Boqorradii Kowaad 7
1 Oo Sulaymaan gurigiisana wuxuu dhisayay saddex iyo toban sannadood, oo gurigiisii oo dhanna wuu dhammeeyey.
Ug si Salomon nagtukod sa iyang kaugalingong balay napulo ug tolo ka tuig, ug iyang nahuman ang tibook niyang balay.
2 Waayo, guriga wuxuu ka dhisay geedihii Lubnaan, oo dhererkiisu wuxuu ahaa boqol dhudhun, ballaadhkiisuna wuxuu ahaa konton dhudhun, sarajooggiisuna wuxuu ahaa soddon dhudhun, oo wuxuu ku dul taagnaa afar saf oo tiirar kedar ah, oo tiirarkana waxaa dul saarnaa alwaax waaweyn oo kedar ah.
Kay gitukod niya ang iyang balay sa mga kahoy sa Libano; ang gitas-on niini usa ka gatus ka maniko, ug ang gilapdon niana kalim-an ka maniko, ug ang kahabogon niana katloan ka maniko, ibabaw sa upat ka mga talay nga mga haligi nga cedro, lakip ang mga sagbayan nga cedro ibabaw sa mga haligi.
3 Oo waxaa ku dednaa qoryo kedar ah oo ka sarreeya shan iyo afartanka loox oo tiirarka dul saarnaa, ee shan iyo tobanba saf ahaayeen.
Ug kini gitabonan sa cedro sa itaas ibabaw sa kap-atan ug lima ka sagbayan, nga dinha sa ibabaw sa mga haligi; napulo ug lima sa usa ka talay.
4 Oo wuxuu lahaa saddex saf oo dariishado ah, oo saddexda saf iftiinkooduna midba mid buu ka soo hor jeeday.
Ug didtoy mga sagbayan sa totolo ka talay, ug ang tamboanan atbang sa tamboanan sa totolo ka laray.
5 Oo albaabbada oo dhan iyo dariishadaha oo dhammu waxay wada ahaayeen afargees, oo saddexda saf iftiinkooduna midba mid buu ka soo hor jeeday.
Ug ang tanang mga pultahan ug mga haligi ginahimong eskinado uban ang mga sagbayan: ug ang tamboanan atbang sa tamboanan sa totolo ka laray.
6 Oo wuxuu sameeyey balbalo tiirar ah; oo dhererkeedu wuxuu ahaa konton dhudhun, ballaadhkeeduna wuxuu ahaa soddon dhudhun, oo balbalona waa ka horraysay, iyadoo leh tiirar iyo looxyo balballaadhan.
Ug iyang gihimo ang alagianan sa mga haligi; ang gitas-on niana kalim-an ka maniko, ug gilapdon niana katloan ka maniko; ug usa ka alagianan sa atbang niini; ug mga haligi ug usa ka lusaranan sa atubangan niini.
7 Oo wuxuu kaloo sameeyey balbaladii carshiga oo ahayd meeshii uu wax ku xukumi lahaa, oo taasu waxay ahayd balbaladii xukunka; oo dhulkeedana waxaa ku dednaa alwaax kedar ah.
Ug iyang gihimo ang alagianan sa trono diin siya maghukom, bisan ang alagianan sa hukmanan: ug kini gitabonan sa cedro sukad sa usang salog ngadto sa usang salog.
8 Oo gurigiisii uu degi lahaana wuxuu ku yiil balbalada barxaddeeda kale, oo isku si baana loo dhisay. Oo guri balbaladan u eg ayuu u dhisay gabadhii Fircoon (oo Sulaymaan guursaday).
Ug ang iyang balay diin siya magpuyo, ang laing sawang sulod sa alagianan, maoy sama nga pagkabuhat. Siya nagbuhat usab ug usa ka balay alang sa anak nga babaye ni Faraon (nga gipangasawa ni Salomon), sama niining alagianana.
9 Oo kuwanu dhammaantood waxay ahaayeen dhagxan qaali ah oo qiyaas loo qoray, oo kor iyo hoosba miinshaaro lagu gooyay tan iyo salka iyo baarka, oo dibadduna saasay ahayd tan iyo barxadda weyn.
