Incito 21
1 Mpotwalapwisha kulayana, twalafumako twalenda mu bwato ne kululama ku Kosi. Busuba bwakonkapo twalashika ku Lodi, kufuma uko twalaya ku Patala.
Na rĩrĩ, thuutha wa gwĩtigithũkania nao, tũkĩhaica marikabu tũgĩthiĩ tũrũngĩrĩirie tũgĩkinya Kosi. Mũthenya ũcio ũngĩ warũmĩrĩire tũgĩkinya Rodo, na twoima kũu tũgĩthiĩ nginya Patara.
2 Mpotwalashika, twalacana bwato bwali kuya ku Foinike, twalatanta ne kuya.
Tũgĩkora marikabu yaringaga ĩthiĩ Foinike, na ithuĩ tũkĩmĩhaica tũgĩthiĩ.
3 Lino mpotwalashika pamusena mpotwalikukonsha kubona nsumbu ya Saipulasi, twalabembuluka cakucipiko, mpaka twalashika ku Siliya kucito ca Tulo nkobalalongololamo bintu byalikuba mu bwatomo.
Na rĩrĩa tuonire Kuporo, tũkĩhĩtũkĩra mwena wa gũthini wakuo, tũgĩthiĩ nginya Suriata. Tũgĩkinya Turo, kũrĩa marikabu iitũ yarutagĩrwo mĩrigo ĩrĩa yarĩ nayo.
4 Kopeloko twalacanako beshikwiya nabambi mbotwalekala nabo masuba asanu ne abili. Abo balamwambila Paulo, kupitila mu Mushimu Uswepa kwambeti kataya ku Yelusalemu.
Tũgĩkora arutwo kuo, na tũgĩikara nao mĩthenya mũgwanja. Nao arutwo acio na ũndũ wa kũmenyithio nĩ Roho Mũtheru magĩthaitha Paũlũ ndagathiĩ Jerusalemu.
5 Mpwalapwa masuba akwikala nabo, twalafumako ne kupitilisha bulwendo bwetu, beshikwiya bonse pamo ne bamakashabo ne bana babo balatushindikila mpaka kunsa kwa munshi. Twalasuntama ne kupaila pa museya mulombe pepi ne lwenje.
No ihinda riitũ rĩathira, tũkiuma kũu, tũgĩthiĩ na mbere na rũgendo rwitũ. Arutwo othe, hamwe na atumia ao na ciana ciao, magĩtuumagaria, magĩtũkinyia nja ya itũũra, na tũrĩ hau hũgũrũrũ-inĩ cia iria, tũgĩturia ndu, tũkĩhooya Ngai.
6 Mpotwalalayana balo balabwelela kumanda kwabo, afwe twalengila mu bwato.
Twaarĩkia kuganĩra ũhoro, tũkĩhaica marikabu, nao makĩinũka.
7 Twalapitilisha bulwendo bwetu mu bwato kufuma ku Tulo, ne kushika ku Pitolemasi uko nkotwalapa mitende banse ne kwikalako busuba bumo.
Twoima Turo, tũgĩthiĩ na mbere na rũgendo rwitũ, tũgĩkinya Putolemai, tũkĩgeithia ariũ na aarĩ a Ithe witũ kuo na tũgĩikarania nao mũthenya ũmwe.
8 Busuba bwakonkapo twalanyamuka ne kuya kushika ku Kaisaleya. Twalekala kung'anda ya Filipo mukambaushi wa Mulumbe Waina, umo wa batuloba basanu ne babili basa balasalwa kunyamfwilisha mu Yelusalemu.
Mũthenya ũyũ ũngĩ tũkiuma kuo, tũgĩthiĩ, tũgĩkinya Kaisarea, na tũgĩikara mũciĩ kwa Filipu ũrĩa warĩ mũhunjia ũmwe wa arĩa Mũgwanja.
9 Filipo walikukute bana batukashi bashike bana, balikuba bashinshimi.
Nake nĩarĩ na airĩtu aake ana matarĩ ahiku, nao nĩmarathaga mohoro.
