Деяния святых апостолов 19
1 Бысть же внегда быти Аполлосу в Коринфе, Павел, прошед вышния страны, прииде во Ефес, и обрет некия ученики,
Аполлос Коринт шәһиридики вақтида, Павлус сәпәр қилип, ички қуруқлуқ арқилиқ Әфәсус шәһиригә кәлди. У йәрдә бәзи мухлислар билән учришип,
2 рече к ним: аще убо Дух Свят прияли есте веровавше? Они же реша к нему: но ниже аще Дух Святый есть, слышахом.
улардин: — Силәр етиқат қилғиниңларда, Муқәддәс Роһ силәргә ата қилинғанму? — дәп сориди. — Яқ, биз һәтта Муқәддәс Роһ бар дегәнни зади аңлимаптикәнмиз, — дәп җавап бәрди улар.
3 Рече же к ним: во что убо крестистеся? Они же рекоша: во Иоанново крещение.
Павлус йәнә: — Ундақта, силәр қандақ чөмүлдүрүлүштә чөмүлдүрүлгәнсиләр? — дәп сориди. — Биз Йәһя [пәйғәмбәр] йәткүзгән чөмүлдүрүлүшни қобул қилдуқ, — деди улар.
4 Рече же Павел: Иоанн убо крести крещением покаяния, людем глаголя, да во Грядущаго по нем веруют, сиречь во Христа Иисуса.
Павлус: — Йәһя [пәйғәмбәр] хәлиққә йәткүзгән чөмүлдүлүрүш болса гуналарға товва қилишни билдүридиған чөмүлдүрүлүш болуп, уларға өзидин кейин кәлгүчигә, йәни Әйсаға етиқат қилиш керәклигини тапилиған еди, — деди.
5 Слышавше же крестишася во имя Господа Иисуса,
Улар буни аңлап, Рәб Әйсаниң намида чөмүлдүрүлүшни қобул қилди.
6 и возложшу Павлу на ня руце, прииде Дух Святый на ня, глаголаху же языки и пророчествоваху.
Павлус қолини уларниң үстигә тәккүзүп туруши билән, Муқәддәс Роһ уларға чүшти. Буниң билән улар намәлум тилларда сөзләшкә һәм пәйғәмбәрләрчә вәһий-бешарәтләрни йәткүзүшкә башлиди.
7 Бяше же всех мужей яко дванадесять.
Улар тәхминән он икки әркәк киши еди.
8 Вшед же в сонмище, дерзаше, не обинуяся три месяцы беседуя и уверяя, яже о Царствии Божии.
Павлус үч ай давамида [Әфәсус шәһиридики] синагогқа кирип, жүрәклик билән сөз қилип, улар билән Худаниң падишалиғидики ишлар тоғрисида муназирилишип қайил қилишқа тиришти.
9 И егда нецыи ожесточахуся и пряхуся, злословяще путь Господень пред народом, отступль от них отлучи ученики, по вся дни стязаяся во училищи мучителя некоего.
Лекин бәзилири җаһиллиқ қилип ишинишни рәт қилип, халайиқ алдида [Рәбниң] йолиға һақарәт кәлтүргәндә, Павлус улардин чиқип, мухлисларниму айрип чиқти. У һәр күни Тираннус исимлиқ адәмниң лексийиханисида муназирә-музакирә өткүзди.
10 Сие же бысть два лета, яко всем живущым во Асии слышати слово Господа Иисуса, Жидом же и Еллином.
Бу иш икки жил давамлашти. Нәтиҗидә, Асия өлкисидики пүтүн хәлиқ, Йәһудийлар болсун, Грекләр болсун һәммәйлән Рәбниң сөз-каламини аңлиди.
11 Силы же не просты творяше Бог рукама Павловыма,
Худа Павлусниң қоллири арқилиқ карамәт мөҗизиләрни яратти.
12 яко и на недужныя наносити от (пота) тела его главотяжы и убрусцы, и исцелитися им от недуг, и духом лукавым исходити от них.
Кишиләр һәтта қол яғлиқ вә пәртуқларни Павлусниң тенигә тәккүзүп, андин кесәлләрниң йениға апирип, уларниң үстигә япатти. Нәтиҗидә, кесәлләр сақийип, яман роһлар улардин чиқип кетәтти.
13 Начаша же нецыи от скитающихся Иудей заклинателей именовати над имущими духи лукавыя имя Господа Иисуса, глаголюще: заклинаем вы Иисусом, Егоже Павел проповедует.
Лекин шу әтрапта жүридиған, «җинкәш» Йәһудийларин бәзилириму Рәб Әйсаниң намини ишлитип баққуси келип, җин чаплашқанлар үстидә туруп җинларға: «Павлус җакалаватқан Әйсаниң намидин саңа қаттиқ буйруқ беримән!» дәйдиған болди.
14 Бяху же нецыи сынове Скевы Иудеанина архиереа седмь, иже сие творяху.