Ang tanan niini maoy mga mahal nga bato, bisan mga hininloan nga bato, sumala sa sukod, gigabas sa mga gabas, sa sulod ug sa gawas, bisan sukad sa patukoranan ngadto sa kinasampongan sa bongbong, ug ingon man sa gawas ngadto sa dakung sawang.
10 Oo aasaaskuna wuxuu ahaa dhagxan qaali ah oo waaweyn, oo qaarna waxay ahaayeen toban dhudhun, qaarna waxay ahaayeen siddeed dhudhun.
Ug ang patukoranan binuhat sa mahal nga mga bato, bisan mga dagkung bato, mga bato nga tagpulo ka maniko, ug mga bato nga tagwalo ka maniko.
11 Oo korkana waxaa jiray dhagxan qaali ah oo qiyaas loo qoray, iyo alwaax kedar ah.
Ug sa ibabaw mga mahal nga bato, bisan mga hininloan nga bato, sumala sa sukod, ug kahoy nga cedro.
12 Oo barxadda weyn ee ku wareegsanna waxay lahayd saddex saf oo dhagxan qoran ah, iyo saf ah looxyo waaweyn oo kedar ah, oo waxay la mid ahayd guriga Rabbiga barxaddiisa hoose iyo sida balbalada guriga.
Ug ang dakung sawang nga nagalibut may totolo ka talay sa mga hininloan nga bato ug usa ka laray sa mga sagbayan nga cedro; sama sa labing sulod nga sawang sa balay ni Jehova, ug sa alagianan sa balay.
13 Oo Boqor Sulaymaanna Xiiraam cid buu u diray oo Turos ka soo kexeeyey.
Ug ang hari nga si Salomon nagpaadto ug gipakuha si Hiram gikan sa Tiro.
14 Oo Xiiraam waxaa dhashay naag carmal ah oo qabiilkeedu yahay reer Naftaali, aabbihiisna wuxuu ahaa nin reer Turos ah, oo naxaasta ka shaqayn jiray, Xiiraamna waxaa ka buuxay xigmad, iyo waxgarasho, iyo sanco uu ku sameeyo shuqul kasta oo naxaas laga qabto. Oo Boqor Sulaymaan buu u yimid oo shuqulkiisii oo dhan u sameeyey.
Siya maoy anak nga lalake sa usa ka balo nga babaye sa banay ni Nephtali, ug ang iyang amahan maoy usa ka tawo sa Tiro, magbubuhat sa tumbaga; ug siya napuno sa kaalam ug kahibalo ug pagkabatid, sa pagbuhat sa tanang mga buhat sa tumbaga. Ug siya miadto kang hari Salomon, ug gihimo ang tanan niyang buhat.
15 Wuxuu sameeyey labada tiir oo naxaasta ah, oo midkiiba sarajooggiisu yahay siddeed iyo toban dhudhun; meeriskiisuna yahay laba iyo toban dhudhun markii xadhig lagu qiyaaso.
Kay iyang gihimo ang duha ka haligi sa tumbaga, napulo ug walo ka maniko ang gitas-on sa tagsatagsa: ug usa ka talay sa napulo ug duha ka maniko gilibut sa bisan hain kanila.
16 Wuxuuna sameeyey laba taaj oo naxaas la shubay ah in la saaro tiirarkii dhaladooda. Oo taaj sarajooggiisu wuxuu ahaa shan dhudhun, oo taajka kale sarajooggiisuna wuxuu ahaa shan dhudhun.
Ug siya naghimo ug duruha ka ulo sa haligi nga tinunaw nga tumbaga, aron ibutang sa tumoy sa mga haligi: ang kahabogon sa usa ka ulo lima ka maniko ug ang kahabogon sa laing ulo lima ka maniko.
17 Oo taajajka tiirarka dhaladooda saarnaa waxay lahaayeen shabagyo isa sudhsudhan, iyo silsilado tidcan, oo taaj wuxuu lahaa toddoba, taajka kalena wuxuu lahaa toddoba.
Didtoy mga linala sa binuhat nga kinuroskuros, ug mga liningin sa buhat nga tinalikala, alang sa mga ulo nga didto sa kinatung-an sa mga haligi; pito alang sa usa ka ulo, ug pito ka laing ulo.
18 Oo saasuu u sameeyey tiirarkii; oo shabaggiiba waxaa kor saarnaa laba saf oo ku wareegsan inay dedaan taajajka tiirarka kor saaran; oo taajkii kalena saasoo kaluu u galay.
