Деяния святых апостолов 19
1 Бысть же внегда быти Аполлосу в Коринфе, Павел, прошед вышния страны, прииде во Ефес, и обрет некия ученики,
OR avvenne, mentre Apollo era in Corinto, che Paolo, avendo traversate le provincie alte, venne in Efeso; e trovati [quivi] alcuni discepoli, disse loro:
2 рече к ним: аще убо Дух Свят прияли есте веровавше? Они же реша к нему: но ниже аще Дух Святый есть, слышахом.
Avete voi ricevuto lo Spirito Santo, dopo che avete creduto? Ed essi gli dissero: Anzi non pure abbiamo udito se vi è uno Spirito Santo.
3 Рече же к ним: во что убо крестистеся? Они же рекоша: во Иоанново крещение.
E [Paolo] disse loro: In che dunque siete stati battezzati? Ed essi dissero: Nel battesimo di Giovanni.
4 Рече же Павел: Иоанн убо крести крещением покаяния, людем глаголя, да во Грядущаго по нем веруют, сиречь во Христа Иисуса.
E Paolo disse: Certo, Giovanni battezzò del battesimo del ravvedimento, dicendo al popolo che credessero in colui che veniva dopo lui, [cioè] in Cristo Gesù.
5 Слышавше же крестишася во имя Господа Иисуса,
E, udito [questo], furono battezzati nel nome del Signore Gesù.
6 и возложшу Павлу на ня руце, прииде Дух Святый на ня, глаголаху же языки и пророчествоваху.
E, dopo che Paolo ebbe loro imposte le mani, lo Spirito Santo venne sopra loro, e parlavano lingue [strane], e profetizzavano.
7 Бяше же всех мужей яко дванадесять.
Or tutti questi uomini erano intorno di dodici.
8 Вшед же в сонмище, дерзаше, не обинуяся три месяцы беседуя и уверяя, яже о Царствии Божии.
Poi egli entrò nella sinagoga, e parlava francamente, ragionando per lo spazio di tre mesi, e persuadendo le cose [appartenenti] al regno di Dio.
9 И егда нецыи ожесточахуся и пряхуся, злословяще путь Господень пред народом, отступль от них отлучи ученики, по вся дни стязаяся во училищи мучителя некоего.
Ma, come alcuni s'induravano, ed erano increduli, dicendo male di quella professione, in presenza della moltitudine, [egli], dipartitosi da loro, separò i discepoli, facendo ogni dì sermone nella scuola d'un certo Tiranno.
10 Сие же бысть два лета, яко всем живущым во Асии слышати слово Господа Иисуса, Жидом же и Еллином.
E questo continuò lo spazio di due anni; talchè tutti coloro che abitavano nell'Asia, Giudei e Greci, udirono la parola del Signor Gesù.
11 Силы же не просты творяше Бог рукама Павловыма,
E Iddio faceva delle non volgari potenti operazioni per le mani di Paolo.
12 яко и на недужныя наносити от (пота) тела его главотяжы и убрусцы, и исцелитися им от недуг, и духом лукавым исходити от них.
Talchè eziandio d'in sul suo corpo si portavano sopra gl'infermi degli sciugatoi, e de' grembiuli; e le infermità si partivano da loro, e gli spiriti maligni uscivan di loro.
13 Начаша же нецыи от скитающихся Иудей заклинателей именовати над имущими духи лукавыя имя Господа Иисуса, глаголюще: заклинаем вы Иисусом, Егоже Павел проповедует.
Or alcuni degli esorcisti Giudei, che andavano attorno, tentarono d'invocare il nome del Signor Gesù sopra coloro che aveano gli spiriti maligni, dicendo: Noi vi scongiuriamo per Gesù, il quale Paolo predica.
14 Бяху же нецыи сынове Скевы Иудеанина архиереа седмь, иже сие творяху.
E coloro che facevano questo eran certi figliuoli di Sceva, Giudeo, principal sacerdote, [in numero] di sette.
