na ye, kasi atondi na lokuta kati na motema na ye.
25 Cuando habla en tono suavísimo, no te fíes de él; pues en su corazón abriga siete abominaciones.
Ata soki abimisi maloba ya esengo, kondimela ye te, pamba te makambo sambo ya mbindo ebombama kati na motema na ye.
26 Esconde su odio con disimulo; mas su falsía será descubierta en pública asamblea.
Akoki solo kobomba makanisi na ye ya mabe na maloba ya lokuta, kasi motema mabe na ye ekosuka se na koyebana na miso ya bato nyonso.
27 El que cava una fosa, cae en ella, y la piedra se echa encima del que la hace rodar.
Moto oyo atimolaka libulu akweyaka ye moko kati na yango; mpe moto oyo atindikaka libanga, libanga yango ekozongela kaka ye moko.
28 La lengua mentirosa odia a quienes hirió, y la boca lisonjera es causa de la ruina.
Lolemo ya lokuta eyinaka bato oyo ezokisi, mpe maloba ya sukali ememaka libebi.

< Proverbios 26 >