Busa iyang gihimo ang mga haligi; ug didtoy duha ka talay libut sa ibabaw sa usa ka binuhat nga linala, aron sa pagtabon sa mga ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi: ug ingon man gihimo niya alang sa laing ulo.
19 Oo balbalada tiirarkeedii taajajkoodii saarnaa waxay u ekaayeen ubax, afar dhudhun bayna ahaayeen.
Ug ang mga ulo nga dinha sa kinatung-an sa mga haligi dinha sa alagianan sama sa lirio ang pagkabuhat, upat ka maniko.
20 Oo taajajkii labadii tiir saarnaa dushooda oo shabagga u dhowaana waxay lahaayeen rummaanno. Oo rummaannadu waxay ahaayeen laba boqol oo taajkiiba safaf ugu wareegsan.
Ug dinhay mga ulo usab sa ibabaw sa duruha ka mga haligi, duol sa hawakhawak nga tupad sa binuhat nga kinuroskuros: ug ang mga granada duruha ka gatus, diha sa mga talay libut sa ibabaw sa laing ulo.
21 Oo tiirarkiina wuxuu qotomiyey balbaladii macbudka; oo tiirkii midigta ahaa intuu qotomiyey ayuu magiciisii u bixiyey Yaakiin, tiirkii bidixda ahaana intuu qotomiyey ayuu u bixiyey Bocas.
Ug iyang gipatindog ang mga haligi diha sa alagianan sa templo: ug iyang gipatindog ang haligi dapit sa too, ug gitawag ang ngalan niana nga Jachin; ug iyang gipatindog ang wala nga haligi, ug gitawag ang ngalan niana nga Boaz.
22 Oo tiirarka korkoodana waxaa saarnaa wax ubax u eg, oo tiirarka hawshoodiina saasay ku dhammaatay.
Ug sa ibabaw sa tumoy sa mga haligi maoy binuhat nga sama sa lirio: busa ang pagbuhat sa mga haligi natapus.
23 Oo wuxuu sameeyey berkedda naxaasta ah, oo labadeeda qar isu jiraan toban dhudhun, oo ku wada wareegsan, oo sarajooggeeduna wuxuu ahaa shan dhudhun, oo meeriskeeduna wuxuu ahaa soddon dhudhun.
Ug siya naghimo sa tinunaw nga dagatdagat nga napulo ka maniko sukad sa usa ka ngilit ngadto sa usa ka ngilit, nga nagalibut, ug ang gihabogon niadto lima ka maniko; ug ang usa ka talay nga may katloan ka maniko naglibut niana.
24 Oo berkedda qarkeedii wareegsanaa waxaa ku hoos yiil ubbooyin ku wareegsan berkedda, dhudhunba toban; oo ubbooyinku waxay ahaayeen laba saf, oo markii berkeddii la shubay ayaa iyana la shubay.
Ug sa ubos sa ngilit libut niana may mga putot nga naglibut niana, alang sa napulo ka maniko, nagalibut sa dagatdagat: ang mga putot nabahin sa duruha ka talay, gitunaw sa paghulma niana.
25 Oo berkeddu waxay dul saarnayd laba iyo toban dibi, oo saddex waxay u jeedday xagga woqooyi, saddexna waxay u jeedday xagga galbeed, saddexna waxay u jeedday xagga koonfureed, saddexna waxay u jeedday xagga bari; berkeddiina way dul saarnayd, oo dibidii kulligoodna qarkooda dambe wuxuu ku jiray gudaha.
Kini gipatindog sa ibabaw sa napulo ug duha ka vaca, totolo nagaatubang ngadto sa amihanan, ug ang totolo nagaatubang ngadto sa kasadpan, ug ang totolo nagaatubang ngadto sa habagatan, ug ang totolo nagaatubang ngadto sa silangan; ug ang dagatdagat gitungtong sa ibabaw kanila, ug ang tanang mga bahin nila nga dapit sa likod maoy mga dapit sa sulod.
26 Oo berkeddii dhumucdeedu waxay ahayd taako; qarkeedana waxaa loo sameeyey sidii koob qarkiis oo kale oo ubax u ekaa; oo waxay qaadday laba kun oo qiyaasood oo bad la yidhaahdo.
