< Maahmaahyadii 23 >
1 Markaad u fadhiisatid inaad taliye wax la cuntid, Aad uga fiirso waxa hortaada yaal,
Quand tu seras assis pour manger avec un prince, considère avec attention ce qui sera devant toi;
2 Oo mindi cunaha iska saar Haddaad tahay nin hunguri weyn.
Autrement tu te mettras le couteau à la gorge, si ton appétit te domine.
3 Cuntadiisa macaan ha damcin, Waayo, waa cunto khiyaaneed.
Ne désire point ses friandises; car c'est une nourriture trompeuse.
4 Ha isku daalin si aad taajir ku noqotid. Oo xigmaddaadana ka joogso.
Ne te fatigue pas à t'enrichir; n'y applique pas ton esprit.
5 Ma waxaad indhaha ku dayaysaa wax aan jirin? Waayo, hubaal maalku wuxuu yeeshaa baalal, Sida gorgor samada u duula oo kale.
Pourquoi jeter les yeux sur des biens qui bientôt ne seront plus? Car certainement ils se feront des ailes, comme l'aigle qui s'envole vers les cieux.
6 Kan isha sharka leh kibistiisa ha cunin, Cuntadiisa macaanna ha damcin,
Ne mange point le pain de celui qui est envieux, et ne désire point ses friandises.
7 Waayo, isagu waxaa weeye siduu qalbiga kaga fikiro; Wuxuu kugu leeyahay, Cun oo cab, Laakiinse qalbigiisu kulama jiro.
Car il cache sa pensée au fond de son âme. Il te dira bien: Mange et bois; mais son cœur n'est point avec toi.
8 Wixii aad cuntay waad soo mantagi doontaa, Oo erayadaadii macaanaana way kaa lumi doonaan.
Tu vomiras le morceau que tu auras mangé, et tu auras perdu tes belles paroles.
9 Nacas waxba ha kula hadlin, Waayo, isagu xigmadda hadalkaaga wuu quudhsan doonaa.
Ne parle point quand un insensé t'écoute; car il méprisera la prudence de tes discours.
10 Soohdintii hore ha durkin, Beeraha agoommadana ha dhex gelin,
Ne déplace point la borne ancienne, et n'entre point dans les champs des orphelins;
11 Waayo, bixiyahoodu waa xoog badan yahay; Oo isaga ayaa dacwadooda kugu qaadi doona.
Car leur vengeur est puissant; il plaidera leur cause contre toi.
12 Qalbigaaga edbinta u jeedi, Oo dhegahana erayada aqoonta.
Applique ton cœur à l'instruction, et tes oreilles aux paroles de la science.
13 Ilmaha edbin ha u diidin, Waayo, haddaad isaga ul ku garaacdid, ma dhiman doono.
N'épargne point la correction au jeune enfant; quand tu l'auras frappé de la verge, il n'en mourra pas.
14 Ul baad isaga ku garaaci doontaa, Oo naftiisaad She'ool ka samatabbixin doontaa. (Sheol )
En le frappant de la verge, tu délivreras son âme du Sépulcre. (Sheol )
15 Wiilkaygiiyow, haddii qalbigaagu caqli leeyahay, Qalbigayguna wuu farxi doonaa.
Mon fils, si ton cœur est sage, mon cœur s'en réjouira; oui, moi-même je m'en réjouirai;
16 Haah, oo xataa uurkaygu wuu rayrayn doonaa, Markay bushimahaagu wax qumman ku hadlaan.
Et mes reins tressailliront de joie, quand tes lèvres parleront avec droiture.
17 Qalbigaagu yaanu dembilayaal ka hinaasin, Laakiinse maalinta oo dhan Rabbiga ka cabso.
Que ton cœur ne porte point envie aux pécheurs; mais adonne-toi à la crainte de l'Éternel continuellement.
18 Waayo, hubaal waxaa jira abaalgud, Oo rajadaaduna kaama go'i doonto.
Car il y aura certainement une bonne issue, et ton attente ne sera point trompée.
19 Wiilkaygiiyow, i maqal, oo caqli yeelo, Oo qalbigaagana jidka ku toosi.
Toi, mon fils, écoute, et deviens sage, et dirige ton cœur dans la bonne voie.
