< Mateyo 5 >

1 Yesu mpwalabona likoto linene lya bantu balikumukonkela, walatanta pa mulundu ne kwikala panshi pamo ne beshikwiya bakendi,
Koro kane oneno oganda maduongʼ, nodhi e bath got mi obet piny. Jopuonjrene nobiro ire,
2 walatatika kubeyisha kambeti,
kendo nochako puonjogi. Nowachonegi niya,
3 “Bakute colwe abo bacinka manungo pali Lesa, pakwinga Bwami bwa kwilu ni bwabo.
“Joma odhier gie chunygi gin joma ogwedhi, nimar pinyruodh polo en margi.
4 bakute colwe, bantu balalilinga, pakwinga Lesa nakabaumbulushe.
Joma ywak gin joma ogwedhi, nimar ibiro hoyogi.
5 bakute colwe, bantu balicepesha, pakwinga nibakatambule ico Lesa ncalabalaya.
Joma muol gin joma ogwedhi nimar piny nobed girkeni margi.
6 bakute colwe, bantu balanyumfunga nsala ne nyotwa ya kwinsa cilayandanga Lesa, pakwinga nibakekutishiwe.
Ogwedh jogo makech kayo kendo riyo mar tim makare oloyo, nimar gibiro yiengʼ.
7 bakute colwe bantu bakute nkumbo kubanabo, pakwinga Lesa nakabanyumfwile nkumbo.
Joma kecho ji gin joma ogwedhi, nimar ibiro kechgi.
8 bakute colwe, bantu baswepa myoyo, pakwinga nibakabone Lesa.
Jomaler gie chunygi gin joma ogwedhi, nimar ginine Nyasaye.
9 bakute colwe bantu balaletenga lumuno, pakwinga nibakakwiweti bana ba Lesa.
Joma kelo kwe gin joma ogwedhi, nimar noluong-gi ni nyithind Nyasaye.
10 Bakute colwe bantu balapenshewanga, pacebo cakwinsa calulama, pakwinga Bwami bwa kwilu nibwabo.
Joma isando nikech tim makare gin joma ogwedhi, nimar pinyruodh polo en margi.
11 “Mwalelekwa, omulatukanwanga, kupenshewa, ne kumubepesha bintu bingi bbyaipa pacebo cakwambeti munkonkelenga.
“Un joma ogwedhi ka ji yanyou kendo sandou kendo hangonu wach ni usetimo kit gik maricho duto nikech an.
12 Kamusamwani, kayi kamukondwani, pakwinga cilambo cenu kwilu nicinene. Naboyo bashinshimi, amwe kamutana musemwa, balabapenshewa munshila yopeleyo.”
Beduru mamor kendo moil, nikech poku duongʼ e polo, nimar jonabi mane okwongonu bende negisando mana kamano.”
13 “Amwe mulyeti mucele wa bantu bonse pacishi capanshi, nomba na mucele usambuluka, nicani celela kubweshulula mbuli ncowanga? Ulabulu ncito, nikutayowa pansa kaulyataulwa ne bantu.
“Un e chumbi mar piny. To chumbi ka ndhathe orumo, to ere kaka dimiye obed gi ndhathe kendo? Koro onge konyruok mokelo, makmana ni ipuke oko kendo ji nyone piny gi tiendegi.
14 “Amwe mulyeti mumuni wishikumunikila bantu bonse mucishi. Munshi webakwa pa mulundu nkawelela kubula kubonekela.
“Un e ler mar piny. Dala matin moger ewi thur ok nyal pandi.
15 Paliya muntu ukute kubangilisha lampi nekwifwekelela munongo, nsombi bakute kubika pacakubikapo lampi, kwambeti umunikile bantu bonse bali mung'andomo,
Kamano bende, ji ok mok taya bangʼe giume gi bakul. Kar timo kamano to gikete ewi rachungi taya kendo ochiwo ler ne ji duto mantiere ei ot.
