Книга Иисуса Навина 24

1 И собра Иисус вся племена Израилева в Сихем, и созва старейшины Израилевы и князи их, и судии их и книгочия их, и сташа пред Господем Богом.

त्यसपछि यहोशूले इस्राएलका सबै कुललाई शकेममा भेला गरे र तिनीहरूका धर्म-गुरुहरू, तिनीहरूका अगुवाहरू, तिनीहरूका न्यायकर्ताहरू र तिनीहरूका अधिकृतहरूलाई बोलाए, र तिनीहरूले आफैलाई परमेश्‍वरको सामु प्रस्तुत गरे ।

2 И рече Иисус ко всем людем, глаголя: сия глаголет Господь Бог Израилев: об ону страну реки жиша отцы ваши исперва, Фара отец Авраамов и отец Нахоров, и служиша богом иным:

यहोशूले सबै मानिसलाई भने, “परमप्रभु इस्राएलका परमेश्‍वर यसो भन्‍नुहुन्छ, 'तिमीहरूका पुर्खा अब्राहम र नाहोरका पिता तेरह लामो समयअगि यूफ्रेटिस नदीपारि बस्थे र तिनीहरूले देवताहरू पुज्दथे ।

3 и поях отца вашего Авраама от об ону страну реки, и водих его во всей земли Ханаанстей: и умножих семя его, и дах ему Исаака:

तर मैले तिमीहरूका पितालाई यूफ्रेटिस पारिबाट कनानको भूमिमा ल्याएँ र त्यसलाई त्यसको छोरा इसहाकद्वारा धेरै सन्तानहरू दिएँ ।

4 Исааку же дах Иакова и Исава и дах Исаву гору Сиир наследие ему: Иаков же и сынове его снидоша во Египет, и быша тамо в язык велик и крепок и мног, и озлобиша их Египтяне:

त्यसपछि मैले इसहाकलाई याकूब र एसाव दिएँ । मैले पहाडी देश एसावको अधीनमा दिएँ, तर याकूब र तिनका सन्तानहरू मिश्र देशतिर तल गए ।

5 и послах Моисеа и Аарона, и поразих Египта во знамениих, яже сотворих в них, и по сем изведох вас,

मैले मोशा र हारूनलाई पठाएँ, र मैले मिश्रीहरूमाथि विपत्ति ल्याएँ । त्यसपछि मैले तिमीहरूलाई ल्याएँ ।

6 и изведох отцы вашя из Египта, и внидосте в море Чермное: и погнаша Египтяне вслед отец ваших на колесницах и на конех в море Чермное:

मैले तिमीहरूका पुर्खाहरूलाई मिश्रबाट ल्याएँ र तिमीहरू समुद्रमा आयौ । मिश्रीहरूले लाल समुद्रसम्म नै रथहरू र घोडाहरूसहित तिमीहरूको पिछा गरे ।

7 и возопихом ко Господу, и даде облак и мглу между нами и между Египтяны, и наведе на них море, и покры их: и видеша очеса ваша, елика сотвори Господь в земли Египетстей: и бысте в пустыни дни многи:

जब तिमीहरूका पुर्खाहरूले परमप्रभुको पुकारा गरे, उहाँले तिमीहरू र मिश्रीहरूबिच अन्धकार राख्‍नुभयो । उहाँले समुद्रलाई तिनीहरूमाथि ल्याउनुभयो र तिनीहरूलाई ढाक्‍नुभयो । मैले मिश्रीहरूलाई गरेको कुरा तिमीहरूले देख्यौ । त्यसपछि तिमीहरू मरुभूमिमा लामो समयसम्म बस्यौ ।

8 и приведе вас в землю Аморреов живущих об ону страну Иордана, и ополчишася на вы: и предаде я Господь в руки вашя, и наследисте землю их, и потребисте их от лица вашего:

मैले तिमीहरूलाई एमोरीहरूको भूमिमा ल्याएँ, जो यर्दनपारि बस्थे । उनीहरू तिमीहरूसँग लडे र मैले तिनीहरूलाई तिमीहरूको हातमा दिएँ । तिमीहरूले तिनीहरूको भूमि अधीन गर्‍यौ र मैले तिनीहरूलाई तिमीहरूको सामु नष्‍ट गरेँ ।

9 и воста Валак сын Сепфоров, царь Моавль, и ополчися противу Израиля, и послав призва Валаама сына Веорова кляти вас:

त्यसपछि मोआबका राजा सिप्‍पोरका छोरा बालाक उठे र इस्राएललाई आक्रमण गरे । तिनले तिमीहरूलाई सराप दिन बओरका छोरा बालामलाई बोलाए ।

10 и не восхоте Господь Бог погубити тя, но благословением благослови вас и избави вас от рук их:

तर मैले बालामको कुरा सुनिनँ । वास्तवमा, तिनले तिमीहरूलाई आशिष् दिए । त्यसैले मैले तिमीहरूलाई त्यसको हातबाट छुटकारा दिएँ ।

11 и преидосте Иордан и приидосте во Иерихон, и бишася с вами живущии во Иерихоне, Аморрей и Ферезей, и Хананей и Хеттей, и Гергесей и Евей и Иевусей, и предаде их Господь в руки вашя:

तिमीहरूले यर्दन तर्‍यौ र यरीहोमा आयौ । यरीहोका अगुवाहरूले एमोरीहरू, परिज्‍जीहरू, कनानीहरू, हित्तीहरू, गिर्गाशीहरू, हित्तीहरू, हिव्वीहरू र यबूसीहरूसँगै तिमीहरूसँग लडे । मैले तिमीहरूलाई तिनीहरूमाथि विजय दिएँ र तिमीहरूको नियन्त्रणमा राखेँ ।

12 и посла пред вами шершни, и изгна от лица вашего два царя Аморрейска, не оружием твоим, ниже луком твоим,

मैले तिमीहरूका अगिअगि अरिङ्गालहरू पठाएँ, जसले उनीहरूलाई र दुई जना एमोरी राजालाई धपाए । यो तिमीहरूको तरवार वा धानुवाणले भएको थिएन ।

13 и даде вам землю, о нейже не трудистеся на ней, и грады, ихже не создасте, и пожисте в них, и винограды и масличие, ихже не насадисте вы, ядосте:

मैले तिमीहरूलाई तिमीहरूले श्रम नगरेको भूमि, तिमीहरूले निर्माण नगरेका सहरहरू दिएँ, र तिमीहरू तिनमा बस्छौ । तिमीहरूले नरोपेको दाखबारी र जैतूनको बगैँचाको फल तिमीहरूले खान्छौ ।'

14 и ныне убойтеся Господа, и послужите Ему в правде и правоте: и отвержите боги чуждыя, имже служиша отцы ваши об ону страну реки и во Египте, и служите Господеви:

परमप्रभुको भय मान र सारा इमानदारी र विश्‍वनीयतामा उहाँको आराधना गर; तिमीहरूका पुर्खाहरूले यूफ्रेटिसपारि पुजेका देवताहरूबाट अलग रहो र परमप्रभुको आराधना गर ।

15 аще же не угодно вам служити Господеви, изберите сами себе днесь, кому послужите, или богом отец ваших, иже быша об ону страну реки, или богом Аморрейским, в нихже вы живете на земли их: аз же и дом мой служити будем Господеви, яко свят есть.

