< Книга Иисуса Навина 8 >
1 И рече Господь ко Иисусу: не бойся, ниже ужасайся: поими с собою вся мужы воинския, и востав взыди в Гай: се, предах в руце твои царя Гайска и землю его, и люди его и град его:
So sagde Herren til Josva: «Ottast ikkje og ver ikkje rædd! Tak med deg alt stridsfolket, og gjer deg reidug og far upp mot Aj! For no vil eg gjeva Aj-kongen i dine hender, og folket og byen og landet hans,
2 и да сотвориши Гаю и царю его, якоже сотворил еси Иерихону и царю его: и плен его и скоты его да плениши себе: устрой же себе подсаду граду за собою.
og du skal fara like eins med Aj og kongen der som du for med Jeriko og den kongen; men herfanget og bufeet, det kann de eigna til dykk. Lat nokre av folki dine leggja seg i løynlega attanfor byen!»
3 И воста Иисус и вси мужие воинстии, да внидут в Гай: и избра Иисус тридесять тысящ мужей воинских сильных крепостию и посла их нощию,
Då gjorde Josva seg reidug til å fara upp mot Aj med heile heren. Han valde ut tretti tusund mann, djerve karar; dei sende han av stad um natti,
4 и заповеда им, глаголя: вы скрыйтеся за градом: не далече будите от града зело, и будите вси готови:
og sagde til deim: «Høyr her: no skal de leggja dykk i løynlega attanfor byen, ikkje svært langt ifrå honom, og halda dykk reiduge alle saman.
5 аз же и вси людие иже со мною приступим ко граду: и будет егда изыдут живущии в Гаи в сретение нам, якоже и прежде, и побегнем от лица их:
Men eg og alt folket som er med meg, me vil ganga tett innåt byen, og når dei fer ut imot oss, som dei gjorde fyrre gongen, so skal me låst røma for deim.
6 и егда изыдут вслед нас, отторгнем их от града: и рекут: бежат сии от лица нашего, якоже и прежде:
Då kjem dei til å setja etter oss, til me hev fenge lokka deim burt ifrå byen; for dei tenkjer med seg: «Dei rømer for oss no som fyrr!» Men medan me rømer,
7 вы же востанете от подсады, и пойдете во град, и предаст его Господь Бог наш в руце ваши:
skal de koma fram or løynlega og taka byen; for no vil Herren dykkar Gud gjeva honom i henderne dykkar.
8 и будет егда возмете град, запалите его огнем, по словеси сему сотворите: се, заповедаю вам.
Og når de hev teke byen, skal de setja eld på honom; de skal gjera etter Herrens ord! No hev de høyrt kva det er de skal gjera.»
9 И посла их Иисус, и идоша в подсаду: и седоша между Вефилем и между Гаием, от моря Гаиа.
So sende Josva dei i veg, og dei gjekk av og fann seg ein løynstad, og der lagde dei seg til; det var millom Betel og Aj, vestanfor Aj. Men sjølv var Josva hjå folket den natti.
10 И востав Иисус заутра, согляда люди: и взыде сам и старцы Израилтестии пред людьми в Гай.
Morgonen etter reis Josva tidleg upp og mynstra heren, og for so saman med styresmennerne i Israel fyre heren upp til Aj;
11 И вси людие воинстии с ним взыдоша, и идуще приидоша сопротив града от востоков: и подсады града от моря.
og alt stridsfolket som var med honom, tok i vegen, og gjekk fram til dei kom midt for Aj; der lægra dei seg, nordanfor byen, so dalen var millom den og deim.
12 И ополчишася от севера Гаиа, и (бысть) дебрь между ими и между Гаием. И взя яко пять тысящ мужей, и положи их на подсаду между Вефилем и Гаием от запада Гаиа.
So tok Josva um lag fem tusund mann og let deim leggja seg i løynlega millom Betel og Aj, vestanfor Aj.
