Incito 20
1 Mipyopyongano mpoyalapwa, Paulo walabunganya beshikwiya. Mpwalamba maswi akubayuminisha, walabalaya walaya ku Makedoniya.
Μετὰ δὲ τὸ παύσασθαι τὸν θόρυβον, προσκαλεσάμενος ὁ Παῦλος τοὺς μαθητάς, καὶ ἀσπασάμενος, ἐξῆλθε πορευθῆναι εἰς τὴν Μακεδονίαν.
2 Walapitana mubimpansha byonse kaya kuyuminisha beshikwiya, kupitila mukukambauka maswi a Lesa, mpaka walashika ku Gilisi.
Διελθὼν δὲ τὰ μέρη ἐκεῖνα, καὶ παρακαλέσας αὐτοὺς λόγῳ πολλῷ, ἦλθεν εἰς τὴν Ἑλλάδα.
3 Uko walekalako myenshi itatu. Mpwalikulibambila bulwendo bwa kuya ku Siliya mubwato, walanyumfwa kwambeti, Bayuda balapangananga sha kumushina. Pacebo ico, walayeyeti enga akupitila ku Makedoniya.
Ποιήσας τε μῆνας τρεῖς, γενομένης αὐτῷ ἐπιβουλῆς ὑπὸ τῶν Ἰουδαίων μέλλοντι ἀνάγεσθαι εἰς τὴν Συρίαν, ἐγένετο γνώμη τοῦ ὑποστρέφειν διὰ Μακεδονίας.
4 Paulo walaya pamo ne bantu aba; Sopatulo mwanendi Pailasi waku Beleya ne Alisitako ne Sekunda, ba ku Tesalonika ne Gayo waku Debe ne Timoti ne Tukiko kayi ne Tulofimo ba micimpansha ca Asiya.
Συνείπετο δὲ αὐτῷ ἄχρι τῆς Ἀσίας Σώπατρος Βεροιαῖος· Θεσσαλονικέων δέ, Ἀρίσταρχος καὶ Σεκοῦνδος, καὶ Γάϊος Δερβαῖος, καὶ Τιμόθεος· Ἀσιανοὶ δέ, Τυχικὸς καὶ Τρόφιμος.
5 Aba balatanguna kushika ku Tulowa, nkobali kutupembelela.
Οὗτοι προσελθόντες ἔμενον ἡμᾶς ἐν Τρῳάδι.
6 Mpobwalapita busuba bwakusekelela shinkwa wabula cishikufufumusha, ne njafwe twalanyamuka ne bwato kufuma ku Filipi. Panyuma pa kwenda bulwendo bwa masuba asanu twalashika ku Tulowa, uko nkotwalabacana. Twalekalako masuba asanu ne abili.
Ἡμεῖς δὲ ἐξεπλεύσαμεν μετὰ τὰς ἡμέρας τῶν ἀζύμων ἀπὸ Φιλίππων, καὶ ἤλθομεν πρὸς αὐτοὺς εἰς τὴν Τρῳάδα ἄχρις ἡμερῶν πέντε, οὗ διετρίψαμεν ἡμέρας ἑπτά.
7 Lino pa busuba butanshi bwa nsondo, mpotwalabungana pamo kulya mulalilo wakwanukilapo Mwami Yesu, Paulo walatatika kwambila bantu mpaka pakati pa mashiku, pakwinga walikuyanda kufumako mumene mene.
Ἐν δὲ τῇ μιᾷ τῶν σαββάτων, συνηγμένων τῶν μαθητῶν κλάσαι ἄρτον, ὁ Παῦλος διελέγετο αὐτοῖς, μέλλων ἐξιέναι τῇ ἐπαύριον, παρέτεινέ τε τὸν λόγον μέχρι μεσονυκτίου.
8 Mwalikuba mimuni ingi mucipinda capelu ca ng'anda njetwalikuba twabunganamo.
Ἦσαν δὲ λαμπάδες ἱκαναὶ ἐν τῷ ὑπερῴῳ οὗ ἦμεν συνηγμένοι.
9 Mutuloba naumbi musepela lina lyakendi Yutika, walikuba wekalila pa cipense, walatatika kushinshila. Pakwinga Paulo walapitilisha kwamba cindi citali, muntuyu walona tulo, walawa panshi kufuma pelu palupingwe lwabutatu, balacana wafwa.
Καθήμενος δέ τις νεανίας ὀνόματι Εὔτυχος ἐπὶ τῆς θυρίδος, καταφερόμενος ὕπνῳ βαθεῖ, διαλεγομένου τοῦ Παύλου ἐπὶ πλεῖον, κατενεχθεὶς ἀπὸ τοῦ ὕπνου ἔπεσεν ἀπὸ τοῦ τριστέγου κάτω, καὶ ἤρθη νεκρός.