यदि परमप्रभुको आराधना गर्न तिमीहरूको दृष्‍टिमा गलत देखिन्छ भने, तिमीहरूले कसको सेवा गर्ने तिमीहरूका पुर्खाहरूले यूफ्रेटिसपारि पुजेका देवताहरूको वा एमोरीहरूका देवताहरू जसको भूमिमा तिमीहरूले बसोबास गरेका छौ । तर म र मेरो घरानाले चाहिँ परमप्रभुको आराधना गर्छौं ।

16 И отвещавше людие, реша: не буди нам оставити Господа, еже служити богом иным:

मानिसहरूले जवाफ दिए र भने, “अरू देवताहरूको सेवा गर्न हामी परमप्रभुलाई कहिल्यै त्याग्‍ने छैनौँ,

17 Господь бо Бог наш Той Бог есть, Той изведе нас и отцы нашы от земли Египетския, от дому работы, иже сотвори пред очима нашима знамения велия, и сохрани нас во всем пути, по немуже идохом, и во всех языцех, ихже сквозе проидохом:

किनभने हामीलाई र हाम्रा पुर्खाहरूलाई मिश्र अर्थात् दासत्वको घरबाट ल्याउनुहुने परमप्रभु नै हाम्रा परमेश्‍वर हुनुहुन्छ, र उहाँले हाम्रो दृष्‍टिमा ठुला-ठुला चिन्हका कामहरू गर्नुभयो, हामी हिँडेका सबै मार्गमा र हामीले पार गरेका सबै जातिमाझ हामीलाई सुरक्षा दिनुभयो ।

18 и изгна Господь вся языки и Аморреа живущаго на земли от лица нашего: но и мы послужим Господеви, Сей бо есть Бог наш.

त्यसपछि त्यो भूमिमा बसोबास गर्ने एमोरीहरूलगायत सबै मानिसलाई हाम्रो सामु धपाउनुभयो । त्यसैले हामी पनि परमप्रभुको सेवा गर्छौं किनकि उहाँ हाम्रो परमेश्‍वर हुनुहुन्छ ।

19 И рече Иисус к людем: не возможете служити Господеви Богу, яко Бог свят есть и ревнитель сей: не оставит грех ваших и беззаконий ваших:

तर यहोशूले मानिसहरूलाई भने, “तिमीहरूले परमप्रभुको सेवा गर्न सक्‍दैनौ, किनभने उहाँ पवित्र हुनुहुन्छ, उहाँ डाही परमेश्‍वर हुनुहुन्छ; उहाँले तिमीहरूका पाप र अपराधलाई क्षमा गर्नुहुने छैन ।

20 егда оставите Господа и послужите богом чуждим, и пришед озлобит вас и потребит вас, вместо еже благо сотвори вам.

यदि तिमीहरूले परमप्रभुलाई त्याग्यौ र विदेशी देवताहरू पुज्यौ भने उहाँ फर्कनुहुने छ र तिमीहरूलाई हानि गर्नुहुने छ । उहाँले तिमीहरूलाई असल गर्नुभएपछि तिमीहरूलाई नष्‍ट पार्नुहुने छ ।”

21 И рекоша людие ко Иисусу: ни, но Господеви послужим.

तर मानिसहरूले यहोशूलाई भने, “होइन, हामी परमप्रभुको आराधना गर्ने छौँ ।

22 И рече Иисус к людем: свидетели вы сами на ся, яко вы избрасте служити Господеви Самому. И рекоша: свидетели мы.

त्यसपछि यहोशूले मानिसहरूलाई भने, “तिमीहरूले परमप्रभुको आराधना गर्ने छौ भनी आफैले चुनेका छौ भनी तिमीहरूको विरुद्धमा तिमीहरू आफै साक्षीहरू हौ । तिनीहरूले भने, “हामी साक्षी छौँ ।”

23 И ныне отвержите боги чуждыя, иже суть в вас, и исправите сердца ваша ко Господу Богу Израилеву.

“अहिले तिमीहरूसँग भएका विदेशी देवताहरू फ्याँक, र तिमीहरूका हृदय परमप्रभु इस्राएलतिर फर्काओ ।”

24 И рекоша людие ко Иисусу: Господеви Богу нашему послужим, и гласа Его послушаем.

मानिसहरूले यहोशूलाई भने, “हामीले परमप्रभु हाम्रा परमेश्‍वको नै आराधना गर्ने छौँ । हामी उहाँको सोर सुन्‍ने छौँ ।

25 И завеща Иисус завет к людем в день он, и даде им закон и суд в Сихеме, пред скиниею Господа Бога Израилева.