13 И поставиша людие весь полк от севера града, а прочая его от моря града. И пойде Иисус в нощь ону посреде дебри.
Og då dei hadde fylkt heren, både den som lægra nordanfor byen, og den attare flokken, som låg vestanfor, for Josva same natti midt ned i dalen.
14 И бысть егда увиде царь Гайский, потщася, и воста рано и изыде в сретение им прямо на брань, сам и вси людие его с ним во время, пред лицем подсады: он же не ведяше, яко подсада ему есть за градом (его).
Då kongen i Aj såg det, skunda han seg ut tidleg um morgonen, både han og bymennerne, alt herfolket hans, og vilde møta israelitarne og stridast med deim på den staden dei hadde avtala, framanfor moen; men han visste ikkje at det låg so mykje folk og lurde på honom attanfor byen.
15 И увиде, и отиде Иисус и весь люд от лица их, и побеже путем пустыни,
Og Josva og heile Israel lest tapa for deim og rømde burtimot øydemarki.
16 и укрепися весь люд гнати вслед их, и погнаша вслед сынов Израилевых, и отступиша от града.
Då vart alt folket i byen utbode til å setja etter deim, og medan dei sette etter Josva, kom dei lenger og lenger burt ifrå byen;
17 (И) не остася никтоже в Гаи и Вефили, иже не погна вслед Израиля: и оставиша град отверст, и гнаша вслед Израиля.
det fanst ikkje ein mann, korkje i Aj eller Betel, utan han drog ut etter israelitarne: dei let byen liggja open, og elte Israels-sønerne.
18 И рече Господь ко Иисусу: простри руку твою с копием, еже в руце твоей, на град, зане в руку твою предах его: и подсады востанут вскоре от места своего. И простре Иисус руку свою и с копием на град.
Då sagde Herren til Josva: «Rett spjotet som du held i handi, ut imot Aj; for eg vil gjeva byen i dine hender!» So rette Josva spjotet sitt ut imot byen.
19 И подсады восташа скоро от места своего: и изыдоша, егда простре руку, и внидоша во град, и взяша его: и потщавшеся запалиша град огнем.
Og med same han rette ut handi, sprang dei fram, dei som låg løynde, og for inn i byen, og tok honom, og dei sette eld på honom det snøggaste dei vann.
20 И озревшеся обитатели Гайстии вспять себе, узреша дым восходящь от града до небесе, и ктому не имеша камо побегнути, семо или овамо: людие же бегущии в пустыню обратишася на гонящих.
Best som no Aj-mennerne snudde seg og skoda attende, vart dei vare røyken som steig til vers ifrå byen; då såg dei seg ingi råd til å koma undan, korkje til ei sida eller onnor, av di den heren som hadde rømt åt øydemarki, den vende seg no um imot fienden.
21 Иисус же и весь Израиль увидеша, яко взяша подсады град, и яко восходит дым градный до небесе: и обратившеся избиша мужей Гайских.
For då Josva og israelitarne såg at dei frå løynlega hadde teke byen, og såg røyken stiga upp, då snudde dei um, og sette på Aj-mennerne;
22 И сии изыдоша из града противу им, и быша посреде полка Израилева, сии отсюду и сии отюнуду: и избиша их, дондеже не остася ни един от них цел, ни убежа.
og dei hine for til møtes med dei frå byen, so Aj-mennerne kom midt imillom israelitarne og fekk dei kring seg på alle sidor. Soleis vart dei nedhogne til siste mann; ingen vart att eller slapp undan
23 И царя Гайска яша жива, и приведоша его ко Иисусу.
so nær som kongen; honom tok dei livande, og førde honom til Josva.
24 И бысть егда престаша сынове Израилевы секуще всех сущих в Гаи и сущих на полях и на горе исхода, идеже гониша их, и падоша вси острием меча на ней до конца: и обратися Иисус в Гай и посече их мечем.