16 Cimo cimo nenjamwe munikani pamenso abantu, kwambeti babona ncito shenu shaina, bakatembaule Bameshenu ba kwilu.
Un bende timuru kamano. Neuru ni ler maru rieny e dier ji, mondo gine timbeu mabeyo kendo gipak Wuonu manie polo.
17 “Kamutayeyeti ndesakupwisha Milawo ya Mose, ne biyisho bya bashinshimi. Ame ndiyakwisa kwipwisha sobwe, nsombi kwisa kwikwanilisha.
“Kik upar ni asebiro mondo aketh Chik kata Jonabi. Ok asebiro mondo akethgi, to asebiro mar chopogi.
18 Cakubinga ndamwambilishingeti kwilu necishi capanshi kabitanabipwa, paliya libala nilikaba ling'aneconi lya Mulawo lyeshi likafumemo, mpaka byonse bikakwanilishiwe.
Awachonu adier ni nyaka chop chiengʼ ma polo gi piny nolal nono, onge nukta matinie mogik kata kido moro amora mar kalam manolal kuom Chik, nyaka gik moko duto chop kargi.
19 Neco muntu labulunga kukonka mulawo umo uli mumilawo iyi, nambi kauli ung'aneconi, ne kwiyishako nabambi kwambeti naboyo babule kukonka, nakabe mung'ana mu Bwami bwa kwilu. Nomba muntu uliyense lakonkonga Milawo, ne kwiyishako nabambi kwambeti naboyo baikonke, nakabe mukulene mu Bwami bwa kwilu.
Ngʼato angʼata moketho achiel kuom chike matindoe mogik kuom Chikegi, kendo mopuonjo joma moko mondo otim kamano, nokaw kaka ngʼat matinie mogik e pinyruodh polo, to ngʼato angʼata maluwo kendo puonjo ji chikegi nokaw kaka ngʼama duongʼ e pinyruodh polo.
20 Encondamwambililingeti, na bululami bwenu nkabwapita bululami bwa beshikwiyisha milawo ya Mose ne Bafalisi, nteti mukengilemo mu Bwami bwa kwilu pimbi.
Nimar awachonu ni ka ok ber maru oyombo mano mar jo-Farisai gi mar jopuonj chik to ok unudonji e pinyruodh polo ngangʼ.
21 “Mwalanyumfwa kwambeti, kaindi bantu balambilweti ‘Kotashina, uliyense lashini munendi welela komboloshewa ku nkuta.’
“Usewinjo ni ne owach ne joma chon ni, ‘Kik ineki, kendo ngʼato angʼata moneko ibiro ngʼadne bura.’
22 Nsombi lino ame ndamwambilingeti, muntu uliyense lakalalilinga mukwabo welela kupewa mulandu ku nkuta, Uliyense lambilinga munendi eti, ‘Omuluya’ Welela komboloshewa ku Nkuta. Nomba uliyense lambilinga munendi eti, ‘Cishilu’ Nendi welela kuyamu mulilo wa Gehena. (Geenna g1067)
Anto anyisou ni ngʼato angʼata ma mirima omako gi nyawadgi ibiro ngʼadne bura. Bende, ngʼato angʼata mowachone nyawadgi ni, ‘Raka,’ ma tiende ni ifuwo, nyaka yal e buch jo-Sanhedrin. To ngʼato angʼata mowacho ni, ‘Ifuwo nade,’ biro neno chandruok mar mach mar Gehena. (Geenna g1067)
23 “Neco na ulesa necipo cakobe cakubenga kuli Lesa pa nteme, kayi wanuka kwambeti, munobe ukute mulandu nenjobe,
“Kuom mano, ka ichiwo michni e nyim kendo mar misango to iparo ka in kanyo ni nyawadu ni kodi gi wach,
24 koshiya cipo cakobeco pambali pa nteme, koya unyumfwane mulumuno ne munobe, wenseco bwela ubenge cipo cakobe kuli Lesa panteme.
to we michnino piny kanyo e nyim kendo mar misango. Kuong idhi ilos kindi gi nyawadu; eka ibi ichiw michni.