यहोशूले त्यस दिन मानिसहरूसँग करार बाँधे । तिनले त्यस दिन आदेशहरू र व्यवस्थाहरू दिए ।

26 И вписа Иисус словеса сия в книгу закона Божия: и взя камень велий, и постави его под теревинфом, иже есть пред Господем.

यहोशूले यी वचनहरूलाई परमेश्‍वरको व्यवस्थाको पुस्तकमा लेखे । तिनले ठुलो ढुङ्गा लिए र यसलाई परमप्रभुको नजिकको पवित्र वासस्थान नजिकै रुखमुनि खडा गरे ।

27 И рече Иисус к людем: се, камень сей будет вам во свидение: яко сей слыша вся глаголголанная от Господа, елика глагола к вам днесь, и сей будет вам во свидение в последния дни, и егда солжете Господеви Богу вашему.

यहोशूले सबै मानिसलाई भने, “हेर, यो ढुङ्गा तिमीहरूको विरुद्धमा गवाही हुने छ । परमप्रभुले हामीलाई भन्‍नुभएका सबै कुरा यसले सुनेको छ । त्यसैले तिमीहरूले तिमीहरूका परमेश्‍वरलाई त्याग्‍यौ भने, यो तिमीहरूका विरुद्ध गवाही हुने छ ।

28 И отпусти Иисус люди, коегождо в места своя.

यहोशूले मानिसहरूलाई हरेकको आ-आफ्ना उत्तराधिकारमा पठाए ।

29 И послужи Израиль Господеви во вся дни Иисусовы и во вся дни старцев, иже препроводиша время со Иисусом и иже видеша вся дела Господня, елика сотвори Израилю.

यी सबै कुरा भएपछि नूनका छोरा यहोशू ११० वर्षको उमेरमा मरे ।

30 И бысть по сих, и умре Иисус сын Навин раб Господень, (пожив) сто и десять лет.

तिनीहरूले तिनलाई आफ्‍नै अंशको सिमानाभित्र अर्थात् तिम्‍नथ-सेरामा नै गाडे, जुनचाहिँ एफ्राइमको पहाडी देश, गास पर्वत हो ।

31 И погребоша его в пределех жребия его во Фамнасахаре, в горе Ефремли, от севера горы Гаасовы, и положиша тамо с ним во гробе, в немже погребоша его, ножы каменныя, имиже обреза сыны Израилевы в Галгалех (Иисус), егда изведе их из Египта, якоже повеле Господь: и тамо суть даже до дне сего.

इस्राएलले यहोशू र तिनीभन्दा पछिसम्म बाँचेका धर्म-गुरुहरूको जीवनकालभरि परमप्रभुको आराधना गरे, जसले परमप्रभुले इस्राएलका निम्ति गर्नुभएका सबै कुराको अनुभव गरेका थिए ।

32 И кости Иосифовы изнесоша сынове Израилевы из Египта и закопаша их в Сихемех, в части села, еже притяжа Иаков от Аморрей живущих в Сихемех стом агниц, и даде ю Иосифу в часть.

इस्राएलका मानिसहरूले मिश्रबाट ल्याएका योसेफका हड्‍डीहरूलाई तिनीहरूले शकेममा गाडे, त्यो याकूबले शकेमका पिता हमोरका छोराहरूबाट किनेका थिए । तिनले यो एक सय चाँदीका टुक्रामा किने र यो योसेफका सन्तानहरूको उत्तराधिकार बन्यो ।

33 И бысть по сих, и Елеазар сын Ааронов архиерей скончася: и погребен бысть в Гаваафе Финееса сына своего, егоже даде ему в горе Ефремове.

हारूनका छोरा एलाजार पनि मरे । तिनीहरूले तिनलाई गिबा अर्थात् तिनका छोरा पीनहासको सहरमा गाडे, जुन तिनलाई दिइएको थियो । यो एफ्राइमको पहाडी देशमा थियो ।