< Притчи Соломона 23 >
1 Аще сядеши вечеряти на трапезе сильнаго, разумно разумевай предлагаемая тебе,
Bila engkau makan bersama seorang pembesar, pertimbangkanlah baik-baik apa yang akan engkau makan.
2 и налагай руку твою, ведый, яко сицевая тебе подобает уготовити:
Kuasailah dirimu supaya tidak rakus, meskipun hidangan itu sangat menggugah selera. Jangan tergoda oleh sajiannya, sebab bisa jadi makanan itu adalah alat untuk mengujimu.
3 аще же несытнейший еси, не желай брашен его: сия бо имут живот ложен.
4 Не распростирайся убог сый с богатым, твоею же мыслию удаляйся.
Jangan bekerja mati-matian demi mendapat kekayaan. Bekerjalah dengan bijak, yakni tahu kapan engkau harus berhenti.
5 Аще устремиши на него око твое, никогдаже явится: соделаны бо суть ему крила яко орлу, и обращается в дом настоятеля своего.
Untuk apa mengejar kekayaan yang fana? Karena kekayaan bisa lenyap dalam sekejap, bagai rajawali yang merentangkan sayapnya lalu terbang menghilang ke angkasa.
6 Не вечеряй с мужем завистливым, ниже похощеши пищей его:
Jangan memakan hidangan yang disediakan oleh orang kikir, dan jangan tergoda oleh sajiannya yang lezat.
7 имже бо образом аще кто поглотит власы, сице яст и пиет: ниже к себе да введеши его и снеси хлеб твой с ним:
Memang dia berkata, “Silakan makan dan minum,” tetapi sesungguhnya hatinya tidak rela. Orang kikir selalu menghitung berapa banyak yang engkau makan.
8 изблюет бо его и осквернит словеса твоя добрая.
Sesudahnya justru engkau akan merasa mual karena makanan itu dan menyesal karena sudah memuji-muji hidangannya.
9 Во ушию безумнаго ничтоже глаголи, да не когда поругает разумная словеса твоя.
Jangan berusaha mengajar orang bebal karena dia hanya akan meremehkan perkataanmu yang bijak.
10 Не прелагай предел вечных и в стяжание сирот не вниди:
Janganlah memindahkan batas tanah yang sudah ditetapkan sejak dulu, dan jangan merampas hak milik tanah anak-anak yatim.
11 избавляяй бо их Господь крепок есть и разсудит суд их с тобою.
Karena TUHAN Penebus dan Pembela mereka sangat berkuasa, dan Dia akan melawan engkau!
12 Даждь в наказание сердце твое, ушеса же твоя уготовай словесем чувственным.
Bukalah hatimu dan pasanglah telingamu untuk mendengar didikan dan menerima pengetahuan.
13 Не преставай младенца наказовати: аще бо жезлом биеши его, не умрет (от него):
Jangan segan-segan mendidik anakmu. Sekalipun dia menangis kesakitan, dia tidak akan mati bila engkau memukulnya.
14 ты бо побиеши его жезлом, душу же его избавиши от смерти. (Sheol )
Justru bila engkau menghajar dia, engkau melindunginya agar tidak mati sia-sia. (Sheol )
15 Сыне, аще премудро будет сердце твое, возвеселиши и мое сердце,
Anakku, jika hatimu bijaksana, maka hatiku pun berbahagia.
16 и пребудут в словесех твои устне к моим устнам, аще права будут.
Dan aku akan bersukacita bila engkau menjadi orang jujur.
17 Да не ревнует сердце твое грешником, но в страсе Господни буди весь день:
Anakku, jangan iri terhadap orang-orang berdosa, tetapi takutlah akan TUHAN sepanjang waktu.
18 аще бо соблюдеши я, будут ти внуцы, и упование твое не отступит.
Bersabarlah, karena engkau masih muda, masa depanmu masih panjang, dan cita-citamu akan terwujud.
