Maliko 8
1 Paliyawa kupita cindi citali sobwe, kayi bantu bangi balabungana kuli Yesu, nomba nkabalikukute cakulya, Yesu walakuwa beshikwiya bakendi ne kubambileti,
| در یکی از همان روزها، بار دیگر جمعیتی انبوه نزد او جمع شدند و باز خوراکشان تمام شد. عیسی شاگردان خود را فرا خواند و به ایشان فرمود: |
2 “Ndanyumfwilinga luse bantu aba, pakwinga balekala ne njame kwa masuba atatu, kwabula cakulya.
| «دلم به حال این مردم می‌سوزد، الان سه روز است که با من هستند و دیگر چیزی برایشان نمانده تا بخورند. |
3 Na ndibambileti benga kwabo kabali ne nsala, nibawisukenga mu nshila, pakwinga nabambi bafuma kutali.”
| اگر ایشان را گرسنه به خانه‌هایشان بفرستم، مطمئناً در راه ضعف خواهند کرد، چون بعضی از ایشان از راه دور آمده‌اند.» |
4 Beshikwiya bakendi balamwipusheti, “Nikupeyo muntu nkwelela kucana shinkwa wingi wakulyesha aba bantu bonse mucisuwa muno?”
| شاگردانش با تعجب گفتند: «در این بیابان از کجا می‌توانیم برای سیر کردن آنها نان تهیه کنیم؟» |
5 Nendi Yesu walabepusheti, “Inga mukuteko shinkwa ungaye?” Nabo balakumbuleti, “Usanu ne ubili.”
| عیسی پرسید: «چقدر نان دارید؟» جواب دادند: «هفت نان.» |
6 Lino walabambila bantu kwambeti bekale panshi. Neco walamanta shinkwa usanu ne ubili, walalumbaisha Lesa, walakomauna, nekupa beshikwiya bakendi kwambeti bayabile likoto lya bantu. Naboyo balensa copeleco.
| پس به مردم فرمود تا بر زمین بنشینند. سپس هفت نان را گرفت و خدا را شکر نمود و تکه‌تکه کرده، به شاگردانش داد. ایشان نیز نانها را به مردم دادند. |
7 Kayi balikukute tunswi twakubelengowa, walalumbaisha Lesa ne kubambileti nato batuyabe.
| چند ماهی کوچک نیز پیدا کردند. ماهی‌ها را نیز برکت داد و به شاگردانش فرمود تا بین مردم تقسیم کنند. |
8 Neco bonse balalya ne kwikuta, cakwinseti balayowela bishikulaka panshi ne kwisusha mitanga inene inene isanu ne ibili.
| مردم همه خوردند و سیر شدند. سپس شاگردان هفت زنبیل پر از خرده‌های باقی‌مانده برداشتند. |
9 Palikuba bantu bashika pepi myanda makumi ana, Yesu balabambileti benga kwabo.
| تعداد افراد در آنجا حدود چهار هزار نفر بود. سپس عیسی جماعت را مرخص کرد، |
10 Popelapo Yesu, walatanta mubwato pamo ne beshikwiya bakendi ne kuya ku cibela ca Dalamanuta.
| و بلافاصله همراه شاگردانش سوار قایق شد و به ناحیۀ دلمانوته رفت. |
11 Kopeloko kwalashika Bafalisi balatatika kutotekeshana ne Yesu. Balikuyandeti ababoneshe chinshibisho chishikufumina kwilu pakuyanda kumwelekesha.
| وقتی فریسیان از آمدن عیسی باخبر شدند، گرد آمدند تا با او به بحث و مجادله بپردازند. آنها برای آزمایش او، آیتی آسمانی از او خواستند تا اقتدار خود را ثابت کند. |
12 Yesu walashinshimuka mumoyo wakendi, walambeti, “Sena niciyani musemanowu colayandilinga kubona cinshibisho? Cakubinga ndambangeti, musemanowu nteti ukapewepo chinshibisho ciliconse sobwe.”
| عیسی آهی از دل برآورد و گفت: «چرا این نسل دائم در پی آیت هستند؟ براستی به شما می‌گویم، هیچ آیتی به آنها نخواهم داد!» |
13 Mpwalambeco walabashiya ne kutanta bwato kuya kutala kwa lwenje.
| پس ایشان را ترک گفت و سوار قایق شد و به آن طرف دریاچه رفت. |
14 Nomba, balalubako kumanta shinkwa wingi, neco nkabalikukute ciliconse mubwatomo, nsombi shinkwa umowa.
| ولی شاگردان قبل از حرکت، فراموش کردند به اندازهٔ کافی با خود نان بردارند و در قایق فقط یک نان داشتند. |
15 walabacenjesheti, “Calukani menso! Cetukani ne cishikufufumusha ca Bafalisi ne ca Helode.”
