Притчи Соломона 23
1 Аще сядеши вечеряти на трапезе сильнаго, разумно разумевай предлагаемая тебе,
Kapag ikaw ay umupo para kumain kasama ang isang pinuno, magmasid ng mabuti kung ano ang nasa harap mo,
2 и налагай руку твою, ведый, яко сицевая тебе подобает уготовити:
at maglagay ng isang kutsilyo sa iyong lalamunan kung ikaw ay isang tao na gustong kumain ng maraming mga pagkain.
3 аще же несытнейший еси, не желай брашен его: сия бо имут живот ложен.
Huwag naisin ang kaniyang napakasarap na pagkain, dahil ito ay pagkain nang kasinungalingan.
4 Не распростирайся убог сый с богатым, твоею же мыслию удаляйся.
Huwag magtrabaho ng sobrang hirap para lang ikaw ay maging mayaman; maging marunong para malaman kung kailan titigil.
5 Аще устремиши на него око твое, никогдаже явится: соделаны бо суть ему крила яко орлу, и обращается в дом настоятеля своего.
Kapag ang iyong mga mata ay nagliliwanag sa pera, nawala na ito, at bigla itong nagkakaroon ng mga pakpak at lumilipad sa himpapawid tulad ng isang agila.
6 Не вечеряй с мужем завистливым, ниже похощеши пищей его:
Huwag kakainin ang pagkain ng isang masamang tao- isang tao na nakatingin nang napakatagal sa iyong pagkain- at huwag naisin ang kaniyang masarap na mga pagkain,
7 имже бо образом аще кто поглотит власы, сице яст и пиет: ниже к себе да введеши его и снеси хлеб твой с ним:
sapagkat siya ang uri ng tao na inaalam ang halaga ng pagkain. “Kumain at uminom!” sabi niya sa iyo, pero ang kaniyang puso ay wala sa iyo.
8 изблюет бо его и осквернит словеса твоя добрая.
Iyong isusuka ang kakaunting kinain mo, at sasayangin mo ang iyong mga mabubuting sasabihin.
9 Во ушию безумнаго ничтоже глаголи, да не когда поругает разумная словеса твоя.
Huwag magsasalita na naririnig ng isang mangmang, sapagkat kaniyang hahamakin ang karunungan ng iyong mga salita.
10 Не прелагай предел вечных и в стяжание сирот не вниди:
Huwag mong aalisin ang sinaunang hangganang bato o angkinin ang mga bukirin ng mga ulila,
11 избавляяй бо их Господь крепок есть и разсудит суд их с тобою.
sapagkat ang kanilang Tagapagligtas ay malakas, at ipangangatuwiran niya ang kanilang kapakanan laban sa iyo.
12 Даждь в наказание сердце твое, ушеса же твоя уготовай словесем чувственным.
Ilagay ang iyong puso sa pagtuturo at buksan ang iyong mga tainga sa mga salita ng karunungan.
13 Не преставай младенца наказовати: аще бо жезлом биеши его, не умрет (от него):
Huwag pigilin ang disiplina sa isang bata,
dahil kung siya ay iyong papaluin, siya ay hindi mamamatay. Kung siya ay iyong papaluin, iyong ililigtas ang kaniyang kaluluwa mula sa sheol. (Sheol h7585)
15 Сыне, аще премудро будет сердце твое, возвеселиши и мое сердце,
Aking anak, kung ang iyong puso ay marunong, sa gayon ang aking puso ay magiging masaya rin;
16 и пребудут в словесех твои устне к моим устнам, аще права будут.
ang aking kaloob-looban ay magagalak kapag ang iyong labi ay magsasalita ng nang matuwid.
17 Да не ревнует сердце твое грешником, но в страсе Господни буди весь день:
Huwag mong hayaang mainggit ang iyong puso sa mga makasalanan, pero magpatuloy sa takot kay Yahweh sa buong araw.
18 аще бо соблюдеши я, будут ти внуцы, и упование твое не отступит.
Siguradong may kinabukasan at ang iyong pag-asa ay hindi mapuputol.