Ug kini dapal ang gibag-on; ug ang ngilit niana gihimo sama sa ngilit sa usa ka tasa, sama sa usa ka bulak sa lirio: kini kasudlan sa duha ka libo ka bato.
27 Oo wuxuu sameeyey toban saldhig oo naxaas ah, oo saldhig kasta dhererkiisu wuxuu ahaa afar dhudhun, ballaadhkiisuna wuxuu ahaa afar dhudhun, sarajooggiisuna wuxuu ahaa saddex dhudhun.
Ug iyang gihimo sa tumbaga ang `napulo ka tungtonganan; upat ka maniko ang gitas-on sa usa ka tungtonganan, ug upat ka maniko ang gilapdon niana, ug totolo ka maniko ang kahabogon niana.
28 Oo saldhigyadana sidan baa loo sameeyey; darfaha dhexdooda waxay ku lahaayeen meelo dhexe.
Ug ang pagbuhat sa mga tungtonganan ingon niining paagiha: may mga dayandayan sila; ug may mga dayandayan sa taliwala sa mga bangil;
29 Oo darfaha meelaha u dhexeeyeyna waxaa ku yiil libaaxyo, iyo dibiyo, iyo keruubiim, oo darfaha korkoodana waxaa ku yiil meel la saaro; oo libaaxyada iyo dibiyada hoostoodana waxaa ku yiil ubaxyo ka soo laalaada.
Ug sa ibabaw sa mga dayandayan nga taliwala sa mga bangil may mga leon, mga vaca, ug mga querubin; ug diha sa mga bangil may sanggaan sa ibabaw; ug sa ilalum sa mga leon ug mga vaca may mga liningin sa mga dahon nga pinabitay.
30 Oo saldhig kastaaba wuxuu lahaa afar giraangirood oo naxaas ah, iyo ulo naxaas ah oo giraangiraha wareejiya; oo afarta rukunna waxay ku lahaayeen meelo haya; oo berkeddii hoosteeda ayaa meelihii hayay oo shubanu ku yiilleen iyagoo dhinac kasta ku leh ubaxyo ka laalaada.
Ug ang tagsatagsa ka tungtonganan may upat ka ligid nga tumbaga, ug mga batangbatang nga tumbaga; ug ang upat ka mga tiil niana may mga uloabaga: sa ilalum sa dolang mao ang mga tinunaw nga mga uloabaga uban sa mga liningin nga mga kadahonan sa kilid sa tagsatagsa.
31 Oo afkeeda oo qarka ku dhex jira wuxuu ahaa dhudhun; oo afkeeduna wuu wareegsanaa, oo wuxuu u ekaa sida meesha haysa, wuxuuna ahaa dhudhun iyo badh; oo weliba afkeedu waa xardhanaa oo darfahooduna afargees bay ahaayeen oo ma wareegsanayn.
Ug ang baba niana diha sa sulod sa ulo, ug sa ibabaw usa ka maniko: ug ang baba niana malingin sumala sa pagbuhat sa sanggaan, usa ka maniko ug tunga; ug sa baba usab niana may mga linilok, ug ang mga dayandayan niana naglaro, dili malingin.
32 Oo afarta giraangiroodna waxay ku yiilleen darfaha hoostooda, oo ulaha giraangiraha wareejiyaana waxay ku yiilleen salka hoose; oo giraangir kastana sarajooggeedu wuxuu ahaa dhudhun iyo badh.
Ug ang upat ka ligid dinha sa ilalum sa mga dayandayan, ug ang mga batangbatang sa mga ligid dinha sa tungtonganan: ug ang kahabogon sa usa ka ligid usa ka maniko ug tunga.
33 Oo giraangiruhuna waxay u ekaayeen sidii gaadhifaras giraangirihiis; oo ulahooda wareejiya, iyo qararkooda, iyo birahooda gudban, iyo dhexbadhtanadoodaba kulligood shub bay ahaayeen.
Ug ang pabuhat sa mga ligid sama sa pagbuhat sa ligid sa carro; ang mga batangbatang niini, ug ang mga yantas niini, ug ang mga rayos niini, ug ang mga eje niini pulos tinunaw.