Бу ишни қилидиғанларниң арисида Скева исимлиқ бир Йәһудий баш каһинниң йәттә оғлиму бар еди.
15 Отвещав же дух лукавый рече: Иисуса знаю и Павла свем, вы же кто есте?
Лекин [улар қоғливәтмәкчи болған] яман Роһ уларға җававән: — Әйсани тонуймән, Павлустин хәвирим бар, бирақ өзүңлар ким болисиләр?! — девиди,
16 И скачя на них человек, в немже бе дух лукавый, и одолев им, укрепися на них, якоже нагим и ураненым избежати от храма онаго.
яман Роһ чаплишивалған киши уларға етилип чиқип, уларни уруп шама қилип, уларниң үстидин ғалип кәлди. Улар ялаңач вә яриланған һалда өйдин қечип чиқип кәтти.
17 Сие же бысть разумно всем живущым во Ефесе Иудеем же и Еллином, и нападе страх на всех их, и величашеся имя Господа Иисуса:
Бу иш Әфәсус шәһиридә туруватқан барлиқ Йәһудийлар вә Грекләргиму мәлум болуп, қорқунуч һәммисини басти вә Рәб Әйсаниң нами улуқланди.
18 мнози же от веровавших прихождаху, исповедающе и сказующе дела своя:
Нәтиҗидә, нурғун етиқатчилар бурунқи қилғанлирини иқрар қилип, алдиға чиқти.
19 доволни же от сотворших чародеяния, собравше книги своя, сожигаху пред всеми: и сложиша цены их и обретоша сребра пять тем.
Сеһиргәрлик қилғанлардин нурғун адәмләр өзлириниң сеһиргәрлик китап-палнамилирини әкелип [бир йәргә догилап], көпчиликниң алдида көйдүрүшти. Бу китапларниң қиммити җәмий әллик миң күмүч тәңгигә йетәтти.
20 Сице крепко слово Господне растяше и крепляшеся.
Шундақ қилип, Рәбниң сөз-калами күчгә егә болуп, бәрқ уруп үстүнлүккә өтти.
21 И якоже скончашася сия, положи Павел в дусе, прошед Македонию и Ахаию, ити во Иерусалим, рек, яко бывшу ми тамо, подобает ми и Рим видети.
Бу ишлар йүз бәргәндин кейин, Павлус көңлидә, Македонийә вә Ахая өлкисидин өтүп Йерусалимға беришқа нийәт бағлиди. У: — У йәргә барғандин кейин, Рим шәһирини көрүп келишим керәк, — деди.
22 Послав же в Македонию два от служащих ему, Тимофеа и Ераста, сам же пребысть время во Асии.
Шуниң билән, у өзигә ярдәмдә болуватқанлардин Тимотий билән Ерастус иккиләнни Македонийәгә әвәтиветип, өзи йәнә бир мәзгил Асия өлкисидә турди.
23 Бысть же во время оно молва не мала о пути Господни:
Дәл шу чағда, [Әфәсус шәһиридә] [Рәбниң] йоли тоғрилиқ еғир малимачилиқ көтирилди.
24 Димитрий бо некто именем, среброковачь, творяй храмы сребряны Артемиде, подаяше хитрецем делание не мало,
Аял илаһ Артемисни сүрәтләп күмүч тәкчә-һәйкәлләрни ясиғучи Димитрий исимлиқ бир зәргәр бар еди. Униң бу иши һүнәрвәнләргә көп пайда тапқузатти.
25 ихже собрав и ины сицевых вещей делатели, рече: мужие, весте, яко от сего делания доволство житию нашему есть:
Димитрий һүнәрвәнләрни вә шуниңға охшаш ишлар билән шуғуллиниватқан башқа устиларни жиғип, уларға: — Бурадәрләр, бизниң гүллинишимизниң бу иш билән бағлиқ екәнлигини билисиләр;
26 и видите и слышите, яко не токмо Ефес, но мало не всю Асию Павел сей препрев, обрати мног народ, глаголя, яко не суть бози, иже руками человеческими бывают:
һазир һелиқи Павлусниң немә ишларни қилип жүргәнлигини аңлиған һәм көргән болушуңлар керәк. У: «Қол билән ясивалған нәрсиләр илаһлар әмәс» дейиш билән, пәқәт Әфәсуста әмәс, бәлки пүткүл Асия өлкисидә дегидәк нурғунлиған кишиләрни қайил қилип, аздуруп бураватиду.
27 не токмо же сия беду приемлет наша часть, еже бы во обличение не приити, но дабы и великия богини Артемиды храм ни во чтоже не вменился, имать же разоритися и величество ея, юже вся Асиа и вселенная почитает.