10 Mpokwalapita masuba angi, kwalesa mushinshimi walafumina ku Yudeya walikukwiweti Agaba.
Na thuutha wa gũkorwo kuo matukũ maingĩ-rĩ, gũgĩũka mũnabii wetagwo Agabo oimĩte Judea.
11 Walesa kuli njafwe ne kumanta mukopo wa Paulo, ne kulisunga mwine ku makasa ne ku myendo, ne kwambeti, “Mushimu Uswepa, ulambangeti, mwine mukopo uwu, Bayuda bamu Yelusalemu ni bakamusunge mbuli ncendalisungu, ni bakamutwale mu makasa abantu bakunsa.”
Rĩrĩa aakinyire harĩ ithuĩ, akĩoya mũcibi wa Paũlũ, akĩwĩĩoha moko na magũrũ, akiuga atĩrĩ, “Roho Mũtheru aroiga atĩrĩ, ‘Ũũ nĩguo Ayahudi a Jerusalemu marĩoha mwene mũcibi ũyũ, na macooke mamũneane kũrĩ andũ-a-Ndũrĩrĩ.’”
12 Mpotwalanyumfwa maswi alico, afwe pamo ne bantu balikuba uko, twalamusenga Paulo kwambeti katayako ku Yelusalemu.
Hĩndĩ ĩrĩa twaiguire ũguo, ithuĩ na andũ arĩa angĩ maarĩ ho tũgĩthaitha Paũlũ ndakae kwambata Jerusalemu.
13 Nsombi nendi Paulo walakumbuleti, “Mulalilishanyanga aconi ne kumpa buyowa? Ndalibambila, nteko kuya kusungwa konka sobwe, nsombi kuya kufwila kopeloko mu Yelusalemu pacebo ca lina lya Mwami Yesu.”
Hĩndĩ ĩyo Paũlũ agĩcookia atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ kĩratũma mũrĩre, na mũkanjũraga ngoro? To kuohwo gwiki ndĩĩhaarĩirie, no nĩndĩhaarĩirie o na gũkua ndĩ kũu Jerusalemu nĩ ũndũ wa rĩĩtwa rĩa Mwathani Jesũ.”
14 Mpotwalaboneti tulalilwa kumukanisha, twalamuleka, twalambeti, “Kuyanda kwa Mwami kwinshike.”
Hĩndĩ ĩrĩa aaregire kũigua ũrĩa twamwĩraga-rĩ, tũgĩtigana nake tũkiuga atĩrĩ, “Wendo wa Mwathani ũrohinga.”
15 Panyuma pa kwikalako masuba ang'ana, twalalongela bintu byetu ne kuya ku Yelusalemu.
Thuutha wa ũguo, tũkĩĩhaarĩria tũkĩambata Jerusalemu.
16 Twalaya pamo ne beshikwiya nabambi baku Kaisaleya. Balatushikisha kung'anda ya muntu walikukwiweti Munasoni waku Saipulasi, nkotwalikuba twelela kwikala. Walikuba shikwiya kwa byaka bingi.
Arutwo amwe a kuuma Kaisarea magĩthiĩ hamwe na ithuĩ, na magĩtũtwara kwa mũndũ wetagwo Mũnasoni, tũgaikare kuo. Aarĩ mũndũ woimĩte Kuporo, na aarĩ ũmwe wa arutwo arĩa a mbere.
17 Mpotwalashika mu Yelusalemu, banse balatutambula cena.
Hĩndĩ ĩrĩa twakinyire Jerusalemu, ariũ na aarĩ a Ithe witũ magĩtwamũkĩra na gĩkeno.
18 Busuba bwakonkapo, Paulo ne njafwe twense pamo twalaya kubona Jemusi. Twalacanako bamakulene bamubungano kabali babungana.
Mũthenya ũyũ ũngĩ Paũlũ, na andũ arĩa twarĩ nao tũgĩthiĩ kuona Jakubu, nao athuuri othe maarĩ ho.