19 Слушай, сыне, и премудр бывай и исправляй мысли твоего сердца:
Makinig, aking anak, at maging matalino at patnubayan ang iyong puso sa daan.
20 не буди винопийца, ниже прилагайся к сложением и купованием мяс:
Huwag makikisama sa mga lasenggero, o sa mga matatakaw na kumakain ng karne,
21 всяк бо пияница и блудник обнищает, и облечется в раздранная и в рубища всяк сонливый.
dahil ang lasenggero at ang matakaw ay nagiging mahirap, at ang naiidlip ay madadamitan ng mga basahan.
22 Слушай, сыне, отца родившаго тя, и не презирай, егда состареется мати твоя.
Makinig sa iyong ama na nag-alaga sa iyo at huwag hamakin ang iyong ina kung matanda na siya.
23 Истину стяжи и не отрини мудрости и учения и разума.
Bilhin ang katotohanan, ngunit huwag itong ipagbili; bilhin ang karunungan, disiplina at pang-unawa.
24 Добре воспитовает отец праведен, о сыне же премудрем веселится душа его.
Ang ama ng isang gumagawa ng matuwid ay labis na magagalak at siya na nag-alaga sa isang matalinong bata ay matutuwa sa kaniya.
25 Да веселится отец и мати о тебе, и да радуется рождшая тя.
Hayaang matuwa ang iyong ama at ang iyong ina at hayaang magsaya ang siyang nagsilang sa iyo.
26 Даждь ми, сыне, твое сердце, очи же твои моя пути да соблюдают.
Aking anak, ituon mo sa akin ang iyong puso, at hayaan mong mamasdan ng iyong mga mata ang aking mga paraan.
27 Сосуд бо сокрушен чуждий дом, и студенец тесен чуждий:
Dahil ang isang bayarang babae ay isang malalim na hukay at ang asawa ng ibang lalaki ay isang makitid na hukay.
28 сей бо вскоре погибнет, и всякий законопреступник потребится.
Siya ay nag-aabang katulad ng isang magnanakaw at siya ay nagdadagdag ng bilang ng mga traydor sa sangkatauhan.
29 Кому горе? Кому молва? Кому судове? Кому горести и свары? Кому сокрушения вотще? Кому сини очи?
Sino ang may kasawian? Sino ang may kalungkutan? Sino ang may mga laban? Sino ang nagrereklamo? Sino ang may mga sugat na walang dahilan? Sino ang may matang namumula?
30 Не пребывающым ли в вине? И не назирающым ли, где пирове бывают?
Silang sugapa sa alak, sila na sinusubukan ang pinaghalong alak.
31 Не упивайтеся вином, но беседуйте ко человеком праведным, и беседуйте во проходех: аще бо на чашы и сткляницы вдаси очи твои, последи имаши ходити нажайший белилнаго древа:
Huwag tumingin sa alak kung ito ay mapula, kung ito ay kumikinang sa tasa at bumaba nang tuloy-tuloy.
32 последи же яко от змиа уязвен прострется, и якоже от кераста разливается ему яд.
Sa bandang huli ito ay tumutuklaw katulad ng isang ulupong at ito ay kumakagat tulad ng isang ahas.
33 Очи твои егда узрят (жену) чуждую, уста твоя тогда возглаголют стропотная:
Ang iyong mga mata ay makakakita ng kakaibang mga bagay at ang iyong puso ay magsasabi ng napakasamang mga bagay.
34 и возляжеши яко в сердцы моря и якоже кормчий во мнозе волнении.
Ikaw ay magiging gaya ng isang natutulog sa mataas na karagatan o humihiga sa ibabaw ng isang duyan.
35 Речеши же: биша мя, и не поболех, и поругашася ми, аз же не разумех: когда утро будет, да шед взыщу, с нимиже снидуся?
“Tinamaan nila ako!” iyong sasabihin, “pero ako ay hindi nasaktan. Binugbog nila ako, pero hindi ko ito naramdaman. Kailan ako magigising? Maghahanap ako ng isa pang maiinom.”