34 Oo afarta geesna waxay ku lahaayeen afar meelood oo haya, oo afarta meelood oo hayaana waxay ka mid ahaayeen saldhigga qudhiisii.
Ug may upat ka uloabaga sa upat ka pandugo sa tagsatagsa ka tungtonganan: ang mga uloabaga mao ra usab ang mga tungtonganan niana.
35 Oo saldhigga dushiisana waxaa tiil meel wareegsan oo sarajooggeedu yahay dhudhun badhkiis; oo saldhigga korkiisa siddooyinkiisa iyo darfihiisuba isagay ku yiilleen.
Ug diha sa tumoy sa tungtonganan may usa ka malingin nga gilibut katunga sa maniko ang kahabogon; ug sa ibabaw sa tumoy sa tungtonganan ang mga pugong ug mga dayandayan sama ra.
36 Oo siddooyinkiisa iyo darfihiisa dushooda wuxuu ku xardhay keruubiim, iyo libaaxyo, iyo geedo timireed sidii mid kasta meeshiisii bannaanayd ahayd, iyagoo mid kasta ubaxyo laalaada ku wareegsan yihiin.
Ug sa ibabaw sa mga liningin sa mga pugong niana, ug sa ibabaw sa mga dayandayan niana, iyang gililok ang mga dagway sa querubin, mga leon, ug mga palma, sumala sa luna sa tagsatagsa, lakip ang mga liningin nga kadahonan nga naglibut.
37 Oo tobankii saldhigna saasuu u sameeyey; oo kulligoodna isku si baa loo shubay, oo isku qiyaas bay ahaayeen iyo isku qaab.
Sa ingon niining paagiha iyang gihimo ang napulo ka tungtonganan: ang tanan niini may usa ka hulmahan, usa ka sukod ug usa ka dagway.
38 Oo wuxuu sameeyey toban berkedood oo naxaas ah; oo berkedba waxay qaadday afartan bad; oo berked kastaaba waxay ahayd afar dhudhun; oo tobankii saldhigna mid kasta berked baa saarnayd.
Ug siya naghimo ug napulo ka dolang nga tumbaga: ang usa ka dolang may totolo ka gatus ka bato; ug ang tagsatagsa ka dolang upat ka maniko; ug sa tagsatagsa sa napulo ka tungtonganan sa usa ka dolang.
39 Oo saldhigyadii shanna wuxuu dhigay guriga dhankiisa midig, shantii kalena wuxuu dhigay guriga dhankiisa bidix; oo berkeddii weynaydna wuxuu dhigay guriga dhankiisa midig ee xagga bari ee dhinaca koonfureed.
Ug iyang gipatindog ang mga tungtonganan, lima dapit sa too sa balay, ug lima dapit sa wala sa balay: ug iyang gibutang ang dagatdagat sa dapit sa toong pikas sa balay padulong sa silangan, ngadto sa habagatan.
40 Oo Xiiraam wuxuu wada sameeyey berkedihii, iyo majarafadihii, iyo maddiibadihii. Oo sidaasuu Xiiraam u dhammeeyey shuqulkii uu Boqor Sulaymaan ugu sameeyey guriga Rabbiga,
Ug gihimo ni Hiram ang mga dolang, ug ang mga pala, ug ang mga sudlanan. Busa gitapus ni Hiram ang pagbuhat sa tanan nga iyang gibuhat alang kang hari Salomon sa balay ni Jehova:
41 kaasoo ahaa labadii tiir, iyo labadii fijaan oo taajajkii tiirarka kor saarnaa, iyo labadii shabag oo ku dednaa labada fijaan oo taajajkii tiirarka kor saarnaa,
Ang duruha ka haligi, ug ang duruha ka mga panaksan sa ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi; ug ang duruha ka mga kinayagkag aron sa pagtabon sa duruha ka panaksan sa mga ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi;
42 iyo afartii boqol oo rummaan ee labadii shabag lahaayeen, oo shabag kastaa wuxuu lahaa laba saf oo rummaan ah si ay u dedaan labadii fijaan ee taajajkii tiirarka kor saarnaa;
Ug ang upat ka gatus ka granada alang sa duruha ka kinayagkag; duruha ka talay sa mga granada alang sa tagsatagsa ka kinayagkag, aron sa pagtabon sa duruha ka panaksan sa mga ulo nga dinha sa ibabaw sa mga haligi;
43 iyo tobankii saldhig, iyo tobankii berkedood ee saldhigyada dul saarnaa,
Ug napulo ka tungtonganan, ug ang napulo ka dolang sa ibabaw sa mga tungtonganan;
44 iyo berkeddii weynayd, iyo laba iyo tobankii dibi ee berkedda weyn ka hooseeyey,
Ug ang usa ka dagatdagat, ug ang napulo ug duha ka vaca sa ilalum sa dagatdagat;
45 iyo dheryihii, iyo majarafadihii, iyo maddiibadihii; oo dhammaan weelashan gurigii Rabbiga yiil ee uu Xiiraam Boqor Sulaymaan u sameeyey waxay ahaayeen naxaas dhalaasha.