| در همان حال که در دریاچه پیش می‌رفتند، عیسی به ایشان هشدار داد و گفت: «مواظب باشید و از خمیرمایهٔ فریسی‌ها و خمیرمایۀ هیرودیس خود را دور نگه دارید.» |
16 Neco balatatika kukangana umo ne munendi pa nkani yakubula shinkwa.
| پس شاگردان در این باره که نان با خود نیاورده‌اند شروع به بحث با یکدیگر کردند. |
17 Yesu pakwinshibeco, walabambileti, “Inga mulakanganangeconi pa nkani yakubula shinkwa. Sena mpaka pacindi cino nkamuna munyumfwishisha ne kwinshiba bupandulushi bwakendi? Sena myoyo yenu icili mungubi?
| عیسی پی برد که با یکدیگر دربارهٔ چه گفتگو می‌کنند. پس گفت: «چرا در این باره بحث می‌کنید که نان ندارید؟ آیا هنوز هم نمی‌بینید و نمی‌فهمید؟ آیا دلتان آنقدر سخت است که نمی‌توانید درک کنید؟ |
18 Nambi menso mulinawo sena nkamulabonesheshenga? Matwi mulinao sena nkamulanyumfwishishinga? Sena nkamulanukunga?
| شما که چشم دارید، پس چرا نمی‌بینید؟ چرا گوشهایتان را باز نمی‌کنید تا بشنوید؟ |
19 Pasa mpondala komauna shinkwa usanu kwambeti ndyeshe batuloba myanda makumi asanu, sena mwalesusha mitanga ingaye ya byashalapo?” Beshikwiya bakumbuleti, “Likumi ne ibili.”
| آیا فراموش کردید چطور پنج هزار نفر را با پنج نان سیر کردم؟ چند سبد پر از باقیمانده‌ها برداشتید؟» جواب دادند: «دوازده سبد.» |
20 Yesu walabepusheti “Mpondalakomauna shinkwa usanu ne ubili ne kulyesha batuloba myanda makumi ana, mwalesusha mitanga ingaye?” Balakumbuleti “Isanu ne ibili”
| گفت: «وقتی با هفت نان، چهار هزار نفر را سیر کردم، چند زنبیل از خُرده‌ها جمع کردید؟» گفتند: «هفت زنبیل!» |
21 Popelapo walambeti, “Sena nkamuna mwinshiba ncocilapandululunga?”
| گفت: «آیا هنوز هم درک نمی‌کنید؟» |
22 Yesu ne beshikwiya bakendi balashika ku Betisaida, uku bantu balamuletela muntu washipilwa, balamupapatila kwambeti amwikatekowa muntuyo.
| هنگامی که به بیت‌صیدا رسیدند، مرد کوری را نزد او آوردند و از او خواهش کردند که بر او دست بگذارد و شفایش دهد. |
23 Popelapo Yesu walamwikata muntu washipilwa pacikasa nekuya nendi kunsa kwa munshi walamusankila mata mumenso ne kubika makasa palyendiye, ne kumwipusheti “Sena pali ncolabonongaponga?”
| عیسی دست آن مرد را گرفت و از ده بیرون برد، آب دهان به چشمهای او مالید و دستهای خود را بر چشمان او گذاشت و از او پرسید: «چیزی می‌بینی؟» |
24 Muntu washipilwa usa walakapula ne kukumbuleti, “Ee ndabononga bantu balendendenga.” Nomba balabonekengeti, “bitondo.”
| مرد به اطراف نگاه کرد و گفت: «می‌بینم، ولی نه کاملاً خوب. مردم را مثل تنهٔ درختان می‌بینم که راه می‌روند.» |
25 Kayi Yesu walabika makasa pamenso a muntu usa, neco walakapula nekutatika kubona. Walaba cena ne kuboneshesha cena bintu byonse.
| عیسی بار دیگر دستهایش را روی چشمان آن مرد گذاشت. آنگاه چشمان وی باز شد و بینایی خود را بازیافت، و همه چیز را به‌خوبی می‌دید. |
26 Yesu walamwambileti koya kucomwenu, ne kumwambilisheti, “Kotabwela mumunshiwu.”
| عیسی او را به سوی خانه و خانواده‌اش فرستاد و فرمود که وارد دهکده نشود. |
27 Yesu ne beshikwiya bakendi pacindici balaya ku minshi yaku Kaisaleya waku Filipi. Mpobalikuya munshila, Yesu walabepusheti, “Inga bantu balambangeti njame bani?”