19 Слушай, сыне, и премудр бывай и исправляй мысли твоего сердца:
Hai anakku, dengarkanlah aku supaya engkau menjadi bijaksana dan menjaga dirimu di jalan yang benar.
20 не буди винопийца, ниже прилагайся к сложением и купованием мяс:
Janganlah berkumpul bersama para pemabuk dan orang-orang yang rakus akan daging.
21 всяк бо пияница и блудник обнищает, и облечется в раздранная и в рубища всяк сонливый.
Karena kebiasaan mabuk dan rakus membuat mereka banyak tidur dan tidak bekerja, sehingga mereka jatuh miskin hingga pakaian mereka compang-camping.
22 Слушай, сыне, отца родившаго тя, и не презирай, егда состареется мати твоя.
Dengarkanlah perkataan ayahmu, karena dialah yang membuatmu ada, dan jangan meremehkan ibumu pada masa tuanya.
23 Истину стяжи и не отрини мудрости и учения и разума.
Semahal apa pun harganya, carilah ajaran yang benar serta didikan dan pemahaman yang bijak. Jangan pernah engkau melepaskannya.
24 Добре воспитовает отец праведен, о сыне же премудрем веселится душа его.
Seorang ayah akan sangat bangga dan bersukacita bila anaknya bijaksana dan hidup dengan benar.
25 Да веселится отец и мати о тебе, и да радуется рождшая тя.
Jadi buatlah ayahmu bersukacita dan ibumu berbahagia.
26 Даждь ми, сыне, твое сердце, очи же твои моя пути да соблюдают.
Anakku, berilah hatimu sepenuhnya untuk mengikuti teladanku dan bimbinganku.
27 Сосуд бо сокрушен чуждий дом, и студенец тесен чуждий:
Karena pelacur ibarat lubang perangkap yang dalam, dan berzina dengan istri orang sama seperti menjerumuskan diri ke sumur yang sempit.
28 сей бо вскоре погибнет, и всякий законопреступник потребится.
Perempuan nakal ibarat perampok yang mengintai dari tempat persembunyiannya, dan membuat semakin banyak lelaki tidak setia.
29 Кому горе? Кому молва? Кому судове? Кому горести и свары? Кому сокрушения вотще? Кому сини очи?
Perhatikanlah orang-orang yang tersiksa oleh penderitaan ini: luka-luka memar di seluruh tubuh, mata merah, sering mengeluh, sering berkelahi, dan terpuruk dalam kesedihan.
30 Не пребывающым ли в вине? И не назирающым ли, где пирове бывают?
Penyebabnya adalah minum-minum anggur sampai lewat tengah malam dan mabuk-mabukan dengan berbagai minuman keras.
31 Не упивайтеся вином, но беседуйте ко человеком праведным, и беседуйте во проходех: аще бо на чашы и сткляницы вдаси очи твои, последи имаши ходити нажайший белилнаго древа:
Maka janganlah tergoda ketika melihat anggur! Anggur tampak menarik di dalam gelas dan terasa sedap saat diminum.
32 последи же яко от змиа уязвен прострется, и якоже от кераста разливается ему яд.
Namun sesudah engkau menelannya, sesungguhnya anggur itu akan merusak, seperti racun ular yang mematikanmu.
33 Очи твои егда узрят (жену) чуждую, уста твоя тогда возглаголют стропотная:
Lalu pikiranmu menjadi kacau, matamu melihat hal-hal aneh. Engkau akan berbicara seperti orang gila,
34 и возляжеши яко в сердцы моря и якоже кормчий во мнозе волнении.
dan merasa pusing serta limbung seperti terombang-ambing di tengah ombak laut.
35 Речеши же: биша мя, и не поболех, и поругашася ми, аз же не разумех: когда утро будет, да шед взыщу, с нимиже снидуся?
Kemudian engkau akan berkata, “Mereka memukul dan meninju aku, tetapi aku tidak merasakan apa-apa. Biarlah aku segera bangun dari tidur nyenyak ini, supaya aku mencari anggur lagi!”