Proverbios 18

1 Va tras sus propios deseos el que se separa (del amigo); todo su empeño consiste en pleitear.

کەسی دوورەپەرێز دوای ئارەزووی خۆی کەوتووە، بە ڕووی هەموو داناییەکی تەواودا دەتەقێتەوە.

2 Al necio no le gusta ser sensato, se deja llevar por los gustos de su corazón.

گێل خۆشی لە تێگەیشتن نابینێت، بەڵکو بە پەخشکردنی ئەوەی لە دڵیدایە.

3 Con la impiedad llega también la ignominia, y con la ignominia la deshonra.

بە هاتنی خراپەکار سووکایەتیش دێت، لەگەڵ شەرمەزاریش ڕیسوایی.

4 Aguas profundas son las palabras de la boca del hombre, torrente caudaloso la fuente de la sabiduría.

قسەی دەمی مرۆڤ ئاوێکی قووڵە، بەڵام سەرچاوەی دانایی کانیاوێکی هەڵقوڵاوە.

5 No está bien tener miramientos con el malvado, para torcer el derecho contra un justo.

نە لایەنگری خراپەکار باشە، نە بێبەشکردنی ڕاستودروست لە دادپەروەری.

6 Los labios del necio se meten en contiendas, y su boca provoca litigios.

لێوەکانی کەسی گێل دەیهێننە ناو ناکۆکییەوە، دەمی بانگی لێدان دەکات.

7 La boca del necio es su ruina, y sus labios son un lazo para su alma.

دەمی گێل دەبێتە هۆی لەناوچوونی، لێوەکانیشی تەڵەن بۆ گیانی.

8 Las palabras del chismoso son como dulces bocados, penetran hasta lo más hondo de las entrañas.

قسەکانی دەمشڕ وەک پارووی بەتامە، شۆڕ دەبێتەوە ناو ورگ.

9 Quien es remiso en sus labores, hermano es del que disipa sus bienes.

ئەوەی سست بێت لە کارەکەی برای وەستای وێرانکردنە.

10 Ciudadela fuerte es el nombre de Yahvé, en ella se refugia el justo y está seguro.

ناوی یەزدان قوللەیەکی بەهێزە، کەسی ڕاستودروست بۆ ئەوێ ڕادەکات و پەناگیر دەبێت.

11 Las riquezas son para el rico una ciudad fuerte, en su fantasía le parecen una alta muralla.

سامانی دەوڵەمەند شاری قەڵابەندیەتی، وەک شوورایەکی بڵندە بە خەیاڵی ئەو.

12 Antes de la caída se engríe el corazón humano, y a la gloria precede la humillación.

پێش شکستهێنان دڵی مرۆڤ بەفیزە، بەڵام پێش ڕێزلێنان بێفیزە.

13 Quien responde antes de escuchar, muestra su insensatez y confusión.

ئەوەی وەڵامی شتێک بداتەوە پێش بیستنی دەبێتە مایەی گێلایەتی و شەرمەزاری بۆی.

14 El espíritu sostiene al hombre en la flaqueza pero al espíritu abatido ¿quién lo sostendrá?

ڕۆحی مرۆڤ بەرگەی نەخۆشی دەگرێت، بەڵام ڕۆحی تێکشکاو کێ بەرگەی دەگرێت؟

15 El corazón prudente adquiere sabiduría, y el oído de los sabios busca doctrina.

دڵی پیاوی تێگەیشتوو زانیاری وەردەگرێت، گوێی دانایانیش داوای زانینی لێ دەکات.

16 Los presentes allanan al hombre el camino, y lo llevan a la presencia de los magnates.

دیاری مرۆڤ ڕێگای خۆش دەکات و بەرەو ئامادەبوونی گەورە پیاوانی دەبات.

17 Inocente parece el que primero expone su causa, pero viene su adversario y lo examina.

ئەوەی یەکەم جار سکاڵا بکات لەوە دەچێت ڕاست بێت، هەتا نزیکەکەی دێت و لێی دەکۆڵێتەوە.

18 La suerte pone fin a las contiendas, y decide entre los poderosos.

تیروپشک ناکۆکی دەبڕێنێتەوە و بەهێزەکان لە یەکتر جیا دەکاتەوە.

19 Un hermano ofendido (resiste) más que una fortaleza, y sus querellas son como los cerrojos de una ciudadela.

خراپە دەرهەق بە برا، ئاشتکردنەوەی لە شاری قەڵابەند سەختترە، ناکۆکیش وەک شمشیرەی دەروازەی قەڵایە.

20 De los frutos de su boca sacia el hombre su vientre; se harta del producto de sus labios.

لە بەروبوومی دەمی مرۆڤ سکی تێردەبێت، لە دروێنەی لێوەکانی خۆی تێر دەخوات.

21 La muerte y la vida están en poder de la lengua; cual sea su uso, tales serán los frutos que se comen.

مردن و ژیان بە دەست زمانە، ئەوەی حەزی لێی بێت بەروبوومەکەی دەخوات.

22 El que halla una esposa halla cosa buena, es un favor que le viene de Yahvé.

ئەوەی ژنێکی دەست بکەوێت خێرێکی دەست دەکەوێت، ڕەزامەندی یەزدانیش بەدەستدەهێنێت.

23 Habla el pobre suplicando, mas el rico responde con aspereza.

هەژار بۆ بەزەیی دەپاڕێتەوە، بەڵام دەوڵەمەند بە ڕەقی وەڵام دەداتەوە.

24 Amigos hay que solo sirven para perdición, pero hay también amigos más adictos que un hermano.

پیاو برادەری زۆر بێت خۆی گرفتار دەکات، بەڵام دۆستێک هەیە لە برا نزیکترە.