< Ruka 1 >
1 Sezvo vazhinji vakabata kuronga nhoroondo yezvinhu zvakavimbika zvizere pakati pedu,
Оскільки багато хто вже намагався скласти розповідь про події, які сталися між нами,
2 sezvavakapa kwatiri ivo kubva pakutanga vakazvionera, uye vari varanda veshoko,
у такий спосіб, як їх передали нам люди, що від самого початку були свідками й котрі стали служителями Слова,
3 zvakaonekwa zvakanaka kwandiriwo, ndanyatsoongorora zvinhu zvese kubva pakutanga, kuti ndikunyorerei nekutevedzanisa, imwi Teofiro changamire,
то і я вирішив, дослідивши все ретельно від самого початку, написати тобі, поважний Теофіле, усе послідовно,
4 kuti muzive chokwadi chezvinhu zvamakadzidziswa.
щоб ти міг досконало пізнати достовірність слів, яких був навчений.
5 Kwaivapo nemazuva aHerodhe mambo weJudhiya umwe mupristi wainzi Zakaria, weboka raAbhiya; nemukadzi wake waibva kuvanasikana vaAroni, nezita rake riri Erizabheti.
За днів Ірода, царя Юдеї, був один священник, на ім’я Захарія, із черги Авія, та його дружина, на ім’я Єлизавета, одна з дочок Аарона.
6 Uye vari vaviri vakange vakarurama pamberi paMwari, vachifamba nemirairo yese nezviga zvaIshe, vasina chavangapomerwa.
Вони обоє були праведні перед Богом, бездоганно виконуючи всі заповіді та настанови Господа.
7 Uye vakange vasina mwana, nokuti Erizabheti wakange ari mhanje, uye vakange vaenda pamakore vari vaviri.
У них не було дітей, бо Єлизавета була безплідна, і обоє були похилого віку.
8 Zvino zvakaitika kuti wakati achiita ushumiri hweupristi pamberi paMwari, pachidanho cheboka rake,
Одного разу, коли [Захарія] за порядком своєї черги служив перед Богом,
9 maererano netsika yeushumiri hweupristi, wakabatwa nemujenya kuti apise zvipfungaidzo zvinonhuhwira apinda mutembere yaIshe.
згідно зі звичаєм священства, випало йому через жереб зайти до Храму Господнього та кадити.
10 Zvino chaunga chese chevanhu chakange chichinyengetera kunze nenguva yezvipfungaidzo zvinonhuhwira.
Усе зібрання народу молилося зовні, коли прийшов час кадити.
11 Zvino kwakaonekwa kwaari mutumwa waIshe, amire kurutivi rwerudyi rwearitari yezvipfungaidzo zvinonhuhwira.
Тоді ангел Господній з’явився перед ним, стоячи з правого боку жертовника для кадіння.
12 Zvino Zakaria wakati achimuona akanetseka, kutya kukamuwira.
Коли Захарія побачив його, то жахнувся, і страх охопив його.
13 Asi mutumwa wakati kwaari: Usatya Zakaria; nokuti munyengetero wako wanzwikwa, nemukadzi wako Erizabheti achakuberekera mwanakomana, ugotumidza zita rake Johwani.
Але ангел сказав йому: ―Не бійся, Захаріє, твоя молитва почута! Твоя дружина Єлизавета народить тобі сина, і назвеш його Іван.
14 Uye uchava nemufaro nekupembera, nevazhinji vachafarira kuberekwa kwake.
Ти будеш радісним та щасливим, і багато хто радітиме його народженню.
15 Nokuti achava mukuru pamberi paIshe, haangatongonwi waini kana zvinodhaka; uye achazadzwa neMweya Mutsvene kunyange kubva padumbu ramai vake.
Він буде великий перед Господом, вина та міцного напою не питиме; і Дух Святий наповнить його ще з лона його матері.
16 Nevazhinji vevana vaIsraeri achatendeusira kuna Ishe Mwari wavo;
І багатьох синів Ізраїлю він наверне до Господа Бога свого.
17 uye iye achafamba pamberi pake mumweya nesimba raEria, kutendeusira moyo yemadzibaba kuvana, nevasingateereri kuuchenjeri hwevakarurama, kugadzirira Ishe vanhu vakagadzirwa.
Він ітиме перед Ним у дусі й силі Іллі, наверне серця батьків до дітей та непокірних до мудрості праведних, щоб підготувати народ до приходу Господа.
18 Zakaria akati kumutumwa: Izvozvi ndichazviziva nei? Nokuti ini ndava mukweguru, nemukadzi wangu waenda pamazuva ake.
Захарія відповів ангелу: ―Як я дізнаюся про це? Я вже старий, і дружина моя в похилих літах.
19 Mutumwa achipindura akati kwaari: Ini ndini Gabhirieri, anomira pamberi paMwari; ndatumwa kuti nditaure kwauri, ndikuparidzire mashoko awa akanaka.
Ангел у відповідь сказав йому: ―Я Гавриїл, що стою перед Богом, і мене послано сказати тобі цю добру звістку,
20 Zvino tarira, uchava chimumumu, usingagoni kutaura, kusvikira zuva rinoitika zvinhu izvi, nokuti hauna kutenda mashoko angu, achazadziswa nenguva yawo.
але тепер ти будеш мовчати й не зможеш говорити до дня, коли все це станеться, бо ти не повірив моїм словам, котрі здійсняться свого часу!
21 Vanhu vakange vakamirira Zakaria, vakashamisika nekunonoka kwake mutembere.
Народ же чекав на Захарію та дивувався, чому він затримується в Храмі.
22 Zvino wakati abuda, akakonewa kutaura kwavari; vakaziva kuti akange aona chiratidzo mutembere; iye akavaninira nemaoko, akaramba ari chimumumu.
Коли ж він вийшов, то вже не міг говорити, і всі зрозуміли, що в Храмі він бачив видіння. [Захарія] звертався до них знаками та залишався німим.
23 Zvino zvakaitika kuti mazuva okushumira kwake akati achangopera, akaenda kumba kwake.
Після закінчення днів його служіння, він повернувся додому.
24 Zvino shure kwemazuva iwayo, mukadzi wake Erizabheti akatora mimba, akazvivanza mwedzi mishanu, achiti:
Невдовзі після цього Єлизавета, його дружина, завагітніла й п’ять місяців ховалася, кажучи:
25 Ishe wandiitira saizvozvi nemazuva aakanditarira, kuti abvise ruzvidzo rwangu pakati pevanhu.
«Ось що для мене зробив Господь у ці дні, коли зглянувся, щоб зняти ганьбу мою між людьми».
26 Zvino nemwedzi wechitanhatu mutumwa Gabhirieri wakatumwa naMwari kuguta reGarirea rinonzi Nazareta,
Шостого місяця Бог надіслав ангела Гавриїла в галілейське місто, яке називалося Назарет,
27 kumhandara, yakange yatsidza kuwanikwa nemurume zita rake raiva Josefa, weimba yaDhavhidhi; uye zita remhandara riri Maria.
до діви, що була заручена з чоловіком, на ім’я Йосиф, з дому Давида. Ім’я діви було Марія.
28 Mutumwa akapinda kwaari akati: Hekanhi, iwe une nyasha! Ishe anewe, wakaropafadzwa iwe pakati pevakadzi.
Прийшовши до неї, ангел промовив: ―Радій, та, що отримала благодать! Господь із тобою! Благословенна ти між жінками.
29 Iye wakati achimuona akanetseka neshoko rake, akafunganya kuti uku kukwazisa rudzii kwakadai.
Ці слова здивували її, і вона почала роздумувати, що може означати це привітання.
30 Zvino mutumwa akati kwaari: Usatya Maria; nokuti wawana nyasha kuna Mwari.
Ангел відповів їй: ―Не бійся, Маріє, бо ти знайшла благодать у Бога.
31 Zvino tarira, uchava nemimba, ugozvara mwanakomana, uchatumidza zita rake kuti Jesu.
Ось завагітнієш та народиш Сина, і назвеш Його Ісус.
32 Iye achava mukuru, achanzi Mwanakomana weWekumusoro-soro; Ishe Mwari achapa kwaari chigaro cheushe chababa vake Dhavhidhi.
Він буде великий, і Його називатимуть Сином Всевишнього. Господь Бог дасть Йому престол Давида, батька Його.
33 Achatonga pamusoro peimba yaJakobho kusvikira narinhi, neushe hwake hahungavi nemugumo. (aiōn )
Він царюватиме над домом Якова повіки, і Його Царству не буде кінця. (aiōn )
34 Maria ndokuti kumutumwa: Izvi zvingava sei, nokuti handizivi murume?
Марія відповіла ангелу: ―Як же це станеться, якщо я не була з чоловіком?
35 Mutumwa akapindura akati kwaari: Mweya Mutsvene uchauya pamusoro pako, nesimba reWekumusoro-soro richakudzikatira; naizvozvo icho chitsvene chichaberekwa newe chichanzi Mwanakomana waMwari.
У відповідь ангел сказав: ―Дух Святий зійде на тебе, і сила Всевишнього обгорне тебе, тому Святий, Який народиться, назветься Сином Божим.
36 Uye tarira, Erizabheti hama yako, iyewo wava nemimba yemwanakomana pakuchembera kwake; nemwedzi uno wava wechitanhatu kuna iye wainzi mhanje.
Ось Єлизавета, твоя родичка, завагітніла у своїй старості й чекає на сина; і оце вже шостий місяць тій, що її звуть безплідною,
37 Nokuti naMwari hakuna chinhu chisingazogoneki.
бо у Бога ніяке слово не буває безсилим.
38 Maria ndokuti: Tarirai, murandakadzi waIshe; ngazvive kwandiri seshoko renyu. Mutumwa ndokubva kwaari.
Марія відповіла: ―Ось я, раба Господня, нехай усе станеться за словом твоїм. І ангел відійшов від неї.
39 Zvino Maria akasimuka nemazuva iwayo akaenda kunyika yezvikomo nekukurumidza, kuguta raJudha;
Тими днями Марія зібралася й пішла, поспішаючи, у гірську околицю, в одне з міст Юдиних.
40 akapinda mumba maZakaria, akakwazisa Erizabheti.
Вона зайшла в дім Захарії і привітала Єлизавету.
41 Zvino zvakaitika kuti Erizabheti wakati achinzwa kukwazisa kwaMaria, mwana akatamba mudumbu rake; naErizabheti akazadzwa neMweya Mutsvene,
Коли Єлизавета почула привітання Марії, то дитя в її лоні заворушилося від радості, а Єлизавета наповнилася Духом Святим.
42 akadanidzira nenzwi guru, akati: Wakaropafadzwa iwe pakati pevakadzi, uye chakaropafadzwa chibereko chedumbu rako!
Вона голосно промовила: ―Благословенна ти між жінками, і благословенна Дитина, Яку ти народиш!
43 Ko zvandibvira nepi, kuti mai vaIshe wangu vauye kwandiri?
І звідкіля мені це, що мати Господа мого прийшла до мене?
44 Nokuti tarira, inzwi rekukwazisa kwako rangoti richisvika munzeve dzangu, mwana watamba mudumbu rangu nemufaro.
Як тільки я почула голос твого привітання, дитина в моєму лоні заворушилася від радості.
45 Uye wakaropafadzwa anotenda, nokuti zvakataurwa naIshe kwaari zvichazadziswa.
Блаженна та, яка повірила, що здійсниться все сказане їй від Господа!
46 Maria akati: Moyo wangu unokudza Ishe,
І сказала Марія: «Величає душа моя Господа,
47 nemweya wangu unofara muna Mwari Muponesi wangu;
та радіє дух мій у Бозі, Спасителі моєму,
48 nokuti wakatarira kuninipiswa kwemurandakadzi wake; nokuti tarira, kubva zvino mazera ese achati ndakaropafadzwa.
бо зглянувся Він на покору раби Своєї. Ось чому віднині всі покоління називатимуть мене блаженною,
49 Nokuti ane masimba wakandiitira zvinhu zvikuru; nezita rake idzvene.
бо велике вчинив мені Всемогутній. Святе ім’я Його!
50 Netsitsi dzake dziri kuna avo vanomutya kubva kumazera kusvika kumazera.
Милість Свою Він [показує] з роду в рід тим, хто боїться Його.
51 Wakaita zvine simba neruoko rwake; wakaparadzira vanozvikudza mundangariro dzemoyo yavo.
Він зробив велику справу Своєю рукою, розсіяв гордих у думках сердець їхніх.
52 Wakaburusa vane masimba pazvigaro zvoushe, akasimudza vakaderera.
Скинув сильних з престолу та підняв принижених.
53 Vane nzara wakavagutsa nezvinhu zvakanaka, asi vafumi wakavaendesa vasina chinhu.
Голодних нагодував благами, а заможних відіслав ні з чим.
54 Wakabatsira Israeri muranda wake kuti arangarire tsitsi,
Допоміг Ізраїлеві, слузі Своєму, згадавши милість,
55 sezvaakataura kumadzibaba edu, kuna Abhurahama nekumbeu yake kusvikira rinhi narinhi. (aiōn )
так, як обіцяв батькам нашим, Авраамові та нащадкам його повіки!» (aiōn )
56 Maria akagara naye mwedzi inenge mitatu, akadzokera kumba kwake.
Марія залишилася з Єлизаветою три місяці, а потім повернулася до себе додому.
57 Zvino nguva yaErizabheti yekusununguka kwake yakazara; akabereka mwanakomana.
Коли настав час, Єлизавета народила сина.
58 Zvino vavakidzani nehama dzake vakati vanzwa kuti Ishe wakange amuitira tsitsi dzake huru, vakafara naye.
І почули сусіди та родичі, що Господь проявив Свою велику милість до неї, та раділи разом із нею.
59 Zvino zvakaitika kuti nezuva rerusere vakauya kuzodzingisa mucheche, vakamutumidza maererano nezita rababa vake Zakaria.
Восьмого дня, коли прийшли обрізати немовля, хотіли назвати його ім’ям батька – Захарія.
60 Asi mai vake vakapindura vakati: Kwete, asi achanzi Johwani.
Але мати його відповіла: ―Ні! Він буде називатися Іван.
61 Vakati kwaari: Hakuna munhu kuhama dzako anodaidzwa nezita iri.
А вони сказали їй: ―У твоїй родині немає нікого, названого таким ім’ям.
62 Vakataura nemaoko kuna baba vake, kuti vanoda kuti anzi ani.
Знаками запитали його батька, як він бажає його назвати.
63 Vakakumbira chinyorero, vakanyora vachiti: NdiJohwani zita rake; vakashamisika vese.
Він попросив дощечку для запису та написав: «Його ім’я – Іван!» І всі дивувалися.
64 Muromo wake ukazarurwa pakarepo, nerurimi rwake rukasununguka, akataura, achirumbidza Mwari.
Тієї ж миті відкрилися його вуста: він почав говорити, благословляючи Бога.
65 Kutya kukawira vese vaigara vakavakomba; nemashoko awa ese akataurwa kunyika yese yezvikomo yeJudhiya.
І страх охопив усіх сусідів, і всюди в гірській частині Юдеї говорили про ці події.
66 Zvino vese vakanzwa, vakazviisa mumoyo mavo, vachiti: Mucheche uyu achazova ani? Uye ruoko rwaIshe rwakava naye.
Кожен, хто чув це, говорив у своєму серці: «Ким же стане це дитя?» Бо рука Господа була з ним.
67 Zvino Zakaria baba vake vakazadzwa neMweya Mutsvene, vakaporofita, vachiti:
Захарія, батько його, наповнився Духом Святим і почав пророкувати:
68 Ngaarumbidzwe Ishe Mwari waIsraeri, nokuti wakashanyira nekuita rudzikunuro kuvanhu vake;
«Благословен Господь, Бог Ізраїлю, бо прийшов Він на допомогу та визволив народ Свій.
69 akatisimudzira runyanga rweruponeso mumba maDhavhidhi muranda wake;
Він підняв нам ріг спасіння у домі Давида, слуги Свого,
70 sezvaakataura nemuromo wevaporofita vake vatsvene, vakange varipo kubva pasichigare; (aiōn )
як заповів колись у давнину через вуста Своїх святих пророків, (aiōn )
71 ruponeso pamhandu dzedu, neparuoko rwavese vanotivenga;
що визволить нас від ворогів наших та від усіх, хто ненавидить нас.
72 kuitira madzibaba edu tsitsi, nekurangarira sungano yake tsvene,
Він проявив милість до батьків наших, пам’ятаючи про Свій святий заповіт,
73 mhiko yaakapika kuna Abhurahama baba vedu;
обітницю, яку Він дав нашому батькові Аврааму, –
74 kutipa, kuti tasunungurwa muruoko rwevavengi vedu, timushumire tisingatyi;
визволити нас від руки ворогів, щоб ми служили Йому без страху
75 muutsvene nekururama pamberi pake mazuva ese eupenyu hwedu.
у святості й праведності перед лицем Його в усі дні наші.
76 Newe mucheche, uchanzi muporofita weWekumusoro-soro, nokuti uchatungamira pamberi pechiso chaIshe, kugadzirira nzira dzake;
І ти, дитино, назвешся пророком Всевишнього, бо йтимеш перед Господом, готуючи шляхи Йому,
77 kupa ruzivo rweruponeso kuvanhu vake mukanganwiro yezvivi zvavo;
щоб дати пізнання спасіння народові Його, через прощення гріхів їхніх.
78 netsitsi dzemoyo dzaMwari wedu, mauri mambakwedza anobva kumusoro anotishanyira;
Через велику милість Бога нашого, з якою прийде нам на допомогу, як Вранішня Зоря з висоти,
79 kuvhenekera vagere murima nemumvuri worufu, nekururamisa tsoka dzedu munzira yerugare.
щоб засіяти над тими, що живуть у темряві й у тіні смерті, спрямовуючи наші кроки на шлях миру».
80 Mucheche akakura, akasimba mumweya, akava mumarenje, kusvikira zuva rekuratidzwa kwake kuna Israeri.
Дитина ж росла та зміцнювалась духом і перебувала в пустелі до дня, коли з’явилася перед Ізраїлем.