Zvirevo 23
1 Kana ukagara pakudya pamwe chete nomubati, nyatsocherechedza zviri pamberi pako,
Uketipo kula chakula na mtawala, angalia vyema kile kilicho mbele yako,
2 uise banga pahuro kana uri munhu wamadyo.
na utie kisu kooni mwako kama ukiwa mlafi.
3 Usapanga zvokudya zvake zvinonaka nokuti zvokudya izvozvo zvinonyengera.
Usitamani vyakula vyake vitamu kwa kuwa chakula hicho ni cha hila.
4 Usazvionza nokuda kuwana pfuma; iva nouchenjeri hunoita kuti uzvibate.
Usijitaabishe ili kuupata utajiri, uwe na hekima kuonyesha kujizuia.
5 Kungoti tarisei papfuma, wanei yaenda, nokuti zvirokwazvo inomera mapapiro igobhururuka ichienda kudenga segondo.
Kufumba na kufumbua utajiri hutoweka, huwa kama umepata mabawa ghafula, ukaruka na kutoweka angani kama tai.
6 Usadya zvokudya zvomunhu anonyima, kana kupanga zvokudya zvake zvinonaka;
Usile chakula cha mtu mchoyo, usitamani vyakula vyake vitamu,
7 nokuti munhu uya anongofunga chete mutengo wazvo. Anoti kwauri, “Idya ugonwa,” asi mumwoyo make asingadi.
kwa maana yeye ni aina ya mtu ambaye kila mara anafikiri juu ya gharama. Anakuambia, “Kula na kunywa,” lakini moyo wake hauko pamoja nawe.
8 Ucharutsa zvishoma izvozvo zvawadya, uye unenge watambisa mashoko ako nokumutenda.
Utatapika kile kidogo ulichokula, nawe utakuwa umepoteza bure maneno yako ya kumsifu.
9 Usataura nebenzi, nokuti richashora uchenjeri hwamashoko ako.
Usizungumze na mpumbavu, kwa maana atadhihaki hekima ya maneno yako.
10 Usabvisa dombo romuganhu wakare kana kupinda paminda yenherera,
Usisogeze jiwe la mpaka wa zamani wala kunyemelea kwenye mashamba ya yatima,
11 nokuti Mudziviriri wavo ane simba; iye achavarwira pamhaka yavo newe.
kwa kuwa Mtetezi wao ni mwenye nguvu, atalichukua shauri lao dhidi yako.
12 Isa mwoyo wako kumurayiro nenzeve dzako kumashoko ezivo.
Elekeza moyo wako kwenye mafundisho na masikio yako kwenye maneno ya maarifa.
13 Usarega kuranga mwana; ukamuranga neshamhu, haafi.
Usimnyime mtoto adhabu, ukimwadhibu kwa fimbo, hatakufa.
Mwadhibu kwa fimbo na kuiokoa nafsi yake kutoka mautini. (Sheol h7585)
15 Mwanakomana wangu, kana mwoyo wako wakachenjera, ipapo mwoyo wangu uchafara;
Mwanangu, kama moyo wako una hekima, basi moyo wangu utafurahi,
16 mukatikati mangu muchapembera kana miromo yako ichitaura zvakarurama.
utu wangu wa ndani utafurahi, wakati midomo yako itakapozungumza lililo sawa.
17 Usarega mwoyo wako uchichiva vatadzi, asi nguva dzose shingairira kutya Jehovha.
Usiuruhusu moyo wako kuwaonea wivu wenye dhambi, bali kila mara uwe na bidii katika kumcha Bwana.
18 Zvirokwazvo ramangwana rako rine tariro, uye tariro yako haingaparadzwi.
Hakika kuna tumaini la baadaye kwa ajili yako, nalo tarajio lako halitakatiliwa mbali.
19 Teerera, mwanakomana wangu, ugova nouchenjeri, uye uchengete mwoyo wako panzira yakarurama.
Sikiliza, mwanangu na uwe na hekima, weka moyo wako kwenye njia iliyo sawa.
20 Usabatana navaya vanonwa waini zhinji, kunyange vaya vanokara nyama,
Usiwe miongoni mwa wanywao mvinyo, au wale walao nyama kwa pupa,
21 nokuti zvidhakwa nevane madyo vachava varombo, uye hope dzichavapfekedza mamvemve.
kwa maana walevi na walafi huwa maskini, nako kusinzia huwavika matambara.
22 Teerera kuna baba vako, ivo vakakubereka, uye usazvidza mai vako kana vachinge vakwegura.
Msikilize baba yako, aliyekuzaa, wala usimdharau mama yako atakapokuwa mzee.
23 Tenga zvokwadi urege kuzoitengesa; uwane uchenjeri, kuzvibata nokunzwisisa.
Nunua kweli wala usiiuze, pata hekima, adabu na ufahamu.
24 Baba vomunhu akarurama vane mufaro mukuru; uyo ane mwanakomana akachenjera anofadzwa naye.
Baba wa mwenye haki ana furaha kubwa, naye aliye na mwana mwenye hekima humfurahia.
25 Baba vako namai vako ngavafare; mai vakakubereka ngavafare kwazvo!
Baba yako na mama yako na wafurahi, mama aliyekuzaa na ashangilie!
26 Mwanakomana wangu, ndipe mwoyo wako uye meso ako ngaananʼanidze nzira dzangu,
Mwanangu, nipe moyo wako, macho yako na yafuate njia zangu,
27 nokuti chifeve igomba rakadzika, uye mukadzi asingazvibati itsime rakamanikana.
kwa maana kahaba ni shimo refu na mwanamke mpotovu ni kisima chembamba.
28 Segororo anohwandira, anowedzera vasina kutendeka pakati pavarume.
Kama mnyangʼanyi, hungojea akivizia, naye huzidisha wasio waaminifu miongoni mwa wanaume.
29 Ndiani ane nhamo? Ndiani akasuwa? Ndiani anokakavara? Ndiani anonyunyuta? Ndiani ane mavanga pasina mhaka? Ndiani ane meso akatsvuka?
Ni nani mwenye ole? Ni nani mwenye huzuni? Ni nani mwenye ugomvi? Ni nani mwenye malalamiko? Ni nani aliye na majeraha yasiyo na sababu? Ni nani mwenye macho mekundu?
30 Vaya vanogara pawaini, vanoenda kundoravira makate ewaini yakavhenganiswa.
Ni hao wakaao sana kwenye mvinyo, hao waendao kuonja mabakuli ya mvinyo uliochanganywa.
31 Usatarisa waini kana yatsvuka, kana ichivaima iri mumukombe, kana ichidzika zvakanaka pakunwa!
Usiukodolee macho mvinyo wakati ukiwa mwekundu, wakati unapometameta kwenye bilauri, wakati ushukapo taratibu!
32 Pakupedzisira inoruma senyoka uye ine uturu semvumbi.
Mwishowe huuma kama nyoka na kutia sumu yake kama nyoka mwenye sumu.
33 Meso ako achaona zvisakamboonekwa uye pfungwa dzako dzichafunga zvakapesana.
Macho yako yataona mambo mageni na moyo wako kuwazia mambo yaliyopotoka.
34 Uchava souya akarara pamusoro pamafungu amakungwa, kana somunhu avete pamusoro pedanda rechikepe.
Utakuwa kama alalaye katikati ya bahari, alalaye juu ya kamba ya merikebu.
35 Uchati, “Vakandirova, asi handina kukuvara! Vakandirova asi handina kuzvinzwa! Ndichamuka rinhiko kuti ndigotsvakazve waini?”
Utasema, “Wamenipiga lakini sikuumia! Wamenichapa, lakini sisikii! Nitaamka lini ili nikanywe tena?”
