Proverbios 10
1 Parábolas de Salomón. Un hijo sabio es la alegría de su padre, y un hijo necio el desconsuelo de su madre.
Ang mga kawikaan ni Solomon. Ang isang marunong na anak ay ikinagagalak ng kaniyang ama ngunit ang isang hangal na anak ay nagdadala ng pighati sa kaniyang ina.
2 Nada aprovechan los tesoros de iniquidad, pero la justicia libra de la muerte.
Ang mga yamang naipon sa pamamagitan ng kasamaan ay walang halaga, ngunit ang paggawa ng kung ano ang tama ay naglalayo sa kamatayan.
3 Yahvé no permite que el justo sufra hambre, al par que desatiende los apetitos de los malvados.
Hindi hinahayaan ni Yahweh na magutom ang mga gumagawa ng masama, ngunit kaniyang binibigo ang mga pagnanasa ng masama.
4 La mano indolente empobrece, y la mano laboriosa enriquece.
Ang kamay na tamad ay nagdudulot sa isang tao para maging mahirap, ngunit ang kamay ng masipag na tao ay magtatamo ng kayamanan.
5 Quien en verano recoge, es hijo sabio; el que ronca en la siega, se acarrea deshonra.
Ang marunong na anak ay magtitipon ng pananim sa tag-araw, ngunit kahihiyan sa kaniya para matulog habang anihan.
6 La bendición (descansa) sobre la cabeza del justo, mientras los labios de los malvados encubren la maldad.
Ang mga kaloob mula sa Diyos ay nasa isipan ng mga gumagawa ng tama, ngunit ang bibig ng masama ay pinagtatakpan ang karahasan.
7 La memoria del justo será bendita, pero el nombre de los malos es podredumbre.
Ang taong gumagawa ng tama ay natutuwa tuwing siya ay ating naiisip ang tungkol sa kaniya, ngunit ang pangalan ng masama ay mabubulok.
8 El sabio de corazón acepta los preceptos, el necio de labios, en cambio, caerá.
Silang mga maunawain ay tumatanggap ng mga utos, ngunit ang isang madaldal na hangal ay mapapahamak.
9 Quien procede con rectitud anda seguro, mas el que tuerce sus caminos vendrá a ser descubierto.
Ang siyang lumalakad sa katapatan ay lumalakad sa kaligtasan, subalit ang isa na gumagawa ng kabuktutan, siya ay malalantad.
10 Quien guiña los ojos causa dolores; y el necio de labios va a la perdición.
Siya na kumikindat ang mata ay nagdudulot ng kalungkutan, ngunit ang isang madaldal na hangal ay masisira.
11 Fuente de vida es la boca del justo; mas los labios de los malvados encubren la injusticia.
Ang bibig ng gumagawa ng tama ay isang bukal ng buhay, ngunit ang bibig ng masama ay nagtatago ng karahasan.
12 El odio suscita contiendas, el amor, empero, cubre todas las faltas.
Ang galit ay nagpapasimula ng mga kaguluhan, subalit ang pag-ibig ay matatakpan ang lahat ng pagkakasala.
13 En los labios del prudente se halla la sabiduría, mas para las espaldas del que no tiene juicio es la vara.
Ang karunungan ay matatagpuan sa labi ng isang taong marunong umunawa, ngunit ang isang pamalo ay para sa likod ng isang walang pang-unawa.
14 Los sabios conservan su saber, mas la boca del necio se apresura en causar ruina.
Ang mga taong marunong ay nag-iipon ng kaalaman, ngunit ang bibig ng isang hangal ay nagpapalapit ng kapahamakan.
15 La hacienda del rico es su plaza fuerte, la desgracia de los pobres es su misma pobreza.
Ang kayamanan ng isang mayamang tao ay ang kaniyang pinatibay na lungsod, ang kasalatan ng mahirap ay kanilang pagkawasak.