19 Popelapo, Paulo walabapa mitende ne kubambila cena bintu byonse Lesa mbyalensa ku bantu bakunsa, kupitila mu ncito yakendi.
Nake Paũlũ akĩmageithia na akĩmeera ũrĩa wothe Ngai eekĩire andũ-a-Ndũrĩrĩ agereire ũtungata-inĩ wake.
20 Mpobalanyumfwa makani awa balamutembaula Lesa, ne kumwambila Paulo, eti, “Obe mwanse wetu, Paulo, kobona kufula kwa bina ne bina bya Bayuda bashoma muli Mwami, bonse bacinka manungo mu Milawo ya Mose.”
Rĩrĩa maaiguire ũguo, makĩgooca Ngai. Magĩcooka makĩĩra Paũlũ atĩrĩ, “Mũrũ wa ithe witũ, nĩwonete ũrĩa Ayahudi ngiri nyingĩ metĩkĩtie, na othe marĩ na kĩyo gĩa kũhingia watho.
21 “Bonse aba balambilweti obe uleyishinga Bayuda bonse bekala mubishi nabimbi kwambeti baleke kukonkela Milawo ya Mose. Kayi bambilweti kabata palulanga bana babo, nambi kukonkela miyambo ya bakulukulu.
Nao nĩmamenyithĩtio atĩ nĩ ũrutaga Ayahudi othe arĩa matũũranagia na andũ-a-Ndũrĩrĩ atĩ magarũrũke matigane na watho wa Musa, ũkĩmeeraga matikaruithie ciana ciao na matigaikare kũringana na mĩtugo iitũ.
22 Aba bantu ni banyumfweti ulesa.
Tũgwĩka atĩa? Hatirĩ ngaanja nĩmekũigua atĩ nĩũũkĩte.
23 Neco, leka tukwambile nceti winse. Kuno kuli batuloba bana abo balalumbila kuli Lesa.
Nĩ ũndũ ũcio ĩka ũrĩa tũgũkwĩra. Tũrĩ na andũ ana mehĩtĩte mwĩhĩtwa.
24 Koya nabo batuloba aba ku Nganda ya Lesa, wenga uliswepeshe pamo nendibo kwelana ne mwambo. Kufumapo ubalipilile kwambeti baceswe mishishi. Wenseco, bantu bonse nibakenshibeti byonse mbyebambanga pa linjobe ni byakubepa, anu ne njobe ukute kukonkela Milawo ya Mose.
Thiĩ na andũ aya, ũgwatanĩre nao igongona-inĩ rĩao rĩa gwĩtheria, na ũmarĩhĩre mahũthĩro mao, nĩgeetha menjwo mĩtwe. Hĩndĩ ĩyo andũ othe nĩmekũmenya atĩ ũhoro ũrĩa maiguĩte ũgũkoniĩ ti wa ma, no atĩ wee mwene nĩwathĩkĩire watho.
25 Ku bantu ba mishobo naimbi abo balashoma Mwami Yesu, twalabalembela kalata ya kubenshibisha ncetwalasuminishana. Twalasuminishaneti, nkabelela kulya byakulya bikute kupewa milumbo kutumbwanga, nambi kulya milopa, nambi kulya nyama yalifwila ne kutensa bufule.”
Ha ũhoro wa andũ-a-Ndũrĩrĩ arĩa metĩkĩtie-rĩ, nĩtwamandĩkĩire, tũkĩmamenyithia itua riitũ, atĩ o metheeme kũrĩa irio iria irutĩirwo mĩhianano, na thakame, na nyama cia nyamũ cia gũitwo, o na ũmaraya.”
26 Neco busuba bwakonkapo, Paulo walaya ne batuloba bana ne kuliswepesha pamo nabo. Kufumapo walaya mu Ng'anda ya Lesa kuya kubenshibisha bantu sha bushiku mbweshi bakapwishe kuliswepesha kwabo mpweti akababengele milumbo kuli Lesa batuloba basa umo ne umo.