10 Popelapo Paulo walaseluka panshi, ne kulambalala pamubili wa mutuloba uyu, ne kumufukata. Paulo walabambila bantu balikubapo, “Kamutapenga sobwe, ni muyumi.”
Καταβὰς δὲ ὁ Παῦλος ἐπέπεσεν αὐτῷ, καὶ συμπεριλαβὼν εἶπε, Μὴ θορυβεῖσθε· ἡ γὰρ ψυχὴ αὐτοῦ ἐν αὐτῷ ἐστιν.
11 Kufumapo Paulo walabwelela mucipinda capelu mung'anda. Walalya mulalilo wakwanukilapo Mwami Yesu pamo ne beshikwiya bonse balikubapo. Walabandika nabo cindi citali. Walafumako kumaca lisuba kalili pepi kupula.
Ἀναβὰς δὲ καὶ κλάσας ἄρτον καὶ γευσάμενος, ἐφ᾽ ἱκανόν τε ὁμιλήσας ἄχρις αὐγῆς, οὕτως ἐξῆλθεν.
12 Usa mutuloba balamutwala kung'anda kucomwabo kali muyumi ntaa! Neco bonse balekalika myoyo.
Ἤγαγον δὲ τὸν παῖδα ζῶντα, καὶ παρεκλήθησαν οὐ μετρίως.
13 Popelapo twalatanguna kuya ku Asosi mu bwato. Pakwinga walatwambileti tukakumanine ku Asosi kwambeti nkoti akatantile mu bwato motwalikuba, pakwinga nendi walenda lwa musansa kuya ku Asosi.
Ἡμεῖς δέ, προσελθόντες ἐπὶ τὸ πλοῖον, ἀνήχθημεν εἰς τὴν Ἄσσον, ἐκεῖθεν μέλλοντες ἀναλαμβάνειν τὸν Παῦλον· οὕτω γὰρ ἦν διατεταγμένος, μέλλων αὐτὸς πεζεύειν.
14 Mpwalatucana ku Asosi, walatanta mu bwato motwalikuba ne kuya pamo ku Mitileni.
Ὡς δὲ συνέβαλεν ἡμῖν εἰς τὴν Ἄσσον, ἀναλαβόντες αὐτὸν ἤλθομεν εἰς Μιτυλήνην.
15 Busuba bwakonkapo twalashika pepi ne Kiyosi. Twalenda mpaka twalashika ku Samo. Busuba bwalakonkapo twalashika ku Mileto.
Κἀκεῖθεν ἀποπλεύσαντες, τῇ ἐπιούσῃ κατηντήσαμεν ἀντικρὺ Χίου· τῇ δὲ ἑτέρᾳ παρεβάλομεν εἰς Σάμον· καὶ μείναντες ἐν Τρωγυλλίῳ, τῇ ἐχομένῃ ἤλθομεν εἰς Μίλητον.
16 Pakwinga Paulo walayeya kupita kumbali kwa munshi wa Efenso, kwambeti katataya cindi citali mu cimpansha ca Asiya. Walikuba wengana pakwinga walikuyandeti na kacikonsheka, akabenga mu Yelusalemu kabutana bushika busuba bwa Pentekosite.
Ἔκρινε γὰρ ὁ Παῦλος παραπλεῦσαι τὴν Ἔφεσον, ὅπως μὴ γένηται αὐτῷ χρονοτριβῆσαι ἐν τῇ Ἀσίᾳ· ἔσπευδε γάρ, εἰ δυνατὸν ἦν αὐτῷ, τὴν ἡμέραν τῆς Πεντηκοστῆς γενέσθαι εἰς Ἱεροσόλυμα.
17 Mpwalikuba pa Mileto, Paulo walatuma muntu ku Efenso kuya kubakuwa bamakulene ba mubungano.
Ἀπὸ δὲ τῆς Μιλήτου πέμψας εἰς Ἔφεσον μετεκαλέσατο τοὺς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας.
18 Mpobalashika walabambileti, “Amwe mucinshi cena ncendalikwikala ne kusebensa pacindi ncendalikuba pamo ne njamwe, kufuma pa busuba mbondalashika mu cimpansha ca Asiya.