Då Israel hadde gjort det av med alle dei Aj-buarne som hadde sett etter deim ut i øydemarki, og fiendarne alle som ein var falne for sverdet, so vende dei att til Aj, og hogg ned alle som var der.
25 И быша вси падшии в той день от мужеска полу и до женска дванадесять тысящ, вси живущии в Гаи.
Den dagen fall det i alt tolv tusund menner og kvinnor, alt folket som åtte heime i Aj.
26 Иисус же не обрати руки своея, юже простре с копием, дондеже прокля всех обитающих в Гаи.
Josva tok ikkje til seg att handi som han heldt spjotet i, fyrr han hadde bannstøytt alle Aj-buarne.
27 Кроме скотов (их) и имения, яже во граде онем, вся плениша себе сынове Израилевы по повелению Господню, якоже повеле Господь Иисусу.
Men bufeet og herfanget som israelitarne tok der i byen, eigna dei til seg, etter det som Herren hadde sagt med Josva.
28 И запали град Иисус огнем: землю необитаему во век положи его даже до сего дне.
Josva brende upp byen, og gjorde honom for alle tider til ein grushaug og ein øydestad, so som han hev vore til denne dag.
29 И царя Гайска повеси на древе сугубем: и бяше на древе до вечера: и заходящу солнцу повеле Иисус, и сняша тело его с древа, и повергоша и в ров пред враты града: и насыпа над ним громаду велику камения даже до сего дне.
Kongen hengde han upp på eit tre, og der vart han hangande til kvelds; men då soli gladde, let han deim taka liket ned frå treet; so kasta dei det der, utfor byporten, og hauga i hop ei stor steinrøys yver det; den hev lege der alt til denne dag.
30 Тогда созда Иисус олтарь Господу Богу Израилеву на горе Гевал,
Den gongen bygde Josva eit altar for Herren, Israels Gud, på Ebalfjellet,
31 якоже заповеда Моисей раб Господень сыном Израилевым, и якоже написася в законе Моисеове, олтарь от камений всецелых, на нихже не возложися железо: и вознесе тамо всесожжения Господу и жертву спасения.
soleis som Moses, Herrens tenar, hadde sagt Israels-borni fyre, etter det som stend skrive i lovboki åt Moses, eit altar av heile steinar, som det ikkje hadde vore svinga jarn på; der ofra dei brennoffer til Herren og bar fram takkoffer.
32 И написа Иисус на камениих вторый закон, закон Моисеов, егоже написа пред сыны Израилевыми.
Og på steinarne sette han ei avskrift av den lovi som Moses hadde skrive for augo åt Israels-sønerne.
33 И весь Израиль, и старцы их и судии их и книгочия их предходяху сюду и сюду пред кивотом, и жерцы и левити воздвизаша кивот завета Господня, пришелец же и туземец: иже быша половина их близ горы Гаризин, и половина их близ горы Гевал, якоже заповеда Моисей раб Господень благословити людий Израилевых в первых.
Og heile Israel, både sjølve folket og dei framande, med styresmennerne og formennerne og domarane sine, stod på båe sidor av sambandskista, midt imot Levi-prestarne som bar Herrens kista, den eine helvti uppunder Garizimfjellet og den andre helvti uppunder Ebalfjellet, soleis som Moses, Herrens tenar, hadde sagt at Israels-sønerne skulde standa når dei fekk velsigningi.
34 И по сих тако прочте Иисус вся словеса закона сего, благословения и клятвы, по всему написанному в законе Моисеове.
So las han upp alle ordi i lovi, både velsigningi og våbøni, heiltupp soleis som det stend skrive i lovboki.
35 Не бяше словесе от всех, яже заповеда Моисей Иисусу, егоже не прочте Иисус во уши всего сонма сынов Израилевых, мужем и женам, и детем и пришелцем приходящым ко Израилю.
Det fanst ikkje eit ord av alt det Moses hadde sagt fyre, utan Josva las det upp for heile Israels-lyden med både kvinnor og born, og for dei framande som fylgdest med deim.