15 Отвещав же дух лукавый рече: Иисуса знаю и Павла свем, вы же кто есте?
Ma lo spirito maligno, rispondendo, disse: Io conosco Gesù, e so [chi è] Paolo; ma voi chi siete?
16 И скачя на них человек, в немже бе дух лукавый, и одолев им, укрепися на них, якоже нагим и ураненым избежати от храма онаго.
E l'uomo che avea lo spirito maligno si avventò a loro; e sopraffattili, fece loro forza; talchè se ne fuggiron di quella casa, nudi e feriti.
17 Сие же бысть разумно всем живущым во Ефесе Иудеем же и Еллином, и нападе страх на всех их, и величашеся имя Господа Иисуса:
E questo venne a notizia a tutti i Giudei e Greci che abitavano in Efeso; e timore cadde sopra tutti loro, e il nome del Signor Gesù era magnificato.
18 мнози же от веровавших прихождаху, исповедающе и сказующе дела своя:
E molti di coloro che aveano creduto venivano, confessando e dichiarando le cose che aveano fatte.
19 доволни же от сотворших чародеяния, собравше книги своя, сожигаху пред всеми: и сложиша цены их и обретоша сребра пять тем.
Molti ancora di coloro che aveano esercitate le arti curiose, portarono insieme i libri, e li arsero in presenza di tutti; e fatta ragion del prezzo di quelli, si trovò che ascendeva a cinquantamila [denari] d'argento.
20 Сице крепко слово Господне растяше и крепляшеся.
Così la parola di Dio cresceva potentemente, e si rinforzava.
21 И якоже скончашася сия, положи Павел в дусе, прошед Македонию и Ахаию, ити во Иерусалим, рек, яко бывшу ми тамо, подобает ми и Рим видети.
Ora, dopo che queste cose furono compiute, Paolo si mise nell'animo di andare in Gerusalemme, passando per la Macedonia, e per l'Acaia, dicendo: Dopo che io sarò stato quivi, mi conviene ancora veder Roma.
22 Послав же в Македонию два от служащих ему, Тимофеа и Ераста, сам же пребысть время во Асии.
E mandati in Macedonia due di coloro che gli ministravano, [cioè] Timoteo ed Erasto, egli dimorò ancora [alquanto] tempo in Asia.
23 Бысть же во время оно молва не мала о пути Господни:
Or in quel tempo nacque non piccol turbamento a proposito della via [del Signore].
24 Димитрий бо некто именем, среброковачь, творяй храмы сребряны Артемиде, подаяше хитрецем делание не мало,
Perciocchè un certo [chiamato] per nome Demetrio, intagliator d'argento, che faceva de' [piccoli] tempii di Diana d'argento, portava gran profitto agli artefici.
25 ихже собрав и ины сицевых вещей делатели, рече: мужие, весте, яко от сего делания доволство житию нашему есть:
Costui, raunati quelli, e tutti gli [altri] che lavoravano di cotali cose, disse: Uomini, voi sapete che dall'esercizio di quest'arte viene il nostro guadagno.
26 и видите и слышите, яко не токмо Ефес, но мало не всю Асию Павел сей препрев, обрати мног народ, глаголя, яко не суть бози, иже руками человеческими бывают:
Or voi vedete ed udite, che questo Paolo, con le sue persuasioni, ha sviata gran moltitudine, non solo in Efeso, ma quasi in tutta l'Asia, dicendo che quelli non son dii, che son fatti di [lavoro di] mani.
27 не токмо же сия беду приемлет наша часть, еже бы во обличение не приити, но дабы и великия богини Артемиды храм ни во чтоже не вменился, имать же разоритися и величество ея, юже вся Асиа и вселенная почитает.
E non vi è solo pericolo per noi, che quest'arte particolare sia discreditata; ma ancora che il tempio della gran dea Diana sia reputato per nulla; e che la maestà d'essa, la qual tutta l'Asia, anzi tutto il mondo adora, non sia abbattuta.