Ὡς δὲ παρεγένοντο πρὸς αὐτόν, εἶπεν αὐτοῖς, Ὑμεῖς ἐπίστασθε, ἀπὸ πρώτης ἡμέρας ἀφ᾽ ἧς ἐπέβην εἰς τὴν Ἀσίαν, πῶς μεθ᾽ ὑμῶν τὸν πάντα χρόνον ἐγενόμην,
19 Ndalasebensela Mwami Yesu mwakulicepesha, nacimbi cindi ndalikulila misoshi cebo ca masunko ngobalikundetela Bayuda mpobalikupangana sha kushina.
δουλεύων τῷ Κυρίῳ μετὰ πάσης ταπεινοφροσύνης καὶ πολλῶν δακρύων καὶ πειρασμῶν τῶν συμβάντων μοι ἐν ταῖς ἐπιβουλαῖς τῶν Ἰουδαίων·
20 Mucinshi kwambeti paliya cintu nacikaba cimo, calikuyandika kumunyamfwa ncondalamusoleka, nsombi ndalakambauka ne kumwiyisha makani alambanga sha Yesu, pabantu bangi kayi ne kung'anda ne ng'anda.”
ὡς οὐδὲν ὑπεστειλάμην τῶν συμφερόντων, τοῦ μὴ ἀναγγεῖλαι ὑμῖν καὶ διδάξαι ὑμᾶς δημοσίᾳ καὶ κατ᾽ οἴκους,
21 Ndalikubacenjesha Bayuda ne bantu bamishobo naimbi, kwambeti belela kusandukila kuli Lesa, ne kushoma Mwami wetu Yesu.
διαμαρτυρόμενος Ἰουδαίοις τε καὶ Ἕλλησι τὴν εἰς τὸν Θεὸν μετάνοιαν, καὶ πίστιν τὴν εἰς τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν.
22 Cebo cakunyumfwila Mushimu Uswepa, pacino cindi ndenga ku Yelusalemu, nomba nkandicinshi ceti cikenshike kuli njame.
Καὶ νῦν ἰδού, ἐγὼ δεδεμένος τῷ πνεύματι πορεύομαι εἰς Ἱερουσαλήμ, τὰ ἐν αὐτῇ συναντήσοντά μοι μὴ εἰδώς,
23 Ncenjinshowa ni cakwambeti, mu minshi yonse Mushimu Uswepa ulancenjeshengeti, mapensho ne kusungwa mujele kulampembelenga.
πλὴν ὅτι τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον κατὰ πόλιν διαμαρτύρεται λέγον ὅτι δεσμά με καὶ θλίψεις μένουσιν.
24 Nkandasakamananga sha buyumi bwakame sobwe, ncendayandishishinga ni kupwisha ncito njalampa Mwami Yesu, kukambauka Mulumbe Waina ulambanga sha luse ulo luli cipo ca Lesa.
Ἀλλ᾽ οὐδενὸς λόγον ποιοῦμαι, οὐδὲ ἔχω τὴν ψυχήν μου τιμίαν ἐμαυτῷ, ὡς τελειῶσαι τὸν δρόμον μου μετὰ χαρᾶς, καὶ τὴν διακονίαν ἣν ἔλαβον παρὰ τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, διαμαρτύρασθαι τὸ εὐαγγέλιον τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ.
25 Ndalapitana muli njamwe mwense, kanja kukambauka makani a Bwami bwa Lesa, nomba lino ndicinshi kwambeti nteti mukambonepo sobwe.
Καὶ νῦν ἰδού, ἐγὼ οἶδα ὅτι οὐκέτι ὄψεσθε τὸ πρόσωπόν μου ὑμεῖς πάντες, ἐν οἷς διῆλθον κηρύσσων τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ.
26 Neco ndamwambilishinga busuba bwalelo, kwambeti na nabambi mulikoto lyenu ili bakonongeke ntewo mulandu wakame sobwe.
Διότι μαρτύρομαι ὑμῖν ἐν τῇ σήμερον ἡμέρᾳ, ὅτι καθαρὸς ἐγὼ ἀπὸ τοῦ αἵματος πάντων.
27 Pakwinga paliya cintu naba cimo ncendalamusoleka sobwe. Ndalamwambila byonse mbyalayandanga Lesa.
Οὐ γὰρ ὑπεστειλάμην τοῦ μὴ ἀναγγεῖλαι ὑμῖν πᾶσαν τὴν βουλὴν τοῦ Θεοῦ.
28 Mwelela kulilama cena mobene, ne kulama cena likoto lya bantu abo Mushimu Uswepa ngowalamupeti mubembelenga. Kamwembelanga cena bantu mu mubungano wa Lesa, abo mbwalapulusheti babe bakendi kupitila mu lufu lwa Mwanendi.