| عیسی با شاگردان خود، ایالت جلیل را ترک گفت و به دهات قیصریهٔ فیلیپی رفت. در بین راه از ایشان پرسید: «مردم دربارهٔ من چه نظری دارند؟ به نظر آنها من که هستم؟» |
28 Balo beshikwiya bakendi balamukumbuleti, “Bambi balambangeti njamwe Yohane Mubatishi, nabambi balambangeti njamwe Eliya. Nsombi nabambi balambangeti, njamwe umo wabashinshimi bakulukulu.”
| شاگردان جواب دادند: «بعضی‌ها می‌گویند که همان یحیای تعمید‌دهنده هستی؛ عده‌ای هم می‌گویند که ایلیا یا یکی دیگر از پیامبران هستی که دوباره ظهور کرده است.» |
29 Yesu walabepusheti, “Inga amwe mulambangeti njame bani?” Petulo walakumbuleti, “Amwe Njamwe Klistu Mupulushi Wasalalwa ne Lesa.”
| پرسید: «شما چه می‌گویید؟ به نظر شما من که هستم؟» پطرس جواب داد: «تو مسیح هستی.» |
30 Neco Yesu walabambileti, “Kamutambilapo muntu uliyense shanjame.”
| ولی عیسی به ایشان دستور اکید داد که دربارهٔ او چیزی به کسی نگویند. |
31 Yesu popelapo walatatika kubeyisha beshikwiya bakendi kwambeti, “Mwana Muntu welela kunyumfwa bishikubaba, kupenshewa ne kukanwa ne beshimilumbo milumbo, ne bashikwiyisha milawo ne kumushina. Nsombi pabusuba bwatutatu, nakapundushiwe kubafu.”
| آنگاه عیسی به ایشان گفت که لازم است پسر انسان آزارِ بسیار ببیند و از طرف مشایخ و کاهنان اعظم و علمای دین محکوم شده، کشته شود، اما پس از سه روز زنده خواهد شد. |
32 Yesu walabambila makani awa pantangalala. Nomba nendi Petulo walamutwala Yesu pa lubasu ne kumukansa.
| وقتی عیسی این مطلب را آشکارا بیان کرد، پطرس او را به کناری کشید و به او گفت که نباید چنین سخنانی بر زبان بیاورد. |
33 Nendi Yesu walacebuka ne kulangila kwalikuba beshikwiya bakendi nabambi, ne kumucancalila Petulo mwabukalu eti. “Koyoko Satana obe, pakwinga miyeyo yakobe niya buntu, nteyo miyeyo ya Lesa sobwe!”
| عیسی برگشت و نگاهی به شاگردان کرد؛ سپس با لحنی تند به پطرس فرمود: «دور شو از من ای شیطان! تو با دید انسانی به این موضوع نگاه می‌کنی، نه با دید خدایی.» |
34 Panyuma pakendi, Yesu walakuwa likoto lya bantu pamo ne beshikwiya bakendi, nekubambileti, “Muntu layandanga kunkonka ame alikane mwine, kayi alibambile kupeshewa, ne kufwa cebo ca kunkonkela.
| آنگاه شاگردان و مردم را فراخواند و فرمود: «اگر کسی از شما بخواهد پیرو من باشد باید از خودخواهی دست بردارد و صلیب خود را بر دوش گیرد و مرا پیروی کند. |
35 Pakwinga uliyense layandanga kupulusha buyumi bwakendi mwine, nakabutaye. Nomba uyo latayanga buyumi bwakendi pa cebo cakame, ne pacebo ca makani awa ayina, cakubinga nendi nakabupulushe.
| هر که بخواهد جان خود را نجات دهد، آن را از دست خواهد داد؛ اما هر که جانش را به خاطر من و به خاطر انجیل از دست بدهد، آن را نجات خواهد داد. |
36 Inga caina cilipo nicipeyo na muntu uba ne bintu byonse bili pacishi capanshi, nomba ubutaya buyumi bwakendi butapu?
| «چه فایده که انسان تمام دنیا را ببرد، اما جانش را از دست بدهد؟ |
37 Inga nicani ico muntu ncelela kutika kwambeti buyumi bwancinencine butapu?
| مگر چیزی با ارزشتر از جان او پیدا می‌شود؟ |
38 Abo balanyumfwilinga insoni ne maswi akame pamenso abantu babula lushomo, kayi babwipishi, bopelabo Mwana Muntu nakabanyumfwile insoni akesanga pamo ne bangelo mu Mulemu bwa Baishi.”
| و اگر کسی در این روزگار فاسد و پر از گناه از من و از سخنان من عار داشته باشد، پسر انسان نیز هنگامی که در جلال پدر خود، با فرشتگان مقدّس بازگردد، از او عار خواهد داشت.» |
