Job 28
1 “La plata tiene sus veneros, y el oro su lugar donde lo acrisolan.
Sigurado gayod nga adunay minahan sa plata, ang dapit diin nila ginalunsay ang bulawan.
2 El hierro se saca de la tierra, y de la piedra fundida el cobre.
Ginakuha ang puthaw gikan sa yuta; Pulpogon nila ang bato ug tunawon aron mogawas ang tumbaga gikan sa bato.
3 El (hombre) pone fin a las tinieblas, y hasta en lo más profundo, excava las piedras (escondidas) en densa oscuridad.
Ang tawo modala ug suga sa ngitngit nga dapit ug magapangita, sa kinalayoan nga kinutoban, ang mga bato sa hilit ug baga nga kangitngit.
4 Abre galerías, lejos de la habitación humana donde, ignorado de los transeúntes, (trabaja) descolgándose y balanceando el cuerpo.
Giablihan niya ang sigpit nga lungag layo sa puy-anan sa mga tawo, dapit nga wala matultoli ni bisan kinsang tiil. Magkumbitay siya layo gikan sa mga tawo; nagalabyog siya padulong ug pabalik.
5 La tierra, de donde sale el pan, está revuelta en sus entrañas como por el fuego,
Alang sa yuta, gikan niini ang tinapay, apan ingon nga gibaliktad kini pinaagi sa kalayo.
6 pues en sus piedras hay zafiros; y sus terrones contienen oro.
Sa mga bato niini ang dapit kung asa makita ang safiro, ug ang abog niini adunay bulawan.
7 Sendas hay que no conoce el águila, ni puede verlas el ojo del halcón.
Walay dumadagit nga langgam ang nasayod niini nga dalan, ni wala kini nakita sa mata sa banog.
8 No las pisan las fieras, ni pasó jamás por ellas león.
Ang magarbohon nga mga mananap wala nilakaw niini nga dalan, ni ang bangis nga liyon wala nakaagi didto.
9 Al pedernal extiende su mano, explorando la raíz de los montes.
Gigunitan sa tawo ang gahi nga bato; gilintuwad niya ang mga bukid hangtod sa mga gamot.
10 Abre zanjas a través de las rocas, y su ojo ve todo lo precioso.
Nagkalot siyag kanal taliwala sa mga bato; ang iyang mga mata nakakita sa mga bililhong mga butang didto.
11 Detiene las goteras de las aguas y saca a luz lo que estaba escondido.
Sampongan niya ang mga tubod aron nga dili kini makaagas; kung unsa ang nakatago didto dalahon niya sa kahayag.
12 Mas la sabiduría ¿dónde se halla? ¿Dónde reside la inteligencia?
Asa man makaplagan ang kaalam? Asa man ang dapit sa panabot?
13 No conoce el hombre su valor y nadie puede encontrarla en la tierra de los vivientes.
Wala nasayod ang tawo sa kantidad niini; ni makita kini sa yuta sa mga buhi.
14 El abismo dice: «No está en mí»; y el mar responde: «Tampoco conmigo está».
Ang lawom nga mga tubig ilalom sa yuta moingon, 'Wala kini kanako'; ang dagat moingon, 'Wala kini uban kanako.'
15 No se compra con oro finísimo, ni se pesa plata a cambio de ella.
Dili kini makuha pinaagi sa bulawan; ni ang plata timbangon aron mahimong makatupong sa kantidad niini.
16 No se la compensa con el oro de Ofir, ni con el ónice precioso, ni con el zafiro.
Dili kini bililhon uban ang bulawan sa Ophir, uban ang bililhon nga onyx o safiro.
17 No se la equipara al oro, ni al vidrio, ni se la cambia por vasos de oro puro.
Ang bulawan ug kristal dili makatupong sa bili niini; ni ibaylo kini alang sa mga alahas nga hinimo sa lunsay nga bulawan.
18 Corales y cristal ni se mencionan; la posesión de la sabiduría vale más que las perlas.
Wala pa naingon ang kabililhon sa mga coral o haspe; sa pagkatinuod, ang kantidad sa kaalam labaw pa kay sa mga rubi.
19 No le es igual el topacio de Etiopía; el oro más puro no alcanza su valor.
Ang topaz sa Ethiopia wala nakatandi niini; ni kini mahimong sama ka bililhon sa lunsay nga bulawan.
20 ¿De dónde, pues, viene la sabiduría? ¿Cuál es el lugar de la inteligencia?
Asa man gikan ang kaalam? Asa man ang dapit sa panabot?
21 Ocúltase a los ojos de todo viviente, y aun a las aves del cielo no se revela.
Ang kaalam dili makita sa mga mata sa tanang buhing butang ug dili makita sa mga langgam sa kalangitan.
22 El abismo y la muerte dicen: «Hemos oído hablar de ella.»
Ang Pagkaguba ug Kamatayon moingon, 'Nadungog namo ang hungihong mahitungod niini sa among mga dalunggan.'
23 Mas su camino solo conoce Dios, Él sabe dónde ella reside.
Nakasabot ang Dios niini nga paagi; nakakita siya niini nga dapit.
24 Porque su vista alcanza los extremos de la tierra; Él ve cuanto hay bajo todo el cielo.
Kay siya nagtan-aw sa kinatumyan sa yuta ug nakakita ang tanan nga anaa sa ilalom sa kalangitan.
25 Cuando fijó el peso del viento, y estableció la medida de las aguas;
Kaniadto, gihimo niya ang hangin ug gibahinbahin ang katubigan pinaagi sa taksanan.
26 cuando dio leyes a la lluvia, y trazó el camino de las tempestades,
Naghimo siya ug balaod sa mga ulan ug agianan sa kilat ug dalugdog.
27 entonces Él la vio, y la describió; la estableció y la escudriñó,
Unya nakita niya ang kaalam ug nagpasayod niini; gipahiluna niya kini, tinuod, ug gisuta niya kini.
28 y dijo al hombre: «El temor del Señor, esta es la sabiduría, y huir del mal, esta es la inteligencia».”
Miingon siya ngadto sa mga tawo, 'Tan-awa, ang kahadlok sa Ginoo—mao ang kaalam; ang pagpahilayo sa daotan mao ang panabot.”