Mũthenya ũyũ ũngĩ Paũlũ agĩthiĩ na andũ acio, na agĩĩtheria hamwe nao. Agĩcooka agĩthiĩ hekarũ-inĩ akamenyithanie rĩrĩa mĩthenya ya gwĩtheria ĩkaarĩka, na o ũmwe wao arutĩrwo igongona.
27 Mpwalikuba pepi kupwa masuba asanu ne abili akuliswepesha, Bayuda nabambi ba kucishi ca Asiya pakumubona Paulo mu Ng'anda ya Lesa, balayungaula likoto lya bantu ne kumwikata Paulo.
Rĩrĩa matukũ macio mũgwanja maakuhĩrĩirie gũthira-rĩ, Ayahudi amwe moimĩte bũrũri wa Asia makĩona Paũlũ hekarũ-inĩ. Magĩthogotha kĩrĩndĩ gĩothe na makĩmũnyiita,
28 Balabilikisheti, “Batuloba amwe Baislayeli, kamwisani mutunyamfwe! Uyu emuntu usa wayanga kwiyisha bantu kuli konse, sha kwipisha bene Islayeli, ne Milawo ya Mose, kayi ne Ng'anda ya Lesa ino. Lalete bantu bakunsa mu Ng'anda ya Lesa, lasafwanya musena waswepa uno.”
makĩanagĩrĩra atĩrĩ, “Andũ a Isiraeli, tũteithiei! Mũndũ ũyũ nĩ we ũrutaga andũ kũndũ guothe ũhoro wa gũũkĩrĩra andũ aitũ, na watho witũ, na handũ haha. Na hamwe na ũguo-rĩ, nĩarehete Ayunani hekarũ-inĩ, agathaahia handũ haha hatheru.”
29 Balambeco pakwinga balabona mutuloba walikukwiweti Tulofimo waku Efenso, kali pamo ne Paulo mu munshi, neco balayeyeti Paulo la mumanta kuya nendi mu Ng'anda ya Lesa.
(Nĩmonete Tirofimo ũrĩa Mũefeso marĩ na Paũlũ kũu itũũra-inĩ, no magĩĩciiria atĩ Paũlũ nĩamũtoonyetie hekarũ-inĩ.)
30 Neco mushi wonse walesula ne mipyopyongano. Bantu bonse balabundumukila kuya kwikata Paulo, ne kumupulisha pansa pa Ng'anda ya Lesa. Pacindico balacala bisasa bya ku Ng'anda ya Lesa.
Narĩo itũũra rĩothe rĩkĩambũrũrũka nao andũ magĩũka mahanyũkĩte moimĩte mĩena yothe. Makĩnyiita Paũlũ, makĩmũguucũrũria makĩmũruta hekarũ, na o hĩndĩ ĩyo ihingo ikĩhingwo.
31 Cindi ncebali kuyanda kumushina Paulo, makani awa alanyufwika ku mukulene wa bashilikali bonse Baciloma eti mu munshi wonse wa Yelusalemu mulesulu mipyopyongano.
Na rĩrĩ, rĩrĩa maageragia kũmũũraga ũhoro ũgĩkinya harĩ mũnene wa mbũtũ ya thigari cia Roma atĩ itũũra rĩothe rĩa Jerusalemu rĩarĩ na ngũĩ.
32 Mwa bwangu bwangu mukulene wa bashilikali bonse, walamanta bamakulene ba bashilikali, pamo ne bashilikali nabambi ne kubundumukila ku bantu abo balikwinsa mipyopyongano. Mpobalamubona kesa pamo ne bashilikali, balacileka kumuma Paulo.
Nake o rĩmwe akĩoya anene na thigari magĩikũrũka harĩ kĩrĩndĩ matengʼerete. Rĩrĩa andũ acio maarutaga ngũĩ moonire mũnene ũcio na thigari ciake magĩtiga kũhũũra Paũlũ.
33 Mukulene wa bashilikali bonse walaya kuli Paulo kuya kumwikata. Walambila bashilikali nabambi kwambeti bamusunge ncetani shibili, lino walepusheti, “Inga muntuyu niyani, kayi nicani ncalenshi?”