20 Ha dhex joogin khamriyacabyada Iyo kuwa hunguriweynaanta hilibka u cuna,
Ne sois point avec les buveurs de vin, ni avec ceux qui aiment la bonne chère.
21 Waayo, kii sakhraan ah iyo kii hunguri weynuba way caydhoobi doonaan, Oo lulona nin calal bay u xidhi doontaa.
Car le buveur et le gourmand deviendront pauvres, et le dormeur portera des haillons.
22 Dhegayso aabbahaagii ku dhalay, Oo hooyadaana ha quudhsan markay gabowdo.
Écoute ton père; c'est celui qui t'a donné la vie; et ne méprise point ta mère quand elle sera devenue vieille.
23 Runta soo iibso, oo ha sii iibin, Oo weliba waxaad ku sii darsataa xigmadda iyo edbinta iyo waxgarashada.
Achète la vérité, et ne la vends point; achète la sagesse, l'instruction et la prudence.
24 Kii xaq ah aabbihiis aad buu u farxi doonaa, Oo kii ilmo caqli leh dhalaana farxad buu ka heli doonaa.
Le père du juste a une grande joie; et celui qui aura mis au monde un enfant sage, en sera heureux.
25 Aabbahaa iyo hooyadaaba ha farxeen, Oo tii ku dhashayna ha rayrayso.
Que ton père et ta mère se réjouissent, et que celle qui t'a enfanté soit ravie de joie.
26 Wiilkaygiiyow, qalbigaaga i sii, Oo indhahaaguna jidadkayga ha dhawreen.
Mon fils, donne-moi ton cœur, et que tes yeux prennent garde à mes voies.
27 Waayo, dhillo waa booraan dheer, Oo naag qalaadna waa god cidhiidhi ah.
Car la femme débauchée est une fosse profonde, et l'étrangère est un puits étroit.
28 Sida tuug oo kale ayay u gabbataa, Oo waxay dadka ku dhex badisaa khaayinnada.
Aussi se tient-elle en embuscade comme un brigand, et elle rendra plusieurs hommes infidèles.
29 Bal yaa hoog leh? Oo yaa caloolxumo leh? Oo yaa murammo leh? Oo yaa calaacal badan leh? Oo yaa u dhaawacan sababla'aan? Oo yaa indho casaan ah leh?
A qui cette plainte: Malheur sur moi? A qui: Hélas? A qui les débats? A qui le bruit? A qui les blessures sans cause? A qui la rougeur des yeux?
30 Waa kuwa wakhti dheer ku raaga khamriga, Waana kuwa u taga inay doondoontaan khamri laysku daray.
A ceux qui s'arrêtent auprès du vin, et qui vont chercher le vin mixtionné.
31 Ha fiirin khamrigu markuu casaado, Markuu koobka ka dhex dhalaalo, Iyo markuu si wanaagsan u shubmayoba.
Ne regarde point le vin quand il est rouge, quand il brille dans la coupe, et qu'il coule aisément.
32 Ugu dambaysta wuxuu wax u qaniinaa sida abeesada, Oo sida jilbiskana wax buu u qaniinaa.
A la fin, il mord comme le serpent, et pique comme le basilic.
33 Indhahaagu waxay arki doonaan naago qalaad, Oo qalbigaaguna wuxuu ku hadli doonaa waxyaalo qalloocan.
Puis tes yeux regarderont les femmes étrangères, et ton cœur parlera d'une manière déréglée;
34 Oo waxaad ahaan doontaa sida kan badda dhexdeeda jiifsada, Ama sida ka dakhalka dhaladiisa sare seexda.
Et tu seras comme celui qui dort au milieu de la mer, et comme celui qui dort au sommet d'un mât.
35 Waxaad odhan doontaa, Wax bay igu dhufteen, laakiin waxba ima yeelin. Way i garaaceen, iskamana aanan garan; Bal goormaan toosi doonaa? Weli mar kalaan doonan doonaa.
On m'a battu, diras-tu, et je n'ai point de mal; on m'a frappé, et je ne l'ai point senti. Quand je me réveillerai, j'irai encore en chercher.