Третья книга Царств 4
1 И бе царь Соломон царствуяй над Израилем.
Сулайман падиша пүткүл Исраилға падиша болди.
2 И сии старейшины иже беша с ним:
Униң чоң әмәлдарлири мунулар: — Задокниң оғли Азария каһин еди;
3 Азариа сын Садоков, жрец: Елиаф и Ахиа сынове Сивины, книгочии: и Иосафат сын Ахилудов, напоминатель:
Шишаниң оғуллири Елихорәф вә Ахияһ катиплар еди; Аһилудниң оғли Йәһошафат диванбеги еди;
4 и Ванеа сын Иодаев над силою: и Садок и Авиафар, иерее:
Йәһояданиң оғли Беная қошунниң баш сәрдари еди. Задок билән Абиятар каһинлар еди;
5 и Азариа сын Нафань над настоятелми: и Завуф сын Нафань друг царев:
Натанниң оғли Азария назарәт беги, Натанниң йәнә бир оғли Забуд һәм каһин вә падишаниң мәслиһәтчиси еди.
6 и Ахисар бе строитель, и Елиав сын Сафатов над отечеством: и Адонирам сын Авдонов над даньми.
Ахишар ординиң ғоҗидари, Абданиң оғли Адонирам баҗ-алван беги еди.
7 И у Соломона бяху дванадесять приставник над всем Израилем, еже подаяти царю и дому его: по месяцу в лете бываше един, еже подаяти,
Пүткүл Исраил зиминида Сулайман падишаниң өзи үчүн вә ордидикилири үчүн йемәк-ичмәк тәминләйдиған, он икки назарәтчи тайинланған еди; уларниң һәр бири жилда бир айдин йемәк-ичмәк тәминләшкә мәсъул еди.
8 и сия имена их: Вен сын Оров на горе Ефремли, един:
Уларниң исми төвәндә хатириләнгән: Әфраим тағлиқ райониға Бән-Хур;
9 сын Дакарь во Махемате и во Висаламине и Вефсамисе и Елоне, даже до Вефанана, един:
Маказ, Шаалбим, Бәйт-Шәмәш вә Елон-Бәйт-Һананға Бән-Дәкәр;
10 сын Седов во Аравофе, сего Сохо и вся земля Оферова:
Аруботқа Бән-Хәсәд; у йәнә Сокоһ вә Хәфәр дегән барлиқ жутқиму мәсъул еди;
11 сына Аминадавля вся Неффадор: Тефаф дщи Соломоня бе ему в жену, един:
йәнә Нафат-Дорға Бән-Абинадаб (у Сулайманниң қизи Тафатни хотунлуққа алған);
12 Вана сын Ахилуфов во Ифаанахе и Магеддо и весь Дом Саныи, иже при Сесафане под Езраелем, и от Вифсана даже до Савелмаула, даже до Маевер Лукам, един:
Таанақ, Мәгиддо вә Йизрәәлниң төвәнки тәрипидики Зарәтанниң йенида болған пүткүл Бәйт-Шанға, шундақла Бәйт-Шандин тартип Абәл-Mәһолаһғичә, Җокнеамдин өткичә болған зиминларға Аһилудниң оғли Баана;
13 сын Наверов в Равофе Галаадстем: сему область Ергав в Васане, шестьдесят градов великих огражденных стенами, и вереи медяны, един:
Рамот-Гилеадқа Бән-Гәбәр; у йәнә Гилеад жутиға җайлашқан, Манассәһниң оғли Яирға тәвә болған кәнтләр вә һәм Башандики жут Аргоб, җүмлидин у йәрдики сепили, мис балдақлиқ қовуқлири болған атмиш чоң шәһәргиму мәсъул еди.
14 Ахинадав сын Саддов во Маанаиме:
Маһанаимға Иддониң оғли Аһинадаб;
15 Ахимаас в Неффалиме: и сей поят Васемафу дщерь Соломоню в жену, един:
Нафталиға Ахимааз (у Сулайманниң қизи Басиматни хотунлуққа алған еди).
16 Ваана сын Хусиин во Асире и во Ваалофе, един:
Ашир вә Алотқа Һушайниң оғли Баанаһ;
17 Иосафат сын Фаруев во Иссахаре,
Иссакарға Паруаһниң оғли Йәһошафат;
18 Семей сын Илы во Вениамине,
Бинямин зиминиға Еланиң оғли Шимәй;
19 Гавер сын Адаев в земли Галааде, в земли Сиона царя Есевонска и Ога царя Васанска, и Насиф един в земли Иудове.
Гилеад зиминиға (әслидә Аморийларниң падишаси Сиһон вә Башанниң падишаси Огниң зимини еди) Уриниң оғли Гәбәр. У шу жутқа бирдин-бир назарәтчи еди.
20 Иуда и Израиль мнози аки песок иже при мори во множестве, ядуще и пиюще и веселящеся.
Йәһуда билән Исраилниң адәмлири деңиз саһилидики қумдәк нурғун еди. Улар йәп-ичип, хошаллиқ қилатти.
