Proverbios 10
1 Parábolas de Salomón. Un hijo sabio es la alegría de su padre, y un hijo necio el desconsuelo de su madre.
Mga kawikaan ni Salomon. Ang pantas na anak ay nakapagpapasaya sa ama: nguni't ang mangmang na anak ay pasan ng kaniyang ina.
2 Nada aprovechan los tesoros de iniquidad, pero la justicia libra de la muerte.
Mga kayamanan ng kasamaan ay hindi napapakinabangan: nguni't ang katuwiran ay nagliligtas sa kamatayan.
3 Yahvé no permite que el justo sufra hambre, al par que desatiende los apetitos de los malvados.
Hindi titiisin ng Panginoon na magutom ang kaluluwa ng matuwid: nguni't kaniyang itinatakuwil ang nasa ng masama.
4 La mano indolente empobrece, y la mano laboriosa enriquece.
Siya'y nagiging dukha na gumagawa ng kamay na walang kasipagan: nguni't yumayaman ang kamay ng masipag.
5 Quien en verano recoge, es hijo sabio; el que ronca en la siega, se acarrea deshonra.
Siyang nagtitipon sa taginit ay pantas na anak: nguni't siyang natutulog sa pagaani ay anak na kahiyahiya.
6 La bendición (descansa) sobre la cabeza del justo, mientras los labios de los malvados encubren la maldad.
Mga pagpapala ay nangasa ulo ng matuwid: nguni't tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama.
7 La memoria del justo será bendita, pero el nombre de los malos es podredumbre.
Ang alaala sa ganap ay pinagpapala: nguni't ang pangalan ng masama ay mapaparam.
8 El sabio de corazón acepta los preceptos, el necio de labios, en cambio, caerá.
Ang pantas sa puso ay tatanggap ng mga utos: nguni't ang madaldal na musmos ay mabubuwal.
9 Quien procede con rectitud anda seguro, mas el que tuerce sus caminos vendrá a ser descubierto.
Siyang lumalakad ng matuwid ay lumalakad na tiwasay: nguni't siyang sumisira ng kaniyang mga lakad ay makikilala.
10 Quien guiña los ojos causa dolores; y el necio de labios va a la perdición.
Siyang kumikindat ng mata ay nagpapapanglaw: nguni't ang madaldal na musmos ay mabubuwal.
11 Fuente de vida es la boca del justo; mas los labios de los malvados encubren la injusticia.
Ang bibig ng matuwid, ay bukal ng kabuhayan: nguni't tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama.
12 El odio suscita contiendas, el amor, empero, cubre todas las faltas.
Ang pagtatanim ay humihila ng mga kaalitan: nguni't tinatakpan ng pagibig ang lahat ng pagsalangsang.
13 En los labios del prudente se halla la sabiduría, mas para las espaldas del que no tiene juicio es la vara.
Nasusumpungan sa mga labi ng mabait ang karunungan: nguni't ang pamalo ay sa likod ng walang unawa.
14 Los sabios conservan su saber, mas la boca del necio se apresura en causar ruina.
Ang mga pantas ay nagiimbak ng kaalaman: nguni't ang bibig ng mangmang ay kasalukuyang ikapapahamak.
15 La hacienda del rico es su plaza fuerte, la desgracia de los pobres es su misma pobreza.
Ang kayamanan ng mayaman ay ang kaniyang matibay na bayan: ang kapahamakan ng dukha ay ang kanilang karalitaan.
16 Los trabajos del justo son para vida, las ganancias del impío, para pecado.
Ang gawa ng matuwid ay patungo sa buhay; ang bunga ng dukha ay sa pagkakasala.
17 Va por senda de vida quien hace caso de la corrección, anda descarriado quien no acepta la reprensión.
Nasa daan ng buhay siyang nakikinig ng saway: nguni't siyang nagpapabaya ng saway ay nagkakamali.
18 El que disimula el odio tiene labios mentirosos, y quien esparce calumnias es un insensato.
Siyang nagkukubli ng mga pagtatanim ay sa mga magdarayang labi; at siyang nagpaparatang ay mangmang.
19 En el mucho hablar no falta pecado, el sabio ahorra sus palabras.
Sa karamihan ng mga salita ay hindi nagkukulang ng pagsalangsang: nguni't siyang nagpipigil ng kaniyang mga labi ay gumagawang may kapantasan.
20 Plata finísima es la lengua del justo, mas el corazón del malvado vale muy poco.
Ang dila ng matuwid ay parang piling pilak: ang puso ng masama ay kaunti ang halaga.
21 Nutren a muchos los labios del justo, mas los necios mueren por falta de inteligencia.
Ang mga labi ng matuwid ay nagpapakain ng marami: nguni't ang mangmang ay namamatay sa kakulangan ng pagunawa.
22 La bendición de Yahvé da prosperidad, nuestro afán no le añade nada.
Ang pagpapala ng Panginoon, ay nagpapayaman, at hindi niya idinadagdag ang kapanglawan.
23 Es como un juego para el necio el hacer mal, y para el sensato el ser sabio.
Isang paglilibang sa mangmang ang paggawa ng kasamaan: at gayon ang karunungan sa taong naguunawa.
24 Sobrevendrá al impío el mal que teme, mas a los justos se les concede lo que desean.
Ang takot ng masama ay darating sa kaniya: at ang nasa ng matuwid ay ipagkakaloob.
25 Como pasa el torbellino, así desaparece el impío, mas el justo queda cimentado para siempre.
Pagka ang ipoipo ay dumadaan ay nawawala ang masama: nguni't ang matuwid ay walang hanggang patibayan.
26 Como el agraz para los dientes, y el humo para los ojos, así es el perezoso para el que le manda.
Kung paano ang suka sa mga ngipin, at kung paano ang usok sa mata, gayon ang tamad sa mga nagsusugo sa kaniya.
27 El temor de Yahvé alarga la vida, mas los años de los malvados serán abreviados.
Ang pagkatakot sa Panginoon ay nagpapalaon ng mga kaarawan: nguni't ang mga taon ng masama ay mangangaunti.
28 La esperanza de los justos se transforma en gozo, la expectación de los malos en humo.
Ang pagasa ng matuwid ay magiging kasayahan: nguni't ang pagasa ng masama ay mawawala.
29 El camino de Yahvé es una fortaleza para el hombre recto, pero causa de ruina para los obradores de iniquidad.
Ang daan ng Panginoon ay katibayan sa matuwid; nguni't kapahamakan sa mga manggagawa ng kasamaan.
30 Nunca vacilará el justo, pero los impíos no subsistirán sobre la tierra.
Ang matuwid ay hindi makikilos kailan man: nguni't ang masama ay hindi tatahan sa lupain.
31 La boca del justo brota sabiduría, la lengua perversa será cortada.
Ang bibig ng matuwid ay nagbibigay ng karunungan: nguni't ang magdarayang dila ay ihihiwalay.
32 Los labios del justo conocen la benevolencia, mas de la boca de los malvados sale la perversidad.
Nalalaman ng mga labi ng matuwid ang nakalulugod: nguni't ang bibig ng masama ay nagsasalita ng karayaan.
