Pregovori 24

1 Ne bodi nevoščljiv zlobnim niti si ne želi biti z njimi.

به اشخاص شریر حسادت نورز و آرزو نکن که با آنها دوست شوی،

2 Kajti njihovo srce razmišlja uničenje in njihove ustnice govorijo o vragoliji.

زیرا تمام فکر و ذکر آنها این است که به مردم ظلم کنند.

3 Z modrostjo je hiša zgrajena in z razumevanjem je utrjena

خانه با حکمت بنا می‌شود و با فهم استوار می‌گردد،

4 in po spoznanju bodo sobe napolnjene z vsemi dragocenimi in prijetnimi bogastvi.

اتاقهایش با دانایی از اسباب نفیس و گرانبها پر می‌شود.

5 Moder človek je močan, da, človek spoznanja povečuje moč.

آدم دانا و فهمیده از قدرت زیاد برخوردار است و دائم به قدرت خویش می‌افزاید.

6 Kajti po modrem nasvetu boš vojskoval svojo vojno, in v množici svetovalcev je varnost.

پیروزی در جنگ بستگی به تدابیر خوب و مشورت زیاد دارد.

7 Modrost je za bedaka previsoka, on svojih ust ne odpira v velikih vratih.

نادان نمی‌تواند به حکمت دست یابد؛ وقتی موضوع مهمی مورد بحث قرار می‌گیرد، او حرفی برای گفتن ندارد.

8 Kdor snuje delati zlo, bo imenovan [za] pogubno osebo.

کسی که دائم نقشه‌های پلید در سر بپروراند، عاقبت رسوا خواهد شد.

9 Misel nespametnosti je greh in posmehljivec je ogabnost ljudem.

نقشه‌های آدم جاهل گناه‌آلود است و کسی که دیگران را مسخره می‌کند مورد نفرت همهٔ مردم می‌باشد.

10 Če na dan nadloge slabiš, je tvoja moč majhna.

اگر نتوانی سختیهای زندگی را تحمل کنی، آدم ضعیفی هستی.

11 Če opustiš osvoboditi tiste, ki so potegnjeni v smrt in tiste, ki so pripravljeni, da bodo umorjeni,

از نجات دادن کسی که به ناحق به مرگ محکوم شده است کوتاهی نکن.

12 če rečeš: »Glej, tega nismo vedeli, « mar ne bo tisti, ki preudarja srce, to premislil? In tisti, ki varuje tvojo dušo, mar tega ne ve? Mar ne bo vsakemu človeku povrnil glede na njegova dela?

نگو که از جریان بی‌خبر بوده‌ای، زیرا خدایی که جان تو در دست اوست و از دل تو آگاه است، می‌داند که تو از همه چیز باخبر بوده‌ای. او هر کسی را مطابق اعمالش جزا خواهد داد.

13 Moj sin, jej med, ker je dober in satovje, ki je sladko tvojemu okusu.

پسرم، همان‌طور که خوردن عسل کام تو را شیرین می‌کند، همچنان کسب حکمت برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی که حکمت بیاموزد آیندهٔ خوبی در انتظارش خواهد بود و امیدهایش بر باد نخواهد رفت.

14 Takšno bo spoznanje modrosti tvoji duši, ko jo najdeš, potem bo nagrada in tvoje pričakovanje ne bo prekinjeno.

15 Ne preži v zasedi, oh zlobni človek, zoper prebivanje pravičnega, ne pokvari njegovega počivališča,

ای شریر، در کمین خانۀ شخص عادل نباش و منزلی را که او در آن زندگی می‌کند، تاراج نکن،

16 kajti pravičen človek pade sedemkrat in ponovno vstane, toda zlobni bo padel v vragolijo.

زیرا عادل حتی اگر هفت بار هم بیفتد، باز برخواهد خاست، اما شریران گرفتار بلا شده، سرنگون خواهند شد.

17 Ne veseli se, kadar tvoj sovražnik pada in naj tvoje srce ne bo veselo, ko se spotika,

وقتی دشمنت دچار مصیبتی می‌شود شادی نکن و هنگامی که می‌افتد دلشاد نشو،

18 da ne bi tega videl Gospod in ga to razžali in svoj bes odvrne od njega.

زیرا ممکن است خداوند این کار تو را نپسندد و از مجازات او دست بردارد!

19 Ne razburjaj se zaradi hudobnih ljudi niti ne bodi nevoščljiv na zlobne,

به سبب بدکاران خودت را ناراحت نکن و به آنها حسادت نورز،

20 kajti nobene nagrade ne bo za hudobnega človeka, sveča zlobnih bo ugasnjena.

زیرا شخص بدکار آینده‌ای ندارد و چراغش خاموش خواهد شد.

21 Moj sin, boj se Gospoda in kralja in nič ne imej s tistimi, ki so nagnjeni k spremembi,

پسرم، از خداوند و پادشاه بترس و با کسانی که بر ضد ایشان شورش می‌کنند همدست نشو،

22 kajti njihova katastrofa bo nenadoma vstala in kdo pozna njihov propad?

کیست که بداند خداوند یا پادشاه چه بلایی بر سر چنین کسان خواهد آورد؟

23 Tudi te stvari pripadajo modremu. Ni se dobro ozirati na osebe na sodbi.

قاضی نباید در داوری از کسی طرفداری کند.

24 Kdor zlobnemu pravi: »Ti si pravičen, « njega bo ljudstvo preklinjalo, narodi ga bodo prezirali,

هر که به مجرم بگوید: «تو بی‌گناهی»، مورد لعنت و نفرت همهٔ مردم واقع خواهد شد،

25 toda tistim, ki ga oštevajo, bo veselje in nadnje bo prišel dober blagoslov.

ولی آنکه گناهکار را محکوم کند سعادت و برکت نصیبش خواهد گردید.

26 Vsak človek bo poljubil ustnice tistega, ki daje pravilen odgovor.

جواب صادقانه مانند بوسهٔ دوست دلچسب است.

27 Pripravi svoje delo zunaj in pripravi, [da] ti ustreza na polju in potem zgradi svojo hišo.

اول کسب و کاری داشته باش بعد خانه و خانواده تشکیل بده.

28 Ne bodi brez razloga priča zoper svojega bližnjega in s svojimi ustnicami ne zavajaj.

علیه همسایهٔ خود شهادت دروغ نده و سخنان نادرست درباره‌اش بر زبان نیاور.

29 Ne reci: »Tako mu bom storil, kakor je on storil meni. Človeku bom povrnil glede na njegovo delo.«

نگو: «هر چه بر سرم آورده تلافی خواهم کرد.»

30 Šel sem mimo polja lenega in mimo vinograda človeka brez razumevanja

از کنار مزرعهٔ شخص تنبل و کم‌عقل گذشتم؛

31 in glej, vse je bilo preraslo s trnjem in koprive so pokrile njegovo obličje in njegov kamniti zid je bil porušen.

همه جا خار روییده بود، علفهای هرز زمین را پوشانده و دیوار مزرعه فرو ریخته بود.

32 Potem sem videl in to dobro preudaril, pogledal sem na to in prejel poučevanje.

با دیدن این منظره به فکر فرو رفتم و این درس را آموختم:

33 Še malo spanja, malo dremanja, malo prekrižanih rok za spanje,

کمی خواب بیشتر، کمی چُرت بیشتر، کمی دست رو دست گذاشتن و استراحت بیشتر،

34 tako bo tvoja revščina prišla kakor nekdo, ki se klati in tvoja potreba kakor oborožen človek.

و فقر و تنگدستی همچون راهزنی مسلح به سراغ تو خواهد آمد.