Προσέχετε οὖν ἑαυτοῖς καὶ παντὶ τῷ ποιμνίῳ, ἐν ᾧ ὑμᾶς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἔθετο ἐπισκόπους, ποιμαίνειν τὴν ἐκκλησίαν τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ, ἣν περιεποιήσατο διὰ τοῦ ἰδίου αἵματος.
29 Ndicinshi kwambeti ame ndakafumapo pa likoto lyenu, baumpe bakalu nibakese pakati penu, beti bakabule nkumbo ne likoto lya bantu bali mu mubungano.
Ἐγὼ γὰρ οἶδα τοῦτο, ὅτι εἰσελεύσονται μετὰ τὴν ἄφιξίν μου λύκοι βαρεῖς εἰς ὑμᾶς, μὴ φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου·
30 Kayi mu likoto lyenu mobene, nimukapunduke bantu beshikwiyisha bya bwepeshi ne kukwelela bangi kulubasu kwabo, kwambeti babakonkele.
καὶ ἐξ ὑμῶν αὐτῶν ἀναστήσονται ἄνδρες λαλοῦντες διεστραμμένα, τοῦ ἀποσπᾷν τοὺς μαθητὰς ὀπίσω αὐτῶν.
31 Neco, cetukani! Kamwingashilangeti kwa byaka bitatu ndalikumwiyisha mwense munshi ne mashiku, kandila misoshi.
Διὸ γρηγορεῖτε, μνημονεύοντες ὅτι τριετίαν νύκτα καὶ ἡμέραν οὐκ ἐπαυσάμην μετὰ δακρύων νουθετῶν ἕνα ἕκαστον.
32 Cakupwililisha, ndamubikinga mu makasa a Lesa, ne mu makani alambanga sha luse lwakendi, elela kumwibaka ne kumupa colwe ico Lesa ncabikila bantu bakendi bonse.
Καὶ τὰ νῦν παρατίθεμαι ὑμᾶς, ἀδελφοί, τῷ Θεῷ καὶ τῷ λόγῳ τῆς χάριτος αὐτοῦ, τῷ δυναμένῳ ἐποικοδομῆσαι, καὶ δοῦναι ὑμῖν κληρονομίαν ἐν τοῖς ἡγιασμένοις πᾶσιν.
33 Ndiya ku kumbwapo mali, nambi cakufwala camuntu uliyense sobwe.
Ἀργυρίου ἢ χρυσίου ἢ ἱματισμοῦ οὐδενὸς ἐπεθύμησα.
34 Mobene mucinshi cena kwambeti ndalikusebensa ne makasa akame, kucana byonse byali kuyandika pabuyumi bwakame ne kunyamfwilishako baname mbondalikuba nabo.
Αὐτοὶ γινώσκετε ὅτι ταῖς χρείαις μου καὶ τοῖς οὖσι μετ᾽ ἐμοῦ ὑπηρέτησαν αἱ χεῖρες αὗται.
35 Mubintu byonsebi ndalamubonesha kwambeti, kusebensa ne ngofu mbuli ncendalikusebensa, inga tunyamfwako abo balefuka. Cindi conse kamwanukanga maswi ngalamba Mwami Yesu, akwambeti, “Kupa kukute kuleta colwe, kupita kutambula.”
Πάντα ὑπέδειξα ὑμῖν, ὅτι οὕτω κοπιῶντας δεῖ ἀντιλαμβάνεσθαι τῶν ἀσθενούντων, μνημονεύειν τε τῶν λόγων τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, ὅτι αὐτὸς εἶπε, Μακάριόν ἐστι μᾶλλον διδόναι ἢ λαμβάνειν.
36 Mpwalapwisha kwamba, bantu bonse balikuba pamo ne Paulo, balasuntama ne kupaila kuli Lesa.
Καὶ ταῦτα εἰπών, θεὶς τὰ γόνατα αὐτοῦ, σὺν πᾶσιν αὐτοῖς προσηύξατο.
37 Bonse bali kabalila mwakompolola mpobalamukumbatila Paulo, ne kumushonshonta pakulayana.
Ἱκανὸς δὲ ἐγένετο κλαυθμὸς πάντων· καὶ ἐπιπεσόντες ἐπὶ τὸν τράχηλον τοῦ Παύλου κατεφίλουν αὐτόν,
38 Calabapa kungumana ni maswi ngalambeti nteti bakamubonepo kayi. Kufumapo balamushindikila kwalikuba bwato.
ὀδυνώμενοι μάλιστα ἐπὶ τῷ λόγῳ ᾧ εἰρήκει, ὅτι οὐκέτι μέλλουσι τὸ πρόσωπον αὐτοῦ θεωρεῖν. Προέπεμπον δὲ αὐτὸν εἰς τὸ πλοῖον.
