Maahmaahyadii 1
1 Kuwanu waa maahmaahyadii Sulaymaan ina Daa'uud oo ahaa boqorkii reer Binu Israa'iil,
| משלי שלמה בן-דוד-- מלך ישראל |
2 Wuxuu u qoray si loo ogaado xigmadda iyo edbinta, Oo loo garto erayada waxgarashada,
| לדעת חכמה ומוסר להבין אמרי בינה |
3 In la helo edbinta ku saabsan xigmadda, Iyo xaqnimada iyo garta iyo caaddilnimada;
| לקחת מוסר השכל צדק ומשפט ומשרים |
4 Si miyir loo siiyo garaadlaawaha, Oo aqoon iyo digtoonaanna loo yeelo ninka dhallinyarada ah.
| לתת לפתאים ערמה לנער דעת ומזמה |
5 Ninkii caqli lahu wuu maqli doonaa, oo wuxuu korodhsan doonaa waxbarasho, Oo ninkii garaad lahuna wuxuu qabsan doonaa talada wanaagsan,
| ישמע חכם ויוסף לקח ונבון תחבלות יקנה |
6 Si lagu garto maahmaahda, iyo micnaynta, Iyo hadallada kuwa caqliga leh iyo xujooyinkooda.
| להבין משל ומליצה דברי חכמים וחידתם |
7 Waxaa aqoonta ugu horreeya Rabbiga ka cabsashadiisa; Laakiinse nacasyadu waxay quudhsadaan xigmadda iyo edbinta.
| יראת יהוה ראשית דעת חכמה ומוסר אוילים בזו |
8 Wiilkaygiiyow, edbinta aabbahaa maqal, Oo amarka hooyadaana ha ka tegin,
| שמע בני מוסר אביך ואל-תטש תורת אמך |
9 Waayo, waxay madaxaaga u noqon doonaan wax sharraxsan, Oo waxay kuu noqon doonaan silsilado qoorta kuu sudhan.
| כי לוית חן הם לראשך וענקים לגרגרתך |
10 Wiilkaygiiyow, haddii dembilayaal ku sasabtaan, Ha oggolaan.
| בני-- אם-יפתוך חטאים אל-תבא |
11 Hadday kugu yidhaahdaan, Na soo raac, Aan gaadno inaynu dhiig daadinno, Oo aynu sababla'aan kuwa aan eedda lahayn si qarsoon ugu dhuumanno;
| אם-יאמרו לכה אתנו נארבה לדם נצפנה לנקי חנם |
12 Oo iyagoo nool aynu u liqno sida qabriga oo kale, Dhammaantoodna aan juq siinno sida kuwa yamayska ku dhaca; (Sheol h7585)