Ug ang mga caldero, ug ang mga pala, ug ang mga sudlanan: bisan ang tanan niining mga galamiton nga gihimo ni Hiram alang kang hari Salomon, sa balay ni Jehova pulos mga pinasinaw nga tumbaga.
46 Oo boqorku wuxuu alaabtaas ku shubay Bannaankii Webi Urdun oo dhoobada lahaa ee u dhexeeyey Sukod iyo Saaretaan.
Didto sa kapatagan sa Jordan gihulma kini sa hari diha sa kolonon nga yuta sa taliwala sa Succoth ug Sarthan.
47 Oo Sulaymaanna weelashii oo dhan ma uu miisaamin, maxaa yeelay, aad iyo aad bay u badnaayeen; oo naxaasta miisaankeeda lama hubin.
Ug si Salomon wala magtimbang sa tanang galamiton, tungod kay daghan kaayo kini, ang gibug-aton sa tumbaga wala mahibaloi.
48 Oo Sulaymaan baa sameeyey alaabtii guriga Rabbiga tiil oo dhan, kuwaasoo ahaa girgirihii dahabka ahaa, iyo miiskii ay kibistii tusniinta saarnayd oo dahabka ahaa;
Ug gihimo ni Salomon ang tanang mga galamiton nga dinha sa balay ni Jehova: ang bulawang halaran, ug ang lamesa diin ibutang ang tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios, sa bulawan usab;
49 iyo laambadihii ahaa dahabka saafiga ah oo meesha ugu quduusan horteeda yiil, ee shanu midigta ka tiil, shanuna bidixda, iyo ubaxyadii iyo laambadihii, iyo birqaabyadii ee dahabka wada ahaa;
Ug ang mga tangkawan, lima sa dapit sa too, ug lima dapit sa wala, sa atubangan sa pulong sa Dios, sa lunsay nga bulawan; ug ang mga bulak, ug ang mga lamparahan, ug ang mga kimpit, sa bulawan;
50 iyo koobabkii, iyo alaabta laambadihii lagu safeeya, iyo maddiibadihii, iyo malgacadihii, iyo idammadii ee dahabka saafiga ah wada ahaa, iyo birihii albaabbada guriga hoose ee ah meesha ugu wada quduusan iyo guriga macbudka ah albaabbadiisa oo dhan ee dahabka wada ah.
Ug ang mga copa, ug ang mga igpapalong sa suga, ug ang mga sudlanan, ug ang mga cuchara, ug ang mga sangga sa kalayo, sa lunsay nga bulawan; ug ang bisagra sa mga pultahan sa balay nga dapit sa sulod, ang labing balaang dapit, ug alang sa mga pultahan sa balay, kong sayron, sa templo, sa lunsay nga bulawan.
51 Oo saasuu ku wada dhammaaday shuqulkii uu Boqor Sulaymaan ku sameeyey guriga Rabbiga. Oo Sulaymaanna wuxuu soo geliyey alaabtii aabbihiis Daa'uud quduuska ka dhigay ee ahayd lacagtii, iyo dahabkii, iyo weelashii, oo wuxuu ku riday khasnadihii guriga Rabbiga.
Sa ingon niini ang tanan nga buhat nga gihimo ni hari Salomon sa balay ni Jehova nahuman. Ug gidala ni Salomon ang mga butang nga gihalad ni David nga iyang amahan, bisan ang salapi, ug ang bulawan, ug ang mga galamiton, ug gipamutang kini sa mga tipiganan sa balay ni Jehova.