16 Los trabajos del justo son para vida, las ganancias del impío, para pecado.
Ang kabayaran ng mga gumagawa ng tama ay patungo sa buhay; ang pakinabang ng masama ay patungo sa kasalanan.
17 Va por senda de vida quien hace caso de la corrección, anda descarriado quien no acepta la reprensión.
Doon ay may isang daan sa buhay para sa isang sumusunod sa disiplina, ngunit ang tumatanggi sa pagpuna ay inaagos sa pagkaligaw.
18 El que disimula el odio tiene labios mentirosos, y quien esparce calumnias es un insensato.
Ang sinumang magtago ng pagkagalit ay may mga sinungaling na labi, at sinumang magkalat ng paninirang puri ay isang hangal.
19 En el mucho hablar no falta pecado, el sabio ahorra sus palabras.
Kung maraming salita, pagkakasala ay hindi nagkukulang, ngunit ang siyang nag-iingat sa kaniyang sasabihin ay isang matalino
20 Plata finísima es la lengua del justo, mas el corazón del malvado vale muy poco.
Ang dila na siyang gumagawa nang matuwid ay purong pilak; ito ay may maliit na halaga sa puso ng masama.
21 Nutren a muchos los labios del justo, mas los necios mueren por falta de inteligencia.
Ang mga labi ng isa na gumagawa ng tama ay nagpapalusog ng marami, ngunit ang mga mangmang ay mamamatay dahil sa kakulangan ng kanilang pang-unawa.
22 La bendición de Yahvé da prosperidad, nuestro afán no le añade nada.
Ang mga mabuting kaloob ni Yahweh ay nagdadala ng kayamanan at hindi ito nagdagdag ng sakit.
23 Es como un juego para el necio el hacer mal, y para el sensato el ser sabio.
Ang kasamaan ay laro ng isang hangal, ngunit ang karunungan ay isang kasiyahan para sa isang tao ng may pang-unawa.
24 Sobrevendrá al impío el mal que teme, mas a los justos se les concede lo que desean.
Ang takot ng masama ay sasaklawan siya, ngunit ang pagnanais ng isang matuwid ay ibibigay.
25 Como pasa el torbellino, así desaparece el impío, mas el justo queda cimentado para siempre.
Ang masama ay tulad ng isang bagyo na dumadaan, at sila ay wala na, ngunit silang gumagawa ng tama ay isang pundasyon na magtatagal kailanman.
26 Como el agraz para los dientes, y el humo para los ojos, así es el perezoso para el que le manda.
Tulad ng suka sa ngipin at usok sa mata, ganoon din ang batugan na nagpadala sa kaniya.
27 El temor de Yahvé alarga la vida, mas los años de los malvados serán abreviados.
Ang takot kay Yahweh nagpapahaba ng buhay, ngunit ang mga taon ng masama ay mapapaiksi.
28 La esperanza de los justos se transforma en gozo, la expectación de los malos en humo.
Ang pag-asa ng mga gumagawa ng tama ay kanilang kagalakan, ngunit ang mga taon ng mga masama ay mapapaiksi.
29 El camino de Yahvé es una fortaleza para el hombre recto, pero causa de ruina para los obradores de iniquidad.
Ang paraan ni Yahweh ay nag-iingat sa kanila na may katapatan, ngunit ito ay pagkawasak para sa masama.
30 Nunca vacilará el justo, pero los impíos no subsistirán sobre la tierra.
Silang mga gumagawa ng tama ay hindi kailanman maibabagsak, ngunit ang masama ay hindi mananatili sa lupain.
31 La boca del justo brota sabiduría, la lengua perversa será cortada.
Mula sa bibig ng mga gumagawa ng tama ay dumarating ang bunga ng karunungan, ngunit ang masamang dila ay mapuputol.
32 Los labios del justo conocen la benevolencia, mas de la boca de los malvados sale la perversidad.
Alam ng mga labing gumagawa nang tama kung ano ang katanggap-tanggap, ngunit ang bibig ng masama ay alam kung ano ang masama
