Притчи Соломона 17
1 Лучше укрух хлеба со сластию в мире, нежели дом исполнен многих благих и неправедных жертв со бранию.
Lepszy [jest] kęs suchego [chleba], a przy tym spokój, niż dom pełen bydła ofiarnego z kłótnią.
2 Раб смыслен обладает владыки безумными, в братиих же разделит (имение) на части.
Sługa roztropny będzie panował nad synem, który przynosi hańbę, i wraz z [jego] braćmi będzie miał udział w dziedzictwie.
3 Якоже искушается в пещи сребро и злато, тако избранная сердца у Господа.
Tygiel dla srebra, piec dla złota, ale serca bada PAN.
4 Злый послушает языка законопреступных, праведный же не внимает устнам лживым.
Zły zważa na wargi fałszywe, a kłamca słucha przewrotnego języka.
5 Ругайся убогому раздражает Сотворшаго его, радуяйся же о погибающем не обезвинится: милуяй же помилован будет.
Kto naśmiewa się z ubogiego, uwłacza jego Stwórcy, a kto się cieszy z nieszczęścia, nie uniknie kary.
6 Венец старых чада чад: похвала же чадом отцы их. Верному весь мир богатство, неверному же ниже пенязь.
Koroną starców są synowie synów, a chlubą synów są ich ojcowie.
7 Неприличны суть безумному устне верны, ниже праведному устне лживы.
Poważna mowa nie przystoi głupiemu, tym mniej kłamliwe usta dostojnikowi.
8 Мзда благодатей наказание употребляющым: и аможе аще обратится, успеет.
Dar jest [jak] drogocenny kamień w oczach tego, kto go posiada; gdziekolwiek [z nim] zmierza, ma powodzenie.
9 Иже таит обиды, ищет любве: а иже ненавидит скрывати, разлучает други и домашния.
Kto kryje grzech, szuka miłości, a kto wyjawia sprawę, rozdziela przyjaciół.
10 Сокрушает прещение сердце мудраго: безумный же биемь не чувствует (ран).
Nagana lepiej działa na rozumnego niż sto razów na głupiego.
11 Прекословия воздвижет всяк злый: Господь же ангела немилостива послет нань.
Zły szuka jedynie buntu; dlatego zostanie wysłany przeciw niemu okrutny posłaniec.
12 Впадет попечение мужу смысленну: безумнии же размышляют злая.
[Lepiej] człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą, której zabrano młode, niż z głupim w jego głupocie.
13 Иже воздает злая за благая, не подвигнутся злая из дому его.
Kto odpłaca złem za dobro, temu zło z domu nie ustąpi.
14 Власть дает словесем начало правды: предводителствует же скудости пря и брань.
Kto zaczyna kłótnię, [jest jak] ten, co puszcza wodę; [dlatego] zaniechaj sporu, zanim wybuchnie.
15 Иже судит праведнаго неправедным, неправеднаго же праведным, нечист и мерзок у Господа.
Kto usprawiedliwia niegodziwego i kto potępia sprawiedliwego, obaj budzą odrazę w PANU.
16 Вскую бяше имение безумному? Стяжати бо премудрости безсердый не может. Иже высок творит свой дом, ищет сокрушения: остроптеваяй же учитися впадет во злая.
Na cóż w ręku głupiego pieniądze, by zdobyć mądrość, [skoro] nie ma rozumu?
17 На всяко время друг да будет тебе, братия же в нуждах полезни да будут: сего бо ради раждаются.
Przyjaciel kocha w każdym czasie, a brat rodzi się w nieszczęściu.
18 Муж безумен плещет и радуется себе, якоже поручаяйся испоручит друга своего, на своих же устнах огнь сокровишствует.
Nierozumny człowiek daje porękę i ręczy na oczach przyjaciela.
19 Грехолюбец радуется сваром, а жестокосердый не усрящет благих.
Kto kocha grzech, kocha spór, a kto podwyższa swoją bramę, szuka zagłady.
20 Муж удобопреложный языком впадет во злая: сердце же безумнаго болезнь стяжавшему е.
Przewrotny w sercu nie znajduje dobra, a kto ma przewrotny język, wpadnie w zło.
21 Не веселится отец о сыне ненаказаннем: сын же мудр веселит матерь свою.
Kto spłodzi głupca, [zrobi to] na swój smutek, a ojciec głupiego nie doznaje radości.
22 Сердце веселящеся благоиметися творит: мужу же печальну засышут кости.
Wesołe serce działa dobrze [jak] lekarstwo, a przygnębiony duch wysusza kości.
23 Приемлющему дары неправедно в недра не предуспевают путие: нечестивый же укланяет пути правды.
Niegodziwy bierze dar z zanadrza, aby wypaczać ścieżki sądu.
24 Лице разумно мужа премудра, очи же безумнаго на концех земли.
Mądrość [jest] przed obliczem rozumnego, a oczy głupca są aż na krańcu ziemi.
25 Гнев отцу сын безумен, и болезнь рождшей его.
Głupi syn jest zmartwieniem dla ojca i goryczą dla rodzicielki.
26 Тщеты творити мужу праведну не добро, ниже преподобно наветовати властем праведным.
Zaprawdę to niedobrze wymierzyć karę sprawiedliwemu ani bić władców za prawość.
27 Иже щадит глагол произнести жесток, разумен: долготерпеливый же муж премудр, лучше ищущаго науки.
Kto ma wiedzę, powściąga swoje słowa, człowiek roztropny [jest] zacnego ducha.
28 Несмысленному вопросившу о мудрости, мудрость вменится: нема же кто себе творит, возмнится разумен быти.
Nawet głupi, gdy milczy, uchodzi za mądrego, [a] kto zamyka swoje wargi – za rozumnego.