25 “Kamufwambananga kunyumfwana ne muntu ngolepishili kamutana mushika ku nkuta. Kutineti ingaukutwala ku momboloshi, nendi momboloshi, ingaukubika mu makasa a mushilikali uyo welela kukuwala mu jele.
“Los weche piyo piyo gi ngʼama odonjoni madwa teri e od bura. Tim kamano kapod un kode e yo, nono to onyalo keti e lwet jangʼad bura to jangʼad bura nyalo keti e lwet askari, kendo inyalo boli e od twech.
26 Cakubinga ndakwambilishinga, nukekale mujele mpaka ukapwishe kulipila mwelo wamali a mulandu.”
Awachoni adier ni ok niwuog oko nyaka ichul faini duto monego ichul ma ok orem kata ndururu.
27 “Mwalanyumfwa kwambeti kaindi bantu balambilweti, ‘Kotapombola.’
“Usewinjo ni ne owach ni, ‘Kik iterri.’
28 Nomba lino ame ndamwambilingeti muntu uliyense lamulangishishinga mutukashi cakumukumbwa, lamupombolo kendi mumoyo wakendi.
Anto anyisou ni ngʼato angʼata morango dhako gi gombo oseterore kode gi ei chunye.
29 Na linso lyakobe lilakwipishinga, ulikolobolemo ulitaye. Caina kutayako lubasu lumo lwa mubili wakobe, kupita kuba ne mubili wakwana ne kuwalwa mu Gehena. (Geenna g1067)
Ka wangʼi ma korachwich miyo itimo richo to lodhe oko kendo iwite. Ber moloyo ka iwito fuon-ni achiel mar ringri moloyo ka ringri duto owiti e gehena. (Geenna g1067)
30 Kayi na cikasa cakobe cakululyo cilakwipishinga, ucitimbule ucitaye. Caina kutayako lubasu lumo lwamubili wakobe, kupita kuba ne mubili wakwana ne kuwalwa mu Gehena. (Geenna g1067)
Kamano bende ka lweti ma korachwich miyo itimo richo, to ngʼade oko iwite. Ber moloyo ka iwito fuon-ni achiel moloyo ka ringri duto odhi e gehena. (Geenna g1067)
31 “Kayi kaindi balambilweti, ‘Na muntu uleka mukashendi, amulembele ne kumupa cipepala cabushike.’
“Osewachi ni, ngʼato angʼata moketho keny gi chiege nyaka miye barup weruok mar ketho keny.
32 Nomba ame lino ndamwambilingeti, uliyense lalekenga mukashendi pacebo cimbi cabula kuba cabupombo, uyo mukashi ebwa kumutuloba naumbi lenshi bupombo, nendi mutuloba uyo lamwebe ukute mulandu wabupombo.
An to awachonu ni ngʼato angʼata moriembo chiege nikech wach moro amora makmana richo mar terruok, miyo chiegeno donjo e richo mar terruok, kendo ngʼato angʼata mokendo dhako makamano bende donjo e richo mar terruok.
33 “Kayi mwalamfweti, kaindi bantu balambilweti, ‘Kotaumbila cabwepeshi, nsombi cinse ncowalalumbila kuli Lesa.’
“Usewinjo bende ni nowachi ni, ‘Kik iketh kwongʼruok, to riti kwongʼruok moro amora misetimone Ruoth Nyasaye.’
34 Nomba ame ndamwambilingeti, lekani kulumbila sobwe. Kamutalumbilangeti, kwilu kwine nditu! pakwinga kwilu ekuli cipuna ca Mwami Lesa,
Anto anyisou ni kik ukwongʼru kata matin: Kik ukwongʼru gi polo nimar en e kom loch mar Nyasaye;
35 Kamutalumbilangeti, pacishi capanshi nditu! pakwinga pacishi capanshi epakulyata myendo yakendi Lesa. kayi kamutalumbilangeti ‘Pali Yelusalemu nditu!’ Pakwinga Yelusalemu ni munshi wa Mwami mukulene.
kata gi piny, nimar en e raten tiende; kata gi Jerusalem, nikech en e dala maduongʼ mar Ruoth Maduongʼ.
