< Притчи Соломона 3 >
1 Сыне, моих законов не забывай, глаголы же моя да соблюдает твое сердце:
My son, do not forget my commands and keep my teachings in your heart,
2 долготу бо жития и лета жизни и мир приложат тебе.
for length of days and years of life and peace they will add to you.
3 Милостыни и вера да не оскудевают тебе: обложи же я на твоей выи и напиши я на скрижали сердца твоего: и обрящеши благодать.
Do not let covenant faithfulness and trustworthiness ever leave you, tie them together about your neck, write them on the tablet of your heart.
4 И промышляй добрая пред Господем (Богом) и человеки.
Then you will find favor and a good reputation in the sight of God and man.
5 Буди уповая всем сердцем на Бога, о твоей же премудрости не возносися:
Trust in Yahweh with all your heart and do not lean on your own understanding;
6 во всех путех твоих познавай ю, да исправляет пути твоя.
in all your ways acknowledge him and he will make your paths straight.
7 Не буди мудр о себе: бойся же Бога и уклоняйся от всякаго зла:
Do not be wise in your own eyes; fear Yahweh and turn away from evil.
8 тогда изцеление будет телу твоему и уврачевание костем твоим.
It will be healing to your flesh and refreshment for your body.
9 Чти Господа от праведных твоих трудов и начатки давай ему от твоих плодов правды:
Honor Yahweh with your wealth and with the firstfruits of all your produce,
10 да исполнятся житницы твоя множеством пшеницы, вино же точила твоя да источают.
and your storehouses will be filled up and your vats will be bursting, full of new wine.
11 Сыне, не пренебрегай наказания Господня, ниже ослабевай от Него обличаемь:
My son, do not despise Yahweh's instruction and do not hate his rebuke,
12 егоже бо любит Господь, наказует, биет же всякаго сына, егоже приемлет.
for Yahweh disciplines those he loves, as a father deals with a son who pleases him.
13 Блажен человек, иже обрете премудрость, и смертен, иже уведе разум.
The one who finds wisdom is blessed; he also gets understanding.
14 Лучше бо сию куповати, нежели злата и сребра сокровища:
What you gain from wisdom is better than what silver will give in return and its profit is better than gold.
15 честнейша же есть камений многоценных: не сопротивляется ей ничтоже лукаво, благознатна есть всем приближающымся ей: всяко же честное недостойно ея есть.
Wisdom is more precious than jewels and nothing you desire can compare to her.
16 Долгота бо жития и лета жизни в деснице ея, в шуйце же ея богатство и слава: от уст ея исходит правда, закон же и милость на языце носит.
She has length of days in her right hand; in her left hand are riches and honor.
17 Путие ея путие добри, и вся стези ея мирны.
Her ways are ways of kindness and all her paths are peace.
18 Древо живота есть всем держащымся ея, и воскланяющымся на ню, яко на Господа, тверда.
She is a tree of life to those who take hold of it, those who hold on to it are happy.
19 Бог премудростию основа землю, уготова же небеса разумом:
By wisdom Yahweh founded the earth, by understanding he established the heavens.
20 в чувстве Его бездны разверзошася, облацы же источиша росу.
By his knowledge the depths broke open and the clouds dropped their dew.
21 Сыне, да не преминеши, соблюди же мой совет и мысль:
My son, keep sound judgment and discernment, and do not lose sight of them.
22 да жива будет душа твоя, и благодать будет на твоей выи: (будет же изцеление плотем твоим и уврачевание костем твоим: )
They will be life to your soul and an adornment of favor to wear around your neck.
23 да ходиши надеяся в мире во всех путех твоих, нога же твоя не поткнется.
Then you will walk on your way in safety and your foot will not stumble;
24 Аще бо сядеши, безбоязнен будеши, аще же поспиши, сладостно поспиши.
when you lie down, you will not be afraid; when you lie down, your sleep will be sweet.
25 И не убоишися страха нашедшаго, ниже устремления нечестивых находящаго:
Do not be afraid of sudden terror or devastation caused by the wicked, when it comes,
26 Господь бо будет на всех путех твоих и утвердит ногу твою, да не поползнешися.
for Yahweh will be on your side and will keep your foot from being caught in a trap.
27 Не отрецыся благотворити требующему, егда имать рука твоя помогати.
Do not withhold good from those who deserve it, when it is in your power to act.
28 Не рцы: отшед возвратися, и заутра дам, сильну ти сущу благотворити: не веси бо, что породит день находяй.
Do not say to your neighbor, “Go, and come again, and tomorrow I will give it,” when you have the money with you.
29 Не соплетай на друга твоего зла, пришелца суща и уповающа на тя.
Do not make a plan to harm your neighbor— the one who lives close and trusts you.
30 Не враждуй на человека туне, да не что на тя содеет злое.
Do not argue with a person without a reason, when he has done nothing to harm you.
31 Не стяжи злых мужей поношения, ни возревнуй путем их.
Do not envy a violent person or choose any of his ways.
32 Нечист бо пред Господем всяк законопреступник и с праведными не сочетавается.
For the devious person is detestable to Yahweh, but he brings the upright person into his confidence.
33 Клятва Господня в домех нечестивых, дворы же праведных благословляются.
The curse of Yahweh is on the house of the wicked person, but he blesses the home of righteous people.
34 Господь гордым противится, смиренным же дает благодать.
He mocks mockers, but he gives his favor to humble people.
35 Славу премудрии наследят, нечестивии же вознесоша безчестие.
Wise people inherit honor, but fools will be lifted up in their shame.