21 И Соломон бе началствуяй во всех царствах, от реки земли Филистимския и даже до предел Египетских, (и бяху) приносяще дары и работающе Соломону во вся дни живота его.
Вә Сулайман болса [Әфрат] дәриясидин тартип Филистийләрниң зиминиға вә Мисирниң чегаралириғичә болған һәммә падишалиқларниң үстидә сәлтәнәт қилатти. Улар улпан кәлтүрүп Сулайманниң пүтүн өмридә униң хизмитидә болатти.
22 И сия потребная Соломону в день един: тридесять мер муки семидалныя и шестьдесят мер муки смешаныя,
Сулайманниң ордисиға кетидиған күнлүк тәминат үчүн оттуз кор тасқиған ақ ун, атмиш кор қара ун,
23 десять телцев избранных и двадесять волов тучных и сто овец, кроме еленей и серн и птиц, избранна от избранных тучна.
он бордиған уй, яйлақтин кәлтүрүлгән жигирмә уй, йүз қой кетәтти; буниңдин башқа буғилар, җәрәнләр, кийикләр вә бордиған тохулар лазим еди.
24 Понеже бе началствуяй во всех об он пол реки от Фапсы и даже до Газы, над всеми царми об он пол реки, и мир бе ему от всех стран окрест.
Чүнки у Тифсаһдин тартип Газағичә, [Әфрат] дәриясиниң бу тәрипидики һәммә жутларниң үстидә, йәни [Әфрат] дәриясиниң бу тәрипидики барлиқ падишаларниң үстидә һөкүм сүрәтти; униң төрт әтрапи тинич еди.
25 И живяху Иуда и Израиль безпечально, кийждо под виноградом своим и под смоковницею своею, ядуще и пиюще, от Дана и даже до Вирсавии, во вся дни Соломона.
Сулайманниң пүткүл күнлиридә Дандин тартип Бәәр-Шебағичә Йәһуда билән Исраил адәмлириниң һәр бири өз үзүм тели вә өз әнҗир дәриғиниң тегидә аман-есән олтиратти.
26 И бяше у Соломона четыредесять тысящ кобылиц в колесницы и двадесять тысящ конник.
Сулайманниң җәң һарвулириниң атлири үчүн төрт миң атханиси, он икки миң чәвәндизи бар еди.
27 И тако подаяху приставники царю Соломону, и вся повеленная на трапезу цареву, кийждо в месяц свой, не пременяюще словесе:
Мәзкур назарәтчиләрниң һәр бири өзигә бекитилгән айда Сулайман падишаға вә униң дәстихиниға кәлгәнләрниң һәммисиниң йемәк-ичмәклирини кемәйтмәй тәминләйтти.
28 и ячмень и плевы конем, и колесницами привозяху на место, идеже бе царь, кийждо по чину своему.
Хәлиқ болса һәр бири өзигә бекитилгән норма бойичә ат-қечирлар үчүн арпа билән саманларни [назарәтичиләр бар] йәргә елип келәтти.
29 И даде Господь смысл и мудрость Соломону многу зело, и широту сердца, яко песок иже при мори:
Худа Сулайманға деңиз саһилидики қумдәк даналиқ, интайин мол пәм-парасәт ата қилип, униң қәлбини кәң қилип зор йорутти.
30 и умножися мудрость Соломонова зело, паче смысла всех древних человек и паче всех смысленных Египетских:
Шуниң билән Сулайманниң даналиғи барлиқ шәриқтикиләрниң даналиғидин вә Мисирдики барлиқ даналиқтин ашти.
31 и умудрися паче всех человек, и умудрися паче Гефана Езраилитнна и Емана, и Халкада и Дарды, сына Самадова, и прославися имя его во всех странах окрест.
Чүнки у барлиқ адәмләрдин, җүмлидин әзраһлиқ Етан билән Махолниң оғуллири Һеман, Калкол вә Дарда дегәнләрдин дана еди; вә униң шөһрити әтрапидики һәммә әлләр арисида йейилди.
32 И изглагола Соломон три тысящы притчей, и быша песни его пять тысящ:
У ейтқан пәнд-несиһәт үч миң еди; униң шеир-күйлири бир миң бәш еди.
33 и глагола о древех, от кедра иже в Ливане и даже до иссопа исходящаго из стены: и глагола о скотех и о птицах и о гадех и о рыбах.
У Ливандики кедир дәриғидин тартип тамда өсидиған лепәкгүлгичә дәрәқ-гияларниң һәммисини баян қилип хатирилигән еди; у йәнә мал вә һайванлар, қушлар, һашарәт-өмилигүчиләр вә белиқлар тоғрисида баян қилип хатирилигән еди.
34 И прихождаху вси людие слышати премудрость Соломоню: и приимаше дары от всех царей земных, елицы слышаху премудрость его.
Сулайманниң даналиқини аңлиғили кишиләр барлиқ әлләрдин келәтти, шундақла униң даналиғи тоғрилиқ хәвәр тапқан йәр йүзидики һәммә падишалардин кишиләр кәлмәктә еди.