36 Kamutalumbilangeti, ‘Mutwi wakame nditu,’ Pakwinga nkamwelela kusandula mishishi kuba ituba nambi ishipa.
Kendo kik ukwongʼru gi wiu, nikech ok unyal loko yie wich achiel bedo marachar kata maratengʼ.
37 Kamwambangoweti, ‘Ee’ Nambi ‘ne.’ Cakusankanyapo pali ibi cilafumunga kuli Waipa usa.”
Neuru ni ‘Ee maru’ obedo ‘Ee,’ kendo ‘Ooyo’ obedo ‘Ooyo.’ Gimoro amora mopogore gimaa en gima oa kuom ngʼat marach.
38 Mwalanyumfweti kaindi bantu balambilweti, Linso kubenga linso, lino kubenga lino.
“Usewinjo ni nowachi ni, ‘Wangʼ kar wangʼ kendo lak kar lak.’
39 Nomba ame lino ndamwambilingeti “Kamutabweshelanga caipa kumuntu lamwipishili sobwe. Na muntu ukuma kulicili lya kululyo, akume kayi kulicili lya kucipiko.
Anto anyisou ni kik utam ngʼat marach timo gima odwaro timo. Ka ngʼato othalo lembi ma korachwich to lokne komachielo bende,
40 Na muntu ukupa mulandu, ne kukukakatisheti umupe mwinjila wakobe, muleke amantile kumo ne munganjo.
kendo ka ngʼato dwaro yalo kodi mondo okaw lawi mar akor to wene kotini bende.
41 Muntu uliyense amukakatisha kwenda nendi mushinso wakilomita imo, wende nendi mushinso wamakilomita abili.
Ka ngʼato ochuni mondo ikowe kilomita achiel gi nus to dhi kode kilomita adek.
42 Muntu amusenga cintu mupeni. Kayi muntu ayandanga kubweleka cintu kulinjobe kotamukanina.”
Ka ngʼato okwayi gimoro to miyeuru, kendo kik ilok kiti ne ngʼat madwaro ni ihole gimoro.
43 Mwalanyumfweti kaindi bantu balambilweti, Kosuna munobe, mupele mulwani wakobe.
“Usewinjo ni nowachi ni, ‘Her waduto jasiki to isin-go.’
44 Nomba ame lino ndamwambilingeti, basuneni balwani benu ne kubapaililako kuli Lesa abo balamupenshenga.
Anto awachonu kama: Heruru wasiku kendo lamuru ne joma sandou,
45 Mwenseco, emposhimubele limo bana ba Bameshenu balikwilu, bakute kuleta lumwi pa bantu baipa ne baina. Kayi bakute kulokela mfula pa bantu baina ne baipa.
mondo eka ubed yawuot Wuonu manie polo. En omiyo chiengʼ mare wuok ni joma richo gi joma beyo machalre, kendo ooro koth ne joma kare gi joma ok kare.
46 Na kamusunakowa bantu bamusuni, ngamutambulapo cilambo cini kuli Lesa? Beshimisonko nabo nte ncobakute kwinsa copeleco?
Ka uhero mana joma oherou kende, to pok mane muyudo? Donge kata josol osuru bende timo mano?
47 Kayi nakamupa mitende banse benu bonka, mulenshipo cani capita nabambi? Sena bantu batamwinshi Lesa nkabakute kwinsa copeleco?
To ka umoso mana oweteu kende to en angʼo mutimo moloyo joma moko? Donge kata jopiny bende timo kamano?
48 Kamubani babula kampenda, mbuli Bameshenu bakwilu ncobabula kampenda.
Kuom mano, beduru malongʼo chuth mana kaka Wuonu manie polo longʼo chuth.

< Mateyo 5 >