Job 28
1 “La plata tiene sus veneros, y el oro su lugar donde lo acrisolan.
| زیو کانی هەیە و بۆ زێڕیش شوێنێک هەیە بۆ پاڵاوتنی. |
2 El hierro se saca de la tierra, y de la piedra fundida el cobre.
| ئاسن لە خۆڵ دەردەهێنرێت، مسیش لە توانەوەی بەرد. |
3 El (hombre) pone fin a las tinieblas, y hasta en lo más profundo, excava las piedras (escondidas) en densa oscuridad.
| مرۆڤ کۆتایی بە تاریکی دەهێنێت؛ لەناو تاریکی سێبەری مەرگ بۆ بەردی کانزایی دوورترین کون و کەلەبەرەکان دەپشکنن. |
4 Abre galerías, lejos de la habitación humana donde, ignorado de los transeúntes, (trabaja) descolgándose y balanceando el cuerpo.
| کانێکی لێدا دوور لە خەڵکی، لە شوێنێکی لەبیرکراو لەلایەن ڕێبوارانەوە؛ شۆڕ کرانەوە و دوور لە خەڵکی جۆلانەیان پێکرا. |
5 La tierra, de donde sale el pan, está revuelta en sus entrañas como por el fuego,
| زەوی ئەوەی کە نانی لێوە دەردەهێنرێت، لە ژێرەوە دەگۆڕدرێت بە چەشنی ئاگر؛ |
6 pues en sus piedras hay zafiros; y sus terrones contienen oro.
| بەردەکانی یاقووتی شینی تێدایە و لە خۆڵەکەیدا زێڕ هەیە. |
7 Sendas hay que no conoce el águila, ni puede verlas el ojo del halcón.
| ڕێگایەک کە مەلە گۆشتخۆرەکان پێی نازانن و چاوی هەڵۆ نایبینێت. |
8 No las pisan las fieras, ni pasó jamás por ellas león.
| ئاژەڵە دڕندەکان پێیدا نەڕۆیشتوون، شێر پێیدا تێنەپەڕیوە. |
9 Al pedernal extiende su mano, explorando la raíz de los montes.
| مرۆڤ دەستدرێژی دەکاتە سەر بەرد، بنکەی چیاکان دەردەخات. |
10 Abre zanjas a través de las rocas, y su ojo ve todo lo precioso.
| لە تاشەبەردەکان تونێل دەکات؛ چاوەکانی هەموو شتێکی گرانبەها دەبینێت. |
11 Detiene las goteras de las aguas y saca a luz lo que estaba escondido.
| ئاودزی ڕووبارەکان دەپشکنێت و ئەوەی شاراوەیە دەیخاتە بەر ڕووناکی. |
12 Mas la sabiduría ¿dónde se halla? ¿Dónde reside la inteligencia?
| بەڵام دانایی لەکوێ دەدۆزرێتەوە و تێگەیشتن لەکوێ نیشتەجێیە؟ |
13 No conoce el hombre su valor y nadie puede encontrarla en la tierra de los vivientes.
| مرۆڤ نرخەکەی نازانێت و لە خاکی زیندوواندا نادۆزرێتەوە. |
14 El abismo dice: «No está en mí»; y el mar responde: «Tampoco conmigo está».
| قووڵایی ژێر زەوی دەڵێت: «لەناو مندا نییە،» دەریا دەڵێت: «لەلای من نییە.» |
15 No se compra con oro finísimo, ni se pesa plata a cambio de ella.
| دانایی نە زێڕی بێگەرد لە جیاتی دەدرێت و نە بە زیویش نرخەکەی دەکێشرێت. |
16 No se la compensa con el oro de Ofir, ni con el ónice precioso, ni con el zafiro.
| نە بە زێڕی ئۆفیر و نە بە بەردی عاشقبەندی گرانبەها و نە بە یاقووتی شین دەکێشرێت. |
17 No se la equipara al oro, ni al vidrio, ni se la cambia por vasos de oro puro.
| نە زێڕ و نە بلور هاوتایەتی، نە بە دەفرێکی زێڕی بێگەرد دەگۆڕدرێتەوە. |
18 Corales y cristal ni se mencionan; la posesión de la sabiduría vale más que las perlas.
| لە پاڵ ئەودا نە مەرجان و نە یەشب باسیان ناکرێت و نرخی دانایی لە یاقووت بەهادارترە. |
19 No le es igual el topacio de Etiopía; el oro más puro no alcanza su valor.
| یاقووتی زەردی کوش هاوتای نابێت و بە زێڕی بێگەرد ناکێشرێت. |
20 ¿De dónde, pues, viene la sabiduría? ¿Cuál es el lugar de la inteligencia?
| ئیتر دانایی لەکوێ دەدۆزرێتەوە و تێگەیشتن لەکوێ نیشتەجێیە؟ |
21 Ocúltase a los ojos de todo viviente, y aun a las aves del cielo no se revela.
| لەبەرچاوی هەموو زیندووێک شاراوەیە و لەبەرچاوی باڵندەکانی ئاسمان داپۆشراوە. |
22 El abismo y la muerte dicen: «Hemos oído hablar de ella.»
| لەناوچوون و مردن دەڵێن: «بە گوێی خۆمان هەواڵی ئەومان بیست.» |
23 Mas su camino solo conoce Dios, Él sabe dónde ella reside.
| خودا ڕێگاکەی تێدەگات و ئەو شوێنەکەی پێ دەزانێت. |
24 Porque su vista alcanza los extremos de la tierra; Él ve cuanto hay bajo todo el cielo.
| لەبەر ئەوەی ئەو تەماشای ئەوپەڕی زەوی دەکات و هەموو ژێر ئاسمان دەبینێت. |
25 Cuando fijó el peso del viento, y estableció la medida de las aguas;
| کاتێک کێشی بۆ با دروستکرد و ئاوەکانی بە پێوانە پێوا، |
26 cuando dio leyes a la lluvia, y trazó el camino de las tempestades,
| کاتێک بۆ باران یاسای دانا و بۆ دەنگی هەورەتریشقەش ڕێگا، |
27 entonces Él la vio, y la describió; la estableció y la escudriñó,
| ئەو کاتە دانایی بینی و باسی کرد، ئامادەی کرد و هەروەها تاقی کردەوە. |
28 y dijo al hombre: «El temor del Señor, esta es la sabiduría, y huir del mal, esta es la inteligencia».”
| بە مرۆڤی فەرموو: «بێگومان دانایی لە لەخواترسییەوەیە و لە خراپە لادانیش لە تێگەیشتنەوەیە.» |