Mũnene ũcio wa thigari agĩũka akĩmũnyiita na agĩathana ohwo na mĩnyororo ĩĩrĩ. Agĩcooka akĩũria aarĩ ũ na nĩ atĩa ekĩte.
34 Bantu balatatika kubilikisha kabamba cambe ambe, umo wambeci, naumbi wambeco. Kwalabowa kuyobeka cakwinseti mukulene wa bashilikali bonse walalilwa kucana cine cine calaletelesha mipyopyongano. Neco walambila bashilikali eti bamutwale Paulo kunkambe ya bashilikali.
Andũ amwe thĩinĩ wa kĩrĩndĩ maanagĩrĩra makoiga ũũ na arĩa angĩ makoiga ũũ; na tondũ mũnene ũcio wa thigari ndangĩamenyire ma ya ũhoro nĩ ũndũ wa mbugĩrĩrio, agĩathana Paũlũ ahingĩrwo nyũmba ya thigari.
35 Paulo mpobalamushikisha pa kutantila kuya munkambe yabo, bashilikali balamunyamuna pakwinga bantu balikuyanda kumulya bubesu.
Hĩndĩ ĩrĩa Paũlũ aakinyire ngathĩ-inĩ kĩrĩndĩ kĩu gĩgĩthũka mũno o nginya Paũlũ agĩkuuo nĩ thigari.
36 Bonse bantu balikumukonkela balikubilikisheti, “Mushineni!”
Kĩrĩndĩ kĩrĩa kĩamuumĩte thuutha kĩanagĩrĩra gĩkoiga atĩrĩ, “Mweheriei!”
37 Lino bashilikali kabali pepi kumwingisha Paulo munkambe, walambila mukulene wa bashilikali, eti, “Ndasengengeti ndimwambileko cintu nacimbi.” Mukulene wa bashilikali bonse walambeti, “Sena ucinshi kwamba Cigiliki?
Rĩrĩa thigari ciarĩ o hakuhĩ gũtoonyia Paũlũ nyũmba ya thigari-rĩ, akĩũria mũnene wacio atĩrĩ, “Nĩũkũnjĩtĩkĩria ngwĩre ũndũ?” Nake mũnene ũcio akĩmũũria atĩrĩ, “Wee anga nĩwaragia Kĩyunani?
38 Anu sena ntobe mwine Injipito usa walaleta mipyopyongano ya kubukila bwendeleshi cisa cindi, ne kutangunina bakapondo myanda makumi ana, kuya nabo mucinyika?”
Githĩ we tiwe Mũmisiri ũrĩa wambĩrĩirie ngũĩ hĩndĩ ĩmwe, na ũgĩtongoria itoi ngiri inya, mũkiumagara nacio mũgĩthiĩ werũ-inĩ?”
39 Paulo walakumbuleti, “Ame nde Muyuda, ndalasemenwa mu munshi wa Taliso, munshi wayampuwo mucishi conse ca Kilikiya. Ndasengenga kwambeti ng'ambeko ne bantu aba.”
Paũlũ akĩmũcookeria atĩrĩ, “Niĩ ndĩ Mũyahudi wa kuuma Tariso, bũrũri wa Kilikia, na itũũra rĩrĩa ndaciarĩirwo rĩrĩ igweta. Ndagũthaitha, reke njarĩrie andũ aya.”
40 Mukulene wa bashilikali bonse usa walamusuminisha. Lino Paulo walemana pa kutantila ne kutandabula cikasa kubamwenesha bantu. Mpobalamwena bonse tonto Paulo walamba mu mulaka wa Cihebeli, walambeti,
Paũlũ aarĩkia kũheo rũũtha nĩ mũnene ũcio wa thigari, akĩrũgama ngathĩ-inĩ agĩkiria kĩrĩndĩ kĩu na moko. Rĩrĩa kĩrĩndĩ gĩakirire, agĩkĩarĩria na rũthiomi rwa Kĩhibirania. Agĩkĩĩra atĩrĩ:
