Третья книга Царств 12
1 И иде царь Ровоам в Сикиму, яко в Сикиму прииде весь Израиль воцарити его.
Nagpunta si Rehoboam sa Shekem, dahil ang buong Israel ay darating sa Shekem para gawin siyang hari.
2 И бысть егда услыша Иеровоам сын Наватов, сущу ему еще во Египте, яко убегл бе от лица Соломона, и возвратися Иеровоам из Египта:
Ito ay nangyari nang marinig ito ni Jeroboam anak ni Nebat (dahil siya ay nasa Ehipto pa, kung saan siya ay tumakas mula sa kinaroroonan ni Haring Solomon; Si Jeroboam ay nanirahan sa Ehipto).
3 и послаша, и призваша его. И прииде Иеровоам и весь сонм Израилев, и рекоша людие к царю Ровоаму глаголюще:
Kaya siya ay isinugo at tinawag nila, at dumating si Jeroboam at buong kapulungan ng Israel; sila ay nagsalita kay Rehoboam at sinabi, “ginawang mahirap ng iyong ama ang aming pasanin.
4 отец твой отягчи ярем наш, ты же ныне облегчи от работы отца твоего жестокия и от ярма его тяжкаго, егоже возложи на ны, и поработаем ти.
Ngayon, gawin mong madali ang mahirap na trabahong ibinigay ng iyong ama, at pagaanin mo ang mabigat na pasanin na inilagay niya sa amin, at paglilingkuran ka namin.”
5 И рече к ним: отидите (и пребудите) до третияго дне, и возвратитеся ко мне. И идоша.
Sinabi ni Rehoboam sa kanila, “Umalis kayo ng tatlong araw; pagkatapos bumalik kayo sa akin.” Kaya umalis ang mga tao.
6 И возвести Ровоам царь старейшинам, иже быша предстояще пред Соломоном отцем его, еще живу ему сущу, глаголя: како вы мыслите, да отвещаю людем сим слово?
Sumangguni si Haring Rehoboam sa mga matatandang lalaki na tumayo sa harapan ni Solomon na kaniyang ama habang siya ay nabubuhay; sinabi niya, “Paano ninyo ako papayuhan upang sagutin ang mga taong ito?”
7 И реша ему, глаголюще: аще в днешний день будеши раб людем сим и поработаеши им, и речеши им словеса блага, и будут ти раби во вся дни.
Sila ay nagsalita sa kaniya at sinabi, “Kung ikaw ay magiging isang lingkod ngayon sa mga taong ito at paglilingkuran sila, at sasagutin sila sa pamamagitan ng mabubuting mga salita, palagi silang magiging mga lingkod mo.”
8 И пренебреже совет старейшин, яже совещаша ему, и советова со отроки воспитанными с ним предстоявшими пред лицем его,
Subalit binalewala ni Rehoboam ang ibinigay na payo ng mga matatandang lalaki sa kaniya, at sumangguni sa mga kabataan na lumaking kasama niya, na tumayo sa harapan niya.
9 и рече им: что вы совещаваете? И что отвещаю людем сим, иже реша ко мне, глаголюще: облегчи наш ярем, егоже возложи отец твой на ны?
Sinabi niya sa kanila, “Anong payoang maibibigay ninyo sa akin, upang maaari nating masagot ang mga tao na nagsalita sa akin at nagsabing, “Pagaanin ninyo ang pasanin na inilagay sa amin ng inyong ama?”
10 И глаголаша к нему отроцы воспитаннии с ним и реша ему: сице да глаголеши людем сим, иже реша к тебе, глаголюще: отец твой отягчи ярем наш: ты же ныне облегчи от нас: сия речеши к ним: юность моя толстее чресл отца моего:
Ang mga kabataan na lumaking kasama ni Rehoboam ay nagsalita sa kaniya, nagsabi, “Magsalita ka sa mga taong ito na nagsabi sa iyo na ang iyong amang si Solomon ang nagpabigat ng kanilang pasanin pero dapat mo itong pagaanin. Dapat mong sabihin sa kanila, “Ang hinliliit kong daliri ay makapal kaysa sa baywang ng aking ama.
11 и ныне отец мой наложи на вы ярем тяжек, аз же приложу к ярму вашему: отец мой наказа вы ранами, аз же накажу вы скорпионами.
Kaya ngayon, kahit na pinahirapan kayo ng aking ama sa pamamagitan ng isang mabigat na pasanin, magdadagdag ako sa inyong pasanin. Pinarusahan kayo ng aking ama sa pamamagitan ng mga latigo, ngunit parurusahan ko kayo sa pamamagitan ng mga alakdan.”
12 И прииде весь Израиль к царю Ровоаму в день третий, якоже рече им царь, глаголя: возвратитеся ко мне в день третий.
Kaya dumating si Jeroboam at ang lahat ng bayan kay Rehoboam sa ikatlong araw, gaya ng itinagubilin ng hari noong sinabi niyang, “Bumalik kayo sa akin sa ikatlong araw.”
13 И отвеща царь к людем жестоко: и остави царь Ровоам совет старейшин, яже совещаша ему,
Marahas na tinugon ng hari ang bayan at binalewala ang payo na ibinigay sa kaniya ng mga matatandang lalaki.
14 и рече к ним по совету отроков, глаголя: отец мой отягчи ярем ваш, аз же приложу к ярму вашему: отец мой наказа вы ранами, аз же накажу вы скорпионами.
Siya ay nagsalita sa kanila bilang pagsunod sa payo ng mga nakababatang lalaki; sabi niya, “Pinagpasan kayo ng aking ama sa pamamagitan ng mabibigat na pasanin, pero magdadagdag ako ng pasanin sa inyo. Pinarusahan kayo ng aking ama sa pamamagitan ng mga latigo, pero parurusahan ko kayo sa pamamagitan ng mga alakdan.”
15 И не послуша царь людий, яко бе превращение от Господа, яко да утвердит глаголгол Свой, егоже глагола рукою Ахии Силонитянина о Иеровоаме сыне Наватове.
Kaya hindi nga pinakinggan ng hari ang mga tao, dahil ito ay isang pagbabago ng mga pangyayari na ginawa ni Yahweh, upang maaari niyang tuparin ang kaniyang salita na kaniyang sinabi kay Ahias na taga-Silo kay Jeroboam na anak ni Nebat.
16 И виде весь Израиль, яко не послуша царь гласа их, и отвещаша людие царю, глаголюще: кая нам часть в Давиде? И несть нам наследия в сыне Иессеове: бежи, Израилю, в кровы своя: ныне паси дом твой, Давиде. И отиде Израиль в кровы своя.
Nang makita ng buong Israel na hindi sila pinakinggan ng hari, sinagot siya ng mga tao at sinabi, “Anong bahagi mayroon kami kay David? Wala kaming mana sa anak ni Jesse! Umuwi kayo sa inyong mga tolda, Israel. Ngayon pangalagaan mo ang sarili mong bahay, David.” Kaya nagbalik ang Israel sa kanilang mga tolda.
17 Над сынми же Израилевыми, иже живяху во градех Иудиных, воцарися Ровоам над ними.
Pero para sa bayang Israel na nanirahan sa mga lungsod ng Juda, si Rehoboam ang naghari sa kanila.
18 И посла царь Ровоам Адонирама, иже над данию, и поби его камением весь Израиль, и умре. Царь же Ровоам потщася взыти на колесницу убежати во Иерусалим.
Pagkatapos ipinadala ni Haring Rehoboam si Adoram, na siyang namamahala sa mga pinilit na mga manggagawa, pero pinagbabato siya ng buong Israel hanggang mamatay. Mabilis na tumakas si Haring Rehoboam sa kaniyang karwahe patungong Jerusalem.
19 И отложися Израиль от дому Давидова даже до днесь.
Kaya ang Israel ay naging rebelde laban sa angkan ni David hanggang sa araw na ito.
20 И бысть егда услыша весь Израиль, яко возвратися Иеровоам от Египта, и послаша, и призваша его на собор, и воцариша его над Израилем: и не бе вслед дому Давидова, токмо хоругвь Иудина и Вениаминова.
Nangyari ito nang mabalitaan ng buong Israel na bumalik na si Jeroboam, ipinadala nila at tinawag siya sa kanilang kapulungan at ginawa siyang hari sa buong Israel. Walang isa man ang sumunod sa pamilya ni David, maliban lamang sa lipi ni Juda.
21 И Ровоам вниде во Иерусалим и собра весь сонм Иудин и хоругвь Вениаминю, сто и двадесять тысящ юношей, творящих брань, ратовати на дом Израилев, еже возвратити царство Ровоаму сыну Соломоню.
Nang dumating si Rehoboam sa Jerusalem, tinipon niya ang lahat ng lipi ni Juda at ang lipi ni Benjamin; mayroong piniling 180, 000 kalalakihan na mga sundalo, para labanan ang lipi ng Israel, para ibalik muli ang kaharian kay Rehoboam na anak ni Solomon.
22 И бысть слово Господне ко Самею человеку Божию, глаголя:
Ngunit dumating ang salita ng Diyos kay Semaias, ang lingkod ng Diyos; ito ang sinabi,
23 рцы к Ровоаму сыну Соломоню царю Иудину и ко всему дому Иудину и Вениаминову и ко оставшымся людем, глаголя:
“Sabihin kay Rehoboam na anak ni Solomon, hari ng Juda, sa lahat ng lipi ni Juda at Benjamin, at sa natitirang mga tao; sabihing,
24 тако глаголет Господь: не восходите, ниже ратуйте на братию вашу, на сыны Израилевы: но возвратитеся кийждо в домы своя, яко от Мене бысть глаголгол сей. И послушаша словесе Господня, и престаша ити по глаголголу Господню.
'Ito ang sinasabi ni Yahweh: Hindi ninyo dapat nilulusob o nilalabanan ang inyong mga kapatid na bayang Israel. Bawat lalaki ay dapat magbalik sa kaniyang tahanan, dahil kalooban ko na mangyari ang bagay na ito.”' Kaya nakinig sila sa salita ni Yahweh at bumalik at nagpunta sa kani-kanilang daan, at sinunod nila ang kaniyang salita.
25 И созда Иеровоам Сикиму в горе Ефремли, и вселися в ней, и изыде оттуду, и созда Фануила.
Pagkatapos itinayo ni Jeroboam ang Shekem sa burol ng bansang Efraim, at nanirahan doon. Lumipat siya mula doon at itinayo ang Penuel.
26 И рече Иеровоам в сердцы своем: се, ныне возвратится царство в дом Давидов,
Inaakala ni Jeroboam sa kaniyang puso, “Ngayon manunumbalik ang kaharian sa bahay ni David.
27 аще взыдут людие сии вознести жертву в храме Господни во Иерусалим, и обратится сердце людий ко Господу и господину своему, к Ровоаму царю Иудину, и убиют мя, и возвратятся к Ровоаму царю Иудину.
Kung aakyat ang bayang ito para mag-alay ng mga handog sa templo ni Yahweh sa Jerusalem, sa gayon, ang puso ng mga taong ito ay manunumbalik muli sa kanilang panginoon, kay Rehoboam hari ng Juda. Papatayin nila ako at babalik sila kay Rehoboam hari ng Juda.”
28 И усоветова царь, и сотвори две юницы златы, и рече к людем: довлеет вам восходити во Иерусалим: се, бози твои, Израилю, изведшии тя из земли Египетския.
Kaya naghanap ng payo si Haring Jeroboam at gumawa ng dalawang guyang ginto; sinabi niya sa mga tao, “Labis-labis ito para sa inyo na umakyat sa Jerusalem. Masdan ninyo, ito ang inyong mga diyos bayang Israel, na naglabas sa inyo sa lupain ng Ehipto.
29 И постави едину в Вефили, а другую в Дане.
Naglagay siya ng isa sa Bethel at ang isa sa Dan.
30 И бысть слово сие на согрешение, и идяху людие пред лицем юницы единыя даже до Дана, и оставиша храм Господень.
Kaya naging isang kasalanan ang pagkilos na ito. Ang mga tao ay nagpunta sa isa o sa kabila, hanggang makarating sa Dan.
31 И сотвори капища на высоких, и сотвори жерцов часть от людий, иже не беша от сынов Левииных.
Gumawa si Jeroboam ng mga Templo sa mga dambana; naghirang din siya ng mga pari sa kalagitnaan ng buong bayan, na hindi mga anak na lalaki ni Levi.
32 И сотвори Иеровоам праздник в осмый месяц в пятыйнадесять день месяца, по празднику, иже в земли бе Иудине, и взыде на олтарь, егоже сотвори в Вефили, жрети юницам, яже сотвори, и постави в Вефили жерцы на высоких, яже сотвори.
Nagtalaga si Jeroboam ng isang pista sa ika-walong buwan, sa ika-labing limang araw ng buwan, tulad ng pista na nasa Juda, at umakyat siya sa altar. Ginawa niya ito sa Bethel, naghahandog sa mga guya na kaniyang ginawa, at naglagay siya sa Bethel ng mga pari sa mga dambana na kaniyang ginawa.
33 И взыде на олтарь, егоже сотвори в Вефили, в осмый месяц, в пятыйнадесять день в праздник, егоже состави по сердцу своему: и сотвори праздник сыном Израилевым, и взыде на олтарь еже пожрети.
Umakyat si Jeroboam sa altar na kaniyang ginawa sa Bethel sa ika-labing limang araw ng ika-walong buwan, sa buwan na binalak niya sa sarili niyang isipan; nagtalaga siya ng isang pista para sa bayan ng Israel at umakyat sa altar para magsunog ng insenso.