28 Слышавше же и бывше исполнени ярости, вопияху глаголюще: велика Артемида Ефесская.
Ed essi, udite [queste cose], ed essendo ripieni d'ira, gridarono, dicendo: Grande [è] la Diana degli Efesi.
29 И исполнися град весь мятежа: устремишася же единодушно на позорище, восхищше Гаиа и Аристарха Македоняны, други Павловы.
E tutta la città fu ripiena di confusione; e tratti a forza Gaio, ed Aristarco, Macedoni, compagni del viaggio di Paolo, corsero di pari consentimento a furore nel teatro.
30 Павлу же хотящу внити в народ, не оставляху его ученицы:
Or Paolo voleva presentarsi al popolo; ma i discepoli non gliel permisero.
31 нецыи же от Асийских началник, суще ему друзи, пославше к нему, моляху не вдати себе в позор.
Alcuni eziandio degli Asiarchi, che gli erano amici, mandarono a lui, pregandolo che non si presentasse nel teatro.
32 Друзии же убо ино нечто вопияху: бе бо собрание смущено, и множайшии от них не ведяху, чесо ради собрашася.
Gli uni adunque gridavano una cosa, gli altri un'altra; perciocchè la raunanza era confusa; ed i più non sapevano per qual cagione fosser raunati.
33 От народа же избраша Александра, изведшым его Иудеем. Александр же, помаав рукою, хотяше отвещати народу.
Ora, d'infra la moltitudine fu prodotto Alessandro, spingendolo i Giudei innanzi. Ed Alessandro, fatto cenno con la mano, voleva arringare al popolo a [lor] difesa.
34 Разумевше же, яко Иудеанин есть, глас бысть един от всех, яко на два часа вопиющих: велика Артемида Ефесская.
Ma, quando ebber riconosciuto ch'egli era Giudeo, si fece un grido da tutti, che gridarono lo spazio d'intorno a due ore: Grande [è] la Diana degli Efesi.
35 Утишив же книжник народ, рече: мужие Ефесстии, кто бо есть человек, иже не весть, яко Ефесский град служитель есть великия богини Артемиды и Диопета?
Ma il cancelliere, avendo acquetata la turba, disse: Uomini Efesi, chi è pur l'uomo, che non sappia che la città degli Efesi è la sagrestana della gran dea Diana, e dell' [immagine] caduta da Giove?
36 Без всякаго убо прекословия сим сице сущым, потребно есть вам безмолвным быти и ничтоже безчинно творити:
Essendo adunque queste cose fuor di contradizione, conviene che voi vi acquetiate, e non facciate nulla di precipitato.
37 приведосте бо мужей сих, ни храм (Артемидин) окрадших, ниже богиню вашу хулящих:
Poichè avete menati [qua] questi uomini, i quali non sono nè sacrileghi, nè bestemmiatori della vostra dea.
38 аще убо Димитрий и иже с ним художницы имут к кому слово, суды суть и анфипати суть: да поемлют друг на друга:
Se dunque Demetrio, e gli artefici che [son] con lui, hanno alcuna cosa contro ad alcuno, si tengono le corti, e vi sono i proconsoli; facciansi eglino citar gli uni gli altri.
39 аще ли же что о иных ищете, в законнем собрании разрешится:
E se richiedete alcuna cosa intorno ad altri affari, [ciò] si risolverà nella raunanza legittima.
40 ибо бедствуем порицаеми быти о крамоле днешней, ни единей вине сущей, о нейже возможем воздати слово стремления сего.
Perciocchè noi siamo in pericolo d'essere accusati di sedizione per lo [giorno] d'oggi; non essendovi ragione alcuna, per la quale noi possiamo render conto di questo concorso.
41 И сия рек распусти собравшийся народ.
E, dette queste cose, licenziò la raunanza.
