< Zvirevo 20 >
1 Waini museki uye doro mupopoti; ani naani anotsauswa nazvo haana kuchenjera.
El vino es burlador y alborotador el licor, Y cualquiera que en ello se desvía no es sabio.
2 Kutsamwa kwamambo kwakafanana nokuomba kweshumba; uyo anomutsamwisa anotadzira upenyu hwake.
Como rugido de león es la ira del rey, El que provoca su ira expone su propia vida.
3 Munhu achakudzwa kana akagara kure nokukakavara, asi benzi rimwe nerimwe rinokurumidza kupopota.
Honra del hombre es evitar la contienda, Pero todo insensato se envolverá en ella.
4 Simbe hairimi mumwaka wokurima; saka panguva yokukohwa anotsvaka asi hapana chaanowana.
En otoño no ara el holgazán, Rebuscará en la cosecha y nada hallará.
5 Zvinangwa zvomwoyo womunhu imvura yakadzika, asi munhu akachenjera achaichera.
Como agua profunda es el propósito en el corazón del hombre, Pero el hombre entendido logrará extraerlo.
6 Vanhu vazhinji vanoti vane rudo rusingagumi, asi munhu akatendeka angawanikwa kupiko?
Muchos hombres proclaman su propia bondad, Pero un hombre fiel, ¿quién lo hallará?
7 Munhu akarurama anorarama upenyu hwakanaka; vana vake vanomutevera vakaropafadzwa.
El justo camina en su integridad, Después de él, sus hijos son muy dichosos.
8 Kana mambo achinge agara pachigaro chake kuti atonge, anopepeta zvakaipa zvose nameso ake.
Un rey sentado en el tribunal, Con su mirada disipa toda maldad.
9 Ndiani angati, “Ndakachengeta mwoyo wangu wakachena; ndakachena uye handina zvivi”?
¿Quién podrá decir: Tengo mi conciencia limpia, Estoy purificado de mi pecado?
10 Zviereso zvakasiyana nezvipimo zvakasiyana Jehovha anozvivenga zvose.
Pesa falsa y medida falsa, Ambas son repugnancia a Yavé.
11 Kunyange mwana anozivikanwa nezvaanoita, kuti tsika dzake dzakanaka uye kuti dzakarurama here.
Aun el muchacho es conocido por sus hechos, Si su conducta es limpia y recta.
12 Nzeve dzinonzwa nameso anoona, Jehovha ndiye akazviita zvose zviri zviviri.
El oído que oye y el ojo que ve, Ambas cosas las hizo Yavé.
13 Usafarira kurara kana kuti uchava murombo; svinudza meso ako ipapo uchava nezvokudya zvakawanda.
No ames el sueño No sea que te empobrezcas. Abre tus ojos y te saciarás de pan.
14 “Hazvina kunaka, hazvina kunaka!” ndizvo zvinotaura mutengi; ipapo hoyo oenda achizvirumbidza pamusoro pezvaatenga.
Es malo, es malo, dice el comprador, Pero cuando se va, se jacta.
15 Goridhe riripo, uye matombo anokosha amarubhi azere, asi miromo inotaura zivo ndicho chinhu chinokosha chisipo.
Existe el oro y multitud de piedras preciosas, Pero los labios sabios son algo más precioso.
16 Mutorerei nguo yake, uyo anoitira mutorwa rubatso; itorei sorubatso kana azviitira mukadzi asingazvibati.
Tómale la ropa al que salió fiador de un extraño, Y tómale prenda cuando da garantía a los forasteros.
17 Zvokudya zvakawanikwa nokunyengera zvinonaka kumunhu, asi achapedzisira ava nomukanwa mazara jecha.
Sabroso es al hombre el pan mal adquirido, Pero después su boca estará llena de fragmentos de piedra.
18 Ita urongwa nokutsvaga mazano; kana uchironga hondo, tsvaka kutungamirirwa.
Confirma los planes por medio del consejo, Y con sabias estrategias haz la guerra.
19 Guhwa rinoputsa chivimbo; saka furatira munhu anotaurisa.
El que revela secretos levanta calumnia, Por tanto, no te metas con un chismoso.
20 Kana munhu akatuka baba vake kana mai vake, mwenje wake uchadzimwa parima guru.
Al que insulte a su padre o a su madre, Se le apagará su lámpara en medio de la oscuridad.
21 Nhaka yakakurumidza kuwanikwa pakutanga haingaropafadzwi pamagumo ayo.
Herencia adquirida con robo al comienzo, Al fin no será bendita.
22 Usati, “Ndichatsiva zvawanditadzira izvi!” Mirira Jehovha, uye iye achakubatsira.
No digas: Yo me vengaré. Espera a Yavé, y Él te salvará.
23 Jehovha anovenga zviereso zvinosiyana, uye zviero zvinonyengera hazvimufadzi.
Las pesas desiguales son repugnancia a Yavé, Y una balanza con trampa no es buena.
24 Kufamba kwomunhu kunotungamirirwa naJehovha. Zvino munhu anganzwisisa sei nzira yake?
De Yavé son los pasos del hombre, ¿Cómo, pues, podrá el hombre entender su camino?
25 Musungo kumunhu kuti akumikidze chimwe chinhu nokukurumidza uye ozorangarira mhiko dzake pava paya.
Trampa es al hombre el voto apresurado, Y después de hacerlo, reflexionar.
26 Mambo akachenjera anopepeta zvakaipa; anofambisa vhiri rokupura pamusoro pavo.
El rey sabio dispersa a los perversos, Y hace pasar sobre ellos la rueda de trillar.
27 Mwenje waJehovha unonzvera mweya womunhu; unonzvera zviri mukatikati make.
Lámpara de Yavé es el espíritu del hombre, Que escudriña lo más recóndito del ser.
28 Rudo nokutendeka zvinochengetedza mambo; kubudikidza norudo chigaro chake chinosimbiswa.
Misericordia y verdad preservan al rey, Y la clemencia sustenta su trono.
29 Kukudzwa kwamajaya ndiro simba ravo, bvudzi jena kubwinya kwavakwegura.
La gloria de los jóvenes es su fortaleza, Y el esplendor de los ancianos, sus canas.
30 Kurohwa nokukuvadzwa zvinobvisa zvakaipa, uye kurohwa neshamhu kunovaka munhu womukati.
Las marcas de los azotes purifican del mal, Y los golpes llegan a lo íntimo del corazón.