< Proverbios 10 >
1 Parábolas de Salomón. Un hijo sabio es la alegría de su padre, y un hijo necio el desconsuelo de su madre.
Przysłowia Salomona. Mądry syn sprawia ojcu radość, a głupi syn [jest] zgryzotą swojej matki.
2 Nada aprovechan los tesoros de iniquidad, pero la justicia libra de la muerte.
Skarby niegodziwości nie przynoszą pożytku, lecz sprawiedliwość uwalnia od śmierci.
3 Yahvé no permite que el justo sufra hambre, al par que desatiende los apetitos de los malvados.
PAN nie pozwoli, by dusza sprawiedliwego cierpiała głód, a rozproszy majątek niegodziwych.
4 La mano indolente empobrece, y la mano laboriosa enriquece.
Leniwa ręka prowadzi do nędzy, a ręka pracowita ubogaca.
5 Quien en verano recoge, es hijo sabio; el que ronca en la siega, se acarrea deshonra.
Kto zbiera w lecie, jest synem roztropnym; syn, który śpi w czasie żniwa, przynosi hańbę.
6 La bendición (descansa) sobre la cabeza del justo, mientras los labios de los malvados encubren la maldad.
Błogosławieństwa [są] na głowie sprawiedliwego, a usta niegodziwych kryją nieprawość.
7 La memoria del justo será bendita, pero el nombre de los malos es podredumbre.
Pamięć sprawiedliwego jest błogosławiona, a imię niegodziwych zgnije.
8 El sabio de corazón acepta los preceptos, el necio de labios, en cambio, caerá.
[Człowiek] mądrego serca przyjmuje przykazania, a gadatliwy głupiec upadnie.
9 Quien procede con rectitud anda seguro, mas el que tuerce sus caminos vendrá a ser descubierto.
Kto postępuje uczciwie, postępuje bezpiecznie, a kto jest przewrotny w swoich drogach, zostanie ujawniony.
10 Quien guiña los ojos causa dolores; y el necio de labios va a la perdición.
Kto mruga okiem, przynosi cierpienie, a gadatliwy głupiec upadnie.
11 Fuente de vida es la boca del justo; mas los labios de los malvados encubren la injusticia.
Usta sprawiedliwego są źródłem życia, a usta niegodziwych kryją nieprawość.
12 El odio suscita contiendas, el amor, empero, cubre todas las faltas.
Nienawiść wznieca kłótnie, a miłość zakrywa wszystkie grzechy.
13 En los labios del prudente se halla la sabiduría, mas para las espaldas del que no tiene juicio es la vara.
Na wargach rozumnego znajduje się mądrość, a kij na grzbiecie nierozumnego.
14 Los sabios conservan su saber, mas la boca del necio se apresura en causar ruina.
Mądrzy gromadzą wiedzę, a usta głupiego grożą zniszczeniem.
15 La hacienda del rico es su plaza fuerte, la desgracia de los pobres es su misma pobreza.
Majątek bogacza [jest] jego warownym miastem, a zniszczeniem ubogich jest ich nędza.
16 Los trabajos del justo son para vida, las ganancias del impío, para pecado.
Praca sprawiedliwego [prowadzi] do życia, a dochód niegodziwych do grzechu.
17 Va por senda de vida quien hace caso de la corrección, anda descarriado quien no acepta la reprensión.
Kto przestrzega karności, [idzie] ścieżką życia, a kto gardzi upomnieniem, błądzi.
18 El que disimula el odio tiene labios mentirosos, y quien esparce calumnias es un insensato.
Kto kryje nienawiść kłamliwymi wargami i kto rozgłasza oszczerstwo, jest głupcem.
19 En el mucho hablar no falta pecado, el sabio ahorra sus palabras.
Wielomówność nie bywa bez grzechu, a kto powściąga swoje wargi, jest roztropny.
20 Plata finísima es la lengua del justo, mas el corazón del malvado vale muy poco.
Język sprawiedliwego jest wybornym srebrem, [a] serce niegodziwych jest mało warte.
21 Nutren a muchos los labios del justo, mas los necios mueren por falta de inteligencia.
Wargi sprawiedliwego żywią wielu, a głupi umierają przez brak rozumu.
22 La bendición de Yahvé da prosperidad, nuestro afán no le añade nada.
Błogosławieństwo PANA wzbogaca i nie przynosi z sobą zmartwień.
23 Es como un juego para el necio el hacer mal, y para el sensato el ser sabio.
Dla głupiego popełnić haniebny czyn to zabawa, a człowiek roztropny [trzyma się] mądrości.
24 Sobrevendrá al impío el mal que teme, mas a los justos se les concede lo que desean.
Niegodziwego spotka to, czego się boi, a sprawiedliwym [Bóg] daje to, czego pragną.
25 Como pasa el torbellino, así desaparece el impío, mas el justo queda cimentado para siempre.
Jak wicher przemija, [tak] niegodziwy [nie przetrwa], a sprawiedliwy [ma] wieczny fundament.
26 Como el agraz para los dientes, y el humo para los ojos, así es el perezoso para el que le manda.
Czym ocet dla zębów i dym dla oczu, tym [jest] leniwy dla tych, którzy go posyłają.
27 El temor de Yahvé alarga la vida, mas los años de los malvados serán abreviados.
Bojaźń PANA przedłuża dni, a lata niegodziwego będą skrócone.
28 La esperanza de los justos se transforma en gozo, la expectación de los malos en humo.
Oczekiwanie sprawiedliwych przynosi radość, a nadzieja niegodziwych zginie.
29 El camino de Yahvé es una fortaleza para el hombre recto, pero causa de ruina para los obradores de iniquidad.
Droga PANA jest mocą dla prawego, a zgubą dla czyniących nieprawość.
30 Nunca vacilará el justo, pero los impíos no subsistirán sobre la tierra.
Sprawiedliwy nigdy się nie zachwieje, a niegodziwi nie będą mieszkać na ziemi.
31 La boca del justo brota sabiduría, la lengua perversa será cortada.
Usta sprawiedliwego wydają mądrość, a język przewrotny będzie wycięty.
32 Los labios del justo conocen la benevolencia, mas de la boca de los malvados sale la perversidad.
Wargi sprawiedliwego wiedzą, co wypada, a usta niegodziwych są przewrotne.