| נבלעם כשאול חיים ותמימים כיורדי בור (Sheol h7585) |
13 Waxaynu heli doonnaa maal qaali ah oo cayn kasta ah, Oo guryaheennana waxaynu ka buuxsan doonnaa booli;
| כל-הון יקר נמצא נמלא בתינו שלל |
14 Nasiibkaaga iskula kaaya soo dar, Oo kulligeenna aynu kiishad qudha wada lahaanno;
| גורלך תפיל בתוכנו כיס אחד יהיה לכלנו |
15 Wiilkaygiiyow, iyaga jidka ha la marin; Oo cagtaadana wadiiqadooda dib uga jooji;
| בני--אל-תלך בדרך אתם מנע רגלך מנתיבתם |
16 Waayo, cagahoodu waxay u ordaan shar, Oo waxay u degdegaan inay dhiig daadiyaan.
| כי רגליהם לרע ירוצו וימהרו לשפך-דם |
17 Waayo, waa waxtarla'aan dabinka loo dhigaa Iyadoo ay shimbirtu u jeeddo;
| כי-חנם מזרה הרשת-- בעיני כל-בעל כנף |
18 Iyagu waxay u gaadaan si dhiiggooda loo daadiyo, Oo waxay si qarsoon ugu dhuuntaan si naftooda looga qaado.
| והם לדמם יארבו יצפנו לנפשתם |
19 Sidaas oo kalay yihiin jidadka mid kasta oo faa'iido u hunguri weyn, Oo nafta ka qaada kuwa leh.
| כן--ארחות כל-בצע בצע את-נפש בעליו יקח |
20 Xigmaddu aad bay uga qaylisaa jidka; Oo codkeedana waxay kor uga qaaddaa bannaanka;
| חכמות בחוץ תרנה ברחבות תתן קולה |
21 Waxay ka qaylisaa meesha suuqa ugu weyn; Oo iridda magaalada laga soo galo Ayay erayadeeda kaga hadashaa, iyadoo leh,
| בראש המיות תקרא בפתחי שערים בעיר--אמריה תאמר |
22 Kuwiinna garaadlaawayaasha ahow, ilaa goormaad garaadla'aanta sii jeclaanaysaan? Oo kuwa wax quudhsadaana, ilaa goormay quudhsashadooda ku sii farxayaan? Nacasyaduna, ilaa goormay aqoonta sii necbaanayaan?
| עד-מתי פתים-- תאהבו-פתי ולצים--לצון חמדו להם וכסילים ישנאו-דעת |
23 Canaantayda u soo noqda; Bal eega, anigu waxaan idinku shubi doonaa ruuxayga, Oo waxaan idin ogeysiin doonaa erayadayda.
| תשובו לתוכחתי הנה אביעה לכם רוחי אודיעה דברי אתכם |
24 Anigu waan idiin yeedhay, laakiinse waad i diiddeen; Oo anigu gacantaydaan soo fidiyey, oo ninnana dan kama yeelan;
| יען קראתי ותמאנו נטיתי ידי ואין מקשיב |
25 Laakiinse idinku taladaydii oo dhan waad fududaysateen, Oo canaantaydiina ma aydin doonaynin;
| ותפרעו כל-עצתי ותוכחתי לא אביתם |
26 Sidaas daraaddeed aniguna waan idinku qosli doonaa markay belaayo idinku dhacdo; Waanan idinku majaajiloon doonaa markay cabsiyu idinku soo degto;
| גם-אני באידכם אשחק אלעג בבא פחדכם |
27 Markay cabsidiinnu u timaado sida duufaan oo kale, Oo belaayadiinnuna u timaado sida dabayl cirwareen ah; Oo dhibaato iyo cidhiidhi idinku yimaadaan.
| בבא כשאוה (כשואה) פחדכם-- ואידכם כסופה יאתה בבא עליכם צרה וצוקה |
28 Markaasay ii yeedhan doonaan, laakiinse anigu uma aan jawaabi doono; Oo horay ii doondooni doonaan, laakiinse ima ay heli doonaan;
| אז יקראנני ולא אענה ישחרנני ולא ימצאנני |
29 Waayo, waxay nebcaadeen aqoonta, Oo Rabbiga ka cabsashadiisana ma ay dooran;
| תחת כי-שנאו דעת ויראת יהוה לא בחרו |
30 Iyagu taladaydii innaba ma ay doonaynin; Oo canaantaydii oo dhanna way quudhsadeen;
| לא-אבו לעצתי נאצו כל-תוכחתי |
31 Haddaba iyagu waxay cuni doonaan midhihii jidkooda, Oo waxay ka dhergi doonaan taladoodii.
| ויאכלו מפרי דרכם וממעצתיהם ישבעו |
32 Waayo, garaadlaawayaasha dibunoqoshadooda ayaa iyaga dili doonta, Oo nacasyadana waxaa baabbi'in doonta barwaaqadooda.
| כי משובת פתים תהרגם ושלות כסילים תאבדם |
33 Laakiinse ku alla kii aniga i maqlaa, ammaan buu u fadhiyi doonaa, Wuuna xasilloonaan doonaa, isagoo aan shar ka cabsanaynin.
| ושמע לי ישכן-בטח ושאנן מפחד רעה |