Әнди һазир бизниң бу содимизға бәтнам чаплаш хәвпи болупла қалмай, бәлки бүйүк аял илаһ Артемисниң бутханисиму әрзимәс дәп қарилип, һәтта Асия өлкиси вә пүткүл җаһан ибадәт қилидиған [бу аял илаһимизниң] шан-шәривиму йоқилиш хәвпигә дуч келиватиду! — деди.
28 Слышавше же и бывше исполнени ярости, вопияху глаголюще: велика Артемида Ефесская.
Бу сөзләрни аңлиған көпчилик ғәзәпкә чөмүп, қайта-қайта: — Әфәсуслуқларниң Артемисимиз бүйүктур! — дәп чуқан көтиришкә башлиди.
29 И исполнися град весь мятежа: устремишася же единодушно на позорище, восхищше Гаиа и Аристарха Македоняны, други Павловы.
Буниң билән пүткүл шәһәр малиматаң болуп кәтти. Халайиқ Павлусниң сәпәрдашлиридин Македонийәлик Гаюс вә Аристархусларни тутуп сөрәп, серк мәйданиға тәңла йопурулуп маңди.
30 Павлу же хотящу внити в народ, не оставляху его ученицы:
Павлус халайиқ арисиға кирмәкчи болған еди, лекин мухлислар униң киришигә йол қоймиди.
31 нецыи же от Асийских началник, суще ему друзи, пославше к нему, моляху не вдати себе в позор.
Һәтта Павлусниң достлири болған өлкә әмәлдарлиридин безилириму униңға хәвәр йәткүзүп, уни серк мәйданиға беришқа тәвәккүл қилмаслиққа җекилиди.
32 Друзии же убо ино нечто вопияху: бе бо собрание смущено, и множайшии от них не ведяху, чесо ради собрашася.
Әнди бәзиләр буни дәп вақириса, бәзиләр уни дәп вақиришип, пүтүн сорун вараң-чуруңға толди; кишиләрниң көпинчиси өзлириниң немигә жиғилғанлиғиниму билмәйтти.
33 От народа же избраша Александра, изведшым его Иудеем. Александр же, помаав рукою, хотяше отвещати народу.
Йәһудийлар Искәндәр исимлиқ адәмни алдиға иштирип чиқиривиди, көпчилик уни алдиға турғузди. Искәндәр көпчиликкә қол ишарити қилип, [Йәһудийларни] ақлимақчи болди.
34 Разумевше же, яко Иудеанин есть, глас бысть един от всех, яко на два часа вопиющих: велика Артемида Ефесская.
Бирақ көпчилик униң Йәһудий екәнлигини билип қелип, һәммиси тәңла: — Әфәсуслуқларниң Артемисимиз бүйүктур! — дәп икки саатчә чуқан көтирип турушти.
35 Утишив же книжник народ, рече: мужие Ефесстии, кто бо есть человек, иже не весть, яко Ефесский град служитель есть великия богини Артемиды и Диопета?
Ахирда, шәһәрниң баш мирзиси халайиқни тиничландуруп мундақ деди: — Әй Әфәсуслуқлар! Биз Әфәсуслуқларниң шәһириниң бүйүк Артемисниң бутханисиниң вә униң асмандин чүшкән сүритиниң қоғдиғучиси екәнлигини билмәйдиған ким бар!
36 Без всякаго убо прекословия сим сице сущым, потребно есть вам безмолвным быти и ничтоже безчинно творити:
Бу ишларни инкар қилалмиған екән, өзүңларни бесивелишиңлар, башбаштақлиқ қилмаслиғиңлар керәк.
37 приведосте бо мужей сих, ни храм (Артемидин) окрадших, ниже богиню вашу хулящих:
Чүнки силәр бу кишиләрни бу йәргә [сораққа тартишқа] елип кәлдиңлар; лекин улар я бутханиларни булғучилар я бизниң аял илаһимизға күпүрлүк қилғучилардин әмәс.
38 аще убо Димитрий и иже с ним художницы имут к кому слово, суды суть и анфипати суть: да поемлют друг на друга:
Әгәр Димитрий вә униңға қошулған һүнәрвәнләрниң мәлум бир кишиниң үстидин шикайити болса, сорақханилар очуқ турмақта вә сорақчи валийларму бар. Улар шу йәрләрдә бир-бири билән дәвалашсун;
39 аще ли же что о иных ищете, в законнем собрании разрешится:
вә башқа бирәр мәсилилириңлар болса, рәсмий сорунда бир тәрәп қилиниши лазим.
40 ибо бедствуем порицаеми быти о крамоле днешней, ни единей вине сущей, о нейже возможем воздати слово стремления сего.
Биз әнди йәнә бүгүнки вақиәни топилаң дәп әрз қилиниш хәвпидә туруватимиз; чүнки бу малиманчлиқниң һеч сәвәви көрситилмигәчкә, һесавиниму берәлмәймиз-дә!
41 И сия рек распусти собравшийся народ.
Бу сөзләрни қилип болуп, у жиғилған халайиқни тарқитивәтти.
